جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
علم دینی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 93
امکان سنجی علوم انسانی اسلامی بر مبنای زبان دین
نویسنده:
مهدی ذاکری,حمید خدابخشیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
علوم انسانی اسلامی به عنوان شـاخه ای از علـم دينـی دارای دو دسـته مبـانی اسـت؛ مبـانی علم شناختی و مبانی دين شناختی. بحث از مبانی علـم شـناختی از سـنخ مسـائل فلسـفه علـم است و مباحث مربوط به مبانی دين شناختی، بيشتر در زمره مباحث فلسفه دين قابـل طـرح است. مبانی دين شناختی علم دينی به اصول و ويژگيهايی از دين گفته می شود كه دين با برخورداری از آن، امكان ورود به عرصه علوم را پيدا می كند. زبـان ديـن اسـلام در زمـره اين اصول است. اين زبان به واسطه ويژگی معناداری و حكايت گری از واقع، ايـن قابليـت را به دين اسلام می دهد تا در علوم انسانی ايفای نقش كند؛ اما در مباحث رايـج در فلسـفه دين، ديدگاه هايی وجود دارد كه با خدشه در وجود اين ويژگـی هـا در زبـان ديـن، راه را برای ورود دين به اين عرصه مسدود می كنند. پوزيتيويستها بـا طـرح چـالش معنـاداری، ويتگنشتاين با ايده بازيهای زبانی و كاركردگرايـان بـا پيـروی از نظريـه كـاربردی معنـا، طراحان اصلی ديدگاه های مخالف به شمار می روند. در ايـن نوشـتار پـس از تبيـين امكـان تحقق علوم انسانی اسلامی براساس ويژگي های زبانی ديـن اسـلام، بـه بيـان ديـدگاه هـای مخالف و طرح اشكالات هريك ازآنها خواهيم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 103 تا 134
مشخصات اثر
نظریه علم دینی
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
علــم دينــی بــر اســاس نظريــه مختــار راقــم، از لحــاظ منــابع «كثــرت گــرا» و «آميخت ساختگان»، از حيث معرفت شناسـی «واقـع گـرا» و «واقـع نمـا»، از نظـر منطـق «ديالكتيك ـ ديناميكال» (هم افزا و پيوسته پويا، انبوه شونده وفرگشت يابنده)، از جنبه سنجشوری «آزمون پـذير» و تصـحيح شـونده از نقطـه نظـر ارزشـی «اخـلاق مـدار» و «غيربحرانزا» (هرچند به لحاظ گزاره ها می تواند احياناً خطاپذير باشـد؛ امـا از جهـات «مبانی»، «منابع»، «موضوع» و «مقاصد و غايات» مقدس است) و سـرانجام اينكـه علـم دينی، بخشی از «معرفت دينی بالمعنی الأعم» قلمداد می شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 20
مشخصات اثر
انکار علم دینی در محک نقد
نویسنده:
قاسم ترخان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
علم دینی از موضوعات چالش برانگیزی است که موافقان و مخالفانی را به سوی خود جلب کرده است. انکار علم دینی بر مبانی بسیاری مانند مبانی معناشناختی، علم شناختی (مطلق علم، علوم تجربی و علوم انسانی) و دین شناختی بسیاری استوار است که نوشتار حاضر به نقد و بررسی برخی از آنها می پرداز د. از حیث معناشناختی، برخی از معانی علم دینی، پذیرفته شده و برخی دیگر انکار شده است؛ اما نه آن، دستاورد چندانی دارد و نه این از پشتوانه منطقی برخوردار است. انحصار روش شناختی، تفکیک مقام گردآوری و مقام داوری و عدم سرایت پیش فرض های دینی به مقام داوری از مهم ترین مبانی علم شناختی اند که نقد خواهند شد. حداقلی بودن قلمرو دین، از مبانی دین شناختی است که به نداشتن ظرفیت و توان دین در استخراج گزاره های علمی از منابع دینی حکم می کند. با نقد این مبنا و تبیین دیدگاه حداکثری، بهره مندی حوزه های گوناگون علوم و معارف بشری از منابع دینی ممکن شمرده می شود.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
مشخصات اثر
گزارش، شرح و سنجش دیدگاههای تازه درباره علم دینی (با تاکید بر دیدگاههای عبدالکریم سروش، مصطفی ملکیان، علی پایا و بیژن عبدالکریمی)
نویسنده:
اصغر موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پایان نامه به گزارش و سنجش دیدگاههای چهار تن از منتقدان علم دینی در ایران آقایان عبدالکریم سروش، مصطفی ملکیان، علی پایا و بیژن می پردازد. این بحث ارتباطی به علوم اسلامی رایج در حوزه های علمیه و برخی دانشگاهها مانند تفسیر قرآن، علوم حدیث، فقه، فلسفه و کلام اسلامی، اصول فقه و تصوف و عرفان اسلامی ندارد زیرا شکی در اسلامی و دینی بودن این علوم نیست. ادعای اساسی موافقان جدی علم دینی در ایران معطوف به تولید علوم انسانی اسلامی و آن هم در چند رشته خاص و مولد می باشد که عبارتست از جامعه شناسی، روانشناسی، علوم تربیتی، اقتصاد و علوم سیاسی. همانگونه که موافقان علم دینی در ایران بر تعریف و تصویر واحدی از علم دینی اجماع ندارند، مخالفان علم دینی در ایران نیز خصوصا این چهار شخصیت بر انتقادها و ایرادهای مشخصی اتفاق نظر ندارند و هریک از منظر خاصی و با رویکرد متفاوتی به نقد این مقوله پرداخته است.
مشخصات اثر
ماهیت علم دینی از منظر آیت اله جوادی آملی
نویسنده:
جعفر سالمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
چکیده:علم دینی یکی از مهم‌ترین مباحثی است‌که امروزه در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌های سراسر کشور مورد توجه و عنایت ویژه‌ای قرار گرفته است، زیرا سال‌ها است که نزاع علم(به عنوان محصول و فرایند عقل)و دین به(عنوان ره‌آورد وحی)اذهان بسیاری را به خود مشغول داشته است. این نزاع، محصول تصوری ناصواب از نسبت علم و دین می‌باشد مبنی بر این که علم در مقابل دین است. آیت الله جوادی آملی به عنوان یک نظریه‌پرداز بزرگ علوم اسلامی در صدد رفع این تعارض و دینی ساختن همه‌ی علوم بر آمده است.نگرش خاص معظم له در خصوص علم دینی را از سه منظر می‌توان مورد بررسی قرار داد. منظر اول، علم دینی از لحاظ موضوع است از این جهت که موضوع علم دینی کل خلقت است چون همه‌ی هستی مخلوق خدا است و متعلق علم الهی؛ منظر دوم، ماهیت علم دینی از منظر غایت است که همانا کشف حقیقت و رسیدن به معرفت و نهایتا قرب حضرت باری تعالی است؛و منظر سوم،علم دینی از منظر روش است که این روش یا شهود است و در عرفان کارآیی دارد، و یا استنباط عقلی است که در فلسفه و علوم عقلی به کار گرفته می‌شود، ویا استقراء است که در علوم تجربی استعمال دارد.هر کدام ازاین سه منظر دارای فرعیاتی است که می‌تواند به تبیین دقیق بحث کمک کند. و نهایتا به آسیب‌شناسی علم دینی می‌رسیم که ناظر به مسئله‌ی نباید‌های علم دینی است. چون علم دینی فرع بر دین است، بدین خاطر باید ابتدا به بحث آسیب‌شناسی خود دین و پژوهش دینی یا همان دین‌پژوهی پرداخت و سپس موضوع آسیب‌شناسی علم دینی در کلام آیت الله جوادی آملی مورد بحث قرار گیرد. این آسیب‌شناسی هم ناظر به خود علم دینی است وهم ناظر به عالم دینی به عنوان علت فاعلی و حقیقی علم دینی و همچنین عمل به علوم، علم بدون ایمان، صبغه‌ی بشری به عقل دادن، آفت جدایی دین از علم و آسیب‌های پنج‌گانه‌ی مطرح در آسیب‌شناسی‌های مشترک در ادیان و علوم مختلف که به صورت مختصر و مفید مطرح شده است.کلید واژه‌ها: علم، دین، علم دینی، جوادی آملی.?
مشخصات اثر
منطق طبقه‌بندی علوم
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
ک » علم و مبتنی بر مسئله ی « هویت شناسی » از فروع مبحث « طبقه بندی علوم » ، از دید مؤلف مقاله نگریست: « طبقه بندی علوم » است. از نظر وی می توان با دو رویکرد، به مسئله ی « وحدت و تمایز علوم ترسیم » : 1. پسینی، 2. پیشینی. طبق تعریف ایشان طبقه بندی علوم، با رویکرد پسینی عبارت است از مؤلف در .« مهندسی مطلوب معرفت » : و با رویکرد پیشینی، عبارت است از « جغرافیای میراث معرفتی بشر همچنین اشاره به اهداف و فواید ،« علوم انسانی اسلامی » و « علم دینی » متن مقاله، پس از ارائه ی تعاریف طبقه بندی علوم و ضروت آن، نگاهی گذرا به تاریخچه ی طبقه بندی در دنیای غرب و نیز جهان اسلام افکنده است. در ادامه نیز با نقد اجمالی نظریه های مختلف در باب ملاک وحدت و تمایز علوم و تبیین سازواری چندوجهی مانعه الخلوی مؤلفه های رکنی علم) منطق پیشنهادی خود برای ) « نظریه ی تناسق » تفکیک و طبقه بندی علوم را که مبتنی بر نظریه ی مزبور است ، ارائه می کند. در انتها نیز سؤالات و اشکالات هرم- » احتمالی وارد بر نظریه را مطرح کرده، پاسخ می گوید. وی الگوی پیشنهادی خود را طبقه بندی(هرم- شبکه سان علوم می نامد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
کاوشي نظري در مباني و دلايل دو انديشمند مسلمان معاصر به علم مدرن در اسلام با توجه به نگرش کارکردگرايانه و نمادگرايانه
نویسنده:
مريم شمسايي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در قرون وسطا که جهان غرب در تاريکي جهل و خرافه فرو رفته بود، جهان اسلام در عصر شکوفايي و ترقي (قرون ۱۳ ـ ۸ ميلادي) به سر مي‌برد؛ اما از قرن سيزدهم ميلادي به بعد، علم در بين مسلمانان دچار انحطاط و زوال گرديد. در قرن شانزدهم ميلادي و همزمان با پيشرفت علم در جهان غرب، جهان شرق نیز مشتاق مجهز نمودن خود به علم گرديد؛ ازاین‌رو غرب بدون توجه و در نظر گرفتن فرهنگ و جوامع سنتي شرق، درصدد گسيل نمودن دستاوردهاي خود به آن سرزمين برآمد؛ اما ديري نپاييد که شرقيان دريافتند که علم داراي بستري خنثي نیست و باعث تأثيرات منفي بر پيکره جوامع غربي نيز گرديده که از جمله آنها اليناسيون افراد آن جوامع است. از طرفي، بستر شکل‌گيري فرهنگ غربي بسيار متفاوت از فرهنگ شرقيان بود. اين فهم جديد از علم غربي، انديشمندان و روشنفکران جوامع مسلمان را به تأمل درباره ماهيت اين مسئله واداشت که از میان ایشان، برخي علم مدرن را ناسازگار با اسلام تلقي کردند، عده‌ای با علم مدرن موافق بودند، گروه ديگر در پي تعبيري جديد از اسلام برآمدند و برخي ديگر درصدد بودند علم مدرن را در متن جهان‌بيني اسلامي قرار دهند. پژوهش حاضر، کاوشي نظري در مباني و دلايل دو نگرش «کارکردگرايانه» (Functional) و «نمادگرايانه» (Symbolic) به‌ترتيب در انديشه‌هاي شفاهي سيد حسين نصر و ضياءالدين سردار است که مروري گذرا بر مباني فکري و فلسفي مدل‌هاي «کارکردگرا» و «نمادگرا» درباره علم مدرن خواهد داشت.
صفحات :
از صفحه 167 تا 184
مشخصات اثر
واکاوی دیدگاه استاد جوادی آملی در نسبت عقل و دین و تأثیر آن بر علم دینی
نویسنده:
مهدی عبداللهی، مصطفی صالحی اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
استاد جوادی آملی درباره رابطه عقل و دین دیدگاه بدیعی ارائه کرده است. ایشان با بازخوانی محل نزاع و ارائه تعریفی متفاوت از عقل در این مباحث، دو حوزه نسبتاً منحاز انگاشته عقل و دین و علم و دین را به هم پیوند می‌زند. در نتیجه با بازشناسی نسبت عقل و دین، به پرسش امکان یا عدم امکان تحقق علمی دینی نیز پاسخ داده می‌شود. وی، عقل را در این مباحث به معنای وسیعی که معادل تمامی دریافت‌های متعارف انسانی است به کار برده است. عقل به این معنا هر دریافت بشری را پوشش می‌دهد و از سوی دیگر مراد از دین نیز صرفاً معارف منقول نیست، بلکه اگر مؤدای قول خداوند دینی است، محتوای فعل او به طریق اولی چنین است. این‌گونه است که عقل در کنار نقل معتبر به منبعی از منابع معرفتی دین تبدیل و امکان تعارض آنها از اساس منتفی می‌شود. با تبیین رابطه عقل و دین، چگونگی رابطه علم و دین نیز روشن می شود. اگر علوم تجربی درهندسه معرفت دینی جایگاه خود را درست دریابند و در سایه فلسفه و دین به مطالعه جهان بپردازند به طبیعت به عنوان خلقت نگریسته و پرده از کتاب تکوین الهی بر خواهند داشت و به این اعتبار دینی خواهند بود. دیدگاه استاد جوادی در رابطه با علم دینی، دیدگاهی معتدل و واقع نگر است.
مشخصات اثر
لطفاً در مورد علم دینی و علم سکولار توضیح دهید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
قبل از ورود در اصل بحث توجه به نكته اي از باب مقدمه ضروري است. و آن اينكه مسأله علم ديني و علم سكولار «و به تعبيري علم غير ديني» از مسايل نوظهوري است كه در عين كوتاهي عمري كه داشته است جاي خود را در محافل علمي باز كرده است. «در جهان مسيحيت در دو دهه بیشتر ...
مشخصات اثر
نقدی بر کتاب فلسفه روان‌شناسی و نقد آن
نویسنده:
محمدتقی موحدابطحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
ترجمه و نشر کتاب فلسفه روان‌شناسی ماریو بونگه توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، فرصت بسیار مغتنمی است برای اساتید و دانشجویان روانشناسی که با تحلیلهای فلسفی در این حوزه آشنا شوند. بیان ساده و خلاصه مطالب و ارائه ملاحظات انتقادی در پایان هر فصل، این کتاب را از یک ترجمه صرف فراتر برده و باب گفتگو با آراء بونگه را باز میکند. این کتاب از ابعاد مختلف قابل بررسی است، اما در مقاله حاضر این کتاب تنها از جهت وجه بدیع و بسیار مهم آن، که خود را در عنوان کتاب نیز آشکار ساخته است، ارزیابی میگردد و با بررسی بخش «نقد و بررسی» که مترجمان بر کتاب افزوده‌اند به این پرسش پاسخ داده میشود که آیا با این شیوه بحث و بررسی می‌توان گفتمانی علمی- فلسفی را با نظریه‌پردازان غربی ایجاد کرد و توسعه داد تا در پرتو آن، زمینه برای نظریه‌پردازی اسلامی فراهم آید؟
صفحات :
از صفحه 163 تا 181
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 93