جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 94
چگونگی ترابط احساس و شناخت در متن دین، عرفان، تجربه دینی و عرفانی از دیدگاه ویلیام جیمز و ویلیام هاکینگ
نویسنده:
احمد فاضلی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
احساس و شناخت نزد فیلسوفان دین و عرفان، همواره به‌عنوان دو مؤلفه سازنده دین، عرفان، تجربه‌ دینی و عرفانی شناخته شده­اند. در این میان دو تن از فیلسوفان دین غربی، جیمز و هاکینگ، بیش از دیگران در سازگارنمودن این دو عامل در متن دین و عرفان نقش داشته­اند. چگونگی این تلفیق از دیدگاه این دو تن، موضوع بحث این نوشتار است. از دیدگاه جیمز سرچشمه عمیق­تر دین، احساس است. جیمز هم تجارب عرفانی را از مقوله احساسات و عواطف می‌شمرد و هم آنها را دارای حیث معرفتی می­داند؛ اما معرفت مورد نظر وی که در متن تجربه حاضر است، معرفتی بدون وساطت مفاهیم است. هاکینگ ماهیت دین را تجربه دینی و این تجربه را آمیخته­ای از احساسات دینی و ایده­های دینی می­داند. این ایده­ها در خودِ مرحله تجربه حضور دارند و به‌نحوی بارزتر، به‌عنوان نتیجه تجربه ظاهر می­شوند. تجربه، اصل ایده و استدلال را فرا می­نهد و در مرحله بعد، ذهن با بهره­گیری از آن تجربه، به رقم‏زدن مفاهیم، نظریات و استدلال‏های روشن می­پردازد تا به آنها ثبات و جایگاهی مستحکم دهد. پس هاکینگ تجربه دینی را نه­ تنها احساسی و شناختی، بلکه مفهومی و تقریباً نظری می­داند؛ به­گونه­ای که مفاهیم و نظریات در درون خود آن وجود دارند و البته به شکلی کامل­تر و روشن­تر از آن زاده می‏شوند. بدین­سان هاکینگ در انتقاد به جیمز، نه فقط معرفت غیرمفهومی را در متن دین راه می­دهد، بلکه شناخت‏های مفهومی، حتی استدلالی را ریشه­دار در خود دین و تجربه دینی می­بیند.
صفحات :
از صفحه 159 تا 201
مشخصات اثر
ارزیابی نظریه گیدنز، در باب دین و دنیوی‌شدن براساس مبانی اسلامی
نویسنده:
عبدالعلی عادلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
گیدنز برخلاف جامعه‌شناسان کلاسیک و با عنایت به پیدایش جنبش‌های نوین دینی، به‌ویژه بنیادگرایی‌اسلامی، دنیوی‌شدن دین در دنیای مدرن را نپذیرفته و با تفسیر بازاندیشانه‌، کارکردهای دین را متناسب با اقتضائات جامعۀ جدید، معنایابی کرده است. گیدنز معتقد است که دین می‌تواند با مدرنیته هم‌زیستی داشته باشد، مشروط به آنکه تن به گفت‌وگو و بازاندیشی بسپارد. این نظریه، هرچند به‌لحاظ پاسخ‌گو دانستن دین به سوالات انسان مدرن، نزدیک‌ترین تفسیر به تلقی اسلامی دانسته شده؛ اما به‌لحاظ مبانی، روش و جهت‌گیری کلی، نقص‌های اساسی و بنیادین دارد. مغفول‌ماندن سرچشمه‌ها‌ی وحیانی دین، تقلیل حقیقت دین به امور مادی صرف، تعارض علم و دین، نادیده‌انگاشتن بُعد معرفتی دین و گرفتار‌شدن در دام ابدال‌های نابجا، پدیده‌انگاری و نفی حقانیت دین، همسان‌سازی هویت ادیان مختلف، توجه به کارکردها به جای ذات دین، استقراء ناقص دین‌پژوهی (کلیسامحور) و تسری نتایج آن بر ادیان دیگر از جمله اسلام و...، وزانت علمی نظریه وی را فروکاسته است. چنانچه مبانی اسلامی در این نظریه جایگزین شود، بی‌تردید رهیافت‌ها، لزوماً آن‌گونه که گیدنز ارائه داده، نخواهد بود و نفی دنیوی‌شدن به‌جای استناد به میزان حضور و عضویت افراد در مناسک و مراکز دینی، به ماهیت دین و جامعیت آموزه‌های آن، عیارسنجی خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 132 تا 155
مشخصات اثر
