جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 87
ارزش عقل از دیدگاه ابن عربی و علامه طباطبایی
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، هاجر پران سعدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
ابن عربی بر نقش دوگانه عقل كه دارای دو حكم متفاوت است تاكيد می ورزد. او معتقد است عقل از جنبه «فعل» متناهی و از جنبه «قبول» نامتناهی است. به اعتقاد او، در مقام فعل، از قلمرو محدود و معينی برخوردار است، اما در مقام قبول، حد و مرزی ندارد و می تواند در پرتو قلب و وحی، منور گردد و حقايق را دريافت كند. عقل در اين وجه مقلد و تابع وحی و قلب است .از ديدگاه علامه طباطبايی، عقل يكی از شريف ترين نيروهای انسانی است كه می تواند كليات و حقايق را ادراک كند. اما به تنهايی قادر به تحصيل و درک همه حقايق نيست، بلكه عقل به عنوان ابزار معرفتی انسان، دارای حيطه و قلمرو مشخص بوده و نيازمند وحی است تا به معارفی كه خارج از دسترس اوست، راه يابد. عقل، نه آن مقدار ناتوان است كه از فهم كتاب و سنت به نحو كلی عاجز باشد و نه آن مقدار توانمند است كه بدون هيچ گونه محدوديتی بتواند به شناخت كامل خداوند و حقايق، نايل گردد. در عين حال عقل و ادراكات آن ارزشمند است، بدين معنا كه می توان برای شناخت گزاره های وحيانی از آن بهره جست.
صفحات :
از صفحه 150 تا 163
تاثير عشق بر سلامت معنوی نزد فروم و مولوی
نویسنده:
محمد عبدالرحيمی، محمد تقی فعالی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مولانا و فروم، هر دو، «عشق» را يکی از عوامل اصلی ايجاد سلامت روحی و روانی (سلامت معنوی) دانسته اند و عشق راستين و سالم را، هنر انسان های سالم و رشديافته خوانده اند. «عشق» در آموزه های آنها نقش محوری دارد و به رغم فاصله زمانی و مکانی، و اختلاف فرهنگ ها و تفاوت رويکردها، می توان اشتراکات فراوانی در کلام آنان مشاهده کرد، که اين مطلب حکايت از قرابت روان شناسی فروم با عرفان مولوی در اين موضوع دارد. برای نمونه، هر دو به «التيام بخش بودن و نقش درمانی عشق»، «عامل پيوند و اتحاد بودن عشق»، «لزوم پيراستگی از رذايل اخلاقی و آراستگی به فضايل اخلاقی در پيوند عاشقانه»، «زاده دانش و زاينده شناخت بودن عشق»، «آموختنی بودن عشق»، «مولد عشق بودن عشق»، «آفرينندگی و زايندگی عشق»، و «توام بودن عشق با رنج، و بلاکشی و صبوری عاشق» اشاره کرده اند. تفاوت های فروم و مولانا در موضوع عشق بيشتر به تفاوت جايگاه و رويکرد، و تفاوت در افق ديد و سطوح کلام آن ها برمی گردد، نه تضاد منطقی که جمعشان محال باشد. از اين رو، می توان گفت که رابطه «موضوع عشق» نزد مولانا و فروم رابطه «عموم و خصوص» يا رابطه «کل به جزء» است و شواهد بسياری را در عرفان مولوی می توان ذکر نمود که در انديشه های فروم بيان نشده باشد. فروم «عشق» را ضرورتی برای «رشد و سلامت روان انسان» می داند، ولی مولوی آن را عامل «قرب و رجعت به آستان الهی» نيز می بيند و از رهگذر سلامت معنوی، در صدد رساندن انسان به بهشت و سعادت ابدی است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 105
ماهیت وحی در حکمت اسلامی
