جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
15. کلام نقلی
>
آیات عقاید
>
آیات امامت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 154
عنوان :
امامت
نویسنده:
محمد بیابانی اسکویی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
متن
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: نباء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امامت
,
صفات امام (ع )
,
وجوب امامت
,
کتب کلام شیعه
کلیدواژههای فرعی :
علم امام ,
امامت در قرآن ,
ولایت در قرآن ,
آیات امامت ,
شناخت امام ,
عصمت امام (ع) ,
نص امام ,
نص امام معصوم ,
امامت امام زمان ,
غیبت امام مهدی(ع) ,
رجعت امام زمان ,
شماره ديويي:
297/45
چکیده :
امام در لغت کسی است که عده ای به او اقتدا کرده و او را پیشوای خود قرار دهند و چون مفهوم مقتدا بودن در معنای امامت منظور شده است؛ پس امامت در صورتی تحقق می یابد که گروهی از فردی فرمان برند و در مقابل او تسلیم باشند. این کتاب به صورت درسی در شانزده درس با توجه به آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام تدوین گردیده است. در هر درس به موضوعات مختلفی پرداخته است. در درس اول و دوم به بحث از معنای امامت و ولایت از نظر لغت و قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام و حقیقت ولایت تکوینی و تشریعی و حدود ولایت تکوینی و تشریعی امام پرداخته شده است. در درس سوم به ضرورت وجود امام و فلسفه ولایت پرداخته شده و درس چهارم به حکمت های نصب امام از سوی خدای تعالی و به تعبیر دیگر جهات نیاز خلق به امام و آثار وجود امام در میان آن ها پرداخته شده است و اثبات گردیده است که با وجود امام دین صیانت میشود و اختلافات اساسی فکری و عقیدتی رفع می گردد و توجه به خدا در میان بندگان پدید می آید و فیض الهی تداوم یافته و لطف خدا شامل حال خلق می شود. در ادامه وظایف مردم در برابر امام شامل معرفت و اعتقاد به امامت امامان و محبت و مودت اهل بیت آمده است. ویژگی های امام در این کتاب به طور مفصل مورد کنکاش قرار گرفته و به هر کدام چون عصمت، علم، و ... به طور جداگانه پرداخته شده است. اما درس سیزدهم راه های تعیین امام را بررسی کرده و از نظر اهل سنت و مکتب اهل بیت بیان کرده. درس چهاردهم نصوص امامت و درس پانزدهم امامت حضرت امام عصر عج است. در درس شانزدهم نیز رجعت و امامت ایشان بررسی شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منهج القويم في إثبات الإمامة من الذكر الحكيم
نویسنده:
السید محمد الرجائی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: بهار قلوب,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امامت
,
وجوب امامت
,
کتب کلام شیعه
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
دلایل امامت ,
اهل بیت(ع) ,
امامت امام علی(ع) ,
فضایل امام علی(ع) ,
آیات امامت امام علی (ع) ,
شابک (isbn):
9647263627
چکیده :
این کتاب در 12 فصل به تشریح عقاید شیعه و اثبات امامت میپردازد و برای انجام این هدف آیات و سورههای مختلف قرآن به صورت موضوعی تفسیر شده و فضایل و مناقب حضرت علی (ع) و اهل بیت و ابعاد مسئله امامت از دیدگاه قرآن تشریح شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظرية النص على الامامة في القرآن الكريم
نویسنده:
محسن اراکی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: المجمع العالمي لاهل البيت عليهم السلام,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
