جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 278
شرح جمل‌ العلم و العمل
نویسنده:
للشریف المرتضی علم‌الهدی علی بن الحسین الموسوی ؛ صححه و علق علیه یعقوب الجعفری المراغی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: تهران: م‍ن‍ظم‍ه‌الاوق‍اف‌ و‌الامور‌ال‍خ‍ی‍ری‍ه‌، دار‌الاس‍وه‌ ل‍ل‍طب‍اع‍ه‌ و ال‍ن‍ش‍ر، ‏‫‬۱۳۸۸.,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شرح جمل العلم و العمل، نوشته علم‌الهدى سيد مرتضى (م 436ق)، شرحى بر بخش «اعتقادات» كتاب خودش «جمل العلم و العمل» است. سيد كتابش را در پاسخ به درخواست يكى از شاگردانش شرح كرده و او نوشته است . يعقوب جعفرى مراغى كتاب را تصحيح نموده و بر آن پاورقى زده است. لازم به توضيح است كه در كتاب دائرةالمعارف تشيع درباره «جمل العلم و العمل» چنين مى‌خوانيم: «وى اين كتاب را به خواهش يكى از ياران و شاگردان خود نوشته». اين در حالى است كه «جمل العلم و العمل» به توصيه شيخ مفيد استاد سيد مرتضى نوشته شده است. سپس يكى از شاگردان سيد مرتضى شرح اين اثر را درخواست مى‌كند و لذا توضيح مذكور درباره «شرح جمل العلم و العمل» صحيح است. «جمل العلم و العمل» مشتمل بر بخش فقه نيز است كه ابن براج، يكى ديگر از شاگردان شريف مرتضى، نيز بخش احكام فقهى كتاب را شرح كرده كه آن نيز با همين عنوان «شرح جمل العلم و العمل» به همت كاظم مديرشانه‌چى در اسفند 1352 در مشهد به چاپ رسيده است. جمل به معناى ريسمان كلفت و طناب ستبر كشتى است و بنابراين، عنوان كتاب به معناى ريسمان سخت و ستبر علم و عمل است. كتاب «جمل العلم و العمل» يكى از مهم‌ترين آثارى است كه سيد مرتضى در علم كلام و فقه نوشته است. اين اثر بااينكه از حجم كمى برخوردار است، اما علما از زمان سيد مرتضى تا زمان ما آن را پذيرفته‌اند. قاضى عبدالجبار امام معتزله درباره اين اثر چنين گفته است: اگر سيد مرتضى تنها اين اثر مختصر را داشت بر تمام مصنفين برترى داشت.
ال‍ت‍ع‍ل‍ی‍ق‌ [ف‍ی‌ ع‍ل‍م‌ ال‍ک‍لام‌]
نویسنده:
ق‍طب‌ال‍دی‍ن‌ اب‍وج‍ع‍ف‍ر م‍ح‍م‍دب‍ن‌ال‍ح‍س‍ن‌ ال‍م‍ق‍ری‌ال‍ن‍ی‍ش‍اب‍وری‌؛ ال‍ت‍حقیق م‍ح‍م‍ود ی‍زدی‌ م‍طل‍ق‌ (ال‍ف‍اض‍ل‌)
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
م‍ش‍ه‍د: الجامعه الرضویه للعلوم الاسلامیه,
چکیده :
التعليق [في علم الكلام]، نوشته محمد بن حسن مقری نیشابوری، کتابی است با موضوع کلامی که در یک جلد به نگارش درآمده است. محتوای این کتاب تبیین و تحلیل مباحث اصول دین از توحید و عدل و نبوت تا مباحث امامت و معاد است که نگارنده با استدلال بر پایه عقل و کتاب و سنت معصومین(ع)، به اثبات و تشریح این پنج اصل اساسی می‌پردازد. کتاب توسط محمود یزدی مطلق تحقیق شده است.
