جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
ماهیت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
تعداد رکورد ها : 84
عنوان :
مقایسه «وجود و ماهیت» در فلسفه توماس آکوئینی و ملاصدرا : سال 4، شماره 1 : حکمت معاصر
نویسنده:
خلیل الله احمدوند، سمیه ملکی، زهرا یزدانی داغیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الوجود
,
ماهیت
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
وجود از نظر ملاصدرا
,
ماهیت از نظر ملاصدرا
,
وجود از نظر آکوئیناس
,
ماهیت از نظر آکوئیناس
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وجوب ,
شواهد الربوبیه ,
اصالت وجود ,
قرون وسطی ,
موجود ,
فعل محض وجود ,
نظام هستی ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
سلسله مراتب وجود ,
بساطت واجب ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
عالم ( امکانی ) ,
وجوب ,
اعطای وجود ,
امکان (احکام اعیان عرفان نظری) ,
سفر خروج ,
ماسِوی الله ,
فعل وجود ,
موجودات عقلانی ,
مشرب ارسطویی ,
مفهوم امکان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
اندیشههای توماس آکوئینی و ملاصدرا با اتکا بر اعتقادات مذهبی و دینی بر شالوده کلمه «وجود» بنا شده است. توماس در میان فلاسفه مسیحی قرون وسطی تفوق فعل وجود را بر ذات کاملا درک کرد. در واقع آنچه برای توماس در مرتبه اول اهمیت قرار دارد، اولویت هستی و وجود است و ملاصدرا نیز در فلسفه اسلامی با قراردادن وجود (و نه موجود) به عنوان موضوع مابعدالطبیعه، انقلاب بنیادینی در تفکر اسلامی به وجود آورد. هر چند توماس و ملاصدرا، در اعتقاد به وجود اعلی و صفات او با یکدیگر اختلاف نظری ندارند، هنگام بیان و وصف و در خصوص تشریح ساختار وجود، مغایرتهایی میان آنان بروز میکند. در این مقاله کوشیدهایم به مقایسه آرا و اندیشههای این دو فیلسوف در خصوص مباحث هستی و ذات یا وجود و ماهیت بپردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله تشخص از منظر خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی
نویسنده:
عباس ذهبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فردیت
,
حکمت متعالیه
,
فردیت
,
تشخص
,
تشخص از نظر ملاصدرا
,
تشخص از نظر خواجه نصیر طوسی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
اشارات و تنبیهات ,
حکمت مشاء ,
تمایز ,
ملاک تشخص ,
اصل عدم تناقض ,
اصل هوهویت ,
تفرد (تشخص) ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
تمایز ,
تشخص شی ء ,
تشخص وجودی ,
تشخص خارجی ,
تشخص به وجود ,
مبادی تصوری تشخص ,
مبادی تصدیقی تشخص ,
علت خارجی شئ ,
عوارض مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
پرسش از تشخص در فلسفه اسلامی بر خلاف فلسفه مسیحی، در بستری کاملا فلسفی جوانه زد و آهسته آهسته رشد کرد. شکل ساده آن در آثار فارابی و ابن سینا دیده میشود و شکل کاملشده آن در نوشته بهمنیار. در ادامه، سهروردی با رویکردی کاملا متفاوت به آن نگریست و در مبنا و دلیل، از مشائیان فاصله گرفت. پس از سهروردی، مسئله تشخص، بیش از همه، در ذهن و زبان خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی بروز و نمود پیدا کرد. در بحث تشخص، اختلافات ملاصدرا و خواجه طوسی، بیش از مشترکات آنهاست. مجموعه مباحث