جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع:آثار تربیتیمحبّتبه اهل‌بیت(ع) در دوران نوجوانی و جوانی از منظر قرآن و حدیثچکیده:تأثیرات تربیتی محبّت اهل‌بیت(ع) در دوران نوجوانی و جوانی موضوع این پژوهش است. محبّت اهل‌بیت(ع) به‌عنوان ذریه پیامبر، در همه موجودات، حتی ملائکه و خداوند وجود دارد و در روایات پیامبر اسلام(ص) به آن سفارش شده و نشانه محبّت به رسول خدا(ص)، ایمان واقعی و حیات طیبه شمرده شده است. تعبیراتی مثل اجر رسالت، ولایت الهی، حیات امت، اکمال دین، اتمام نعمت، رضایت الهی، بهشت مومنان، وسیله تقرب، صدقه قلبی و نشانه اصالت نسب و شایستگی فرد، اهمیّت محبّت اهل‌بیت(ع) را می‌رساند. البته این محبّت باید با اطاعت از دستورات الهی در تمام شئون زندگی همراه گردد تا تأثیرگذار باشد. از آثار تربیتی محبّت اهل‌بیت(ع)، می‌توان در ایمان به خداوند متعال و بیم و امید ، ایمان به اولیاء الهی و ایمان به معاد و بخشش گناهان ، شفاعت اهل‌بیت(ع) و توفیق توبهو در زمینه اخلاقی گرایش به فضائل اخلاقی مانند عدالت و اجتناب از رذائل اخلاقی مانند دوری از ظلم و همچنین در انجام تکالیف الهی مانند عبادات ، امر به معروف و نهی از منکر ، تولّی و تبرّی را نام برد. محبّت به اهل‌بیت(ع) از طریق الگو بودن آن بزرگواران و نیز شاگردی معرفتی آنها و نیز تأثیر و تأثر متقابلی که بین محب ومحبوب وجود دارد باعث تحقق تربیت و رشد تربیتی در نوجوانان و جوانان خواهد بود.واژه‌گان کلیدیمحبّت ، اهل‌بیت ، تربیت ، نوجوان ، جوان

چکیده: قرآن کریم به منزله‌ی حبل ممدود برای هدایت همه‌ی جهانیان نازل شده است. بنابر این اگر چه زبان آن عربی مبین است اما به زبان جهانی فطرت نازل شده و برای همه ی جهانیان در تمامی زمان ها ومکان ها قابل فهم است، لکن برای فهم آن به پیش فرضها و اصولی موضوعه نیاز است که یافته های قطعی دانش تجربی یکی از آنهاست. همچنین کاربست این اصول در تفسیر اشارات علمی قرآن نیز نیازمند قواعدی همچون توجه به مرزشناسی علوم تجربی و عدم تعدی از حدود روش تجربی در تفسیر قرآن است که با رعایت چنین قواعدی برداشت علمی از آیه اعتبار می یابد در این بین به معیارهایی نیاز است که تفاسیر علمی موجود با آن عیار سنجی شود که از مهمترین معیار اجماعی تفسیر علمی قرآن می توان به استخدام علوم در فهم فرآن اشاره نمود. در این نوشتار که به روش توصیفی- تحلیلی به رشته ی تحریر درآمده، سعی شده است تا معیار های اجماعی تفسیر علمی از منظر مفسران شیعه و سنی بررسی و نمونه هایی از آن مانند کار بست شیوه استخدام علوم در فهم عمیق تر قرآن و مصادیقی از تفسیر گران سنگ تسنیم به عنوان نمونه ذکر گردد سپس با بررسی مبانی و قواعد تفسیر علمی قرآن در تفسیر مذکور در نهایت مبانی و قواعد تفسیر علمی، از یکی از معتبرترین تفاسیر معاصر شیعه استخراج و در دسترس پژوهندگان قرار گیرد.کلید واژه: روش شناسی، تفسیر، علوم تجربی، تفسیر علمی قرآن، تفسیر تسنیم، آیت الله جوادی آملی

