جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قضاء و قدر یکی از مهمترین حقایق هستی به شمار می روند که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. با ظهور اسلام و تعالیم قرآن و سنت، این مسأله به طور عمیق و جدی توسط مسلمانان به طور اعم و اندیشمندان به طور اخص مطرح گردید. این مسأله از یک طرف ریشه در اعتقادات و مسائل ماورائی ( غیب) دارد و از طرف دیگر باعث اثرگذاری در زندگی مادی و معنوی انسان می شود. ما برآنیم که رابطه این دو را کشف کنیم؛ بنابراین تلاش خود را ابتدا جهت مفهوم قضاء و قدر، مراتب و اقسام آن گذاشته سپس به رابطه افعال انسان با " قضا و قدر" یا همان " جبر و اختیار" می پردازیم. یعنی اینکه اعتقاد به قضا و قدر چه اثری در فعل انسان دارد، آیا باعث اجبار او در کارهایش می شود؟ و آیا قضا و قدر نوعی سلب اختیار از انسان است؟ در حالی که، خواهیم گفت که اعتقاد به این مسائل موجب سلب اختیار از او نمی شود، چون او مکلف است و عقاب و ثواب دارد و سپس به مسأله مهم " بدا" و رابطه اش با قضا و قدر پرداخته، و اینکه آیا قضای الهی حتمی است و هیچ تغییری در آن صورت نمی گیرد؟ اگر تغییر صورت می گیرد؟ آیا علم خداوند جهل نخواهد شد؟ در صورتی که حقیقت بدا یکی از مسلّمات اعتقادی شیعه است و روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد و بیان می کنیم که مقدرات الهی، علت تامه وقوع شیء نیست، و در تمام امور، حق بدا و تغییر و تبدل برای خداوند محفوظ است. و اراده الهی و خواست او علت تامه نیست. و بعد از گذر از این مسأله، به بحث رابطه قضا و قدر با زندگی معنوی و مادی انسان می پردازیم که این مسأله چه تأثیری در زندگی فردی و اجتماعی انسان گذاشته و چگونه اعتقاد به قضا و قدر بر آینده انسان و نجات او از بحرانهای روانی مؤثر است، و باعث نشاط روحی او می گردد. در این سیر ما از منابع اصیل اسلامی چون قرآن کریم – این کتاب هدایت گر و روشنگر – و روایات گهربار معصومین ( علیهم السلام) و اقوال و بیانات ارزشمند اندیشمندان و علمای اسلامی – که قلم آنها با فضیلت تر از خون شهدا و وجودشان وارثان انبیاء است – بهره برده ایم.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

لا جبر و لا تفویض از نظر قرآن و حدیث

نویسنده:

علی محمد جلوه

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

چکیده

وضعیت نشر :

پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر , اختیار , البداء , 15. کلام نقلی , اختیار , اصطلاحنامه علوم قرآنی , جبر و اختیار در قرآن , بداء در قرآن , بداء در سنت , آیات بداء

چکیده :

این پایان نامه دارای سه بخش با این عنوان هاست: بخش اول، دیدگاههای مختلف و نقد و بررسی آنها: نظری به تاریخچه جبر و اختیار، توضیحی درباره چگونگی امر بین الامرین، اختیار امانت بزرگ الهی، شواهدی بر اختیار؛ بخش دوم، شبهات مختلف و پاسخ آنها: در این بخش هشت شبهه جبریون مطرح و به آنها پاسخ داده شده است؛ بخش سوم، بداء در قرآن و حدیث: تعریف بداء، فایده بداء، نمونه های بداء در قرآن کریم، بداء در احادیث.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

آزادی از دیدگاه کانت

نویسنده:

محمد محمدرضایی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر , قانون , قانون , آزادی , ‌ کانت , آزادی

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

چرا اعتقاد به جبر باطل است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

واژه «جبر» هنگامی که در اصول عقاید مطرح می شود بدین معناست که انسان در کارهایی که انجام می دهد، فاقد اراده و اختیار است، نه می تواند خوب را انتخاب کند و نه بد را، بلکه هر چه را انجام می دهد، به اراده و اختیار خداست. بنابراین «جبریون» معتقدند که بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر , جبر و تفویض , جبر و اختیار(کلام) , جبر و اختیار در قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

امر بین امرین , جبریون , دلایل جبرگرایان ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اعتقاد به جبر چه آثاری در جامعه دارد؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اختیار انسان , 03. انسان شناسی Human nature , جبر و اختیار(کلام) , اختیار انسان

کلیدواژه‌های فرعی :

جبر , عقیده جبر fatalism , جبر اجتماعی , جبریون , آثار جبر ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی جبر و اختیار از منظر امام خمینی(ره) و فخر رازی

نویسنده:

جعفر شاه نظری، محمود آهسته خانه

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر , فخر رازی , اختیار , تفویض , أمر بین الأمرین , اختیار , تفویض , امام خمینی , امام خمینی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

چکیده :