تشخص را در چهار بحث زیر میتوان جای داد: مبادی تصوری تشخص، مبادی تصدیقی تشخص، ملاک تشخص، و توجیه این ملاک. هرچند خواجه نصیر و صدرالمتألهین در مبادی تصدیقی، تقریبا دیدگاهی مشترک دارند، در یکی از مبادی تصوری بحث تشخص، یعنی معقولات ثانوی، اختلافشان جدی است. در ملاک تشخص، خواجه به سه ملاک اشاره میکند و ملاصدرا آن سه را به پنج مورد افزایش میدهد؛ در میان سه ملاک مشترک بین خواجه و صدرالدین شیرازی، یک ملاک محل نزاع این دو حکیم را مبرهن میکند و آن ملاک، «ماهیت» است. بر مبنای نظر خواجه، ماهیت شایستگی آن را دارد که ملاک تشخص باشد، ولی به نظر ملاصدرا، این شأنیت از آن وجود است نه ماهیت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تصحیح و تحقیق رساله تحریر الدلائل فی تقریر المسائل اثر اثیرالدین ابهری : سال 47، شماره 1 : فلسفه و کلام اسلامی
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اثیرالدین ابهری
,
نسخه شناسی
,
رساله ثمانیعشرة مسئلة فی الکلام
کلیدواژههای فرعی :
توحید ,
معتزله ,
الله ,
نفس ناطقه ,
اشاعره ,
رویت خدا ,
اختیار ,
جزء لایتجزی ,
براهین اثبات وجود خدا ,
اثبات نبوت ,
تهافت الفلاسفه ,
سبک شناسی ,
الوجود ,
اختیار خداوند ,
صفات الهی ,
اختیار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
رؤیت خدا ,
معتزله (اهل سنت) ,
اختیار انسان ,
خاتمیت ,
معدوم ,
خلأ ,
افعال خدا ,
صورت و ماده ,
صفات خدا ,
ماهیت ,
هیولی ,
جزء لا یتجزی ,
امر عدمی ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
اختیار واجب ,
معرفت شناسی اسلامی ,
اندیشه شناسی ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
رساله ثمانیعشرة مسئلة فی الکلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
اثیرالدین ابهری را رسالهای است که در نسخهشناسیها با نام «ثمانیعشرة مسئلة فی الکلام» یا «المسائل» شناسانده شده است، ولی برپایه یافته ما نام اصلی آن «تحریر الدلائل فی تقریر المسائل» است. این رساله، که گویا تنها نوشته کلامیِ تاکنون ـ شناختهشده اوست، دربردارنده هجده مسئله کلامی است که بیشوکم با بیست مسئلهای که غزالی در تهافتالفلاسفه پیش میکشد همخوانی دارند. ابهری در بیشترِ این مسئلهها از مکتب اشعری در برابر فیلسوفان و معتزلیان دفاع میکند. در این نوشتار، «تحریر الدلائل» را بر اساس گواهی ابنتیمیه، سبک نویسندگی ابهری، و اندیشههای فلسفی او، اصالتسنجی کرده؛ و برپایه نسخههای خطی راغبپاشا 1461، مجلس شورا 1830، و آیتاللّه مرعشی 59/35، که گویا هر سه در قرن یازدهم هجری کتابت شدهاند، به شیوه بینابین تصحیح کردهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 145
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیثیت تقییدی در حکمت متعالیه
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
حکمت متعالیه
,
حیثیت تقییدی
کلیدواژههای فرعی :
جوهر (منطق) ,
معقولات ,
معقول ثانی ,
واسطه در ثبوت ,
معقولات ثانی منطقی ,
اطلاق ذات ,
وجود فی نفسه ,
واسطه در عروض ,
وجود لنفسه ,
حیثیت تقییدی شانی ,
حیثیت تقییدی نفادی ,
ماهیت ,
جوهر ,
محمول بالضمیمه ,
تشخص ,
معقولات اولى ,
محمول بالضمیمه ,
معقول ثانیة فلسفی ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
محمول من صمیمه(مقابل محمول بالضمیمه) ,