معناداری زندگی، نسبت‌یابی اختیار خلاق آدمی با جهت اصیل حیات، یعنی خدای سبحان و به طور معیّن، اسماء فعل به مثاب? اوصاف مطلوب و خواستنیِ زیستِ از سرِ اختیار، است که در شخصیّت‌های الگویی یعنی حضرات اولیای‌الهی تبلور می‌یابد. در فصل مشترک تحلیل، انسان با رسیدن به الگوی رشد و هدفدارسازی تمامیّت زندگی خویش به چرایی‌ها و مبتنی بر این چرایی‌ها، به چگونگی‌های آن خودآگاه شده و تمامی عرصه‌ها و از جمله دشوارترین برهه‌های زندگی را در متن این هدفداری و جهت‌داریِ هماهنگ هستی و زندگی، راهبری می‌کند. معنادرمانی دارای دو سطح است:1-در سطح آسیب‌شناختی، طبیعت و درمان «روان‌نژندی‌ها» مورد توجّه است. 2ـ و در سطح کمال‌گرایی، عبور از سطح «هنجاریِ» متعارف به سوی زندگیِ برتر و آرمان رشد است. به درستی چگونه می‌توان از سطح روان‌نژندی حیات به سطح برینِ آن راه سپرد؟ پژوهش حاضر در راستای نظریه‌پردازی معنای زندگی بر مدار اصل جهت‌داری به سوی جهت برترین حیات، یعنی اصل«عبودیّت» در ادب تفسیریِ سوره حمد و به مدد سوره‌های منتخبی از قرآن‌کریم، به تبیین تفسیری این دو لای? تحلیلی نظریه معنا‌د‌اری زندگی، پرداخته است. در سطح آسیب‌شناسی یعنی تحلیل بحران معنا، فراز آغازین سوره عصر و سور? مسد و در سطح کمال‌نگری فرازی از سوره حمد و نیز فراز پایانی سوره عصر و سوره‌های انشراح و معوّذتین، مستند تحلیل بوده است.

در قرآن پدیده‌های طبیعی در موارد بسیار متعددی ذکر شده‌اند و در اغلبآنها به مطالعه کتابآفرینشو تدبر در آن توصیه شده استالبته قرآن کتابهدایتاستو نه کتابی در شناختعلوم طبیعی و اگر از آن پدیده‌ها سخنی به میان آمده برای آن استکه انسانها با کاوشو تدبر در آنها به وجود و عظمتخالق مدبر حکیم پی برند و خود را به او نزدیکسازند. این تحقیق گامی استدر جهتشناختجایگاه این پدیده‌ها در قرآن و شناختاغراضذکر آنها و سیاقاتی که پدیده‌های مذکور در آنها ذکر شده‌اند و تلاششده استتا اهمیتشناختدقیق پدیده‌های طبیعی مذکور در قرآن نشان داده شود و روشن گردد که اگر مفسری از آنها شناختدقیقی نداشته باشد در فهم و تفسیر آیاتمربوطه توفیق چندانی نخواهد داشتو شناختآنها مقدمهء فهم و تفسیر آیاتمذکور می‌باشد و در واقع شناختآنها جزء علوم قرآن - به معنای اصطلاحی آن - است . در ادامه تحقیق به بررسی و نقد روشن تفسیر علمی پرداخته شد و فرق آن با موضوع این تحقیق بیان گردیده و نیز به تاثیر شگرفی که ذکر پدیده‌های طبیعی - در قرآن - در رشد علوم طبیعی در بین مسلمانان داشته استاشاره شده است .

