جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک : support@alefbalib.com

نام :*

نام خانوادگی :*

پست الکترونیک :*

* *

تلفن :

دورنگار :

آدرس :

بخش :

پیغام :*

حروف تصویر :

* *

ارسال انصراف

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

فارسی | العربیه | English

در تلگرام به ما بپیوندید

پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی

جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن

: جستجو در الفبا در گوگل

...جستجوی هوشمند

صفحه اصلی کتابخانه

پورتال جامع الفبا

مرور منابع

مرور الفبایی منابع

مرور کل منابع

مرور نوع منبع

آثار پر استناد

متون مرجع

مرور موضوعی

مرور نمودار درختی موضوعات

فهرست گزیده موضوعات

کلام اسلامی

مسائل جدید کلامی

سایر موضوعات

دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات

سیره ائمه اطهار علیهم السلام

شیعه-شناسی

عرفان

فلسفه اسلامی

مرور اشخاص

مرور پدیدآورندگان

مرور اعلام

مرور آثار مرتبط با شخصیت ها

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی

مرور مجلات

گالری

چندرسانه ای

جستجو

جستجوی هوشمند در الفبا

کتابخانه شخصی

مدیریت علاقه مندیها

ارسال اثر

دانشنامه

راهنما

مرور > مرور کلید واژه ها

4. اصطلاحنامه سایر موضوعات

اصطلاحنامه فلسفه

حکمت نظری

فلسفه (خاص)

فلسفه قدیم

فلسفه باستان

فلسفه یونان

فلسفه نوافلاطونی

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

1 2 3 4 5 6 7

تعداد رکورد ها : 67

عنوان :

بررسی مسألۀ شهود در آثار افلاطون

نویسنده:

مهدی جلالوند

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شهود عقلانی , شهودات عرفانی , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , فلسفه افلاطون , معرفت شناسی افلاطون , معرفت شناسی عرفانی , شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)

کلیدواژه‌های فرعی :

سعادت , نظریه تذکار , علم حضوری , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , فلسفه نوافلاطونی , مُثُل , تمثیل غار , معرفت طبیعی , معرفت صحیح , علم حصولی(مقابل علم حضوری) , حجاب معرفت , مراتب شهود , مکاتب عرفانی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

غلامحسین ابراهیمی دینانی

شاپا (issn):

6024-2251

چکیده :

از گذشته همواره در کنار علم حصولی نوع دیگری از معرفت که از آن به علم حضوری یا شهودی تعبیر می‌شود مطرح بوده است. در میان فلاسفه گروهی معتقدند که شهود تنها به وسیله عقل صورت می‌گیرد و گروهی دیگر بر این باورند که شهود توسط نفس انسانی صورت می‌گیرد که یقین‌آور است و غیر از این طریق معرفت، بقیه قابل اعتماد نیستند. افلاطون یکی از فلاسفه‌ای است که طریق معرفت صحیح را شهود می‌داند ولی همواره در بین فلاسفه بعد از او این سؤال مطرح بوده که شهود مورد نظر او عقلی بوده یا عرفانی؟ با رجوع به آثار افلاطون و استخراج ویژگیهای شهود او و مقایسه آن با خصوصیات مکاتب عرفانی و تجربه‌های دینی این فرضیه که منظور وی از شهود، قسم عرفانی آن بوده قوت می‌گیرد هر چند که مخالفین این نظر نیز دلایل مستحکمی برای بیان خود دارند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 135 تا 144

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عارف و صوفی چه می گویند؟ : بحثی در مبادی و اصول تصوف و عرفان

نویسنده:

میرزا جواد آقا تهرانی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب فهرست

وضعیت نشر :

تهران: آفاق ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مکتب تفکیک , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , مکتب تفکیک , کتب عرفان نظری , کتب مخالفین فلسفه و عرفان , کتب مکتب تفکیک , آثار مکتب تفکیک , عارف و صوفی چه می گویند؟: میرزا جواد آقا تهرانی

کلیدواژه‌های فرعی :

دین بودایی , وحدت وجود , ولی , تصوف اسلامی , عرفان اسلامی , فلسفه نوافلاطونی , فلسفه اسلامی , اصالت وجود , 13. علم کلام , طریقت , فنا , صوفیان (صوفیه) , عارفان , مکاشفه(معرفت شناسی) ,