ملخص فی اصول الدین
نویسنده:
نويسنده:علی‌ بن‌ حسین علم‌ الهدی ؛ محقق: محمدرضا انصاری‌قمی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران - تهران: مرکزنشردانشگاهی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«الملخص في أصول الدين»، از مهم‌ ترين كتب كلامى سيد مرتضى است، بلكه مى‌ توان گفت از بسيارى جهات اين كتاب بر ديگر كتب كلامى سيد مقدم است، چرا كه اين كتاب مشتمل است بر معظم مباحث توحيد، صفات بارى تعالى، عدل و ديگر مباحثى كه مورد اختلاف شيعه، اشاعره، معتزله، مرجئه، قدريه و غير اين‌ ها است. اما ديگر تاليفات كلامى مولف چنين نيستند، براى مثال كتاب الشافى فى الامامة گرچه كتابى است مبسوط، اما تنها اختصاص يافته است به مباحث امامت و كتاب الذخيره، گرچه جامع اصول اعتقادى است؛ اما در آن مباحث خيلى مختصرى مورد بررسى واقع شده‌ اند، بلكه چنانكه مولف در آخر كتاب الذخيره گفته است، الذخيره تكملة الملخص مى‌ باشد و تفصيل مطالب را مولف به الذخيره ارجاع مى‌ دهد. مولف اين كتاب را بعد از كتاب الشافى و بخشى از آن را قبل از الذخيره و بخش ديگر را همزمان با الذخيره نگاشته است. اول كتاب ناقص است و مطلب بدون مقدمه از «قدمها يرجع الى ذاتها...» شروع مى‌ شود كه احتمالا چند صفحه‌ اى از نسخه موجود حذف شده است. در مورد انتساب كتاب الملخص، به سيد مرتضى هيچ اختلافى نيست، چنانكه شاگرد بلافصل او؛ يعنى شيخ طوسى در رجال خود، كتاب الملخص را از تاليفات استاد خود ذكر نموده است. همچنين نجاشى، صاحب تأسيس الشيعه و كشف الحجب نيز اين كتاب را به سيد نسبت داده است.
مبانی معرفت شناختی خیال در عرفان ابن عربی
نویسنده:
فاطمه مرتجی، مهدی نجفی افرا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
خیال در اندیشه ابن عربی در افقی فراتر از افق عقل نشسته است، هم خیال متصل به عنوان ابزار معرفتی مهم می تواند به حقایقی وقوف یابد که عقل از دست یابی به آنها ناتوان است، و هم خیال منفصل حوزه وسیعتری از عالم را به خود اختصاص داده وتمام ماسوی الله را در بر می گیرد. ادراک خیالی همراه ترین معرفت با کل هستی است، در شناخت خداوند بدون خیال نمی توان از وجوه تشبیهی کلام او آگاهی یافت. انسان باید هر دو چشم خود را به سوی حقیقت بگشاید که یکی عقل ودیگری خیال است، و در شناخت کل عالم خیال موثرترین ابزار ادراکی است، چون خیال مذبذب بین وجود و عدم است، با جهانی که خود عین خیال است، می تواند همراهی نماید و به درک عمیق آن نائل شود. عقل از اصول ایستا و ثابتی برخوردار است و تنها قادر به درک جنبه تنزیهی خداوند است، در حالی که خیال همانند خود عالم، دائما در تحول و گشودگی است، معرفت خیالی همانند خود جهان و زندگی گشوده وسیال است و هیچگاه به دیدگاه ونظر منتهی نمی شود. خیال ابن عربی در فلسفه اسلامی تا حد قابل توجهی مغفول مانده، که احیاء مجدد آن، تحولات عمیقی را به وجود خواهد آورد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
نظرية التكليف - آراء القاضي عبد الجبار الكلامية
نویسنده:
عبدالکریم عثمان
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: موسسة الرسالة (مؤسسة الرسالة ناشرون),
چکیده :
نظریه التکلیف درباره آراء قاضی عبدالجبار همدانی درباره مسائل مختلف کلامی و عقایدی است. عنوان نظریه تکلیف به بررسی رابطه انسان با خدا و شناخت الهی و وظایف شخص در زندگی عبادی می پردازد و نظر قاضی عبدالجبار را در مورد صفات الهی ، ذات الهی ، علم ، عالم ، حسن و قبح ، لطف الهی و... مورد ارزیابی قرار می دهد.