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

محمد عابد جابری فیلسوف معروف مراکشی در کتاب خود «مدخل الی القرآن الکریم» که بخش هایی از آن موضوع پایان نامه اینجانب است به این مطالب پرداخته شده است . 1- مراد از تعریف قرآن کریم چیست؟ اصلاً آیا قرآن کریم نیاز به تعریف دارد ؟ تعاریف گوناگونی برای قرآن کریم بیان شده که جابری در مقدمه نمونه هایی از آنها را آورده است و کوشیده تا وجود افتراق هر یک از آنها را مشخص کند .2- جابری در بخش اول این کتاب به مسائل مربوط به محیط ظهور و تاریخ قرآن کریم به مثابه وحی الهی و دعوت نبوی پرداخته است .به نظر او ادیان سه گانه و کتاب های آنها تورات و انجیل و قرآن کریم واحدند .33- بحث در باب نبی أمی و مفهوم امی بودن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پرداخته است . البته این موضوعی است که در دوره معاصر بسیار به آن پرداخته شده و رأی او نیز با نظر متداول در میان خاورشناسان هم خوانی دارد . به نظر وی أمی در عربی پیش از اسلام کاربرد نداشته و وام واژه ای یهودی است . 4- در این بخش از کتاب پدیده وحی و مفهوم آن مورد بررسی قرار می گیرد . به نظر وی مفهوم وحی در سیاق قرآنی آن در زبان و فرهنگ عرب آن زمان ناشناخته بوده است ،حتی عرب ها در آن زمان تصوری از مفهوم نبوت نداشته اند و این مفاهیم با اسلام پدید آمدند . 5- بخش دوم کتاب به موضوع تکوین و تدوین قرآن کریم اختصاص یافته است . به نظر جابری سیر تکوین قرآن شامل سه مرحله بوده استمرحله قرآن/ ترتیل و اعجاز ، ذکر و قصص ، کتاب عقیده ،شریعت و اخلاق . کلید واژه ها : محمد عابد الجابری ، تفسیر ، قرآن کریم

از جمله آیات بحث بر انگیز میان مفسّران و دانشمندان علوم قرآن که در مورد روز قیامت و چگونگی حال انسان ها در آن زمان و مکان، سخن به میان می آورد آیه 71 سوره مریم می باشد و همواره معنای آیه یاد شده و معنی کلمه «واردها» که به معنی ورود و مشرف شدن همه انسان ها به جهنم است، موافقان و مخالفان زیادی داشته است؛ چراکه آیه برطبق تفسیر مفسران و روایات، در بردارنده ی ظاهری شگفت است، از ورود همه مردم چه خوب و چه بد به جهنم خبر می دهد. در تفسیر آیه 71 سوره مریم، مفسرین هر کدام از روش های مختلف کمک گرفته اند و همین روش های مختلف باعث به وجود آمدن اختلاف در معنای کلمه «واردها» درآیه مذکور شده، برخی قرآن را منبع مهم، قرار داده اند و روششان قرآن به قرآن شده و برخی از روایات بهره گرفته اند، که روش آن ها قرآن به روایات شده، عده ای هم از عقل به عنوان ابزار کمک گرفته اند، که روششان قرآن به عقل شده. برخی با کمک روش های یاد شده، کلمه «واردها» را به معنای اشراف بر جهنم دانسته اند، در صورتی که اکثر مفسران با استفاده از روش های قرآن به قرآن و روایی و عقلی معتقدند: این کلمه به معنای دخول همه(چه مومن و چه کافر) به جهنم می باشد، امّا آتش بر کسانی که تقوای الهی را در دنیا پیشه کرده اند، سرد می شود. درنتیجه این تحقیق که به روش تحلیلی- توصیفی و کتابخانه ای جمع آوری شد بر آن است، تا گامی درجهت نزدیک شدن به مراد واقعی خداوند در این آیه با بررسی روش شناسی مفسران فریقین و انتخاب روش صحیح در تفسیر این آیه، برداشته باشد. و به نظر می رسد روش صحیح، جمع هر چهار روش قرآنی و روایی، عقلی و عرفانی و در واقع روش اجتهادی یعنی کنار هم قرار دادن همه منابع لازم تفسیر یک آیه (آیات، روایات، عقل...) می باشد. با توجه به بررسی های صورت گرفته همه داخل آتش می شوند، اما با توجه به اعمالی که دارند از آن می گذرند در نتیجه مومنانی که آتش با آن ها هیچ سنخیتی ندارد به راحتی از آن خارج می شوند در واقع، طبق برخی روایات(روش روایی) این مکان محل حسابرسی اعمال است(جایگاه عدل الهی) که در برخی روایات با نام صراط آمده؛ چراکه این مکان به اصحاب خود آگاه(اهل آتش) و آن ها را از بقیه جدا می سازد.