آیات فضائل اهل بیت (ع) ,
احادیث امامت ,
دلایل امامت ,
اعلمیت امام(شایط امامت) ,
افضلیت امام (ع) ,
امامت بعد از نبی اکرم ( ص ) ,
حقیت امامت ائمه (ع) ,
امامت به تنصیص امام ,
امامت به نص خدا ,
امامت به نص رسول الله ( ص ) ,
آیات امامت امام علی (ع) ,
آیات فضائل علی (ع) ,
شابک (isbn):
978-964-529-248-3
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رد على رد السقيفة
نویسنده:
محمد قزوينی كاظمی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
لبنان/ صیدا: مطبعة العرفان,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
تعیین امام ,
مطاعن خلفای ثلاثه ,
احقیت علی به خلافت ,
خلافت بعد از رسول الله (ص) ,
غصب خلافت ,
بیعت سقیفه ,
خلافت علی (ع) بعد از نبی(ص) ,
امامت امام علی(ع) ,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات ,
وصیت پیامبر(ص) به خلافت علی(ع) ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امامة في التشريع الاسلامي : تجديد في بحث الامامة
نویسنده:
محمد مهدی آصفی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
عراق/ نجف: مكتبة النجاح,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
احادیث امامت ,
دلایل امامت ,
احکام مخالفین امامت علی(ع) ,
افضلیت امام (ع) ,
امامت بعد از نبی اکرم ( ص ) ,
حقیت امامت ائمه (ع) ,
ابلاغ ولایت علی(ع) ,
امامت امام علی(ع) ,
امامت و حکومت ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دراسة عامة في الامامة
نویسنده:
ابراهيم امينی؛ مترجم: کمال سید
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: مؤسسة انصاريان,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
فواید امام ,
احکام مخالفین امامت علی(ع) ,
اعلمیت امام(شایط امامت) ,
افضلیت امام (ع) ,
امامت بعد از نبی اکرم ( ص ) ,
امامت غیر قرشی ,
امامت قرشی ,
حقیت امامت ائمه (ع) ,
احادیث امامت ائمه اثنی عشر(ع) ,
ابلاغ ولایت علی(ع) ,
شابک (isbn):
964-438-679-5
چکیده :
دراسة عامة فی الإمامة ترجمه عربی کتاب بررسی مسائل کلی امامت نوشته ابراهیم امینی که توسط کمال السید ترجمه شده و توسط انتشارات انصاریان به چاپ رسیده است. در معرفی این کتاب آمده است: «نخست به تعریف و تشریح فلسفه امامت پرداخته و به طور کلی امامت را محور اساسی نظام اجتماعی اسلام معرفی میکند. وی سپس درباره جانشینی پیامبرصلى الله عليه وآله وسلم و آغاز امامت از دیدگاه تشیع سخن رانده و در این زمینه به منابع تاریخی و آیات قرآن استناد نموده آنگاه امامت در قرآن را با توجه به تعریف و مصادیق اولوالأمر مورد پژوهش قرار داده و در ادامه آن، امامت را از منظر عقل با توجه به هدف انسان و جامعه برای دستیابی به سعادت مادی و معنوی تشریح میکند. و آیه تطهیر را ناظر به همین معنا میداند. وی در مبحث پایانی به موضوع معجزه و اوصاف و ویژگیهای امامعلیه السلام و چگونگی انتخاب آن میپردازد».
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هداية القرآنية الى الولاية الامامية المجلد 2
نویسنده:
هاشم حسینی بحرانی؛ محققان: فلاح شریفی، فارس حسون کریم؛ ناظر: مرتضی شبر
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: ذوي القربى,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
عقاید شیعه ,
سؤال از ولایت اهل بیت علیهم السلام ,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات ,
تفسیر شیعه ,
