جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
هنر و علوم انسانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 569
روش تفسیری سید مرتضی در امالی (سوره بقره)
نویسنده:
مهدیه لطفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابوالقاسم علی بن الحسین بن موسی مشهور به سید مرتضی و ملقب به علم الهدی و ذوالثمانیین ، از بزرگان علمای شیعه امامیه است . سید مرتضی ، متولد 355 و متوفی 436 هـ . ق ، برادر سید رضی ( ره ) گرد آورنده نهج البلاغه است . نسب شریف وی از سوی پدر به امام موسی بن جعفر (ع) و از سوی مادر به امام علی بن الحسین می رسد . وی در ادب ، فقه ، اصول فقه ، کلام ، تفسیر ، حدیث و رجال و سایر علوم عصر خود ، سر آمد زمان بود . ایشان پیشوای فقهی و متکلم و مرجع امامیه ، پس از در گذشت برادرش سید رضی گردید . وی در محیط علمی مساعدی رشد و نمو کرد و از محضر اساتید و بزرگانی چون شیخ مفید ، خطیب ادیب ، ابن نباته و شیخ حسن بابویه بهره جست . همچنین شاگردانی مانند شیخ طوسی ، قاضی ابن البراج ، ابو الصلاح حلبی ، ابوالفتح کراجکی ، سالاربن عبدالعزیز دیلمی و دهها نظایر این بزرگان را در حوزه درسی خویش تربیت نمود. ایشان تالیفات زیادی در علم کلام ، فقه ، اصول فقه و تفسیر دارد . از تالیفات مهم سید مرتضی ، کتاب « الامالی » ( دررالفوائد و غرر القلائد ) وی می باشد که جزو تفاسیر غیر جامع محسوب می شود ، یعنی همه سوره ها و آیات قرآن کریم تفسیر نشده است؛بلکه آیاتی که به نوعی فهم آنها مشکل و از لحاظ کلامی مورد بحث و توجه بوده ، در این کتاب تفسیر شده است . روش تفسیری ایشان ، در این کتاب شریف ، اجتهادی می باشد . ضمن اینکه با رویکردی کلامیبه دفاع از دیدگاههای شیعه امامیه پرداخته است . سید( ره ) در تبیین و توضیح مفردات آیات ، از اشعار عرب بهره فراوان برده است . در مجموع قواعد زبانی و ادبیات ، در کنار دلایل عقلی و کلامی ، مهمترین ابزارهای ایشان در تفسیر است . از جمله ویژگیهای تفسیر سید ؛ اتقان ، اختصار ، دفاع از ظاهر تعابیر قرآنی ، دفاع از معتقدات شیعه امامیه و اجتناب از تمسک به اسرائیلیات است .
مشخصات اثر
بررسی مقایسه‌ای رویکردهای کلامی امامیّه و اشاعره تا خواجه نصیر طوسی
نویسنده:
رقیه خلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بدون شک بزرگ‌ترین وظیفه‌ی انبیاء و امامان (ع) و عالمان دین اسلام، پاسداری از حریم عقاید و معیّن کردن حدود و ثغور آن است؛ چون بدون معرّفی عقاید، ستون دین استوار نگشته و حدّ و مرز آیین درست الهی از دین-های ساختگی مشخّص نمی‌شود. از این رو همواره گروهی از عالمان دین برای دفاع از دین و اعتقادات روش و اسلوب خاصّی را برگزیده و همین امر سبب شده که رویکردهای متفاوتی حاصل گردد. برخی برای دفاع از عقاید تکیّه بر ظواهر کرده و تنها راه دست‌یابی به معارف دینی را ظواهر کتاب و سنّت می-دانند. این گروه که به نص‌گرایان معروفند طیف گسترده‌ای از افراد و گروه‌ها را دربرگرفته که ویژگی مشترک آنان بی‌اعتنایی به تعقّل و اندیشه‌ورزی است. التزام و پایبندی به نص، حجیّت خبر واحد، محدودیّت استفاده از عقل و استدلالات منطقی و عقلی در شناخت، از اصول تفکّر آنان است. حاصل فعالیّت نص‌گرایان امامیّه،حفظ و نگهداری احادیث پیامبر اکرم (ص) و ائمه‌ی معصومین (ع) و مبارزه با غلو و غلوگرایی