بررسی و نقد آموزه «گشودگی» در حل تعارض علم الاهی و اختیار بشری
نویسنده:
سعیده میرصدری، منصور نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خداباوری گشوده جنبشی الاهیاتی است که در اواخر قرن بیستم از دل سنت اوَنجلیکال مسیحی سر بر آورد و دغدغة ترسیم مدلی از فعل خداوند در عالم را داشت که بتواند بر اساس آن تعارض و ناسازگاری موجود در الاهیات سنتی، بین اراده آزاد/ اختیار بشر و علم پیشین و مطلق الاهی، را رفع کند. آنها کوشیدند نشان دهند که خداوند علم مطلق و جهان‌شمول ندارد؛ بلکه علم خداوند و آیندة عالم و بشر هر دو گشوده‌اند و همه‌چیز به اختیار و ارادة انسان بستگی دارد. خدای خداباوری گشوده از سر مهر و عشق خود به بشر علم‌اش را محدود و آینده را گشوده و وابسته به ارادة انسان گذاشته است. از جمله انتقاداتی که به خداباوری گشوده وارد شده معضل محدودیت علم الاهی است. دیگر اینکه مدعیات خداباوران گشوده در باب گشوده‌بودن آینده و پیش‌بینی‌ناپذیربودن آن با نصّ کتاب مقدس همخوانی ندارد. به‌نظر می‌رسد در این میان مدل الاهیاتی شیعی، یعنی بداء، چه‌بسا راه میانه‌ای برای حل معضل علم پیشین و خطاناپذیر الاهی و ارادة آزاد بشر باشد، بدون اینکه یکی از دو طرف را نادیده بگیرد یا به نفع دیگری مصادره به مطلوب کند. مدل بدائی در حین اصالت‌بخشیدن به اختیار انسان، علم و قدرت الاهی را نیز، که به صورت سنتی مطرح شده بود، حفظ می‌کند و از این لحاظ از نقدهای وارد بر الاهیات کلاسیک مسیحی مصون است و اشکالات الاهیات گشوده را نیز ندارد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 149
تبیین ماهیت علم خداوند از دیدگاه ویلیام آلستون و بررسی تطبیقی آن با دیدگاه شیخ اشراق
نویسنده:
حسین شوروزی، محمد سعیدی‌مهر، اعظم قاسمی، رضا ماحوذی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئلة ماهیت علم خداوند از مسائلی است که از دیر باز ذهن اندیشمندان و متفکران را به خود واداشته است. در فلسفة دین معاصر، ویلیام آلستون به این مسئله چیستی ماهیت علم خداوند می‌پردازد؛ آیا می‌توان گفت علم خداوند همان باور صادق موجه است؟ در فلسفة اسلامی نیز علم را به دو قسم تقسیم می‌کنند؛ علم حضوری و علم حصولی. علم خداوند کدام قسم از این دو مورد است؟ علم حصولی یا حضوری؟ در این مقاله پس از بیان دیدگاه آلستون و شیخ اشراق در مورد علم خداوند، به این نظریه می‌پردازیم که این دو متفکر تا حدودی دیدگاه مشترکی در مورد علم خداوند پس از ایجاد دارند. نظریة شهود مستقیم آلستون و اضافیة اشراقیة سهروردی دو تعبیر از یک دیدگاه است. از دیدگاه آلستون علم خداوند را نمی‌توان همان باور درنظر گرفت، چراکه باور با محدودیت‌ها و الزاماتی مواجه است که همسو و سازگار با علم مطلق نیست. نظریة شهود مستقیم آلستون به این معنا است که خداوند مستقیماً جهان را شهود می‌کند و از این رو به آن علم دارد. همچنین آلستون نظریة متفکرانی را که معتقدند علم خداوند همان باور صادق موجه است رد می‌کند؛ زیرا انتساب آن به خداوند با تناقضاتی مواجه است. در این مقاله تلاش شده است تا با بررسی دیدگاه ویلیام آلستون و شیخ اشراق، دیدگاه این دو متفکر در مورد ماهیت علم خداوند تشریح شود و تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها در این زمینه روشن شود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 127
عرش و الكرسي في القرآن الكريم، مراتب العلم الاهی و کیفیه وقوع البداء فیه، القضا و القدر و اشکالیه تعطیل الفعل الانسانی
نویسنده:
كمال حيدري
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار جواد الائمه,
چکیده :
کتاب حاضر یعنی " عرش و الكرسي في القرآن الكريم، مراتب العلم الاهی و کیفیه وقوع البداء فیه، القضا و القدر و اشکالیه تعطیل الفعل الانسانی" در بردارنده سه کتاب در یک مجلد می باشد که همه شان در یک مجلد گردآورده شده اند یعنی بحث عرش و کرسی ، بحث علم الهی و بحث قضا و قدر... اثر ارزشمند آیت الله کمال حیدری.