محمول بالصمیمه ,
حیثیت تقییدی مجازی ,
حیثیت تقییدی انضمامی ,
حیثیت تقییدی حقیقی ,
حیثیت تقییدی اندماجی ,
بما هو جسم ,
وجود اصیل ,
موجود بالعرض ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از اصطلاحات دقیق که در حل برخی مسایل اساسی در فلسفه صدرایی نقش بس مهمی دارد، حیثیت تقییدی است و طرح و بررسی اقسام آن رابطه جواهر و اعراض، صفات وجوبی با ذات واجب، معقولات ثانیه فلسفی با متن وجود، ماهیات با متن وجود و بالاخره شؤون متکثره هستی با متن وجود واحد را به روشنی تبیین میکند. این نوشته در صدد تبیین حیثیت تقییدی و اقسام چندگانه آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اتصاف ماهیت به وجود در پرتو قاعده فرعیت در اندیشه صدرالمتألهین
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری، محمدعلی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
اصالت وجود
,
اتصاف ماهیت به وجود
,
قاعده فرعیه
,
ماهیت
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اسفار ,
الله ,
اتحاد عاقل و معقول ,
ثبوت ماهیت در ذهن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حمل شایع ,
هلیه بسیطه ,
استلزام ,
ماهیت لابشرط ,
تبعیت ,
هلیات بسیطه ,
ماهیت ( عام ) ,
ماهیت من حیث هی ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
هلیه بسیطه(مقابل هلیه مرکبه) ,
هلیه مرکبه(مقابل هلیه بسیطه) ,
وجود ذهنی ,
عوارض وجود ,
ثبوت ماهیت در خارج ,
ثبوت وجود ,
جنبه ایجابی قاعده فرعیه ,
مفاد قاعده فرعیه ,
کاربرد قاعده فرعیه ,
هویت خارجی ,
اعتبار ماهیت ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
مطابق قاعده فرعیت، ثبوت چیزی برای چیز دیگر فرع بر ثبوت مثبت له است (جنبه اثباتی) و فرع بر ثبوت ثابت نیست (جنبه سلبی). مسئله اتصاف ماهیت به وجود از مهمترین کاربردهای جنبه ایجابی قاعده فرعیت است. این مسئله از گذشته دور در بین فلاسفه مطرح بوده و پاسخهای متعددی از سوی فلاسفه در حل آن ارائه شده است. صدرالمتألهین، پس از نقد و بررسی پاسخهای ارائه شده، چهار پاسخ به مسئله فوق ارائه مینماید: 1. ثبوت وجود برای ماهیت از قبیل ثبوت شیء لشیء نیست بلکه از قبیل ثبوت الشیء است. 2. قاعده فرعیت مختص به عوارض وجود است و شامل عوارض ماهیت نمیگردد. 3. مطابق اصالت وجود، ماهیت ثبوت حقیقی ندارد تا عروض وجود بر آن مصداق قاعده فرعیت (ثبوت شیء لشیء) گردد. 4. عقل ماهیت را بما هیهی (لابشرط) اعتبار مینماید و حتی از اینکه ماهیت بما هی هی نیز دارای وجود ذهنی است صرفنظر مینماید. بنابراین، ماهیت مفروض هیچگونه ثبوتی ندارد تا مشمول قاعده فرعیت گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه فوق تجرد عقلانی نفس در حکمت سینوی : سال 4، شماره 1 : حکمت اسراء
نویسنده:
عینالله خادمی، سیدعلی رضیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خودشناسی
,
علم نفس
,
تجرد نفس ناطقه
,
ابن سینا
,
فوق تجرد نفس
,
نفس شناسی ارسطو
,
نفس شناسی ابن سینا
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
عالم عقول ,
واجب الوجود ,
خلافت الهی ,
اشارات و تنبیهات ,
عقل هیولانی ,
تجرد اتم ,
قرب الهی ,
عقل بالفعل ,
مراتب نفس ,
مرتبه ذات حق ,
جوهریت نفس ,
خلافت الهی ,
قرآن ,
ماهیت نداشتن خداوند ,
قوس صعود ,