شابک (isbn):

978-964-8918-15-1

چکیده :

کتاب «عارف و صوفی چه می گویند» اثر مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا تهرانی که به زبان فارسی نگارش شده و بحثی پیرامون تاریخچه و اصول تصوف و عرفان مي باشد که البته نویسنده گرانقدر هدف اصلی خود را از این نوشتار، تحقیق درباره وحدت وجود و موجود که همان توحید عرفانی است، می داند؛ که در واقع نقدی قوی بر نظریه وحدت وجود و موجود است و مباحث دیگر را مقدمه ای برای آن می داند. از این رو مباحث را در دو بخش عمده ارائه نموده است: در بخش اول که با عنوان پیدایش تصوف و عرفان اسلام می باشد به بررسی تاریخچه تصوف و تاثیر ادیان دیگر همچون مسیحیت و بودائیزم و همچنین افکار فلسفی و کلامی و نوافلاطونی بر تصوف اسلامی می پردازد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی مفهوم خدا و الوهیت در اقانیم سه‌گانه و فلسفه فلوطین

نویسنده:

جلال جلیلوند

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه و منطق , علوم انسانی , الوهیت , خدا (اسماء ذات الهی) , فلسفه نوافلاطونی , فلسفه و منطق , فلسفه فلوطین , فلسفه فلوطین

چکیده :

فلسفه فلوطین شرح و بسط عالمی استورای عالم محسوسو متعالی از آن، عالمی که برای آن هیچ حد و مرزی نمی‌توان قائل شد و اگر نام عالم را هم بر آن می‌نهیم نه بدان معنی استکه دارای حیثمکانی و جسمانی است . این عالم مجلای سه اقنوم استکه فلوطین از اینکه نام خدا بر آنها بگذارد ابایی ندارد.این سه خدا (احد و عقل و نفس ) در نهایتمعقولیت‌اند و چون معقولند زیبا و خیرند.در راسدو اقنوم دیگر و در ورای آنها "یگانه‌ای" استکه در نهایتتنزیه استو به هیچ اشارتی درنمی‌آید و چون خورشیدی که پرتو افشانی میکند و عالم را به نور خویشنورانی میسازد وجود عقل و نفسو همه عالم معقول و محسوسرا از خود می‌تراود.او نافه‌ای استو ماسوا شمیم دل‌انگیز عطر او، از این رو عالم محسوسنیز که تصویر عالم معقول استزیبا و احسن استو نکوهشآن از آگاهی و ندانستگی است .سخن گفتن از چنین خدایی که نه به چشم دیدنی استو به حسپسودنی، همان قدر مشکل استکه در باره هیچ خدایی که نه "قابل بیان" استو "نه در ظرفادارکمی‌گنجد".از این رو در این جایگاه بهتر استخاموشبمانیم و هیچ نگوئیم چرا که "درباره‌اشهر چه سخن بگوییم آنچه گفته‌ایم، نیست " او "اولین است ، واحد استو خیر" اما همه اینها را می‌گوییم تا او را از ماسوا امتیاز دهیم.همه چیز از او پدید آمده و بازگشتهمه نیز به سوی اوست " گرچه نیستی استاما "نیستی او غنایی استحیرت‌انگیز".تنها باید در برابر او قرار بگیریم و با تمام روحمان دستبه دعا برداریم" و در حیرتخویشقوطه‌ور گردیم.هستی عقل مظهر تجلی اوستو عالم همه مظهر تجلی عقل و نفس ، وحدتشدر کثرتخلایق متجلی گشته و کثرتخلق درسایه وحدتاو آرمیده."نهایتسعادت ، در تشبه به اوست " از این رو باید جامه کثرتاز تن بدرآورد و با جمعیتی خاطر در دریای وحدتشخویشتن شستو شو دارد، او با همه جلاتش ، "چون نقطه‌ای در ماست ، از این رو برای یافتنشکافی استبه خویشتن خویشباز گردیم و در "پرتو حضوری ادارکشکنیم که بسیار والاتر از علم است ، گرچه نادیدنی استاما "خود را از طریق زیبایی و جلال عظیمی که پیشاپیشاو در حرکتاستو تنها در خور شاهان بزرگاستبه ما می‌نمایاند" و حق این استکه او شاه شاهان و فرمانروای همه مخلوقاتو پدر همه خدایان است .این دفتر که عنوان "بررسی خدا و الوهیتدر اقانیم سه‌گانه و فلسفه افلوطین" را برای خود اختیار کرده است .متکفل بررسی همین معناستآیا فلوطین به خدایی معتقد است ؟ اگر معتقد استیکخدایی است(monism) یا چند خدایی؟ (polytheism) آیا میتوان او را یکموحد (monotheism) به شمار آورد یا خیر؟

