جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 153
قاعده حسن و قبح عقلي و تاثير آن در علم تفسير
نویسنده:
‫مصطفي دهقان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ,
چکیده :
---
بررسي تحليلي حسن و قبح از ديدگاه مرحوم لاهيچي، محقق اصفهاني و مرحوم علامه طباطبايي ره
نویسنده:
‫قاسم غيبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ، ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
---
حسن و قبح عقلي و ذاتي از منظر قرآن
نویسنده:
‫هادي وجداني‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، آيت الله العظمي حائري (مدرسه فيضيه قم) ,
چکیده :
---
تأثير مسأله حسن و قبح در انديشه کلامي متکلّمان مسلمان (اماميه، معتزله، اشاعره)
نویسنده:
‫محمدآصف احساني
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
چکیده :
‫اين نوشتار به تشريح تأثير قبول يا ردّ مسأله حسن و قبح عقلي و شرعي در مباني کلامي متکلمان اماميه، معتزله و اشاعره مي‌پردازد. نويسنده در دو بخش ضمن بررسي چيستي حسن و قبح، به بيان ديدگاه‌هاي معتزله، اشاعره و اماميه درباره نقد يا پذيرش آن پرداخته و ثمرات و آثاري را که بر قول و انديشه آن‌ها در اين مسأله در مباني کلامي آنان مترتب مي‌شود، بررسي کرده است. وي در مقدمه ضمن طرح مباحث مفاهيم و کليات تحقيق، پيشينه طرح مباحث حسن و قبح عقلي، مبادي تصوري و تصديقي آن، مفهوم عقل در لغت و اصطلاح، معناي عقل نظري و عملي، ادله ارتباط دادن حکم عقل عملي به حسن و قبح و اقسام مشهورات را بيان مي‌کند. او در بخش اول به بررسي چيستي و دليل‌هاي حسن و قبح، بيان نظريات گوناگون درباره آن و ديدگاه متکلمان در اين زمينه پرداخته و محل نزاع، اشاعره با عدليه (معتزله و اماميه) را در نقد حسن و قبح عقلي و شرعي بررسي کرده است. آن‌گاه با تبيين نظريات حسن و قبح و معاني آن، ذاتي بودن حسن و قبح را شرح مي‌دهد. در ادامه ادله اشاعره و عدليه را بر وجود يا عدم وجود حسن و قبح مطرح و نقد کرده و ادله عقلي و نقلي مبني بر وجود حسن و قبح را بيان مي‌کند. در بخش دوم از اين نوشتار، نگارنده آثار پذيرش يا عدم پذيرش مسأله حسن و قبح را بر انديشه متکلمان مسلمان (اماميه، معتزله و اشاعره) بررسيده و تأثير اين مسأله در مباحثي همچون: خداشناسي، دفع ضرر يا عقاب محتمل، حکمت خداوند در عقاب و ثواب اعمال، غايت مندي افعال خداوند، عدل الهي، شرايط تکليف، قبح تکليف ما لايطاق، حسن هدايت و قبح ضلالت بندگان توسط خدا، قاعده لطف در هدايت الهي، صفات خداوند، مباحث مربوط به نبوت و امامت و ضرورت آن ها، مسأله خاتميت و کارکرد عقل در کشف ملاک‌هاي احکام، ضرورت عصمت انبيا، تأثير حسن و قبح در مسايل اخلاقي، معيار فعل اخلاقي، رابطه دين و اخلاق و منشأ اخلاق را شرح داده و ديدگاه‌هاي دکتر عبدالکريم سروش وآيت‌الله مصباح يزدي را در اين باره منعکس مي‌سازد.