ولایت معصوم ( ع ) ,
ولایت امام (ع ) ,
مرتبه ولایت ,
آیه دعوت بر ولایت ,
آیه ولایت ,
شابک (isbn):
978-964-518-200-5
چکیده :
الهداية القرآنية إلى الولاية الإمامية اثر سيدهاشم حسينى بحرانى (متوفى 1107ق)، از جمله تفاسير موضوعى قرآن كريم درباره ولايت و امامت ائمه(ع) است. كتاب با تحقيق سيدفلاح شريفى و فارس حسّون كريم به زبان عربى نگارش شده است. كتاب با دو مقدمه از محقق و نويسنده آغاز و مطالب در دو جلد ارائه گرديده است. مؤلف در اين اثر، 250 مورد قرآنى را با احاديث اهلبيت(ع) از كتب روايى، مانند كتب اربعه و... استخراج كرده و بر اساس سورهها، تنظيم نموده و ذيل آيات، روايات را بدون هيچگونه اظهار نظرى، آورده است. در تحقيق كتاب، آيات و روايات استخراج شده و روايت با ارجاع به كهنترين منابع، ثبت و ضبط شده است. توضيح رجال اسناد، واژههاى ديرياب متن احاديث و ويرايش و تنظيم دقيق متن نيز از جمله تلاشهاى محققان است. اين تفسير در استفاده از آيات قرآنى درباره ولايت ائمه(ع)، شيوهاى نو و جذاب دارد. در مقدمه محقق، ضمن ذكر زندگىنامه مفصلى از نويسنده، اقدامات صورت گرفته از سوى محققان، توضيح داده شده است. در مقدمه نويسنده، به مكتوب بودن و تصريح شدن به ولايت اميرالمؤمنين(ع) در صحف تمامى انبياء و اينكه خداوند پيامبرى را مبعوث نكرده است مگر به ولايت اهلبيت(ع). نويسنده در ارائه تطبيق و تفسير آيات به ائمه بزرگوار شيعه از طرف خاص و عام، اگرچه تلاش كرده تا سخنان خود را بر پايه روايات مأثور اثبات كند، اما هيچگونه توجهى به صحت و سقم روايات نكرده و گويا همه آنها را تلقى به قبول كرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هداية القرآنية الى الولاية الامامية المجلد 1
نویسنده:
هاشم حسینی بحرانی؛ محققان: فلاح شریفی، فارس حسون کریم؛ ناظر: مرتضی شبر
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: ذوي القربى,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
عقاید شیعه ,
آیه ولایت ,
سؤال از ولایت اهل بیت علیهم السلام ,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات ,
تفسیر شیعه ,
ولایت معصوم ( ع ) ,
ولایت امام علی در قرآن ,
آیات امامت و ولایت ,
آیه دعوت بر ولایت ,
شابک (isbn):
978-964-518-199-2
چکیده :
الهداية القرآنية إلى الولاية الإمامية اثر سيدهاشم حسينى بحرانى (متوفى 1107ق)، از جمله تفاسير موضوعى قرآن كريم درباره ولايت و امامت ائمه(ع) است. كتاب با تحقيق سيدفلاح شريفى و فارس حسّون كريم به زبان عربى نگارش شده است. كتاب با دو مقدمه از محقق و نويسنده آغاز و مطالب در دو جلد ارائه گرديده است. مؤلف در اين اثر، 250 مورد قرآنى را با احاديث اهلبيت(ع) از كتب روايى، مانند كتب اربعه و... استخراج كرده و بر اساس سورهها، تنظيم نموده و ذيل آيات، روايات را بدون هيچگونه اظهار نظرى، آورده است. در تحقيق كتاب، آيات و روايات استخراج شده و روايت با ارجاع به كهنترين منابع، ثبت و ضبط شده است. توضيح رجال اسناد، واژههاى ديرياب متن احاديث و ويرايش و تنظيم دقيق متن نيز از جمله تلاشهاى محققان است. اين تفسير در استفاده از آيات قرآنى درباره ولايت ائمه(ع)، شيوهاى نو و جذاب دارد. در مقدمه محقق، ضمن ذكر زندگىنامه مفصلى از نويسنده، اقدامات صورت گرفته از سوى محققان، توضيح داده شده است. در مقدمه نويسنده، به مكتوب بودن و تصريح شدن به ولايت اميرالمؤمنين(ع) در صحف تمامى انبياء و اينكه خداوند پيامبرى را مبعوث نكرده است مگر به ولايت اهلبيت(ع). نويسنده در ارائه تطبيق و تفسير آيات به ائمه بزرگوار شيعه از طرف خاص و عام، اگرچه تلاش كرده تا سخنان خود را بر پايه روايات مأثور اثبات كند، اما هيچگونه توجهى به صحت و سقم روايات نكرده و گويا همه آنها را تلقى به قبول كرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امامة بين نظرية النص و اشكالية الانتخاب المجلد 1 : دراسة موضوعیة فی معترک الصراع القائم بین الحق و الباطل وفقا لمعطیات العقل و السنة الصحیحة