می‌باشد. این رویکرد پیروانی در میان امامیّه و اشاعره دارد که استفاده‌ی محدود از عقل و مقدّم کردن ظواهر از جمله ویژگی‌های آنان است. برخی از عالمان دین هم در دفاع از عقاید، عقل را اصل قرار داده و معتقدند بدون عقل و اصول عقلی هیچ‌گونه شناختی برای انسان حاصل نمی‌شود و معارف دیگر اعمّ از حس و تجربه و وحی، همه مبتنی بر مبادی عقلی است. پیروان این اسلوب، رویکرد عقل‌گرایی را به وجود آورده‌اند که تثبیت هویّت و استقلال علم کلام و جمع منطقی بین عقل و نقل از جمله دستاوردهای آنان است. این رویکرد هم، در میان امامیّه و اشاعره پیروانی دارد هر چند که نحوه‌ی عملکرد آنان با یکدیگر تفاوت دارد. پس از پشت سر نهادن دو رویکرد نص‌گرایی و عقل‌گرایی حال نوبت آن رسیده بود که از بدنامی فلسفه که در دوره‌های قبل به وجود آمده بود، کاسته شود به همین علّت عواملی چند دست به دست هم داده و مسائل فلسفه را وارد علم کلام کرد. از این رو، در این دوران عالمان دینی در دفاع از عقاید دینی سعیشان معطوف بر این بود که ورود و خروج مباحث و استدلال‌هایشان رنگ فلسفی داشته باشد و از آیات و روایات هم برای تأیید استدلال‌ها بهره می‌بردند، خواجه نصیر الدین طوسی یکی از متکلّمان خردگرای‌فلسفی امامیّه در تقویت این رویکرد نقش به سزایی را ایفا کردند.
مشخصات اثر
بررسی اندیشه‌های کلامی در کشف‌المحجوب هجویری
نویسنده:
عباس فلاح لاله‌زاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم کلام از علومی است که تاریخی به بلندای تاریخ بشریت دارد؛ امّا بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) رونق و گسترش فوق العاده زیادی درعرصه ی سرزمین های اسلامی پیدا کرد؛ این گسترش تا به حدّی سریع پیش رفت که در همان سده های اوّل هجرت، فِرَق و مذاهب گوناگون با اندیشه های متفاوتی پدید آمد. علم کلام از بخشی از اختلافات انسان ها سخن می گوید که منبعث از اصول ایمانی و اعتقادی است و درباره ی اعتقادات دینی به شیوه ی عقلی و نقلی بحث می کند و به تبیین و اثبات عقاید دینی می پردازد؛ از این رهگذر، کمتر اثری از علوم اسلامی و حتّی (ادب فارسی) به وجود آمده که ازعلم کلام و اصطلاحات مهم و بحث انگیز آن مانند: جبر و اختیار، حدوث و قدم صفات الهی و کلام خدا و غیره تأثیر نگرفته باشد؛ بنابراین از آن جا که «کشف المحجوب هجویری» از آثار بسیار مشهور؛ امّا ناشناخته ی ادب فارسی و به اعتباری نخستین اثر صوفیانه، عارفانه به زبان فارسی می باشد که با وجود شهرت جهانی، همچنان برای دوست داران تصوّف وعرفان ناشناخته مانده است؛به همین دلیل لازم و ضروری می نماید تا با بررسی کلام و اندیشه های کلامی در این اثرگرانقدر نقطه های تاریک آن برای مشتاقان عرفان و تصوّف روشن و مبرهن شود؛از جمله مواردی که در این طرح تحقیقاتی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته به ترتیب عبارتند از: بررسی کلام و علم کلام به طور همه جانبه، علل به وجودآمدنعلم کلام، فرقه گرایی و بررسی علل به وجود آمدن آن، تحلیلی بر مهمترین فِرَق و مذاهب کلامی، بررسی تأثیرگذارترین اصطلاحات کلامی که تأثیر زیادی بر اذهان مردم گذاشتند، پیدا کردن نقطه هایی تاریک از زندگی پر فراز و نشیب هجویری، بررسی اندیشه های کلامی در کشف المحجوب و تحلیل و بررسی ارتباط مرموز بین حال و مقام و بعضی اصطلاحات عرفانی با جبر و اختیار.
مشخصات اثر
سیر تطور مفهوم خدا در سبک خراسانی و بینابین
نویسنده:
مهناز سخاوت‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفهوم خدا در شعر سبک خراسانی و بینابین از مفاهیمی بوده که تحت تأثیر بسیاری از جریانات فکری همچون نحله‌های کلامی و فرقه‌های مختلف عرفانی در طی قرون چهارم تا ششم هجری، دستخوش دگرگونی‌های مختلفی شده است، بطوری‌که این تغییر و دگردیسی‌ها در آثار شاعران این دوره‌ها به روشنی مشهود است، از این رو برآنیم، در این تحقیق چهار گرایش کلامی، عرفانی، دینی- قرآنی و تأثیرات الهیات پیش از اسلام در باب مفهوم خدا را مورد بحث و بررسی قرار دهیم و تأثیرات هر یک از این گرایش-ها را در ذهن . زبان این شاعران در این باب را به چالش کشیم. در تحقیق پیش رو، مفهوم خدا و سیر تطور آن در شعر شش شاعر (رودکی، کسایی، فردوسی، فرخی سیستانی، منوچهری دامغانی و ناصرخسرو) از سبک خراسانی و دو شاعر (خاقانی شروانی و نظامی گنجوی) از سبک بینابین با بررسی گرایش‌های کلامی، عرفانی، دینی- قرآنی و تأثیرات الهیات پیش از اسلام در اندیشه این شاعران، تحلیل می‌شود. بر این اساس نشان خواهیم داد که گرایش‌های کلامی و تأثیرات الهیات پیش از اسلام تحت تأثیر شرایط سیاسی و اجتماعی، همچنین قرابت زمانی شاعران سبک خراسانی با ایران پیش از اسلام، در آثار شاعران این دوره رسوخ و نفوذ بیشتری داشته است و موجب شده این مفهوم تحت‌الشعاع این جریانات، ضمن آنکه نشانگر ستیز اشعریت و اعتزال را در آیینه‌ی شعر صدر اول فارسی‌ست، بیانگر سیر تطور خاص خود نیز در این دوره باشد.اما به دنبال ورود و نفوذ نحله‌های فکری چون مکتب‌های مختلف عرفانی، همچنین گسترش مطالعات قرآنی در آثار شاعران سبک بینابین، مفهوم خدا در این دورهتحت تأثیر این جریانات پرورش می‌یابد و مفهومی متفاوت از شاعران سبک خراسانی می-آفریند.برای دریافت این نتیجه، ابتدا مفهوم خدا در شعر شاعران سبک خراسانی و بینابین بر اساس گرایش‌های کلامی، تأثیرات الهیات پیش از اسلام و قرآنی و عرفانی آنها بررسی شده و پس از آن، به مقایسه و سیر تطور این مفهوم پرداخته‌ایم.
مشخصات اثر
شئون و صفات امام معصوم از نظر امام‌ هشتم حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام)
نویسنده:
اسماعیل سالاری پاک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شئون وصفات امام معصوم (علیه السلام) به عنوان یکی از مسائل اصلی در کلام شیعه مورد توجه علمای شعیه بوده است. هر چند ائمه (علیه السلام) جملگی یک نورند ولی در این میان امام هشتم (علیه السلام) به عنوان شخصی که بیشترین روایات در این باب از ایشان روایت شده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. این بحث از آنجا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بنابر تعالیم اسلامی مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. در این زمینه آیات و روایات بسیاری وارد شده است، از طرفی شبهاتی در مورد شئون و صفات امام مطرح است بنابراین برای رفع شبهه باید در مورد این مسأله بحث و تحقیق شود. هدف این نوشتار بررسی دقیقصفات و شئون امام از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) می‌باشد تا با بررسی آن از دیدگاه ایشان جایگاه این مسأله نزد شیعه امامیه تبیین شود. نتایج بدست آمده بیان کننده این استکه صفات امام معصوم (علیه السلام) از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) عبارتنداز: عصمت امام، علم امام، افضلیت امام، حلم، زهد، عادل بودن، سعه صدر، قریشی بودن، موید من عندالله و عبادت، و شئون از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) عبارتند از: زعامت سیاسی، مرجعیت دینی، ولایت تکوینی، حافظ دین بودن، دعوت به سوی خدا، خلیفه و جانشین خدا، اقامه حدود الهی، گواه بر خلق، امین خدا، هدایت کننده و خیر خواه بندگان می باشد البته بعضی از شئون با هم جمع می‌شوند. روش تحقیق کتابخانه‌ای و توصیفی با رویکرد تحلیلی است.
مشخصات اثر
بررسی نقش نمایندگان برجسته کلام امامیه و اشاعره در تحول کلام در قرن ششم و هفتم
نویسنده:
نیلوفر اسداللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
امامیه , امام محمد غزالی , اثبات واجب الوجود , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , اشاعره (اهل سنت) , معاد(کلام) , نبوت , معارف اسلامی , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , معاد(فلسفه) , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید(اخلاق اسلامی) , 13. علم کلام , فخررازی، محمدبن عمر , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , اثبات واجب‌الوجود , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم , اثبات واجب‌الوجود , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم , هنر و علوم انسانی , اثبات واجب‌الوجود , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , اثبات واجب‌الوجود , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , اثبات واجب‌الوجود , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم , هنر و علوم انسانی , شهرستانی، محمدبن عبدالکریم
چکیده :
تبیین نقش متفکّران در تحوّل کلام به لحاظ نظری و عملی اهمیّت به سزایی دارد. با توجّه به جایگاه ویژه‌ی اصول عقاید و تحوّلات صورت گرفته در آن در میان مکاتب مختلف کلامی در جهان اسلام در این پژوهش به بررسی این موضوع از دیدگاه ابوحامد غزالی و عبدالکریم شهرستانی و فخر رازی به عنوان نمایندگان برجسته‌ی اشاعره و خواجه نصیر الدّین طوسی به عنوان برجسته ترین نماینده‌ی امامیّه پرداخته می‌شود. از آن‌جا که در قرن ششم و هفتم اصول عقاید دچار تحوّلی عظیم گشته بود تعیین جایگاه این تحوّل منوط به بررسی آراء این متکلّمان در زمینه توحید و عدل خداوند و امامت و نبّوت و معاد است. و چون پایداری هر دینی در گرو دفاع متکلّم از دین است و ثابت شدن تحوّل در علم کلام باعث پایداری دین می‌شود بنابراین نظرات جدید خواجه نصیرطوسی در هریک از این اصول عقاید به عنوان نوآوری‌های علم کلام و تحوّل درکلام امامیّه در این پژوهش مورد توجّه واقع شده است؛ زیرا براساس آن نظریّات، خط بطلانی بر روی برخی اصول عقاید اشاعره کشیده می‌گردد و این اصول به شکل جدیدی مطرح و تبیین می‌شود و این از شاهکارهای قرن ششم و هفتم محسوب می‌شود. در این پایان‌نامه با مقایسه‌ی دیدگاه این چهار متکلّم و بررسی موارد اختلافی آن‌ها چگونگی تحوّل علم کلام در مبحث توحید خداوند در زمینه‌ی صفات، ذات، افعال باری‌تعالی، امامت، نبّوت و عصمت انبیاء و معاد جسمانی و روحانی به اثبات می‌رسد و سیر کمال آن معیّن می‌گردد.
مشخصات اثر
عرفان از دیدگاه عرفای معاصر میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (در اسرار الصلاه) و علامه شاه آبادی (در رشحات البحار)
نویسنده:
فاطمه داغستانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان عبارت است از علم به خداوند از حیث اسماء و صفات و افعال و مظاهرش و علم به احوال مبدأ و معاد و به حقایق عالم و چگونگی بازگشت آن حقایق به حقیقت واحدی که همانا ذات احدی حق تعالی است و تلاش برای رها ساختن نفس از تنگناهای قید و بند جزئیت و پیوستن به مبدأ خویش و... .پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دو عارف شیعی بزرگ جهان اسلام، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (در اسرار الصلاه) و محمد علی شاه آبادی (در رشحات البحار)، صورت گرفته است. کتاب اسرار الصلاه که یکی از متون مهم نوشته شده در عرصه اخلاقی و عرفانی و آکنده از گوهرهای حکمت و ادب و عرفان است؛ توسط میرزا جواد آقا ملکی تبریزی تألیف شده است؛ و کتاب رشحات البحار نیز توسط محمد علی شاه آبادی تالیف شده که متن آن به همراه شرح فرزندش نور الله شاه آبادی در سال 1360 به چاپ رسیده است.سوالات مهمی که در این تحقیق مطرح بوده است؛ عبارتند از:1- این دو عارف در باب عرفان عملی چه مباحثی را در کتاب خود مطرح کرده اند؟ 2- این دو عارف در باب عرفان نظری چه مباحثی را در کتاب خود مطرح کرده اند؟ 3- اشتراکات و تفاوت هایی که این دو عارف در باب عرفان عملی و نظری دارند، چیست؟ با توجه به اینکه این پژوهش از نوع کتابخانه ای و به شیوه مقایسه ای صوت گرفته و برایانجام آن از کتاب ها و مقالات استفاده شده است؛ و در آن مباحث مهمی از قبیل توحید( ذاتی، صفاتی، افعالی) حق تعالی، معرفت، سیر و سلوک، انسان، قرآن، قطرت، ولایت، قیامت، ریاضت و... مطرح شده است.
مشخصات اثر
بررسی و نقد نظریه امامت از دیدگاه متکلمان اشعری
نویسنده:
مریم علی اکبریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله امامت از مهمترین مسائل عقیدتی اسلامی و جنجالی‌ترین مسأله مورد اختلاف فرق و مذاهب اسلامی است. همچنین مطالعه در حقیقت و حقانیت امامت سابقه‌ای بسیار طولانی در تاریخ اندیشه اسلامی دارد.آثار گوناگون به ویژه رساله های مستقل در امامت و مسائل فرعی آن، نشانگر اهمیت مسأله نزد دانشمندان مسلمان است.دانشمندان شیعه و اهل سنت در آثار تفسیری و کلامی خود به بحث از امامت پرداخته اند، البته با رویکردهای متعدد و مختلف، به عنوان نمونه، امامت و خلافت را شاخه‌ای از مسأله امر به معروف و نهی از منکر می‌دانند و معتقدند چون اجرای این اصل نیاز به وجود امام دارد، باید امت امامی را برای اداره امور انتخاب کند، تا بتواند به این اصل، جامه عمل بپوشاند.در حالی که بر اساس مبانی شیعه، امامت یکی از اصول مهم اعتقادی دانسته می شود و یک مقام و منصب الهی است، همانطور که مقام نبوت، اینگونه است و خداوند متعال باید نبی و پیامبر را تعیین کند.رساله حاضر، پژوهشی است که با نگاهی نقادانه بر اساس مبانی شیعه به مسائل مختلف مربوط به امامت از نگاه متکلمان معروف اشعری، پرداخته است.مهمترین هدف این تحقیق ارائه تحلیلی دقیق و نسبتاً جامع از نظریه امامت در مکتب اهل سنت و مقایسه اجمالی دیدگاه های متکلمان شیعه و اهل سنت در خصوص امامت است.این پژوهش، مبتنی بر هشت فصل است که در هر فصل مسائل مختلفی بیان و نقد آن به رشته تحریر در آمده است.فصل اول، کلیات تحقیق، شامل مقدمه، طرح مسئله ، انگیزه و اهداف پژوهش، سوال های و فرضیه های تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق و پیشینه و روش پژوهش که در واقع خلاصه از پژوهش به شمار می آید.فصل دوم با موضوع امامت در حقیقت به تعریف امامت و چیستی و حقیقت امامت می پردازد. فصل سوم، نگارنده به اثبات ضرورت امامت پرداخته است و دیدگاه متکلمان اشعری را در خصوص این موضوع بیان می کند.فصل چهارم، اوصاف و ویژگی‌های شخصیتی امام مدنظر است.فصل پنجم، فرآیند تعیین امام از دیدگاه متکلمان اشعری مورد بررسی قرار می‌گیرد.فصل ششم، نگاهی به مسئله جانشینی و تعیین امام بر حق بعد از پیامبر(ص) دارد.در فصل هفتم، محقق دلایل متکلمان اشعری برای خلافت خلفای سه گانه (ابوبکر، عمر، عثمان) را نقد و بررسی می‌کند.و در فصل هشتم که آخرین فصل رساله است، دیدگاه انتقادی اشاعره در مورد امامت و افضلیت امام علی(ع)، مورد بحث قرار می گیرد.و در آخر رساله نتیجه ای کلی از این پژوهش، ارائه می‌شود.
مشخصات اثر
بررسی آموزه گناه و نجات در مسیحیت
نویسنده:
لیلی محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آموزه‌ی گناه نخستین یکی از آموزه‌های کلیدی مسیحیت است که مفاد اصلی آن، آلودگی نوع انسان است. براساس این آموزه، انسانها به دلیل اینکه از نژاد حضرت آدم (ع) هستند، گناه آدم را به عنوان فرزندان او به ارث می‌برند و در نتیجه همه‌ی آنها گناهکارند. مسیحیان بر این باورند که رهایی از این گناه جز از طریق خود خداوند ممکن نبود. اما خداوند، از یک طرف، صفت عدل او اقتضا می‌کند که آدم و و ذریّه اش را به سبب گناهی که او مرتکب شد مجازات کند، و از طرف دیگر، صفت رحمت او اقتضا می‌کند که گناهان بشر را ببخشد. از نظر آنهاتنها راه جمع بین عدل و رحمت خداوند ارسال پسر یگانه‌ی خود عیسی مسیح (ع) بود. اینکه او در هیئت انسانی ظاهر شود و مانند یک انسان زندگی کند و سپس برای اینکه گناه بشر را کفاره دهد ظالمانه مصلوب شود. به عبارت دیگر، مسیحیان مرگ مسیح روی صلیب را کفاره‌ای برای گناه آدم می‌دانند. از این رو هر کس به عیسی مسیح ایمان بیاورد از طریق غسل تعمید از این گناه پاک می‌شود. و اما در مورد گناهانی که افراد پس از غسل تعمید مرتکب می‌شوند طریق تبرئه‌ی از آن توبه و اعتراف در نزد کشیش است.بازخرید گناه نخستین، یعنی این اعتقاد که خداوند به خاطر کفاره‌ی گناه آدمیان پسر یگانه خویش را فدا کرد مطلبی است که فهم آن ممکن نیست. در تمام کاینات کسی بالا دست خدا نیست پس خداوند در قبال چه کسی مسئول است و پسر خویش را در قبال مسئولیت در برابر چه کسی فدا می‌کند؟ او قربانی خویش را به چه کسی تقدیم می‌کند؟ به نفس خودش؟لازم است که در تمامی شریعت‌ها بین گناه و عقوبتِ آن تناسب وجود داشته باشد. آیا بین مصلوب شدن مسیح بدین صورت و گناهی که آدم مرتکب آن شد، توازن و تناسبی وجود دارد؟آیا انصاف است که برای گناه دو نفر نه تنها گناهکاران اصلی بلکه میلیاردها انسان دیگر اعم از همه‌ی آنهایی که هرگز در جهان نزیسته‌اند و هیچگاه نخواهند زیست مجازات شوند؟بسیاری از متکلمان مسیحی عصر حاضر این نظریه را قبول ندارند چرا که معتقدند این نظریه به مفهوم عدالت خداوند آسیب می‌رساند چون که بر این فرض استوار است که خدا خون مسیحی را می‌طلبد که از هر جهت بی‌گناه بود، تا با روش نابهنجاری که مبتنی بر شکنجه و مرگ سرخ است، گناه دیگران را جبران کند. هیچ انسانی نمی‌تواند این روش ظالمانه و وحشیانه را بپذیرد، پس چگونه می‌توانیم آن را به خداوند نسبت دهیم؟!
مشخصات اثر
فلسفه اسلامی از دیدگاه مکتب معارفی خراسان
نویسنده:
مریم مین‌باشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با ورود فلسفه به دامان فرهنگ اسلامی، عده‌ای به مخالفت با این نحله فکری برخاستند. مکتب معارفی خراسان از جملة این مخالفان می‌باشد. این مکتب در سده چهاردهم هجری قمری، توسط میرزا مهدی اصفهانی شکل گرفت و در ابتدا مشهد مقدس، کانون ترویج این عقیده قرار گرفت. شاگردان میرزای اصفهانی، پیرو تعالیم استاد، با تکیه بر خلوص معرفت دینی، به تخطئه علوم بشری به ویژه فلسفه می‌پردازند. در حال حاضراین مکتب با نام« مکتب تفکیک » شناخته می‌شود و مدافعان و مروجان آن با تأکید بر جدایی رهیافت‌های وحیانی از معارف فلسفی و عرفانی، طریق پیشگامان خویش را دنبال می‌کنند.از آنجا که فلسفه اسلامی در بین مسلمانان به ویژه شیعیان، از جایگاه ویژه‌ایی بر خوردار است و نیز پيروان اين مکتب، خود از شيعيان و از مدرسان فلسفه بوده‌اند، بررسی نظرات ایشان در نفی فلسفه ضروری می‌نماید؛ زیرا اگر دلایل ایشان مستحکم نباشد، قابلیت-های فلسفه بیشتر از پیش نمایان خواهد شد و اگر دلايلی مستدل و قابل پذيرش در اين زمينه داشته باشند، جای آن دارد که نسبت به فلسفه و فلسفه‌انديشی با ترديد نگریسته شود.در این نوشتار با موضوع" فلسفه اسلامی از دیدگاه مکتب معارفی خراسان"، موضع این مکتب نسبت به کلیت فلسفه اسلامی گزارش و دلایل آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. رساله حاضر از چهار بخش تشکیل شده است: بخش نخست شامل کلیات تحقیق است . بخش دوم به معرفی اجمالی اصول و شخصیت‌های شاخص این مکتب می‌پردازد. دربخش سوم دلایل این مکتب در نفی فلسفه بیان شده و نقاط ضعف و قوت آن‌ها، با رویکرد کلامی و با استفاده از متون علمی بررسی می ‌شود. در پایان این نتیجه به دست می‌آید که مدافعان مکتب معارف در مقام نقد فلسفه و نیز ارائه صحیح اصول خویش، کامیاب نبوده‌اند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 569