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برخی از نويسندگان، وحی را نوعی الهـام و شـعر و تجربـه دينـی زاييـده فرهنـگ زمانه دانسته اند؛ به گونه ای كه نمی توان صدق معرفت شناختی را بدان نسبت داد . طرفه آنكه اين ادعا به فيلسوفان مسلمان نسبت داده می شود. اين نوشتار برآن است تـا ثابـت كند وحی شناسی فيلسوفان اسلامی بـه شـدت بـا نظريـه تجربـه دينـی و شـاعرانه وحـی رسالی و قرآنی مخالف است و آن را حقيقتی الهی می داند. براين اساس، وحی الهـی و آسمانی، زمانی تحقق می یابد كه پيامبری از مرحله عقل بالقوه و عقل بالملكه و عقل بالفعل بگذرد و به عقل مستفاد برسد و با عقل فعال ارتباط برقرار كند ، ولـي هـيچ گـاه وجود پيامبر، از نظر فيلسوفان مسلمان توليـد كننـده فـاعلی وحـی بـه شـمار نمـی آيـد. چگونگی توليد وحی جزئی و وحی كلی، يكی ديگر از مباحث اين مقاله است كـه از ديدگاه ابن سينا، شيخ اشراق وملاصدرا تبيين شده است
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
عقل و علم و تعامل آنها در منظومه معرفتی شیعه
نویسنده:
حامد پوررستمی، محمدعلی طاهرنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رواج گفتمان عقلگرايی و علمگرايی را بايد فرصتی مغتنم برای ترسيم تصويری شايسته و بايسته درباره تعامل عقل، علم و دين برشمرد. در منظومه معرفتی شيعه عقل از دو منظر هستی شناختی و كاركردشناختی و علم از سـه منظـر 1.علـوم تجربـی ؛2 .مطلـق علـوم؛ 3 .علـوم وحيـانی و الهـامی می تواند مورد توجه قرار گيرد. بر اين اساس، عقل و علم از دو حيث 1 .حيث ملازمت؛ 2 .حيث تاثيرپذيری می توانند با هم تعامل داشته باشند. از حيث ملازمت، عقل با علـمِ از نـوع سـوم رابطـه تساوی برقرار ساخته كه در آن، سخن از ملازمت و معيت عقل و علم است؛ يعنی هر عاقلی عالم وهر عالمی عاقل است و با علمِ از نـوع اول و دوم رابطـه عمـوم و خصـوص مـن وجـه را برقـرار می سازد؛ يعنی عدم ملازمت و معيت عقل با علم غير الهامی. از حيث دوم، يعنـی كـاركرد متقابـل عقل و علم، عقل جهت باروری خود علم را خوانده و علم نيز برای رشد و شكوفه اش دستش بـه سوی عقل بلند است. به بيان ديگر، عقل و علم موجب هم افزايی و تكامل يكديگر بـرای كشـف حقيقت می باشند. سخن آخرآنكه دين نه تنها مانع، بلكه هادی ای اسـت كـه انسـان را بـه سـوی عقل و علم والاتر و برتر رهنمون ساخته و قادر است انقلاب عقلی و علمی برپا كند.
صفحات :
از صفحه 87 تا 108
نقد و بررسی نظریه جسم انگاری روح بر اساس دیدگاه فلاسفه
نویسنده:
محمد ذبیحی, پروین نیک سرشت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حقيقت نفس، يكی از مهمترين موضوعاتی است كه از ديرباز مورد توجه بشر واقع شده و ذهن بسياری از انديشمندان را به خود معطوف كرده است. يكی از پيچيده ترين مباحث در اين باره، مسئله تجرد نفس است. هم ترازی خودشناسی با خداشناسی در آموزه های دينی، نشان از جايگاه بس رفيع اين پديده شگفت انگيز عالم خلقت دارد. تأكيد آيات و روايات بر فنای بدن و بقای نفس، مسئله ادراكات، تخيلات، خواب ديدن و از همه مهمتر ماندگاری نفوس و ثواب و عقاب اخروی، فيلسوفان و متكلمان اسلامی را بر آن داشته است كه در حد توان، حجاب از چيستی و هستی اين معمای رازآلود هستی بركشند. در اينكه حقيقت و ماهيت نفس چيست، انديشمندان ديدگاههای مختلفی ارائه كرده اند. پژوهش حاضر با ارائه گزارشی از ديدگاه متكلمان اسلامی و نقد دلايل آنان، در ادامه به بيان دلايل فيلسوفان اسلامی در خصوص تجرد نفس پرداخته است و در نهايت با ارزيابی دو ديدگاه به اين پرسش اساسی پاسخ می دهد كه چرا متكلمان كه وظيفه آنان دفاع از گزاره های دينی است، با توجه به تصريحات نقلی در خصوص تجرد روح، ديدگاه جسم انگاری را درباره روح پذيرفته اند.
