جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله تلاش شده است با استفاده از "معقولات ثانیۀ فلسفی" برای یکی از پر چالش‌ترین مسائل مطرح در فلسفۀ اخلاق غرب، یعنی مسئلۀ عینیت و عدم عینیت ( آبجکتیو – سابجکتیو) اوصاف اخلاقی راه حلی ارائه گردد. اما به این بهانه موضوعی مهم‌تر و ساحتی کاملاً نو از حکمت متعالیه مورد پژوهش قرار گرفته و با استفاده از بازخوانی مبانی وجودشناسی و انسان‌شناسی ملاصدرا، مسائلی کلیدی در فلسفۀ اخلاق از جمله اعتباری و عدم اعتباری بودن ملاکات ارزشی و ماهیت اوصاف اخلاقی مورد کنکاش قرار گرفته است. اوصاف اخلاقی بنا بر تعریف ارائه شده در این نوشتار واجد وجودی عینی-ذهنی هستند که تنها از طریق معقولات ثانیه فلسفی قابل تعریف و تبیین می‌باشند. این نحوه از وجود برای اوصاف اخلاقی با نظریات مطرح شده در فلسفۀ اسلامی و حکمت متعالیه؛ هم‌چون کمالات وجودیه انسان حاصل از سلوک اخلاقی و حرکت استکمالیه جوهریۀ نفس از یک سو و نقش امور ذهنی و اعتبارات و تأملات فکری در حصول فعل اخلاقی از سوی دیگر، همسو می‌باشد.

یکى از شاهکارهاى مهمّ ملّاصدرا اثبات حقیقت واحده مشکّکه «وجود» است. به قول بعضى از بزرگان، دو مسئله «اصالت وجود» و «مراتب تشکیکى وجود» دو بال اصلى حکمت متعالیه صدرایى را تشکیل مى‏دهند. بنابراین، نقد هریک از این دو مسئله به منزله قطع یکى از دو بال حکمت متعالیه است. از اینجا مى‏توان به اهمیت مسئله تشکیک وجود پى برد. نوشتار حاضر نقد و بررسى مقاله‏اى است که با عنوان «تشکیک در تشکیک وجود حکمت صدرایى» در شماره 29 معرفت فلسفى چاپ شده، و نگارنده درصدد دفاع از تشکیک وجود صدرایى، و پاسخ به اشکالات وارده است.

ترجمه ماشینی: در طبیعت خدا، جرارد هیوز پنج ویژگی اصلی - وجود، سادگی، دانایی مطلق، قدرت مطلق و خوبی - را که در مفهوم کلاسیک خدا نقش اساسی دارند، می گیرد. او با ترکیب متون آکویناس، اوکام، مولینا، دکارت، هیوم و کانت، قصد دارد خواننده را با این نویسندگان کلاسیک آشنا کند و سپس در پرتو بحث‌های معاصر، استدلال‌های آنها را مورد بحث قرار دهد. در حالی که تمرکز کتاب طبیعت خدا بر فلسفه دین است، هیوز دامنه خود را گسترش می دهد تا مفاهیم آن را در معرفت شناسی، متافیزیک و فلسفه اخلاق بررسی کند. مسائلی که او مد نظر اوست عبارتند از ضرورت و امکان، رابطه منطق با معرفت شناسی و پیوندهای بین علیت و فلسفه اخلاق. این کتاب برای دانشجویان ارشد با برخی زمینه‌های فلسفه و همچنین کسانی که در فلسفه دین کار می‌کنند، جالب خواهد بود. رویکرد غیر فنی هیوز خواننده را تشویق می‌کند و قادر می‌سازد تا استدلال‌های مربوط به ماهیت خدا را هم از منظر کلاسیک و هم از منظر معاصر درک کند.