نویسنده:
عبدالستار قاسم ساعدی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: دليل ما,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
احادیث امامت ,
امامت بعد از نبی اکرم ( ص ) ,
امامت به بیعت ,
امامت به شوکت ,
امامت تشریعی معصوم ,
امامت تکوینی معصوم ,
امامت غیر قرشی ,
امامت قرشی ,
حقیت امامت ائمه (ع) ,
امامت به تنصیص امام ,
امامت به نص خدا ,
امامت به نص رسول الله ( ص ) ,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات ,
شابک (isbn):
978-964-397-357-5
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرقان في تفسير القرآن بالقرآن و السنة المجلد 2
نویسنده:
محمد صادقي
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: انتشارات فرهنگ اسلامی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر شیعه امامیه
کلیدواژههای فرعی :
آیات امامت ,
دعوت ابراهیم علیه السلام ,
سوره بقره ,
آیه عفو اهل کتاب ,
تفسیر قرآن ,
مفسران قرن پانزدهم ,
تفسیر امامیه ,
دین ابراهیم (دین الهی توحیدی) ,
بهانه های قوم یهود ,
داستان گاو بنی اسرائیل ,
آیه ابتلای ابراهیم (ع ) ,
چکیده :
الفُرقان فی تَفْسیر القُرآن بالقُرآن و السُّنّة کتابی در تفسیر قرآن اثر محمد صادقی تهرانی است. این تفسیر در ۳۰ مجلّد و به زبان عربی نوشته شده، که دوره کامل تفسیر قرآن کریم است. این کتاب با استفاده از روش تفسیر قرآن به قرآن نگارش یافته است. تألیف تفسیر الفرقان طی ۱۴ سال، از سال ۱۳۵۳ش در بیروت شروع و در سال ۱۳۶۷ش در قم به پایان رسید. علامه طباطبایی با دیدن چند جلد این تفسیر، آن را موجب روشنی چشم و مایه افتخار دانسته است. نویسنده درمقدمه تفسیر تأکید میکند که بایستهترین روش تفسیری، شیوه تفسیر قرآن با قرآن است. وی مینویسد: «همه شیوههای تفسیری نادرست است، جز شیوه تفسیر قرآن با قرآن واین همان شیوه تفسیر پیامبر(ص) و امامان(ع) است. بر مفسّران لازم است که این روش تفسیری را از معلمان معصوم فراگیرند و در تفسیر آیات به کار بندند.» در مجالی دیگر مینویسد: «روشهای تفسیری، از دو حالت بیرون نیستند؛ یا تفسیر قرآن با قرآن هستند و یا تفسیر قرآن با رأی». وی براین باور است که برآیند تفسیر قرآن با قرآن، دستیابی به نخستین مفاهیم و معارف قرآنی است، مرتبهای از معنا که در چارچوب دلالت مطابقی آیه قرار دارد. درحالیکه روایات تفسیری بیشتر درصدد نشان دادن نمونهها و معانی پنهان آیات است و چنانکه خود میگوید نگاه روایات تفسیری به معانی ژرفتر کلام وحی است، با این ویژگی که مفاهیم ژرف، ریشه در معانی و منطوق دارد و در پرتو آن شکل میگیرد بهگونهای که درستی و نادرستی آنها در گرو برابری و نابرابری با منطوق آیات است. چه اینکه به مقتضای محوریت قرآن در ارزشیابی روایات و درستی و نادرستی آنها، منطوق آیات، معیار سازگاری و ناسازگاری روایات با قرآن است. و درنتیجه تفسیر مأثور چیزی جدا از آیه نیست، بلکه برخی از مراتب معنایی