صفحات :
از صفحه 61 تا 96
روش‌های تفسیری از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علیرضا دهقان پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اثر تفسیری ملاصدرا در میان دیگر آثارش، مزیت ویژه‌ای در رهیافت قرآنی او دارد. صدرا دو پایه اساسی تفسیر را نقل صریح و کشف تام می‌داند؛ از این رو، نه جمود بر لفظ را می‌پسندد نه فراموشی آن را، بلکه با حفظ ظاهر باید به مشاهد حقایق و بطون معانی پرداخت. ملاصدرا روش‌های تفسیری را به چهار قسم عمده تقسیم می‌کند و روش صحیح را روش راسخین در علم می‌داند؛ یعنی کسانی که به دور از افراط فلاسفه و تفریط اهل حدیث، با نور نبوت و ولایت به حقایق قرآن دست یافته‌اند. ملاصدرا قرآن را جلوه‌گاه جهان وجود و حاوی غیب و شهود می‌داند. به نظر او قرآن نسخه‌ای مکتوب از نظام وجود است و وجود تمثل قرآن. از این رو، قرآن را تنها اوالوالالباب با علم لدنی درک می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 306 تا 331
سازواره نظام اخلاقی در قرآن
نویسنده:
حسین هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش در پی یافتن نظام اخلاقی قرآن است. تبیین‌های مختلف از اصول اخلاق یونانی و نظام اخلاقی قرآن از منظر برخی قرآن‌پژوهان مسلمان، بخش‌های درآمدی این نوشتار را سامان داده است. بخش اصلی این پژوهه، جست‌وجوی دلیل برای اثبات ادعای نگارنده است مبنی بر اینکه نظام معرفتی قرآن بر توحید، و نظام اخلاقی قرآن بر بنیاد تقوا بنا شده و فراخنای مفهومی تقوا و در نقطه مقابل آن فجور، تمامی فضایل و رذایل اخلاقی را پوشش می‌دهد.
صفحات :
از صفحه 92 تا 111
رابطه تفکّر و عمل در اسلام به چه صورتی تبیین می­شود؟ و آیا اسلام همراه با خردورزی و تعقّل از اسلام بدون تفکّر و خردورزی بهتر نیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ به اين پرسش مستلزم تبيين رابطه عمل و خردورزي و نيز جايگاه هر يك در اسلام است. رابطه عمل و خردورزي تفكر و خردورزي به معناي انديشه ورزي است و از ويژگيهاي مختص به انسان مي باشد و موجودات ديگر همچون حيوانات و فرشتگان تنها آنچه را كه خداوند به طور غ بیشتر ...
مقایسه خرد در شاهنامه با متون ایرانی پیش از اسلام بر اساس زبانشناسی متن
نویسنده:
مهدی رضایی, سیدهاشم خاتمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
خرد و خردگرایی از مفاهیم و بن‌مایه‌های کلیدی و بنیادین شاهنامه است. مسلماً شاهنامه به واسطۀ اخذ روایات تاریخی از متون ایرانی قبل از اسلام و شاهنامه ابومنصوری و دیگر خداینامه‌ها و روایات شفاهی مقتبس از موبدان و دیگر مورخان آگاه به علوم زرتشتی، تا حدی از اندیشه‌های اوستایی و زرتشتی اثر پذیرفته است و مسلماً فردوسی نیز متأثر از عقاید دینی خویش بوده است؛ هرچند تأثیر دیگر نحله‌های فکری و اجتماعی بر وی نیز نمی‌تواند دور از انتظار باشد. در این مقاله با شیوۀ زبانشناسی متنبه مقایسۀ ابیات شاهنامه با متون ایرانی پیش از اسلام بر مبنای ارتباط اجزای کلام با یکدیگر در محور همنشینی پرداخته‌ایم. پس از بررسی مشخص ‌شد که بخش عمده‌ای از جنبه‌های خرد در شاهنامه هماهنگ با و متأثر از متون ایرانی قبل از اسلام است و بخش‌های دیگری در شاهنامه دیده می‌شود که در منابع ایرانی وجود ندارد که مسلماً از نبوغ فردوسی یا متأثر از فرهنگ‌های دیگر است و همچنین جنبه‌هایی از خرد در متون ایرانی پیش از اسلام قابل مشاهده است که در شاهنامه ذکر نشده است. این موضوع تا حدی نشان از خردگرایی منحصر‌به‌فرد فردوسی است که مشخص می‌کند خردگرایی در شاهنامه تقلید صرف از یک منبع و مأخذ نیست.
صفحات :
از صفحه 115 تا 151
  • تعداد رکورد ها : 87