هماهنگی عقل و نقل در مسأله توحیدصفاتی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علی محمد ساجدی، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پرسش اصلی تحقیق حاضر چگونگی هماهنگی میان عقل و نقل در مسأله توحید صفاتی در منظومه فلسفی ملاصدرا است. پس از تبیین هماهنگی عقل و نقل از دیدگاه صدرا، و با ذکر پیشینه ای از آراء متکلمان(اشاعره و معتزله) در خصوص رابطه میان ذات و صفات الهی وگذری نیز به آراء ابن سینا در این موضوع، به اندیشه های صدرا درباب توحید صفاتی روی آورده، برهان وی بر نظریه"عینیت ذات وصفات"را که عمدتا بر محوریت برهان صدیقین و قاعده عقلی «بسیط الحقیقه» استوار است بیان، واستناد به آیات مربوطه را معلوم نموده ایم.آیات مورد استناد همگی دال بر این است که خدا وجود محض بوده، و واجد جمیع کمالات وجود است. همچنین، با نظر به قواعد فوق، صدرا با تحلیل دقیقی نشان می دهد که کثرت اوصاف کمالی خداوند با وحدت و بساطت ذاتش همخوانی داشته، و از ناحیه کثرت صفات، کثرت و ترکیبی در ساحت قدس ربوبی پدید نمی‏آید. ادله عقلی ملاصدرا مبنی برعینیت ذات وصفات که جمعا 5 دلیل از مجموعه آثار وی استخراج، و در پی مباحث فوق مطرح شده است، همگی با کلام نورانی مولی الموحدین امام علی(ع) که؛کمال توحید را نفی صفات از او می‏داند مهر تأیید ‏خورده، و تأثیر پذیری صدرا از آموزه‏های بلند خداشناسی در نهج البلاغه و سایر جوامع روایی را نمایان می‏سازد.در پایان نیزبه تناسب بحث از صفات به ذکراقسام صفات و نیز طرح مسئله تشبیه وتنزیه جهت نشان دادن اصل امکان شناخت صفات در حدود کارایی عقل بشری همراه با ادله عقلی و نقلی صدرا پرداخته ایم.
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
جایگاه اصل علیت در الهیات اسلامی
نویسنده:
عباس ایزدپناه، اصغر آقایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این تحقیق در تلاش است تا با بررسی اجمالی موضوعات مختلف کلامی و فلسفی که با علیت رابطه‏ای مستقیم دارند، دایره بسیار گسترده این بحث را روشن کند تا در پرتو آن به اهمیت شگرف بحث علیت برسیم. روشن است که از یک سو میان مسأله علیت با مسائل کلامی‏ مانند اراده الهی، اختیار انسان و اعجاز و از سوی دیگر میان آن و برخی مسائل فلسفی و عرفانی چون قاعده الواحد و وحدت وجود، ارتباطی وثیق وجود دارد لذا شایسته است که به بحث علیت نگاهی ویژه شود تا با فهم دقیق مسئله علیت و ضرورت علی، دشواری و نکات مبهم بسیاری از این موضوعات آشکار شده و سوالات و شبهات فراوانی پیرامون آنها از میان برداشته شود.
صفحات :
از صفحه 55 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 278