آن است که در پرتو سطح ظاهر آیه با یاری جستن از آیات دیگر به دست آمده است. بنابراین تفسیر قرآن با سنّت گونهای از تفسیر قرآن با قرآن است. نوشته علامه طباطبایی درباره تفسیر فرقان * شیوه نگارش نویسنده با بهرهگیری از صناعت تضمین، سجع و با استفاده گسترده از مصدرهای صناعی، شیوهای را در پیش گرفته است که در تفاسیر موجود، مانند آن کمتر دیده میشود. این سبک نو و ناآشنا در آغاز، خواننده را در فهم عبارات و مقصود مفسّر دچار مشکل میکند و به نظر میرسد نوعی تکلّف و تصنّع در تعبیر و بیان صورت گرفته است، ولی پس ازمدّتی که ذهن با سبک نوشتاری مؤلّف انس گرفت، ظرافتها و دقتهایی که مفسّر در انتخاب و به کارگیری واژهها و تعبیرات مورد توجه قرار داده است، پدیدار میشود وخواننده را در فهم معانی ومقاصد یاری میدهند. * بهرهگیری از ظرفیت مفهومی واژهها نکته دیگری که در سبک مفسّر دیده میشود بهرهگیری از ظرفیت مفهومی واژه هاست. نخستین چیزی که مفسّر در تفسیر یک آیه بدان توجه نشان میدهد حدود و گستردگی مفهومی کلمات است، سعی او برآن است که مفاهیم واژهها را بدون هرگونه محدودیتی و با همان گستردگی طبیعی که در خود کلمه و با توجه به موقعیت کاربردی آن درآیه وجود دارد، به عنوان پایه و سرآغاز تفسیر قرار دهد، وتا اندازهای که توانایی ذهنی وفکری مفسر اجازه میدهد به گستردن مفهوم آیه و شناخت مصداقها وواقعیتهای قابل انطباق درآن بپردازد وهرگونه محدودسازی را تا آنجا که ازخود آیه در پرتو آیات تفسیری دیگر پدید نیامده باشد به کنار گذارد. ازهمین رو حجم مواردی که تفسیرهای روایی تحدیدگرا، دراین تفسیر حمل بر جری و تطبیق شده است، به مراتب بیشتر از دیگر تفاسیر است. * به کاربردن واژههای مشترک در چند معنا ویژگی دیگر این سبک، حمل واژههای مشترک بر چند معنا و اراده مفاهیم متقابل از یک واژه است، تفاسیر دیگر بیشتر در زمینه واژههای مشترک، یکی ازمعانی را انتخاب کرده و بقیه را نادیده میگیرند، ولی سبک الفرقان جزاین است. هرجا کلمهای از نظر لغوی چند معنای گونه گون و دگرگون داشته باشد و با دستورهای ادبی و جایگاه کاربردی آن درآیه سازگار باشد، الفرقان، آن واژه را برهمه آن معانی حمل میکند وهمه آنها را جزء تفسیر آیه میداند ودر عرض هم میپذیرد. الفرقان درمعرفی این خصوصیت سبک تفسیری مینویسد: «اگر آیهای معنیهای چندی را برتابد که همه آنها صحیح باشد و ناسازی بین آنها نباشد، اشکال ندارد که همه آنها مقصود باشد، چنانکه درشیوه ما دراین تفسیر دیده میشود.» * اعتماد برملاکها و اصول خود و محور قرار ندادن آرای تفسیر مفسّران نکته دیگر در سبک نویسنده تکیه بر فهم و برداشت شخصی و بیاعتمادی به گفتهها و دیدگاههای دیگران است. مفسّر با دقّت و درنگ در مفردات و ترکیبات آیه به صورت مستقیم و با کمک از آیات یا روایات راهگشا به سراغ تفسیر میرود وازهرگونه درگیر شدن با گفتهها و نظریهها خودداری میکند. البته این بدان معنی نیست که هیچ گونه نقل و نقدی نسبت به نظریات ندارد، بلکه مقصود آن است که: درفهم آیه و برداشت تفسیری ازآن، بر دیدگاههای دیگران تکیه ندارد و براین باور است که تفسیر قرآن براساس آرای مفسران، به هرشکل که باشد، گونهٔ از تفسیر به رأی است. * استفاده از روایات سبک تفسیر گرچه تفسیر قرآن با قرآن است و به همین لحاظ اگر از روایات استفاده نمیکرد، اما نویسنده از روایات نیز، به صورت گسترده بهره برده است به گونهای که میتوان گفت افزون بر تفسیر قرآن، یک دوره تفسیر روایی را نیز