جریان سلفیه امروز را باید برآیندی از مساعی دلبستگان به اهل حدیث تلقی نمود که به زعم خود تهذیب گرایی و اصلاح طلبی عقیدتی را به مثابه دورنمای آرمانی خود تعریف نموده و در این راستا زدودن پیرایه ها و تعقیدات عقل گرایانه از ساحت نصوص دینی را سرفصل راهبردهای خود قرار داده اند؛تکیه بر ظاهر گروی و فهم بسیط قرآن و سنت مبتنی بر آراء سلف صالح و بدون لحاظ نمودن منطق و اصول تفهم صحیح، غایت اجتناب ناپذیر منهج سلفیه به شمار می رود.تشتت و نا همگونی مبانی و برون داد های تفسیری مفسران منتسب به جریان سلفیه همچون ابن تیمیه، ابن کثیر و آلوسی در گستره ای وسیع، نشان از نا استورای مبانی و تزلزل ساختار عقیدتی این جریان دارد؛در این راستا تضاد آراء ابن تیمیه در مباحثی چون توحید حاکمیت با مبنای مدعایی قاطبه سلفیان معاصر،امری جالب توجه است.از دیگر سو ناپختگی منهج سلفیه را می توان در شکاف عمیق بین ابن کثیر و سلفیه در مباحثی چون توسل و استغاثه به صالحین پیجویی نمود؛در نهایت به نظر می رسد رای به خروج آلوسی از دایره مفسران پایبند به مکتب سلفیه و معرفی وی به عنوان اندیشمندی مستقل و متاثر از متاخرین اشاعره مدعایی غیرمستند و بی پایه تلقی نخواهد شد. لذا اتکاء آلوسی بر پاره ای از آراء سلف در رویکرد تفسیری وی، قدر مشترکی مقبول با مولفه های سلفیه مصطلح معاصر نداشته و صرفا راهبردی مستقل در جهت احیاء منهج سلف صالح بدون تصویب مبانی جزم اندیشانه و متعصبانه سلفیه محسوب می شود.

چکیده :قرآن به عنوان آخرین وحی الهی ، کاملترین و جامع ترین کتاب آسمانی است که برای رساندن انسان به کمال نهایی ( مقام خلیف? اللهی ) از لوح محفوظ نازل شد . همه آیات این وحی آسمانی نور ، جامع ، عظیم الشأن و دارای معارف گرانقدر هستند ولی بعضی از آیات درخشش ، برجستگی و نقش کلیدی و زیر بنایی خاصی دارند که راهگشای فهم بسیاری از آیات دیگر هستند و در میان دستورات دینی توجه و اهتمام ویژه ای به این آیات شده است که این توجه، عظمت محتوای آنها را می رساند. شماری از این آیات را علامه طباطبائی و پس از ایشان آیت الله جوادی آملی به نام غرر آیات توصیف نمودند . غرر آیات ، آیات کلیدی قرآن هستند که دارای مضمون رفیع ، محتوای بلیغ ، نتیجه براهین قاطع یا محور استقرار آنها بوده و علاوه بر درخشش و برجستگی به گونه ای از آنها فروع فراوان اعتقادی ، فقهی ، حقوقی یا اخلاقی استنباط گردد . شناخت این آیات دارای اهمیت زیادی است، چون با شناخت آنها می توان به معارف اساسی قرآن پی برد و با زیر بنا قرار دادن آنها ، آیات دیگر را تفسیر نمود و به فهم احادیث غامض دست یافت و بسیاری از عقاید کلامی شیعه را اثبات نمود . برای نیل به این هدف، آیات تعیین شده توسط آیت الله جوادی آملی به روش کتابخانه ای و با محوریت آثار ایشان، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. همینطور تحلیل ایشان نسبت به آیات انتخابی علامه طباطبائی به عنوان تکمله بحث آورده شده است .