مراتب عقل ,
اوسیا (جوهر) ,
قرب الهی ,
عقول مجرده ,
ماهیت ,
عقل ( جوهر ) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
جوهر ,
عقل(منطق) ,
عقل بالملکه ,
عقل بالملکه ,
عقل هیولانی ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته) ,
تجرد از ماهیت ,
ظرفیت وجودی نفس ,
گرفتاری نفس ,
شوب ماهیت ,
تقید نفس تحت مقوله ,
بی حدی حق تعالی ,
نامترکب بودن حق تعالی ,
تجرد مرتبه خیال ,
تجرد غیر تام نفس ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
فوق تجرد عقلانی نفس، در واقع تجرد از ماهیت است، و نیز گسترش ظرفیت وجودی نفس و نداشتن حدّ یقف در مراحل قوس صعود و قرب الی الله. نفس انسان علاوه بر مرتبه تجرد، حائز مقام لایقفی و فوق تجرد است؛ مرتبهای که انسان عاری از ماهیت بوده و هویت و انانیت از وی، چنان باز ستانده میشود که بی اسم و رسم شده و مقام معلومی ندارد که بتوان بدان اشاره کرد. نخستین بار فلوطین و بعد سهروردی و همچنین صدرالمتالهین، از آن سخن گفتهاند. اما بررسی نقش ارسطو در فوق تجرد شیخ الرئیس، موهم آن است که وی ظاهرا نه از فوق تجرد نفس و نه تجرد آن از ماهیت، سخنی به میان نیاورده است. شیخ الرییس در رساله نفس به محدود بودن قوای نفس در غایتی مشخص (در مرتبه عقل) و نیز محدودیت عقل نظری (در مرتبه عقل مستفاد) باور دارد. نیز در اعتقاد شیخ، جوهریت نفس ـ بر مبنای تأثیرپذیری وی از ارسطو ـ سبب گرفتار شدن نفس انسانی در شوب ماهیت (جنس و فصل، حد و ترکّب داشتن) و نهایتا موجب تقید آن تحت مقوله است؛ در حالی که این عقیده با فوق مقوله بودن نفس در این مرتبه ناسازگار است. این نوشتار مدعی است که گرچه نمیتوان ادله قطعی و یقینی برای اعتقاد شیخ به نظریه فوق تجرد عقلانی ارائه داد، اما شاید بتوان شواهد و قرائن محدودی به نفی نظریه فوق تجرد نفس، در آثار شیخ یافت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 163 تا 187
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انقلاب صدرایی در ذهن شناسی و طرح نوینی در معرفت شناسی
نویسنده:
زهره قربانی، مهدی امام جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
وجود ذهنی
,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته)
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
ذهن شناسی ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اصالت وجود ,
مراتب هستی ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
وجود خاص ,
حمل حقیقت و رقیقت ,
نظام هستی ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
انطباق ,
حمل شایع ,
تطابق ذهن و عین ,
وجودی بودن علم ,
مطابقت ماهوی ,
ماهیت ,
مقولات عشر ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
شدت مرتبه وجود ,
حمل ,
حمل حقیقه و رقیقه ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
مقولات ده گانه ارسطویی ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
تشکیک در وجود ,
ماهوی نبودن علم ,
رابطه علم و مقولات ,
انطباق عینی وجود ,
تمایز علم و وجود ذهنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