امام خمینی و فخر رازی دو تن از اندیشمندانی هستند که هریک با رویکردی ویژه و اصول کلامی متفاوت مسئلة جبر و اختیار را بررسی کرده اند و آرایی متفاوت را ارائه داده اند. فخر رازی که تبحّر و مهارتی ویژه در قلمرو کلام دارد، با رویکرد کلامی اشعری، به جبر تمایل دارد؛ بیشتر به نقل استناد میکند و از براهین عقلی، کمتر بهره میجوید؛ از سوی دیگر امام خمینی، به دلیل اهمیتی که برای این مسئله قایل بوده، در مقام متکلمی شیعی، کوشیده است که ابعاد گوناگون این مسئله را تبیین و تحلیل کند و ریشه های فلسفی ـ کلامی و روایی آن را پی بگیرد. ارائة دیدگاه متعادل تر از جبر و اختیار از سوی امام(ره) که همان امر بین الأمرین است، بنابر اصول اعتقادی و مبانی عرفانی او و با رویکرد عقلی و نقلی به اثبات میرسد. نوع تحقیق در این مقاله توسعه ای و روش انجام آن به صورت اسنادی و توصیفی با تأکید بر تحلیل محتواست.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جبر و اختیار در اندیشة صدرالمتألهین

نویسنده:

محمدعلی اسماعیلی,محمد فولادی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر , ملاصدرا , اراده , اختیار , تفویض , اختیار , اراده , تفویض , اراده , صدر المتألهین

چکیده :

مسئله جبر و اختیار از قرن اول در بین متفکران اسلامی مطرح، و مورد تأکید قرآن کریم و روایات بوده و در طول تاریخ، دیدگاه های مختلفی در تفسیر آن ارائه شده است. متکلّمان اشعری با انگیزة حفظ توحید افعالی، به دیدگاه جبر گرویدند؛ اما از عدل الهی غفلت کرده، و آن را فدای توحید افعالی نمودند. متکلمان معتزلی در کشمکش توحید افعالی و عدل الهی جانب عدل را گرفتند و با طرح دیدگاه تفویض، توحید افعالی را زیر سؤال بردند. مکتب اهل بیت(ع) با طرح دیدگاه «امر بین الامرین»، با حفظ هر دو اصل توحید افعالی و عدل الهی به تبیین اختیار انسان در پرتو فاعلیت الهی پرداخت. این دیدگاه، از نقایص دو دیدگاه قبلی مبرّاست. ظرافت «امر بین الامرین» باعث شده است تفاسیر متعددی برای تبیین آن از سوی متکلمان، فیلسوفان و عارفان ارائه شود. این نوشتار با روش تحلیل عقلی به بررسی این مسئله پرداخته است و ضمن نقد جبر فلسفی و ارائة پاسخ به مسئلة تسلسل اراده ها، به تبیین تفسیر امر بین الامرین می پردازد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

امام صادق(ع) و نهضت علمى جهان اسلام : دوره چهارم، شماره 12 : حبل المتین

نویسنده:

سید محمدمهدی میرجلیلى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

غلو , اختیار , أمر بین الأمرین , مرجئه (فرق کلامی) , اختیار , امام صادق (ع) , علوم , نجوم , اندیشمندان اسلامی , حدیث , اصطلاحنامه فقه , کیمیا , کلام , نهضت علمى , جبرگرایى , علوم اسلامی (سایر) , شاگردان امام صادق(ع) , دانش امام صادق(ع) , جعفر بن محمد، امام ششم

کلیدواژه‌های فرعی :

جبر , توحید مفضل , علم حدیث , انحرافات فکری و عقیدتی , فقه و اجتهاد , غلات (اعم، مذاهب کلامی) , مرجئه (فرق کلامی) , معتزله (اهل سنت) , بدعت , تجسیم , دانشگاه امام صادق (ع , نجوم , اندیشمندان اسلامی , زندقه , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن , مبارزات علمی , آثار امام صادق(ع) ,

چکیده :

امام صادق(ع) در طلیعه حرکت و نهضت علمى اسلام، همزمان با انتقال خلافت، از سلسله بنی امیه به آل عباس، یکى از چهره هاى درخشان و مورد توجه و محل رجوع علماى اسلام بوده است. کاوش و بررسى ابعاد وجودى و علمى آن امام، بسیارى از حقایق پنهان، در کیفیت رشد و گسترش و شکل گیرى فرهنگ و علوم اسلامى را، روشن مى نماید. امام صادق(ع) در این حرکت عظیم در ابعاد مختلف علمی چون فقه، حدیث، کلام، تفسیر و علوم بشرى دیگر و... نقش داشته است. ایشان شاگردانی تربیت کرده است که در دانش هاى گوناگون تبحر داشته اند. از دیگر فعالیت هاى امام صادق(ع) مبارزات علمى ایشان با جریان ها و فرقه هاى مختلف که در جامعه اسلامى آن زمان در پى تساهل و تسامح بوده اند و از سوى حاکمیت وقت حمایت می شده اند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 122 تا 138

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

تعداد رکورد ها : 93

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.