دربردارد و کمتر صفحهای را میتوان یافت که به گونهای استشهاد به روایت و استناد به منبع روایی درآن دیده نشود. مهمترین محورهایی که استفاده از روایات درآن صورت گرفته است، یکی تأیید تفسیر آیه ودیگر گسترش ابعاد آیه است، گرچه درمواردی دیگر، مانند شأن نزول یا مباحث علمی نیز به روایات استناد شده است. این روش همان گونه که پیشتر اشاره شد، منافاتی با سبک تفسیر قرآن با قرآن ندارد، زیرا درهرحال معیار تفسیر و فهم یک آیه خود قرآن است ونقش روایات درحقیقت، تأیید منطوق ومفهوم ظاهر آیه و یا گسترش دادن همان معناست، فراتر ازآنچه تنها ازمنطوق آیه استفاده میشود. به این ترتیب جمع بین تفسیر قرآن با قرآن و بهره گیری گسترده از روایات به گونهای که در غیر تفسیر روایی مانند آن دیده نمیشود، یکی از برجستگیهای تفسیرالفرقان به شمار میآید. * استفاده از عهدین با زبان عبری ییکی از ویژگیهای تفسیر الفرقان، که چه بسا در هیچ تفسیر دیگری همانند نداشته باشد، استفاده از متون عبری عهدین یعنی تورات و انجیل است. البته نقل ترجمه فرازهای آن در تفاسیر دیگر مانند المنار نیز دیده میشود، امّا استفاده از زبان اصلی عبری گویا ویژه این تفسیر است. نقل متون عهدین در راستای دو هدف کلی صورت گرفته است، یکی تأیید مفاهیم وگزارشهای قرآنی مانند بشارتهای پیامبر و داستانهای بنی اسرائیل ودیگر نقل ناهمگونیها و تحریفهای موجود در عهدین. منابع مورد استفاده * منابع روایی: حدود ۸۰ مأخذ روایی مورد استفاده قرار گرفته است که درمیان آن از صحاح و مسانید اهل سنت گرفته تا ادعیه ائمه(ع) دیده میشود. ازآنجا که مفسّر درگزینش روایات، براساس صحت متن حدیث وسازگاری آن با محتوای آیات عمل کرده است ونه صحّت سند آنها، از استناد به مراجع گوناگون وگاه سست و بدون سند، خودداری نکرده است. * منابع تفسیری: بیش از ۲۵ تفسیر مورد مراجعه الفرقان بوده است که بیشتر آنها برای نقل روایت و برخی دیگر برای نقل ویا نقد نظریه مفسّر مورد استناد قرار گرفته است. تفسیر نور الثقلین، درالمنثور، قمی و البرهان بیشترین تکیهگاه مفسر در نقل روایت است. و تفسیر فخررازی، المنار، صدرالمتألهین، المیزان و طنطاوی از تفاسیری است که مفسّر به نقل ویا نقد نظریات آنها پرداخته است. * منابع لغوی: کتابهای لغوی استفاده شده، عبارتند از: لسان العرب، قاموس، مصباح، تاج العروس، مفردات راغب، نهایه ابن اثیر. این منابع همان گونه که دیده میشود متعدد است، امّا از آنجا که مفسّر به بحث لغت بیشتر به صورت آزاد و بدون استناد به منابع لغوی میپردازد، مراجعه به منابع لغت و نقل گفتههای اهل لغت، کمتر به چشم میخورد. * منابع پراکنده: بالغ بر ۶۰ کتاب ومقاله در زمینههای مختلف مورد مراجعه بوده است، که درمیان آنها کتابهای علمی، اجتماعی، تاریخی، دائرة المعارفها وگاه مجلاّت و روزنامه دیده میشوند، بیشتر آنها برای نقل نظریه و در تأیید یک مطلب تفسیری استفاده شده است، ولی برخی در جهت نقد نظریه نویسنده در پرتو آیات ومفاهیم قرآن نیز مورد استفاده قرار گرفته است. برخی ویژگیهای محتوایی * سیاق و تناسب مفسّر نسبت به سیاق آیات توجه چندانی ندارد، در هر آیه یا مجموعه ازآیاتی که مورد بررسی قرار میگیرد، از سیاق قبل و بعد آن به عنوان یک قرینه یا عنصر دخیل در فهم آیه استفاده نمیشود و کمتر مواردی را میتوان یافت که به لحاظ پیوستگی شدید آیه به زمینههای پیش از آن و پس از آن، ازارتباط موجود یا وحدت فضای حاکم برآیات در جهت تفسیر آن بهره برده باشد. ازاین جهت