حُسن و القُبح بين الاعتبار و الواقع قراءة في فکر العلمين الطباطبائي و الّصدر
نویسنده:
‫احمدعبدالوهاب جابر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫اين نوشتار به مقايسه ديدگاه‌هاي شيهد سيدمحمّدباقر صدر و علاّمه طباطبايي درباره حُسن و قُبح و عقلي و ماهيت و کارکردهاي آن در اصول فقه، علم کلام و علم اخلاق مي‌پردازد. نگارنده مي‌کوشد تا اعتباري يا واقعي بودن حُسن و قُبح و ذاتي بودن يا عقلي بودن آن ها را از منظر اين دو انديش مند بزرگ جهان تشيع و برخي ديگر از فقهاي نامدار معاصر شيعه بررسي کند. تحقيق حاضر در چهار فصل ارائه شده است. در فصل اوّل ابتدا کلّياتي در زمينه معاني لغوي و اصطلاحي حُسن و قُبح و اعتباري يا واقعي بودن آن ها مطرح شده، سپس ادلّه قائلين به حُسن و قُبح عقلي و وجداني بودن آن، قائلين به حُسن و قُبح شرعي، عقلي بودن يا ذاتي بودن حُسن و قُبح و يا اعتباري بودن آن ها و دليل هاي قائلين به شهرت داشتن و يقيني بودن آن ها به طور جداگانه مطرح مي‌شود. در فصل دوم نخست ديدگاه‌هاي اَعلامِ فقهاي شيعه، مانندِ ميرزاي ناييني، آقا ضيا عراقي، محقّق اصفهاني و آيت الله خويي درباره حُسن و قُبح و واقعي يا اعتباري بودن و سپس ديدگاه شهيد صدر بيان مي‌گردد. شهيد صدر از دو محور عقل نظري و عقل عملي به بيان تعريف حُسن و قُبح پرداخته، ضمن تبيين ملاک‌هاي عقلي و نظري و عملي درباره حُسن و قُبح اشيا و استحقاق ثواب يا عِقاب داشتن افعال حَسَن و قبيح، ملازمه بين حکم عقل و حکم شرع را طبق مبناي معروف خود "حقّ الّطاعة" بررسي مي‌کند. تفاوت حقيقت و اعتبار در حُسن و قُبح، مراتب حُسن و قُبح در قضاياي اعتباري، ملاک‌هاي حُسن و قُبح در افعال، يافتن منشأ واقعي براي حُسن و قُبح اعتباري و ديدگاه‌هاي شهيدصدر و علاّمه طباطبايي در موضوعات مزبور، از مباحث فصل سوم محسوب مي‌شود. در اين فصل همچنين نويسنده به مقايسه نظريّات شهيد صدر و علاّمه طباطبايي درباره ماهيت قضاياي اعتباري و اخلاقي و قرار گرفتن ثواب و عِقاب براي افعالِ حَسَن و قبيح، کارکردهاي مباحث حُسن و قُبح در علم کلام و ذکر نمونه‌هايي از حُسن و قُبح در اعتقادات و اخلاق پرداخته و آن ها را ارزيابي مي‌کند.
نمود پنج قاعده کلامی(حسن و قبح عقلی، قاعده لطف، قاعده وجوب شکر منعم ، قاعده وجوب اصلح بر خدا و قاعده قبح تکلیف مالایطاق)خواجه نصیر الدین طوسی بر آراء اخلاقی وی
نویسنده:
سعیده السادات حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده با مطالعه آثار اخلاقی گذشتگان این مسئله روشن می شود که نویسندگان کتب اخلاقی از مبانی کلامی پذیرفته شده در نزد خویش ،در تبیین آرای اخلاقی خود بهره جسته اند. از این رو به نظر می رسد که دانش اخلاق در بسیاری از مباحث وابستگی کامل به دیدگاه های کلامی صاحب اثر دارد . خواجه نصیرالدین طوسی، یکی از دانشمندان بزرگ شیعه ، دارای تألیفات متعددی در زمینه اخلاق مانند اخلاق ناصری ، اوصاف الاشراف ، اخلاق محتشمی و نیز در زمینه کلام هم چون تجرید الاعتقاد است . ایشان بعضی از دیدگاه های کلامی اش را در بعضی از تألیفات اخلاقی اش به کار برده است. این رساله با استناد به تألیفات کلامی و اخلاقی خواجه نصیر الدین طوسی ، پنج قاعده کلامی تأثیر گذار در دیدگاه های اخلاقی ایشان یعنی حسن و قبح ذاتی و عقلی، قاعده لطف، قاعده وجوب اصلح بر خدا، قاعده وجوب شکر منعم و قاعده قبح تکلیف مالایطاق را ردیابی و نیز میزان تأثیر گذاری هر یک از آنها را بررسی نموده است. از جمله قواعد کلامی تأثیر گذار در تألیفات اخلاقی خواجه ، قاعده حسن و قبح ذاتی و عقلی است. از نتایج و یافته های این پژوهش آن است که این قاعده اصل و بنیان نظام اخلاقی خواجه را که واقع گرا و فضیلت گراست می سازد. اگر حسن و قبح ذاتی و عقلی نباشد دیگر اصلا چیزی به نام اخلاق فلسفی و عقلی وجود نخواهد داشت. قاعده وجوب شکر منعم و قاعده اصلح در جای جای تألیفات اخلاقی خواجه نمایان است کلید واژه ها: اخلاق، کلام ، خواجه نصیرالدین طوسی، مبانی کلامی.
پرتو خرد؛ (خلاصه کتاب عقل دکتر بنی هاشمی)
نویسنده:
امیرمسعود جهانبین
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: نبا,
چکیده :
در این کتاب از ساده ترین پایه های وجدانی در شناخت عقل آغاز نموده و به بیان کلیدی ترین مطالب در موضوع عقل اکتفا شده است.
بررسى انتقادى حسن و قبح در انديشه محقق اصفهانى
نویسنده:
محمدعلى اسماعيلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در مسئله حسن و قبح، سه محور اصلى مطرح است: حسن و قبح ذاتى؛ حسن و قبح عقلى؛ سنخ قضاياى حسن و قبح. پرسش اصلى اين است كه آيا حسن و قبح، ذاتى براى افعال اند؟ و آيا عقل انسان توان ادراك حسن و قبح افعال را دارد؟ و قضاياى حسن و قبح آيا جزء قضاياى يقينى اند كه ريشه در واقع و نفس الامر دارند يا جزء قضاياى مشهور بالمعنى الاخص اند كه تنها پشتوانه آنها توافق آراء عقلاست؟ اين پژوهش با هدف تبيين و ارزيابى ديدگاه هاى محقق اصفهانى و با روش توصيفى ـ تحليلى به اين مسئله پرداخته است. محقق اصفهانى، حسن و قبح به معناى استحقاق مدح و ذم ذاتى را جزء عوارض ذاتى افعال دانسته و در مقام اثبات، توانايى عقلا را بر ادراك حسن و قبح اشياء به نحو ايجاب جزئى مى پذيرد. ايشان قضاياى حسن عدل و قبح ظلم را جزء قضاياى مشهور بالمعنى الاخص دانسته و تنها پشتوانه آنها را توافق آراء عقلا مى داند. ديدگاه ايشان در كنار نقاط قوت، برخى كاستى ها نيز دارد كه در اين نوشتار تبيين مى شوند.
صفحات :
از صفحه 93 تا 108
قضایای حسن و قبح: عقلانی يا عقلایی
نویسنده:
مجيد ابوالقاسم‌ زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اين نوشتار به دنبال اثبات عقلاني بودن قضاياي حسن و قبح و ردّ عقلايي بودن آنهاست. ابتدا ديدگاه حکمايي همچون فارابي، ابن‌سينا و محقق طوسي مطرح شده که قضاياي حسن و قبح را از مشهورات دانسته‌اند. سپس به دو تفسير از ديدگاه‌ حکما اشاره شد: حکيم لاهيجي قضاياي حسن و قبحْ را يقيني و حتي بديهي مي‌د‌اند، اما محقق اصفهاني اين بحث را از مشهورات بهشمار مي‌آورد. حق آن است که از کلمات حکما، عقلاني بودن قضاياي حسن و قبح در کنار عقلايي بودن آنها فهميده مي‌شود؛ چه آنکه يک قضيه ممکن است از يک جهت جزو يقينيات باشد که صدقش با برهان اثبات ‌گردد و از لحاظي ديگر، جزو مشهورات باشد که واقعيتي جز شهرت و تطابق آراي عقلا نداشته باشد. در ادامه، به بررسي ادلة محقق اصفهاني پرداختيم. اين دليل را که چون قضاياي حسن و قبح بديهي نيستند پس مشهوري‌اند، نپذيرفتيم؛ چون نمي‌توان از عدم بداهت، عدم عقلي بودن را نتيجه گرفت. دربارة دليل دوم که عقلا صرفاً به سبب حفظ نظام اجتماعي به حسن و قبح حکم مي‌کنند، روشن شد که عقلا در اعتبار احکام به مصالح و مفاسد واقعي توجه دارند، از‌اين‌رو حکم آنها منشأ عقلاني دارد و صرفاً برخاسته از اعتبار نيست.
صفحات :
از صفحه 33 تا 52
إرشاد البشر فی شرح الباب الحادی عشر
نویسنده:
سليمان بن أحمد آل عبدالجبار القطيفی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه طلیعه نور,
چکیده :
این شرح دارای ویژگی‎هایی است که از مهم‎ترین آنها موارد ذیل را می‎توان برشمرد: سادگی و وضوح عبارات که از بارزترین ویژگی‎های آن است؛ نویسنده در نوشتن این اثر از حالت اطناب مملّ و اختصار مخلّ دوری کرده و شرح را به شکل منسجم با طبیعت عبارت در اصل متن علامه حلی نگاشته است. نویسنده، به‎قدر امکانش سعی کرده متعرض آرای بعضی از علما و محققان بزرگ این فن در مسائلی که محل اختلاف است، گردد و سپس آنچه از نظر خودش حق و صحیح است را بیان نماید. ارائه مبانی و نظرات دیگر مکاتب کلامی مانند اشاعره و معتزله و... و همچنین آرای حکما و فیلسوفان که این امر باعث می‎شود پژوهش حاضر با ارائه مکاتب متعدد، عمیق‎تر و اثرگذارتر شود. استشهاد به آیات کریمه و روایات شریفه در میان ارائه مباحث؛ این امر بحث را از حالت محض عقلانی خارج می‎کند و برای نمونه می‎توان به مباحثی که در فصل امامت کتاب مطرح شده است، اشاره کرد. نظم در ارائه مباحث شرح و دوری از تشویش و تعقید، با قرار دادن عناوین فرعی در مقدمه و هفت فصل در محتوای مطالب کتاب و بحث از مسائل مربوط به هر عنوان با مسائلی که با عبارت متن علامه حلی منسجم باشد و دربردارنده مسائل مربوط به آن مباحث باشد. نویسنده شرحش را در هماهنگی با عبارت متن در یک مقدمه و هفت فصل نگاشته است؛ او در مقدمه از وجوب شناخت اصول دین، در فصل اول از اثبات واجب الوجود، در فصل دوم از صفات ثبوتیه، در فصل سوم از صفات سلبیه، در فصل چهارم از عدل، در فصل پنجم از نبوت، در فصل ششم از امامت و در فصل هفتم از معاد بحث کرده است.[۲]. فهرست موضوعات و فهارس عامه شامل فهرست‎های: آیات، احادیث و روایات، اشعار، اعلام، ادیان و فرق و مذاهب و طوایف، اماکن و مصادر تحقیق در آخر کتاب ذکر شده است.
  • تعداد رکورد ها : 153