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی پارادوکس صفات احد در اندیشه فلوطین

نویسنده:

محمدکاظم رضازاده جودی، مهدی رضازاده جودی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

01. خداشناسی (کلام) , احد (اسماء تنزیه الهی) , صفات خدا , فلسفه نوافلاطونی , برهان بسیط الحقیقه , پارادوکس صفات , الهیات افلوطین

کلیدواژه‌های فرعی :

جمع تشبیه و تنزیه , اطلاق وجود بر احد , فلوطین , صفات الهی , ذات احد , عدم تناهی , وحدت , بساطت , بساطت حقیقی , فیض الهی , اطلاق مقسمی , اطلاق قسمی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

در اندیشه فلوطین، جهان از سه اقنوم احد، عقل و نفس تشکیل شده است. مهمترین این سه، اقنوم احد است. اصلی ترین مساله فلسفه فلوطین، شناخت احد، صفات و ویژگی های اوست. دیدگاه فلوطین در این مورد، دو وجهی و میان سلب و ایجاب است. گاه هرگونه صفت و نامی را از احد سلب می کند تا آنجا که انتساب هر صفتی را به او غیرممکن می سازد و گاه اوصاف و ویژگی های متعددی را به او نسبت می دهد. این دیدگاه متناقض، سبب شده که وی از قائلان به الهیات سلبی به حساب آوردند. اما با بررسی مبانی و استدلال های هر یک از صفات سلبی و ایجابی روشن می گردد که سلب صفات از نظر فلوطین، به سلب محدودیت ها و نقص ها از احد اشاره دارد. او بر اساس دو مبنای بساطت حقیقی و عینیت صفات با ذات، باور دارد و احد را واجد همه صفات کمالی می داند. بدین ترتیب و نیز با توجه به وجوه دیگری مانند جمع میان تشبیه و تنزیه، کثرت جهات بشری و اطلاق مقسمی تناقض در دیدگاه وی رفع می گردد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 51 تا 81

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه‌ی آرای فلوطین درخصوص صادر اول با آیات و روایات

نویسنده:

محمدرضا موحدی نجف آبادی، محمد حکاک

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلوطین , اقنوم های سه گانه , هستی شناسی اسلامی , فلسفه الهی , فلسفه نوافلاطونی , فلسفه افلوطین , هستی شناسی در قرآن , هستی شناسی در حدیث

کلیدواژه‌های فرعی :

قوه و فعل , اثولوجیا , وجود منبسط , کتاب تاسوعات , ذات الهی , احد (اسماء تنزیه الهی) , اراده الهی , صادر اول , حدوث عالم جسمانی , مبدا اول , عقل کل , عقل فعال , مُثُل , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , برهان بسیط الحقیقه , فیض الهی , قرآن , عقل بالفعل , تجلی واحد القهار , ظهور اسماء(قسیم صفات و اعیان ثابته) , ظهور صفات(قسیم اسماء و اعیان ثابته) , عقل هیولانی , واحد و کثیر , تعقل مبدا اول , فنای عقل , عقول جزئی , تولما ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , حسن حسن زاده آملی

شاپا (issn):

6123 2251

چکیده :

فلوطین به سه اقنوم احد، عقل و نفس قائل است که اقنوم دوم قابل تطبیق با صادر اول است. احد عقل را بی‌آن‌که بداند، به‌وجود می‌آورد. عقل به‌مثابه‌ی تصویر احد، ابتدا واحد و نامتعین است، اما سپس میلی گناه‌آلود او را از احد جدا می‌کند. عقل پس از جدایی، گویی پشیمان می‌شود و دوباره به سوی احد بازمی‌گردد. این بازگشت باعث متعین‌شدن عقل و کامل‌شدن فعلیت او و پیدایی ایده‌ها می‌شود. با این‌که تبیین فلوطین تفاوت‌های زیادی با آراء مستنبط از متون دینی در خصوص صادر اول دارد و به‌علاوه، بر اساس زمینه‌ی فکریِ کاملاً متفاوتی شکل گرفته است، مشابهت‌هایی نیز میان این دو وجود دارد. همچنین دست‌کم در برخی موارد، تفاوت‌ها کمتر از چیزی است که به‌نظر می‌آید. در این مقاله، مسائل درخورِ مقایسه‌ی دو دیدگاه تبیین و بررسی خواهد شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 27 تا 50

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

«افلاطون الاهی»؛ تفسیر الهیاتی پروکلوس از گفت‌وگوهای افلاطون

نویسنده:

رضا کورنگ بهشتی، سعید بینای مطلق، علی کرباسی زاده اصفهانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

محاورات افلاطون , فلسفه نوافلاطونی , فلسفه افلاطون , پروکلوس , الهیات افلاطونی

کلیدواژه‌های فرعی :

رساله تیمائوس , پارمنیدس , الهیات یونانی مآب , وحی , اصل نخستین , الهیات سیستماتیک , فلسفه الهی , مُثُل , کتاب جمهوری (افلاطون) , زبان سمبلیک , الهیات یونانی , ابل سانچز (کتاب) , گفتمان الهیاتی , افلاطونیان میانه , سروش های کلدانی , الهیات اتئولوگیا , فلسفه رواقی , یکان های الهی , گفتمان سمبولیک , گفتمان اسطوره ای , تئورژی ,

شاپا (issn):

6123 2251

چکیده :

هدف از این مقاله تحلیل و بررسی تفسیر الهیاتی پروکلوس از گفت‌وگوهای افلاطون است. رویکرد الهیاتی به افلاطون ویژگیِ شاخص مرحله‌ی نهایی مکتب نوافلاطونی است. نظام‌یافته‌ترین و کامل‌ترین صورت‌بندی این رویکرد را در اثر سترگ پروکلوس، یعنی الهیات افلاطونی می‌توان یافت. پروکلوس در این اثر، دیدگاه الهیاتی خود درباره‌ی افلاطون را طی سه گام تبیین می‌کند. وی در گام نخست، ادعا می‌کند که افلاطون تنها کسی است که موضوع راستین الهیات به‌مثابه‌ی فلسفه‌ی اولی را مشخص و روش معرفت‌شناسی مطابق با آن را معین ساخته است. در گام دوم، پروکلوس با طرح ایده‌ی انواع مختلف گفتمان‌های الهیاتی، می‌کوشد اثبات کند که اهتمام اصلی افلاطون در سراسر آثارش، الهیات بوده و تعالیم الهیاتی او با تعالیم الهیات‌دانان سنت دینی یونان باستان کاملاً هماهنگ است. پروکلوس در گام سوم، ادعا می‌کند که بخش دوم گفت‌وگوی پارمنیدس افلاطون، حاوی کل نظام الهیاتی وی است و گفت‌وگوهای دیگر افلاطون را باید با ارجاع به این رساله، که در واقع نوعی الهیات سیستماتیک است، تفسیر کرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 89 تا 114

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی مقایسه‌ای چگونگی پیدایش عالم در آراء افلوطین و ملاصدرا

نویسنده:

فاطمه سلیمانی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران : دانشگاه امام صادق (ع),

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

رابطه وحدت و کثرت , علیت , وحدت وجود , فیض الهی , تجلی الهی , نظریه اضافه اشراقی

کلیدواژه‌های فرعی :

احد , حکمای پیش سقراطی , خیر محض , بهره مندی , جهان شناسی فلسفی , نظام هستی , خالق , تشان , هستی شناسی اسلامی , فلسفه الهی , حکمت اشراق the School of Illumination , فلسفه نوافلاطونی , الهیات بالمعنی الاخص , احکام وحدت , احکام کثرت , عقول ابداعیه , عقل اول , اصالت وجود , برهان بسیط الحقیقه , وجود (اسماء اول عرفان نظری) , منشأ جهان , جهان شناسی یونانی , صدور ذاتی وجود , صدور عقل از واحد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

یکی از مهمترین مسائلی که هنگام دقت فلسفی، ذهن انسان با آن روبرو می‌شود، این مسأله است که موجودات کثیر چگونه از مبدأ هستی پدید آمده‌اند و کیفیت تکوین عالم توسط خداوند به چه صورت است؟ در این مقاله سعی شده با پی‌گیری روند تاریخی این مسأله (البته به‌طور خلاصه) به دیدگاه مشخص و معینی که به تفصیل به بیان کیفیت پیدایش عالم می‌پردازد (یعنی نظریه «فیضان») برسیم. بنیانگذار این دیدگاه افلوطین است. او اولین کسی است که نحوه فیضان هستی از مبدأ اول را بحث می‌کند و اساس جهان‌شناسی خود را نیز بر همین مسأله بنیان می‌گذارد و بدین ترتیب از طریق کتاب «اثولوجیا» (که خلاصه‌ای از انئادهای افلوطین است) تأثیر به سزایی بر تفکر فیلسوفان اسلامی می‌گذارد. اوج تأثیر این دیدگاه را در حکمت متعالیه می‌توان مشاهده کرد. صدرا بر اساس اصول فکری خود و اصطلاحات خاص حکمت متعالیه، توانست ابداع فیضی را تحلیل نموده و ضمن ارائه طرح کلی از عوالم هستی به نظریه «وحدت وجود» در فلسفه خود برسد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 54 تا 85

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عناصر افلوطینی در اندیشه ابن سینا در تبیین بعضی از صفات علت اولی

نویسنده:

زهره توازیانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران : دانشگاه امام صادق (ع),

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات الهی , حیات , صفات خدا , فلسفه بوعلی , عقل ( جوهر ) , عقل(منطق) , وجود (اسماء اول عرفان نظری) , واحد افلوطینی

کلیدواژه‌های فرعی :

الهیات سلبی , مبدأ هستی , صدور , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , نظام هستی , تشبیه , خالق , تنزیه الهی , آموزه فیض , الهیات(کلام جدید) , فلسفه نوافلاطونی , مشخصه علت مطلق , بساطت واجب(الهیات بالمعنی الاخص) , عنایت , اقنوم واحد , ضرورت صدور موجودات , تعالی از وجود , علم خداوند به خود ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

بحث انتساب صفات به خدا و چگونگی و چرایی آن از دغدغه‌های جدی دو حوزه‌ کلام و فلسفه است.این مسأله در بخش الهیات به معنای اخص،شکل جدی‌تری به‌ خود می‌گیرد؛زیرا این بحث از یک سو به موضوع مدل‌های آفرینش ارتباط پیدا می‌کند و از سوی دیگر ایده خدا را در نزد معتقدان واضح می‌سازد.ابن سینا فیلسوف‌ مسلمان با هر دو دغدغه به این بحث پرداخته و از این حیث شبیهی افلوطین فیلسوف‌ تأثیرگذار مغرب زمین عمل نموده است.تا آنجا که وقتی سخن از مدل‌های آفرینش‌ نظریه صدور به میان می‌آید،افلوطین از غرب و ابن سینا از شرق در اذهان تداعی‌ می‌شود.این مقاله در پی آن است تا نشان دهد که در تبیین نظریه صدور ابن سینا کدامیک از صفات خدا به کار می‌آیند و در نمونه افلوطینی آن از چه صفاتی تحذیر می‌شود و ابن سینا در این مسأله و انتساب بعضی از صفات به خدا تا چه اندازه متأثر از مدل افلوطینی است.با بررسی پاره‌ای از باورها و اعتقادات فارابی،فارابی به‌ عنوان واسطه انتقال برخی از مفاهیم افلوطینی به ابن سینا معلوم می‌شود که با وجود شباهت‌های کلی میان افلوطین و ابن سینا در مورد بعضی صفات علت اولی و مدل صدور موجودات از او،تفاوت‌های اساسی میان این دو فیلسوف وجود دارد که‌ نمونه آن توجیه ابن سینا از صدور براساس انتساب صفات عقل،وجود و حیات به‌ خدا است که افلوطین در نظریه خود از آنها تحذیر می‌کرده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 52 تا 74

مشخصات اثر

ثبت نظر