تفسیر (الفرقان) کاملاً در برابر (المیزان) قرار دارد که به صورت گسترده از سیاق، برای تفسیر و فهم آیات استفاده کرده است. * قرائت ازآنجا که مفسّر قرائت مرسوم را قرائت متواتر و معتبر میداند و سایر قرائتها را نادرست میشمارد، از پرداختن به مباحث قرائت خودداری میکند و با نقد کوتاه و گذرا نسبت به مواردی که دیگران اختلاف قراءت را مطرح کردهاند، ازآن میگذرد. * لغت مفسّر، در تعریف واژهها و تبیین مفاهیم لغوی آنها جز در مواردی که مورد اختلاف و گفتوگو بوده است، به منابع لغوی استناد نکرده است، بلکه به صورت آزاد و بدون بازگرداندن به منبع مشخصی، به تعریف میپردازد، سعی مفسر برآن است که به مفاهیم اولیه و زمان نزول آیات دست یابد و ازاین روی گاه از خود قرآن برای فهم معنای یک واژه یاری میجوید. از لحاظ نظری و تئوریک نیز خود بر این نکته تصریح دارد که تفسیر قرآن باید براساس مفاهیم زمان نزول باشد و نه مفاهیمی که در بستر زمان برای لغات پدید آمده است. * مباحث اجتماعی تفسیر الفرقان نسبت به طرح مباحث اجتماعی و واقعیتهای موجود و مورد ابتلای جامعه اهتمام دارد و در جای جای تفسیر به مناسبت، گاه به صورت فصلی مستقل و گاه در ضمن تفسیر یک آیه به صورت مبسوط، متعرّض مسایلی همچون نظام حکومت، اقتصاد، حقوق و جایگاه زن، شورا، وحدت مسلمانان، طبقههای اجتماعی، چند همسری، تاریخ سهگانهپرستی و… شده است و با استفاده از آیات به اظهار نظر ویا نقد و ردّ دیدگاهها پرداخته است. * گرایش علمی گرایش علمی به معنی اصل قرار دادن فرضیهها و نظریههای علمی و تفسیر آیات براساس آنها، چیزی است که در تفسیر مورد اجتناب بوده و به روشنی در مقدمه الفرقان تفسیر به رأی شمرده شده که باید، ازآن اجتناب کرد. در چند مورد از دستاوردهای علم، برای تأیید محتوای یک آیه یا تفسیری که ارائه کرده است، بهره جسته است، چنانکه در مورد امکان معجزه ویا ضرورت خواب برای موجودات زنده، ذیل آیه: (وجعل النوم سباتاً)، گرفتگی خورشید در سوره تکویر، چگونگی پیدایش جنین، انفصال زمین ازخورشید، حرکت زمین، کروی بودن زمین و… از مباحث علوم تجربی تأیید جسته است، در عین آنکه محوریت قرآن را همیشه مدّنظر داشته و نظریات علمی را بر آن تحمیل نکرده است. مفسّر بر این باور است که قرآن برخلاف نظام طبیعت سخن نمیگوید، امّا بیانات قرآن در چنین زمینههایی به صورت اشاره است و نه تصریح؛ زیرا شرایط زمان نزول، اجازه نمیداده است که به واقعیتهای علمی تصریح شود. * گرایش شیعی تفسیرالفرقان، تفسیری شیعی است و گرایش شیعی مفسّر در جای جای تفسیر آشکار است. امّا بدان معنی نیست که تفسیر بر مبنای تعصّب مذهبی بنیان یافته باشد. مفسّر در مقدمه تفسیر خود بر این اصل تأکید دارد که تفسیر قرآن براساس رأی شخصی یا مذهبی یا تقلید از دیگران، تفسیر قرآن نیست، بلکه تفسیر رأی شخص است که به آتش دوزخ منتهی میشود (کان مصیره الی النّار) و (فلیتبوّء مقعده من النّار) ازاین رو معیار اصلی در فهم آیات را، خود آیات و روایات موافق با آن قرار داده و در گزینش روایات و یا نقد نظریات، هیچگونه تفاوتی بین شیعه و سنی نگذاشته است و به همان میزان از منابع اهل سنّت استفاده کرده که از منابع شیعه و همان اندازه به نقد آرای عالمان و فقیهان شیعه پرداخته که به دیدگاههای اهل سنّت پرداخته است. جلد دوم مشتمل بر تفسیر آیه 66 تا 182 سوره بقره می باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 154
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید