جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
امام محمد غزالی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 216
بررسی مبانی کلامی محمد غزالی و جوادی آملی در مساله نجات و رستگاری
نویسنده:
محمدرضا عباسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
نجات , امام محمد غزالی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
چکیدهاز گذشته تا به حال تمامی انسان ها با این تفکر زندگی کرده اند که از این دنیای فانی به سرای باقی پا می گذارند تا بتوانند در آن جاودانهشوند. همه انسانهای مومن بر این باورند که راحتی و آسایش انسان در جهان آخرت مشروط به یافتن راه نجات و رستگاری در این دنیا می‌باشد تا به کمک آن بتوانند؛ مصالح رستگاری را جمع آوری کنند و بار سفر بر بندند. به همین دلیل بحث نجات و رستگاری و ارایه تصویری روشن از سعادت ضرورت دارد. بر این اساس اندیشمندان مسلمان راه کارهای جالبی را برای دستیابی به رستگاری به تصویر کشیده اند. هدف نگارنده در پژوهش حاضر، بررسی مبانی کلامی محمدغزالی و جوادی آملی در مساله نجات و رستگاری است. این دو اندیشمند مولفه ها و مختصاتی را برای دستیابی به سعادت بیان داشته اند؛ از جمله ایمان و عمل صالح ، اختیار و کمال و هم چنین مهمترین مبانی کلامی که غزالی مطرح می کند عبارتند از:پذیرش توحید، وجود نفس و نبوت در حالی کهجوادی آملیعلاوه بر آن اصل امامت را برای رستگاری مهم می داند. از طرفی نظام فکری غزالی برگرفته از مبانی اشعری و آن چه در نوشته های کلامی، فقهی و عرفانی او درباره نجات و رستگاری مطرح شده، کمال حداقلی است؛ یعنی رهایی از جهنم و قرار گرفتن در مرتبه پایین بهشت که این همان نجات است ولی جوادی آملی که مشرب اندیشه او در چهارچوب قرآن و عترت و تحت تاثیر فلسفه ملاصدراست، هندسه رستگاری را علاوه بر کمال حداقلی، کمال میانی و حداکثری که قرار گرفتن در مرتبه میانی و عالی بهشت است، را در سایه اعتقاد و عمل به اصل امامت می داند. کلید واژگان:نجات - رستگاری- محمد غزالی- جوادی آملی
مشخصات اثر
بررسی انتقادی جایگاه نص واختیار ‎‎در مبانی امامت ابوحامد غزالی
نویسنده:
فاطمه ترابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
غزالی یکی از پر آوازه‌ترین دانشمندان اهل سنت، در زمینه نحوۀ تعیین جانشینی پیامبر صلی الله علیه وآله، نظریه ‏بیعت واحد بر مبنای شوکت و استیلای قدرت را برمی‌گزیند. وی در پی مشروعیت بخشیدن به نهاد ‏خلافت در عصر خویش، معتقد است اگر فرد صاحب شوکت، با خلیفه بیعت کند، عقد امامت بسته ‏می‌شود.‏‎ ‎نهاد مطلوب از دیدگاه غزالی حکومتی است که در رأس آن خلیفۀ عباسی با مشروعیت بخشی ‏سلطنت سلجوقی، قدرت لازم را بر اساس بیعت واحد به انضمامشوکت به همراه قدرت و استیلاء برای ‏خلافت خود کسب می‌نماید. آن چنان که در زمان صدر اسلام تنها با بیعت عمر با ابوبکر، امامت ابوبکر ‏تثبیت شد. اگر چه غزالی وجوب امامت و خلافت را قبول دارد، اما وجوب امام را فرعی فقهی می‌داند که ‏وظیفه امام تنها حفظ مصالح دنیوی امت و حفظ نظم و جلوگیری از فتنه است.‏‎ ‎وی معتقد است که ‏هیچ‌گونه نصی بر امامت وجود ندارد و ادعای امامت نسبت به حضرت علی علیه السلام دارای فقدان نص ‏متواتر بوده و بر اساس خبر واحد است.‏‎ ‎بنابراین وی با رد روش نص نتیجه می‌گیرد، تنها راه باقی مانده ‏برای نظریه امامت، طریق انتخاب خلیفه و امام از راه «انتخاب» است. در مقابل این دیدگاه، امامیه، ‏امامت را جزء اصلی از اصول دین قرار می‌دهند که امام تنها زعامت سیاسی را عهده‌دار نیست و معتقد ‏است که انتخاب امام، مجعول به جعل الهی است و دست انتخاب را در آن بهره‏ای نیست و مردم, ‏شوراء, نخبگان جامعه و نهایتاً بیعت واحد نقشی در جعل آن نخواهند داشت. بر این مبنا پیامبر صلی الله علیه و آله، ‏جانشین پس از خود را به تعیین الهی در مناسبات گوناگون و به نقل‌های مختلف معرفی کرده است. ‏نصوص متواتر در کتاب، و سنت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که فرض مبتنی بر خبر واحد بودن تنصیصی بودن امر امامت را زیر سوال ‏می‌برد.‏‎ ‎این رساله بر مبنای جمع‌آوری دیدگاه‌ها و آرای غزالی، بررسی شبهات، تحلیل، نقد و جمع‌بندی ‏آن‌ها پیرامون امامت می‌باشد و مشروعیت دیدگاه «انتخاب» را با نبود نص در روش انتخاب مردمی بر ‏پایه بیعت واحد مورد تخطئه قرار می‌دهد و در مقابل چنین اندیشه‌ای، با وجود نص در امر تنصیصی بودن ‏امر امامت، زوال روش انتخاب را با نشان دادن اختلاف خیزبودن آن نشان می‌دهد.‏‎ ‎بنابراین در گردآوری ‏و تدوین این پژوهش، در گام اول سعی شده است با توجه به منابع دست اول اهل سنت و همچنین با ‏توجه به آیات و نیز روایات مورد قبول عامه، ضمن تخطئه قرار دادن مدل ارائه شده انتخاب، یگانه راه در ‏گزینش امام را, مدل تنصیص الهی معرفی می‌کند.‏
مشخصات اثر
آموزش معنوی در آثار امام محمد غزالی
نویسنده:
مجید یوسفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق با عنوان آموزش معنوی از آثار امام محمد غزالی با هدف تبییناین رویکرد این تحقیق کتابخانه ای و نقلی است . هدف اصلی از مطالعه حاضر تهیه پاسخ مناسب برای این پرسش که:« ابعاد فردی و اجتماعی آموزش معنوی از دیدگاه غزالی کدامند؟»1-
مشخصات اثر
دیدگاه غزالی درباره « اراده» و نقش آن در تبیین فلسفه اخلاق
نویسنده:
ام‌البنی نیازاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نوشتار حاضر مفهوم ارادةانسان و ارادةخداوند و رابطه بین آنها را در آثار غزالی جستجو میکند و عهده دار بررسی اندیشه های این اندیشه ور بزرگ در زمینۀ نقش اراده در فلسفه اخلاق می باشد. این جستار کوتاه پس از گذر ازمقدمات لازم در زمینۀ ارادۀ انسان و ارادۀ خداوند از لحاظ وجودشناسی و معناشناسی در مکاتب مختلف فکری (معتزله ، اشاعره ، امامیه ) به تحلیل اندیشه های غزالی در این باب پرداخته است. غزالی صفت «اراده» را هم برای انسان و هم برای خداوند اثبات می نماید . وی برای ارادۀ انسان اهمیت ویژه‌ای قائل است و آنرا عامل امتیاز انسان از حیوان دانسته و بر نقش آن بعنوان یکی از عوامل سازندۀ «افعال اختیاری» تأکید نموده است. همچنین وی ، همچون سایر اشاعره ، خداوند را «مرید» دانسته است ومعتقد است که اراده صفتی است که یکی از دو طرف فعلی که امکان وقوعش است را تخصیص می دهد . وی دربارۀ چگونگی رابطۀ ارادۀ انسان و خداوند همچون سایر اشاعره به طرح نظریۀ «کسب» پرداخته است و معتقد است ، فاعل حقیقی در همۀ افعال ، خداوند است و اوست که علم، اراده و قدرت را مقارن فعل ، در انسان می آفریند و قدرت عبد تنها مقارن فعل است نه مؤثر در آن ، و انسان تنها محل و گذرگاه اراده و اختیاری است که خداوند در او می آفریند . علیرغم تبیین رابطة ارادة انسان با ارادة خداوند و بیان مبانی معرفت شناختی و انسان شناختی غزالی در این مورد، ساحت های وجودی انسان ( ساحت معرفتی ، ساحت ارادی ، ساحت عاطفی ) از منظر وی بررسی گردیده و بر نقش مؤثر آنها در افعال انسان تأکید شده است .
مشخصات اثر
مفهوم زهد در اندیشه امیر المومنین علیه السلام و مقایسه آن با دیدگاه امام محمد غزالی
نویسنده:
نرگس اکبری کلهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهزهد در فرهنگ اسلامی از جمله مفاهیم مهم و تأثیرگذار است. ائمه معصومین (ع) به عنوان اسوه عملی زهد بسیار به این مسئله پرداخته‌اند. عارفان و سالکان مسلمان نیز، زهد را در تبیین و تشریح معارف و حقایق قرآن و سنّت پیامبر (ص)، از مهم‌ّترین ارکان عرفان معرّفی کرده و شرط اساسی زندگی عارفانه را زاهدانه زیستن می‌دانند.حضرت علی علیه السلام به عنوان اسوه زاهدان راستین و حقیقی معرّفی شده است. در میان عارفان نیز غزالی، به عنوان قطب و اندیشمند عرفان و اخلاق اسلامی به مفهوم زهد توجّه زیادی داشته و عارف را کسی می‌داند که زندگی زاهدانه و به دور از مردم داشته باشد.زهد به معنای ترک شیء و اعراض و بی‌میلی به آن است و در بیان عارفان و سالکان یکی از مقامات معرّفی می‌شود که انسان در آن نسبت به دنیا و آن‌چه مربوط به آن می‌شود بی‌میل و بی‌رغبت می‌گردد.حضرت علی علیه السلام زهد را دو کلمه خلاصه کرده است و آن را این گونه معرفی می‌کند: به آن‌چه که به دست می‌آورید خوشحال نشده و از آن‌چه از دست می‌دهید ناراحت نگردید. ایشان زهد را صرفاً مترادف با بی‌میلی و بی‌رغبتی به دنیا نمی‌دانند بلکه دل نبستن به دنیا و ظواهر آن را شرط اساسی تحقّق حقیقت زهد بیان کرده‌اند.امّا غزالی زهد را مقامی شریف از مقامات سالکان می‌داند که از علم و حال و عمل به دست می‌آید و از دیدگاه وی زاهد کسی است که دنیا را ترک کرده و آن را کنار می‌گذارد.این تحقیق با بررسی نظر حضرت علی علیه السلام و غزالی به بررسی دیدگاه آنان درباره مفهوم زهد پرداخته است. و به این نتیجه رسید، که زهد از منظر غزالی به معنای بی‌میلی و ترک دنیا و ظواهر آن است و زاهد کسی است که هر چه مربوط به دنیاست را تا حدّ امکان ترک کند؛ که این نظریّه با کلام خداوند در قرآن مجید و کلام ائمه معصوم تناقض دارد. امّا از منظر حضرت علی علیه السلام زهد به معنای بی‌رغبتی به دنیا و ظواهر آن است و زاهد در عین این‌که از دنیا استفاده می‌کند به آن دل نمی‌بندد.گردآوری اطلاعات این تحقیق به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از منابع و کتب معتبر به شیوه تحلیلی می‌باشد و در چهار فصل تنظیم شده است. واژگان کلیدی: زهد، زاهد، دنیا، حضرت علی علیه السلام، غزالی.