مسأله وجود ذهنی تا زمان ملاصدرا یکی از پیچیدهترین مباحث فسلفه اسلامی بوده است که اکثر فلاسفه و متکلمان اسلامی درباره آن اظهار نظر کردهاند؛ اما نتوانستند بر این مشکل فائق آیند. صدرالمتألهین با طرح حمل اولی و شایع و تمایز آن دو، توانست این مسأله را حل کند. وی با خروج علم از سنخ ماهیت و ورود آن به سنخ وجود، توانست رویکردی ابتکاری نسبت به این مسأله داشته باشد و دقیقترین اشکالات آن را برطرف کند. ملاصدرا بر خلاف حکمای پیشین، علم را از تحت مقولات خارج میکند و آن را از سنخ وجود میشمارد. در نتیجه، این توانایی را پیدا میکند که بین علم و وجود ذهنی تمایز قائل شود و وجود ذهنی را ظل علم قلمداد کند. وی با طبقهبندی هستی در نظام تشکیکی وجود و با طرح حمل حقیقه و رقیقه، در تطابق ماهوی ذهن و عین، انطباق آن دو را ناشی از انطباق عینی وجود برتر ماهیت معلوم بر وجود خاص دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه مثل افلاطونی و سیر آن در فلسفه اسلامی
نویسنده:
حسین صابری ورزنه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه مُثُل
,
افلاطون
,
فلسفه افلاطون
,
مُثُل
,
مثل در فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
مثل نوریه ,
حکمت اشراق ,
مشاء ,
ارباب انواع ,
جوهر (منطق) ,
رساله تیمائوس ,
حکمت الهی ,
عالم عقول ,
ارباب انواع ,
علم الهی ,
عقول طولیه ,
حکمت یمانی ,
عقول ,
عقول عرضیه ,
مفارقت ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
عقل ( جوهر ) ,
عقول طولیه ,
عقول عرضیه ,
عقل کلی متصل ,
عقل کلی منفصل ,
تمثیل غار ,
رابطه کلیات و امور جزئی ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
مثل و اخلاق ,
مثل و زیبایی شناسی ,
کلیات مفارق ,
براهین اثبات مثل نوریه ,
محاوره منون ,
برهان ادراک ,
برهان آثار ,
برهان حرکت ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در این نوشتار به بررسی سیر نظریه مثل افلاطونی در آرای اندیشمندان اسلامی پرداخته شده است. نظریه مثل افلاطونی، از وجوه مختلف هستیشناسانه، معرفتشناسانه، علمالنفسی، اخلاقی، زیباییشناسانه و خداشناسانه اهمیت فراوانی دارد. از زمان افلاطون تا کنون، هم در میان فلاسفه اسلامی و هم در میان فلاسفه غربی، مسأله مثل افلاطونی، مورد بحث، تأیید و انتقاد فراوان واقع شده است. بررسی محتوایی ـ تاریخی دیدگاههای اندیشمندان اسلامی از جمله فارابی، ابنسینا، شیخ اشراق، محقق دوانی، میرداماد و ملاصدرا نشان میدهد که اولاً نظریه مثل افلاطونی نزد اندیشمندان مسلمان هم دچار جرح و تعدیلهای بسیار و به برخی وجوه، پذیرفته شده و جنبههای اخلاقی و زیباییشناسانه آن مورد نظر قرار نگرفته است؛ ثانیاً ادله آنها در رد یا اثبات نظریه مثل ناتمام است؛ و ثالثاً فیلسوفان اشراقی (به معنای عام) و عرفانگرا رغبت بیشتری به پذیرش آن نشان دادهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل متناقض نمایِ «ثبوت عقول مجرده درصقع ربوبی در عین اثبات ماهیت برای عقول»، از منظر صدرالمتالهین
نویسنده:
محمد حسین وفائیان، قاسمعلی کوچنانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم عقول
,
صقع ربوبی
,
ممکن الوجود
,
حکمت متعالیه
,
عقل ( جوهر )
,
ماهیت ممکن
,
قاعده ترکب
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
توحید ,
علم الهی ,
الله ,
جوهر (منطق) ,
عالم امر ,
اشارات و تنبیهات ,
امکان ذاتی ,
طبیعت وجود ,
ماهیت ,
جوهر ,
جوهر مجرد ,
عقل ( جوهر ) ,
