جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 78
مفهوم‌شناسیِ اراده و مشیّت الهی در پرتو بیانات امام رضا علیه السلام
نویسنده:
حسينعلی تركمانی،اسماعيل شعبانی كامران
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
گفتار و کردار معصومان ع دربردارنده ژرف ترين معارف عالم هستی است . پژوهش پیش رو ، در پی آن است تا به بررسی يكی از مسائل مهم كلام اسلامی، يعنی مفهوم " اراده" و " مشیت" الهی در پرتو بیانات امام رضا ع و هم بستگی ساختاری كه در روايات رسيده از ایشان ملاحظه می شود، بپردازد. امام رضا ع با استفاده از مبادی بديهی در استدلال عقلی، از حدوث اراده سخن گفتند و آن را از افعال خداوند متعال برشمردند؛ هم چنين ايشان اثبات كردند كه اراده خداوند، نه عين ذات اوست و نه با علم او برابر. ايشان ضمن بياناتی در مباحث خدا شناسی، با ارائه براهينی محكم، راه هرگونه مغالطه و كج روی را در مسائل كلامی دين مسدود كرده و با ارائه سيره هدايت بخش اهل بيت ع مسير قرب بندگان را به سوی حق هموار ساختند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 44
اراده انسان از دیدگاه اشاعره و نقد آن با تکیه بر آثار ملاصدرا
نویسنده:
مرضیه محمد علیزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بی‌تردید، شناخت انسان بدون صفات و خصوصیاتش امری غیرممکن و محال خواهد بود. در این بین اراده انسان بیشتر از سایر خصوصیات او ذهن و توجه اندیشمندان را به خود معطوف کرده است، به طوری که بحث از اراده‌ی آزاد انسان همواره مورد بحث و معرکه‌ی آرای فیلسوفان و متکلمان بوده است. در مکاتب کلامی، اراده انسان ربط وثیقی با اراده الهی و فروعات آن دارد. نگارنده، در این پژوهش بر آن است که نظریات اشاعره ونقد آن بر اساس آرای ملاصدرا را مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش، بیان شده که اشاعره تبیین درستی از اراده‌ی انسان نداشته و تنها به ظواهر مستندات روایی و قرآنی تمسک جسته‌اند، آنها اراده انسان را منافی توحید خداوند و علم و قدرت الهی می دانند و تنها درصدد اثبات اراده ی الهی هستند، از این حیث حتی اگر برای انسان سهمی از اراده قایل شوند، توحید در خالقیت مورد سوال قرار می گیرد؛ لذا مسأله ی جبر مطرح می شود. ملاصدرا، اراده‌ی انسان را به عنوان یک عامل انسانی و یکی از شوونات نفس معرفی کرده است. همچنین او انسان را نسبت به افعال درونی اش فاعل بالتجلی دانسته و اثبات می کند که اراده انسان هیچ گونه منافاتی با علم پیشین الهی و توحید افعالی ندارد. در فلسفه‌ی ملاصدرا ضرورت علی و معلولی هرگز منافی اراده انسان نیست. او در عین حال که فاعلیت و مرید بودن انسان را پذیرفته است خداوند را فاعل قریب افعال او معرفی می نماید.
از نگاه قرآن و روایات اراده و انگیزه انسان چگونه است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
درباره اراده، انگیزه و نیّت در قرآن کریم و روایات با توجه به موضوعات مختلف، مطالب زیادی وجود دارد که در این‌باره باید به کتاب‌ها و مقالات طولانی مراجعه کرد؛ لذا در این‌جا تنها به گوشه‌ای از نگاه قرآن و روایات به اراده و انگیزه اشاره می‌شود. الف. اراد بیشتر ...
امر بین الامرین (دراسة فی مسالة الجبر و الاختیار)
نویسنده:
مرکز الرسالة
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مرکز الرسالة,
چکیده :
كتاب «الامر بین الامرین» که مرکز دارالرساله آن را چاپ نموده است به زبانی عربی راجع به دیدگاه اهل بیت، راجع به مسئله اختیار انسان و نظر امر بین الامرین می پردازد. امر بین الامرین، اصطلاحی کلامی و از عقاید خاص امامیه در مسئله جبر و اختیار انسان می باشد. این آموزه در مقابل دو نظریه جبر و تفویض است و اشاره دارد که در افعال اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان دخالت دارد. مسئله جبر و اختیار در طول تاریخ مسئله ‌ای همگانی و در ادیان و مذاهب مختلف مطرح بوده است؛ این مسئله افزون بر جنبه نظری، جنبه عملی هم دارد و با مسائلی چون عدل الهی و آزادی اجتماعی در ارتباط است. الامر بین الامرین را نخستین بار امیر مؤمنان مطرح کرد. فردی درباره معنای قدر پرسید، امام (ع) از او خواست تا وارد این مسئله پیچیده نشود؛ ولی او بر درخواستش اصرار کرد. امام فرمود: اکنون که از درخواست خود صرف ‌نظر نمی‌ کنی، بدان که در باب قدر، نه جبر در کار است و نه تفویض؛ بلکه امری میان دو امر است. بنابر نظریه جبر، اراده انسان در افعال او دخالت ندارد و کارهای او محتوم و بیرون از اختیار اوست و بنابر نظریه تفویض، اراده انسان در افعالش از هر جهت مؤثر است و قدرت خداوند هیچ تأثیری در آنها ندارد؛ بلکه خداوند فقط انسان و قدرت او را به وجود آورده است. «امر بین الأمرین» این دو نظریه را باطل می‌ شمارد و در کارهای اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان را مؤثر می ‌شمرد و این دو اراده را در طول هم می ‌داند؛ این همان حقیقت اختیار انسان در کارها است.
با توجه به آیه‏ ى "شما نمى‏ خواهید مگر آنچه اللَّه که پروردگار جهانیان است، بخواهد"، آیا تمایل انسان به بدى را نیز آن کسى که پروردگار جهانیان (خدا) است، مى‏ خواهد؟ و آیا این مانع هدف الاهى نیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : آيه‌ى شريفه‌اى كه مورد سؤال قرار گرفته ، آيه‌ى 29 سوره‌ى تكوير است و شبيه بخشى از آيه‌ى 30 سوره‌ى دهر (انسان) مى‌باشد. در هر دو سوره، آيات پيشين هر دو آيه، در مورد قرآن و آيات الاهى است كه تحت عنوان "تذكرة" و "ذكر" از آن ياد شده و آيه 29 سوره‌ بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
چرا خداوندی که قدرت «کن فیکون» را دارد، زمین و آسمان را چند شبانه روز آفرید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
معناي قدرت در تعريف قدرت گفته‌اند: اگر فاعلي در كارهاي خود، به گونه‌اي باشد كه هر گاه خواست بتواند فعلي را انجام دهد و هر گاه نخواست، انجام ندهد در اين صورت مي‌گوييم: «اين فاعل داراي قدرت است، به عبارت ديگر وقتي مي‌گوييم فاعل قدرت دارد، يعني به گونه بیشتر ...
از طرفی می گویند انسان برای رسیدن به هدفش باید تلاش کند و از طرف دیگر می گویند، هر چه پیش می آید خیر است؛ این تناقض چگونه قابل حل است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
براي دريافت پاسخ بايد به اين حقيقت توجه نمود كه اولا: انسان در اعمال و رفتارش موجود مجبوري نيست, بلكه براساس عقل و نقل, انسان موجودي مختار، با اراده و داراي هدف غايي است و مكلف است براي رسيدن به كمال حقيقي و سعادت جاوداني حركت و تلاش كند، ثانيا: «خدا بیشتر ...
چشم اندازهای اومانیستی در عرفان ایرانی
نویسنده:
شریفیان مهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
«اومانیسم» مکتبی فلسفی و ادبی است که منشا پیدایش آن را یونان قدیم می دانند. این مکتب بر ارزش و مقام انسان ارج نهاده و او را میزان همه چیز قرار می دهد. اوج تجلی اومانیسم در قرون وسطی بود که راهی نو برای تقابل با استبداد کلیساهای قرون وسطی ایجاد کرد. «آزادی»، «خود مختاری»، «خود رهبری»، «خویشتن شناسی» و شناخت ابعاد مختلف استعدادهای انسان از جمله موضوعات مهمی است که در این مکتب مورد تاکید قرار گرفته اند. بی گمان وجه اشتراک عرفان با اومانیسم نیز در همین موضوعات است. پژوهش حاضر به شیوه تحلیلی توصیفی، کوششی است در جهت تطبیق برخی از مسائل عرفانی اسلامی با موضوعات اساسی مورد بحث در مکتب اومانیسم.
صفحات :
از صفحه 161 تا 198
سهم صور خیال، اراده و عقل در حصول مفهوم عقلی با تکیه بر فلسفه‌ی نفس ارسطو
نویسنده:
مهدی مطهری، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
تبارشناسی و فهم دقیق آرای بسیاری از فیلسوفان در باب ادراکات، بدون توجه به نظریه‌ی عقل ارسطو، به‌خصوص در باب چگونگی حصول مفهوم عقلی، ممکن نیست. این نوشتار در تلاش است با تکیه بر بازخوانی متن آثار ارسطو و نیز محورقراردادن نفس­شناسی ارسطو، تفسیری نو از مسأله ارائه کند: الف) مفهوم عقلی حاصلِ دستگاه شناختی انسان است نه قوه‌ی عاقله‌ی محض؛ ب) در این دستگاه، عامل فعلیت‌بخشِ معقولاتِ بالقوه نه عقل بیرونی است نه عقل درونی محض، بلکه هریک از بخش‌های مختلف دستگاه شناختیِ انسان (حس، خیال، اراده و عقل) به‌نحوی در بالفعل‌شدن معقول بالقوه نقش دارند؛ ج) فرایند شکل‌گیری ادراکات از الگوی طولی واحدی پیروی نمی­کند، بلکه کارکردهای بخش‌های مختلف دستگاه شناختی درهم ‌تنیده‌اند، به‌طوری‌که نمی‌توان مرز مشخصی میان قوای حسی، خیالی و عقلی و نیز میان کارکرد‌هایشان ترسیم کرد. از منظر ارسطو، با همان ادراکی که شیء جزئی محسوس را درمی‌یابیم، ذات کلی و خالص آن را نیز درمی‌یابیم.
صفحات :
از صفحه 91 تا 108
بررسی تطبیقی مساله قضا و قدر و رابطه آن با جبر و اختیار در تفسیر کبیر و المیزان
نویسنده:
جواد پاک، محمد تقی رفعت نژاد، رحمت الله عبداله زاده آرانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
وجود آیات متعدد پیرامون مساله قضا و قدر الهی و آزادی و اختیار انسان باعث رواج گفتگوها در میان متکلمان، حکما و مفسران اسلامی و ارائه عقاید و آرای متفاوتی شده است. این امر در تفاسیر کلامی از نمود بیشتری برخوردار است. در این میان فخر رازی و علامه طباطبایی به عنوان نمایندگان دو مکتب تفسیری اشاعره و امامیه برداشت های متفاوتی در این باره داشته اند؛ فخر رازی با تکیه بر مبانی کلامی اشعری صدور تمامی افعال انسان در زندگی فردی و اجتماعی و وقوع همه حوادث عالم را به دلیل تعلق قضا و قدر الهی امری حتمی و ضروری و تخلف از آن را محال دانسته و طباطبایی با استدلال به آیات و روایات و دلایل عقلی هیچ گونه ملازمه ای میان این دو قائل نیست. افزون بر این، اعتقاد یا عدم اعتقاد به مسائلی چون نقش آیات قرآن در تفسیر یکدیگر، نقش سیاق آیات در فهم صحیح، برخورداری قرآن از زبان خاص، حجیت سخنان اهل بیت علیه السلام در تفسیر، حجیت عقل در تفسیر و حسن و قبح عقلی، بخشی از دلایلی است که موجب برداشت های متفاوت فخر رازی و طباطبایی از آیات مرتبط با مساله مذکور شده است.
صفحات :
از صفحه 153 تا 174
  • تعداد رکورد ها : 78