مشخصات اثر
تحلیل سوانح ­العشاق از دیدگاه «من استعلایی» پدیدارشناختی
نویسنده:
راضیه حجتی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
متون ادب فارسی به سبب برخورداری از تنوع وگستردگی فراوان از دیرباز توجهه منتقدان را به خود معطوف داشته است. در این میان، سوانح احمد غزّالی از دو جهت، یکی به دلیل نظریهپردازیهای معرفتشناسانه و دیگر نهوع نگهاه مفلهه بهه تو هیه پدیدارهایی چون عشق، عاشق و معشوق، از وجهه معرفتهی بها یی برخهوردار اسهت پژوهش حاضر روش نقد پدیدارشناختی رابا توجه به یکی از دغدغههای ا هیی خهود که رسیدن به »التفات« و »طیبگاهی« منحصراً عرفانی و نیز ارائ پاسخی برای چگونگی ارتباط میان آگاهی با مسأل فناست، در تحییل رخدادهای معرفتی سوانح به کار گرفته است. روش انتقادی این مقاله، پدیدارشناسی استعالیی است تا بها اتکها بهه تحییهل آن ، از کیفیّت ظهور رخداد آگاهی و »من استعالیی«، موضوع را به تعبیر سهوانح از »طیبگهاه «
مشخصات اثر
بررسی و ارزیابی انتقادات غزالی بر ابن‌ سینا در مسأله‌ی حدوث و قدم عالم ؛ با تکیه بر مبانی سینوی
نویسنده:
حامد علیزاده ، طیبه حیدری موصلو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
غزالی که در بیشتر مباحث، رویکردی کلامی دارد، ابن‌سینا را به‌دلیل سه مسأله، ازجمله اعتقاد به قدم زمانی عالم، تکفیر کرده است. اما این پرسش که انتقادات وی تا چه میزان درست بوده و آیا می‌تواند توجیه‌گر مناسبی برای تکفیر ابن‌سینا باشد، همواره موردعنایت اندیشمندان بوده است. بررسی و ارزیابی مبانی و دلایل ابن‌سینا و غزالی در مسأله‌ی حدوث و قدم عالم، حاکی از این است که ادعای غزالی مبنی‌بر اینکه اعتقاد به قدم زمانی عالم، در تقابل با معلولیت عالم و اختیار خداوند است و متون دینی نیز حاکی از حدوث زمانی عالم می‌باشند، ادعای باطلی است؛ زیرا مشکلات و نتایج فاسدی مثل انقطاع فیض از فیاض مطلق، انفکاک معلول از علت تامه و ترجیح بلامرجّح را به‌دنبال دارد که غزالی نیز از توجیه مناسب این اشکالات و ارائه‌ی پاسخ قانع‌کننده به آن‌ها ناتوان بوده است. ازطرف‌دیگر، بررسی مبانی و دلایل ابن‌سینا بر قدم زمانی عالم نیز نشان می‌دهد که این اعتقاد، هیچ منافاتی با معلولیت عالم و اختیار خداوند ندارد؛ زیرا درست است که عالم، قدیم زمانی است؛ اما همین عالم، به دلیل ممکن‌الوجود بالذّات و واجب‌الوجود بالغیر بودن و مسبوق‌بودن وجود غیری‌اش به نیستی ذاتی آن، حادث ذاتی می‌باشد، همچنین نظریه‌ی حدوث ذاتی، از نتایج فاسدی که مترتب بر نظریه‌ی حدوث زمانی عالم است مصون می‌باشد و علاوه بر این، با حدوثی که در متون دینی به آن اشاره شده نیز کاملاً سازگار است؛ بنابراین روشن می‌شود که انتقادات غزالی بر ابن‌سینا، نادرست و به‌دور از اصول اخلاقی حاکم بر نقد منصفانه است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 86
مشخصات اثر
بررسی چیستی گناه از دیدگاه امام محمد غزالی و علامه طباطبایی
نویسنده:
زهرا شیخی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
گناه به معنی جرم و خطا ،فعلی است که انسان به اختیار آن را انجام می دهد. بسیاری از اندیشمندان علوم دینی به بحث و بررسی درباره گناه و چیستی آن پرداخته اند.امام محمد غزالی از متقدمین و علامه طباطبایی از متاخرین از جمله علمایی هستند که به بررسی مسئله گناه و عصیان پرداخته اند که ما این نظرات را بررسی دادیم. در این نوشتار سعی شده است با روش توصیفی_تحلیلی با رویکرد تطبیقی به گردآوری مطالب پرداخته شود. مجموع عقاید غزالی در خصوص گناه با نظر به آثارش این است که او گناه را مخالفت با امر الهی میداند ( خواه در ترک فعل و خواه در انجام آن) و ملاک اصلی برای معرفت گناهان را شرع بیان می کند و گناه را به منزله خوردنی مضر برای بدن مطرح می کند. علامه سید محمد حسین طباطبایی گناه را به معنای سرپیچی و عصیان طاعت می داند که فاعل آن موافقت یا مخالفت جنبه سود اجتماعی را در نظر نمی گیرد و بلکه گناه را آیینه شهوات فردی می داند. لذا فصل مشترک نظرات غزالی و علامه طباطبایی سرپیچی فاعل گناه از فرامین الهی است که موجب دور شدن انسان از هدف سعادت ابدی است؛ برخی تفاوت هاینظراتشان در این است که علامه مراتب و نتایجی برای فاعل گناه متصور شده اما غزالی در این خصوص سکوت کرده است بعلاوه غزالی عواملی برای بازدارندگی گناه لحاظ کرده که این عوامل در آثار علامه دیده نشده است.
مشخصات اثر
نگاهى انتقادى به مواجهه غزالى با فلسفه
نویسنده:
فرومن حيدرنژاد، موسى عبداللهى نسب
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی , غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
غزالى از بين جويندگان حقيقت، گروه فلاسفه را بيش از هر گروه ديگرى مورد توجه قرار داده است ولى طريقه آنان را براى وصول به حقيقت كارآمد نمى دانست. وى فيلسوفان را به دهريان، طبيعيان و الهيان تقسيم كرده و بيست مسئله را در الهيات مطرح مى كند كه به خاطر هفده مسئله آن، فيلسوفان را اهل بدعت دانسته و به خاطر سه مسئله آنها را تكفير كرده است. اين پژوهش با روش اسنادى و توصيفى ـ تحليلى به بررسى انگيزه ها و موضع گيرى هاى غزالى در مواجهه با فلسفه و فيلسوفان و نقد آن مى پردازد. با بررسى آراى غزالى، مشخص مى شود آن مسائلى كه به تكفير فلاسفه انجاميد، با اعتقادات دينى و كلامى مورد قبول وى منافات داشت. انگيزه هاى بسيارى در مخالفت غزالى با فلسفه تأثير داشت كه با حقيقت طلبى ايشان منافات دارد.
صفحات :
از صفحه 63 تا 76
مشخصات اثر
بررسى و مقايسه مبانى فلسفى انديشه هاى تربيتى فارابى و غزالى
نویسنده:
محمد فولادى ، كيومرث حيدريان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
هدف تعليم و تربيت و اينكه انسانِ محصول نهايى تعليم و تربيت بايد چگونه انسانى باشد، همواره از موضوعات مهم و بحث برانگيز بوده، انديشه هاى تربيتى بسيارى را تحت تأثير قرار داده است. اين مقاله به روش تحليلى ـ توصيفى، مبانى فلسفى انديشه هاى تربيتى فارابى و غزالى را بررسى مى كند. در مبانى هستى شناسى فارابى، خداوند را به عنوان عقل كل، واجب الوجود و سازنده جهان و نظم و هماهنگى آن به ذهن انسان متبادر مى كند. از نظر وى، براى رسيدن به اين هدف در معرفت شناسى، بايد انواع معرفت را در نظر داشت. در نظام ارزش شناسى فارابى، مقصود انسان رسيدن به سعادت است كه براى نيل به آن، نيازمند شناخت عواملى است كه در گرو انجام رفتار صحيح، و انجام رفتار صحيح مشروط به آن است، و از طريق تعليم و تربيت، بايد تمام ظرفيت هاى وجودى انسان شكوفا شود. غزالى در هستى شناسى، به خدامحورى و غايت مندى آن معتقد است. همچنين انسان در معرفت شناسى، از راه آموزش متعارف در مدارس به شناخت دست مى يابد كه اين كار به يارى عقل و حواس صورت مى گيرد. وى به تربيت اخلاقى توجه داشت و مبناى فلسفه آموزش را تحقق سعادت انسان مى داند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 70
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 216