امکان ذاتی ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
علم واجب ,
عالم ( امکانی ) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
ماهیت حقیقی ,
ماهیت اعتباری ,
عالَم امر ,
اقسام جوهر ,
ماسِوی الله ,
مطلق تعین وجودی ,
نوعیت مجردات ,
انقسام ماهیت ,
العرشیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
بنابر قاعده ترکب هر ممکنی از وجود و ماهیت، ماهیت به معنای منطقی خود یا همان حد الشیء، برای تمامی ماسوی الله که ممکن هستند ثابت است. همچنین برهان های اثبات توحید واجب الوجود نیز، غیر از واجب الوجود واحد را متصف به امکان ذاتی می نمایند. با این حال و طبق تصریحات صدرالمتالهین، جایگاه عقول مجرده در صقع ربوبی بوده که طبق اذعان ایشان، مقام «أمر» و خلوّ از امکانات ماهوی است. مساله اصلی این پژوهش، تبیین دقیق این تناقض ظاهری بوده که بر اساس شیوه تحلیلی – توصیفی و در ضمن اشاره به کلماتی از صدرالمتالهین در اثبات و نفی ماهیت از مفارقات نوریه صورت می پذیرد. پس از تبیین تناقض ظاهری، سعی بر بیان رهیافتی برای جمع بین اثبات و نفی ماهیت از عقول مجرده می شود که همانا پیشنهاد معنایی متفاوت از ماهیت منطقی بوده که أعم از آن نیز می باشد. معنا مذکور «مطلق تعین وجودی» است که با استفاده از آن، مواضع اثبات و نفی ماهیت از عقول توجیه و تبیین می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دکارت و برهان وجودی : سال 4، شماره 1 : پژوهش های علم و دین
نویسنده:
محمد شکری، آسیه عطاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان وجودی
,
براهین اثبات واجب
,
کمال مطلق
,
دکارت
,
براهین خداشناسی
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
تقریر دکارت از برهان وجودی
,
تصور کمال نامتناهی
,
موجود کامل مطلق
کلیدواژههای فرعی :
ذات (منطق) ,
برهان انی ,
هستی ,
برهان لمی (منطق) ,
06. ذات ( عام ) essence ,
صفات الهی ,
برهان علّی ,
وضوح و تمایز ,
تصورات فطری ,
صفات خدا ,
ماهیت ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
برهان لمّ (مقابل برهان انّ) ,
برهان انّ (مقابل برهان لمّ) ,
تأملات (کتاب) ,
ذات کامل متعال ,
کمال نامتناهی ,
وجود عینی خدا ,
اخذ وجود از ذات ,
تمایز ذات و هستی ,
نظریه موقعیت بینابینی ,
جوهر قائم به ذات ,
ایده آلیسم افلاطونی ,
نظریه تمایز عقلی ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
دکارت در برهان وجودیِ، تأمل پنجم، میکوشد تا مطابق مشی عقلباورانه خویش و بر اساس تصور فطریای که از کمال نامتناهی داریم، وجود عینی خداوند را آشکار سازد. به نظر او، فرض ذاتی که واجد جمیع کمالات است اما موجود نیست، فرضی است محال و متناقض. خداوند، آنچنان که تصور فطری ما از او حکایت میکند، کمال نامتناهی است و چنین ذاتی ضرورتاً اقتضای وجود دارد. به نظر دکارت، هر چند در تمام موجودات تمایز ذاتی بین وجود و ماهیت در کار نیست و از ذات میتوان وجود اخذ کرد، نوع وجودی که به هر ذات متعلق است، میتواند متفاوت باشد؛ به این معنا که از ذوات متناهی فقط وجود امکانی، و از ذات کامل متعال و نامتناهی (خدا) ضرورتاً وجود واجب استنتاج میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
تعداد رکورد ها : 84
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید