جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 127
عرفان و سیاست در زندگی امام خمینی
نویسنده:
حکیم جان کمال اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله حاضر با این پرسش اصلی و اساسی شروع به کار نموده است که مفهوم عرفان و سیاست در اندیشه امام خمینیچه بوده و رابطه آنها با هم چگونه است؟در جستجوی پاسخ برای این پرسش ضمن بررسی مبانی فکری معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، دین‌شناختی، جامعه‌شناختی حضرت امام ، مفهوم سیاست از نگاه ایشان بررسی شده و ویژگی‌های نظام مطلوب سیاسی – از حیث محتوا و ساختار – مورد مطالعه قرار گرفته است. ایشان سیاست را نه راه و رسم کسب و گسترش قدرت بلکه شیوه هدایت و راهبری انسان‌ها بسوی تعالی و رستگاری می‌داند و به همین جهت برای آن ویژگی‌هایی چون: همگرایی دین و سیاست، مشروعیت الهی، ارزش‌گرایی، تکلیف‌گرایی، سعادت‌بخشی و هدایت‌گری، حفظ حرمت انسانی، جهان‌شمولی و برخورداری از دیپلماسی اسلامی و... قایل است.همچنین با مطالعه محوری‌ترین آثار عرفانی حضرت امامو بررسی مهمترین گزاره‌های عرفانی در اندیشه ایشان معلوم می‌شود که وی عرفان اسلامی‌را نیز به عنوان طریق متعالی برای هدایتمندی انسان‌ها دانسته و آنرا جزء مهمّی از اندیشه دینی قلمداد می‌کند و برای آن شاخصه‌هایی چون: همگرایی با دستورات دینی و شریعت اسلامی، همگرایی و همخوانی با عقل و برهان، رویکرد جمعی و اجتماعی، حماسه‌گرایی و دوری از گوشه‌گیری، خرقه‌گرایی و صوفی‌گری قایل می‌باشد و به همین جهت عرفان اسلامی‌را به عنوان اندیشه زنده و پویا، همسنگ سیاست و همساز آن دانسته و هر دو را برای هدایتمندی انسان‌ها لازم شمرده و رابطه مثبتی میان آنها قایل شده است. که این رابطه در مباحثی چون مفهوم ظاهر و باطن، رابطه شریعت و حقیقت، مفهوم و معنای رضا و توکّل و به ویژه در سلوک عرفانی و سفر سوم و چهارم از اسفار اربعه بروز و ظهور یافته است.
حکمت و حکیم در عهد قدیم
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی اردستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از واژه ها‌یی که در مجموعة عهد قدیم بارها به کار رفته و به آن با دیدی اغلب مثبت نگاه شده ، واژة «حکمت » است . در این مجموعه ، برخی از کتاب ها عنوان «کتا‌ب‌های حکمت» را گرفته‌اند. در این مجموعه، رد پاهایی از حکمت نظری یونان دیده می‌شود ؛ امّا آنچه برجستگی دارد، «حکمت عملی» است . معنای حکمت و حکیم و کاربردهای آن‌ها و این‌که هر یک از دو واژة «حکمت عملی » و «حکمت نظری» چه جایگاهی در این مجموعه دارند و این‌که آیا آن‌ها به صورتی سازگار در این مجموعه به کار رفته اند، موضوع این نوشتار است.
رهيافتي فراموش شده از پديده نسخ در كلام اماميه
نویسنده:
ابراهيم موسوي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نسخ، رويدادي در دنياي تشريع است كه به صورت تغيير حكم پيشين پديدار مي گردد. تحليل اين پديده از ديرباز، ذهن دانشمندان اسلامي را به خود مشغول كرده است. در ديدگاه رايج، نسخ به معناي به سر آمدن زمان يك حكم است كه مقيد بودن آن، از ديد ما پنهان است و خداوند از ابتدا به هر دو حكم، آگاهي دارد. اين تحليل بر اساس ديدگاه هاي رايج درباره سه مسئله كلاميِ « حكمت » و « علم » ،« اراده » ارائه شده است. در روايات و متكلمانِ نخستين اماميه، تفاوت هايي در سه ديدگاه يادشده وجود دارد كه تحليل مسئله نسخ بر پايه آن ها به گونة ديگري رقم می خورد. بر اساس اين ديدگاه ها، نسخ، تغيير واقعي در حكم تشريعي خداوند است كه بر اساس مصالح و مفاسد روي ميدهد و نبايد آن را بر حكم مقيد و مشروط، حمل كرد و تغيير آن را ظاهري دانست.
صفحات :
از صفحه 83 تا 98
در جستجوی خدا
نویسنده:
ناصر مکارم شیرازی
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
قم: نسل جوان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «در جستجوی خدا» تالیف ناصر مکارم شیرازی، پیرامون موضوع خداشناسی نگارش یافته است. مولف در مقدمه کتاب خود می نویسد: نگارنده گسترده این بحث ها را در کتاب آفریدگار جهان آورده است، اما بسیار لازم بود این مسئله به صورتی فشرده تر و آمیخته با بحث هایی تازه تر در دسترس همه مخصوصا جوانان قرار گیرد. مولف در کتاب خود به موضوعات گوناگونی در باب خداشناسی پرداخته و با بررسی مکتب ماتریالیست و علوم تجربی و از جمله تحقیق در ویژگی های اتم، بدن و نظم موجود در طبیعت و جهان هستی سعی کرده است راه خداشناسی را برای مخاطبان خود ترسیم کند. وی همچنین در انتهای کتاب خود به مسئله بلا و حکمت آن نیز توجه کرده است.
فلسفه نقد و نقد فلسفی-گفتگو با استاد دکتر کریم مجتهدی
نویسنده:
مالک شجاعی جشوقانی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علاقه‌مندان به فلسفه نام دکتر کریم مجتهدی را در این چند دهه اخیر با انتشار کتاب‌هایی درباره دکارت، کانت و هگل به خاطر دارند. دکتر مجتهدی، استاد ممتاز فلسفه دانشگاه تهران، چهره ماندگار علمی کشور و محقق و مؤلف برتر سال 1386 در بیست‌وچهارمین دوره کتاب سال، به سال 1309 در شهر تبریز به دنیا آمد. در هجده‌سالگی برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن فلسفه خواند. ایشان در 1343 با درجه دکترای فلسفه به ایران بازگشت و از همان زمان در گروه فلسفه دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد.در کارنامه دکتر مجتهدی علاوه بر تألیفات فراوان، بیش از چهل مقاله به زبان‌های فارسی و فرانسوی به چشم می‌خورد. وی به دلیل حضور مستمر در فضای فلسفه ایرانی در طول 40-50 سال گذشته، حرف‌ها و نکات قابل توجه بسیاری دارد که شاید این روزها دیگر نتوان به همین سادگی آن‌ها را یافت.در گفت‌وگویی که در ادامه می‌آید، استاد سخنانی را درباره مجله فلسفه (1355)، که اولین مجله تخصصی فلسفه غرب و نقد کتب فلسفی در ایران است، وضعیت‌شناسی نقد، آموزش، پژوهش و کتب تألیفی و ترجمه‌ای فلسفه غرب در ایران و تفاوت نقد در فضای اسلامی و نقادی در غرب بیان فرمودند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 14
عشق و رابطه آن با جهان هستی از دیدگاه ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
وحید فتاحی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عشق حقیقتی ازلی و ابدی است و از صفات خدا، خلق و انسان است و به همین جهت عامل پیوند جهان هستی با خداست. فلاسفه اسلامی هر کدام بر طبق مبانی فلسفی خود از عشق سخن گفته‌اند و معتقدند که همه موجودات به حکم عشق فطری در جریان و حرکتند و اساس جهان آفرینش بر عشق نهاده شده است. آنچه در تعاریف فلاسفه و حکما از عشق آمده است تعریف به آثار و عوارض است و نه به حقیقت و ماهیت عشق زیرا که عشق به دلیل بداهتش و اینکه امری عینی و چشیدنی است، غیر قابل تعریف است. از آنجا که خداوند کاملترین موجود بلکه کمال مطلق است و از طرفی او خود نسبت به خویش بالاترین مرتبه ادراک را دارد پس خداوند خود هم برترین عاشق است و هم برترین معشوق و لذا او خود بالاترین ابتهاج و عشق را به خود داراست. ازمبادی عشق، کمال و معرفت است، کمال در معشوق و معرفت در عاشق، حال هر چه کمال معشوق بیشتر و ادراک این کمال از جانب عاشق بیشتر باشد عشق عمیق‌تر و شدیدتر است.از مهم‌ترین آثار عشق، توان‌بخشی و خلاقیّت‌زایی در عاشق است که چون آتشی سراپای وجود او را فرا می‌گیرد و وی را از نقص و کدورت و کثرت بینی و خودخواهی پاک می‌کند و دیده‌ای وحدت‌بین به او عطا می‌کند.
بررسی تطبیقی مصنفات باباافضل الدین کاشانی با آثار خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
ناهید پایدار پویا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهآثار ادبی، موضوعاتی چون: حکمت، فلسفه، اخلاق و عرفان و... را دربر دارد و اهمیّت و گستردگی آن-ها، بنا به موضوعیّتی که در جای‌جای زندگی انسان دارد، به وسعت هستی خواهد بود. بنابراین، ارتباط تنگاتنگ آثار ادبی و موضوعات یاد شده در قالب عبارت‌های مختلف به صورت «نثرساده»، «نثر مصنوع» و یا «نثر مسجّع» و یا گونه‌های مختلف شعری نمود پیدا می‌کند و هر آنچه از لطایف و دقایق مطلب و زیبایی و شیوایی کلمه و کلام اقتضا می‌کند و با توجه به دریافت‌های موردی از این نوع تفکّرات فلسفی و حکمی چون: عشق و عرفان، محبّت، نفس، وجود و ... از طریق علم و آگاهی و معرفت باطنی و احساسات و عواطف شاعران و نویسندگان نکته‌دان، رصد می‌شوند و در طی سالیان متمادی آثار جاودانه‌ای خلق می‌کنند و فرهنگ و آداب و سنن مردم را به شکل متفاوت یا متشابه، با سمبل‌ها و نمادهای شناخته شده، نشان می‌دهند.در پژوهش حاضر، سعی بر این است که از میان حکما و فلاسفه بزرگ اسلامی چون: فارابی، ابن‌سینا، لقمان، ملاصدرا و ... نیز از بین حکمای غیراسلامی چون: افلاطون و ارسطو، به بررسی تطبیقی مصنفات باباافضل‌الدین مرقی‌کاشانی با اخلاق ناصری خواجه‌نصیرالدین طوسی پرداخته شود و مضمون‌ها و مفاهیم حکمی و فلسفی و اخلاقی این دو اثر ارزشمند مورد بررسی قرار گیرد و شخصیت وجودی هر یک از نویسندگان یاد شده، بطور جداگانه برجسته گردد. همچنین علوم مختلفه در آثار آن‌ها، ضمن شناسایی و معرفی، زبان فلسفی و حکمی و اخلاقی و عرفانی هر یک از آن آثار براساس سبک و سیاقشان بیان گردد.واژگان کلیدیفلسفه، حکمت، اخلاق، عرفان، باباافضل‌الدین کاشانی، خواجه‌نصیر‌الدین طوسی، سبک و زبان.
رابطه دین با فلسفه بر پایه مبانی حکمت صدرالمتألهین و علامه طباطبایی
نویسنده:
زهیر انصاریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رابطه دین و فلسفه به عنوان دو منظومه معرفتی و بررسی تعاملات آن دو، پیوسته از مسائل بسیار مهم اندیشه دینی و فلسفی بوده است که نتایج آن در تبیین معنای فلسفه دینی نقش شگرفی دارد. فیلسوفان اسلامی جملگی بر اهمیت این مسأله واقف بوده و درباره نقش آموزه‌های دینی در بالندگی اندیشه فلسفی نظریه‌پردازی کرده‌اند. دیدگاه فیلسوفان اسلامی در این مسأله در الگویی واحد قابل بررسی است که بر اساس آن هر فیلسوفی مبتنی بر دیدگاه خود درباره نسبت دین و فلسفه در مقام پدیداری، به کیفیت انتقال آموزه‌های دینی به فلسفه به عنوان دانشی با قواعد خاص می‌پردازد. صدرالمتألهین و علامه طباطبایی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. دیدگاه صدرالمتألهین درباره پیوند دین و فلسفه در دو مقام پدیداری و مقام فهم قابل رهگیری می‌باشد. نسبت دین و فلسفه در مقام تنزیل و پدیداری از حیثیات مختلفی نظیر منشأ، فاعل‌شناسا، روش، مسائل، زبان و زمان مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این نظریه دین و فلسفه در اصل روش و مسائل متحد هستند لکن از جهت مرتبه نسبت به یکدیگر تفاضل دارند. نتیجه این تفاضل، در نسبت زبانی و زمانی دین و فلسفه نمایان می‌شود؛ به طوری که زبان دین علاوه بر اشتمال زبان حکمی، از زبانی تنزیلی بهره می‌برد که رقیقه‌ای از زیان حکمت محسوب می‌شود؛ همچنین با عنایت به تفاضل معرفتی دین نسبت به فلسفه، فیلسوفان برای نیل به حقیقت باید از آموزه‌های انبیاء اقتباس نمایند و لذا فلسفه زماناً از دین متأخر است. مناسبات دین و فلسفه در مقام فهم نیز عبارت است از روش‌هایی زبانی و باطنی برای نیل به معنای معتبری که الفاظ متون دینی از آنها حکایت می‌کنند. بهره‌گیری از این روش‌ها، فلسفه را در جایگاهی قرار می‌دهد که با اقتباسی روشمند از آموزه‌های دینی، در عین حفظ گوهر تفلسف می‌توان آن را به دینی بودن متصف نمود. دیدگاه علامه طباطبایی نیز همانند ملاصدرا در همین الگو مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این نظریه به جهت مرموز و مجهول دانستن روش وحیانی امکان تبیین نسبت روشی دین و فلسفه وجود ندارد. متون دینی در تبیین معارف عالی خود از همان زبان مرسوم میان انسان‌ها بهره می‌برد که از جمله اعتباریات محسوب می‌شود و نسبت آن با حقایق محاکی از آن نسبت مثل به ممثل است. همچنین اوج دین از دیدگاه علامه طباطبایی زماناً متأخر از اوج فلسفه حادث شده است. مناسبات دین و فلسفه در مقام فهم نیز عبارت است از روش‌هایی زبانی مبتنی بر تفسیر قرآن به قرآن که دانش فلسفه را با فهم صحیح از متون دینی به جایگاهی می‌رساند که کمال آن در فلسفه‌ای دینی متجلی می‌شود که در آن همه قضایای نظری و عملی بالتحلیل به اصل توحید بازگشت داشته باشد.
نسبت عقل و دین از دیدگاه علامه طباطبایی، جوادی آملی و مکتب تفکیک
نویسنده:
صفرعلی قانونی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در بررسی این مسئله مشخص شد که علامه طباطبائی و آیت الله جوادی آملی به هماهنگی عقل و دین معتقد هستند آنها عقل رابه عنوان معیاری برای محک زدن دین مطرح می کنند و معتقدند آنچه عقل بر آن استدلال می کند به هیچ وجه با شرع تعارض نداشته و عقل و دین همدیگر را تائید می کنند در مقابل این دیدگاه، مکتب تفکیک قرار داردکه به طور کلی معتقد است باید بین عقلو دین تفکیک قائل شد البته پیروان این مکتب در مورد عقل و دستاورد های آن به دو دسته تقسیم می شوند. افراطییون معتقدند که براهین عقلی به هیچ وجه اعتبار ندارند و از این جهت آنها علومی مثل منطق و فلسفه که از دستاوردهای عقل محسوب می شوند علوم معتبری نمی دانند.اعتدلالییون صرفاً بر تفیک حوزه عقل و دین تاکید کرده و معتقدند علوم عقلی در جای خود معتبرند، اما نباید در تفسیر دین بکار گرفته شود البته هر دو گروه دستاورد های عقلی مثل علیت بین ممکنات و سنخیت بین علت و معلول که با ظواهر شرع مغایرت داشته باشد رارد می کنندو بنابر این می توان گفت که در مکتب تفکیک ظواهر شرع بر برهان و استدلال عقلی مقدم است.
یقین ایمانی درنهج البلاغه
نویسنده:
مرتضی زارعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آن چه که این نوشته در پی آن بود بررسی یقین ایمانی ازمنظر نهج البلاغه بود و محور تحقیق جمله حکیمانه و بی بدیل حضرت امیر(علیه السلام) بود که درباره خطای حضرت آدم فرمود:«فباع الیقین بشکه» درواقع مهم ترین حادثه‌ای که در سرنوشت همه انسان‌ها تاثیر گذاشته است قضیه حضرت آدم است و حضرت امیر نکته اساسی در این واقعه را از دست دادن یقین معرفی می‌کند و این نوشته کوشید در حد بضاعت اندک خود نکاتی را در باب یقین ایمانی از نگاه حضرت امیر(علیه السلام) مطرح کند نوشته ای که در چهار فصل تنظیم شد. در فصل اول کلیاتی درباره اهداف تحقیق و بیان موضوع و تعریف یقین در لغت و اصطلاحمطرح شد و مشخص شد که یقین ایمانی که(همان اعتقاد جازم به حقیقتی همراه نفی غیرآن است) از جنس حضور و قلب است و دارای هویتی چند بعدی است که به ابعا د مختلف وجود آدمی‌از عقل و نفس و عمل مربوط است و از علم و اعتقاد اغاز می‌شود و به شهود و فنا ختم می‌شود و در فصل دوم به مولفه های تشکیل دهنده یقین با تکیه بر حکمت 31 نهج البلاغه که در تعریف ایمان و بیان ارکان شک و یقین ایراد شده است پرداخته شد و در بیان تفاوت یقین علمی‌و یقین ایمانی به تفاوت هایی ازجمله چند بعدی بودن یقین ایمانی،و همین طور کیفیت تاثیر و گستردگی حوزه یقین ایمانی،و پیوند یقین ایمانی با راز و غیب اشاره شد در فصل سوم عوامل ایجادگر و تقویت کننده و تضعیف گر یقین در نگاه حضرت امیر(علیه السلام) مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در بخش عوامل ایجادگر به فطرت، عقل، قلب سلیم و ولایت پرداختیم و در قسمت عوامل تقویت کننده به اموری چون عبودیت، یادمرگ، حق محوری، و زهد اشاره شد و در بخش عوامل تضعیف گر از گناه قلبی و عملی، شیطان،و دنیا به عنوان علل تضعیف گر یقین یاد شد و محور اساسی در ایمان یقینی ولایت ائمه دانسته شد که در بعد معرفتی عینیت یقین و علم به خداوند هستند و در بعد اعتقادی از ارکان اعتقادات بوده و از مصادیق عین الیقین و علم الیقین هستند و خود به عنوان ولی خدا مظهر حق الیقین هستند و از آن جا که تبیین شد که یقین ایمانی از جنس اشرا ق و افاضه است اتصال و اقتدا به ایشان درواقعه داخل شدن در حصن یقین و متصل گشتن با حق الیقینی است که کسب آن به تنهایی ممکن نیست در فصل چهارم به آثار یقین در حوزهای معرفتی و اخلاقی پرداختیم و به آثاری چون شهود، کرامت، شجاعت اطمینان و رشد و قاطعیت و عدالت و..اشاره شد
  • تعداد رکورد ها : 127