واکاوی مفهوم «دین» و«دینی» در نظریة علم دینی آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد علی اکبری، مرتضی واعظ جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
پژوهش حاضر، پاسخی است به این پرسش که آیا دو مفهوم «دین» و «دینی» تفاوت دارند؟ ازآنجاکه روشن شدن نظریۀ علم دینی آیت‌الله جوادی آملی منوط به داشتن تصویری درست از مفاهیم پایه است و توجه نداشتن به این مفاهیم، سبب طرح بعضی از اشکالات شده است، سعی نویسنده تبیین برخی مفاهیم پایه در دیدگاه صاحب کتاب منزلت عقل در هندسۀ معرفت دینی است. هدف دیگر، پاسخ به نقدها در سایۀ آن مبانی است. نویسنده با مراجعه به کتاب‎‌ها و مقالات ایشان، با شیوه‎‌ای تحلیلی- استدلالی، بیان تازه‌ای از نظریۀ علم دینی حضرت استاد عرضه کرده است. باتوجه‌به تفاوت «دین» و «دینی»، به اشکالات پاسخ می‌دهیم و مفهوم «علم دینی» را از نگاه صاحب نظریه روشن‎‌تر می‎‌کنیم. مهم‎‌ترین نتایج عبارت‌اند از 1) حقیقت دین، معرفتی است از سنخ علم حضوری که پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) و معصومین (علیهم السلام) به آن دسترسی دارند؛ 2) معرفت دینی، مجموعه‎‌ای از دانش‎‌هاست که غیرمعصومین ازراه علم‎‌حصولی به‌دست می‎‌آورند؛ 3) معرفت دینی منحصر به فهم «نقل» نیست و معرفت‎‌های «عقلی»، حتی عقل تجربی، با تکیه بر جهان‌بینی الهی، معرفتی «دینی» است؛ 4) علم دینی، یعنی کشف «قول» یا «فعل» خداوند که به‌واسطۀ عقل یا نقل یا هردوست.
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
مشخصات اثر
بررسی نقش ترس در پيدايش دين (با تكيه بر قرآن)
نویسنده:
جواد قلی پور، محمد جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
يکي از ديدگاه هاي غربيان که با رويکردي طبيعت گرايانه به موضوع «منشأ دين» پرداخته، «ترس از حوادث طبيعي» را منشأ دين مي داند. نوشتار حاضر با استفاده از قرآن و با روش نقلي درصدد است تا نظر قرآن را در اين مسئله تبيين کند که آيا منشأ پيدايش دين، گرايش به دين و التزام به احکام عملي آن، مي تواند ترس از حوادث طبيعي باشد يا خير؟ و اساساً قرآن چه ديدگاهي را دربارة پاسخ اين سه مسئله بيان مي دارد. در اين مقاله پس از مفهوم شناسي، اين بحث را به ترتيب در سه بخش مطرح کرده ايم: در بخش اول که «پيدايش دين» است، ترس هيچ نقشي در پيدايش دين ندارد؛ بلکه از ديدگاه قرآن، خداوند و ارادة او عامل پيدايش دين است؛ ولي در دو بخش ديگر يعني «گرايش به دين» و «التزام به احکام ديني»، گرچه ترس عاملي اساسي نيست، لکن نمي توان به کلي نقش آن را ناديده گرفت.
صفحات :
از صفحه 43 تا 60
مشخصات اثر
فلسفه سیاسی اسلامی و چالش نو اعتزالی معاصر
نویسنده:
رضا نصیری حامد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
چکیده: جهان اسلام در برهههای مختلف از جمله دوران معاصر تنها درگیر جدال و معارضه بین عقلانیت و عقلگرایی با گرایشات ضد عقلی نبوده است. برعکس، جهان اسلام در عرصه تفکر و اندیشهورزی از جمله در حوزه فلسفه سیاسی شاهد نزاع بنیادینی بین طرفداران نحلههای مختلف عقلگرایی نیز بوده است. در دوران جدید یکی از جریانات پرنفوذ در جریان اسلام به ویژه کشورهای عربی زبان گرایش نو اعتزالی بوده است که با خوانش جدیدی به تأمل در میراث فکری و معنوی جوامع اسلامی پرداخته است. این جریان بهرغم دستاوردهای عقلانی قابل توجهی که در بازخوانی اندیشههای سنتی جهان اسلام داشته است، به دلایلی همچون اتکا به عقل خودبنیاد و نیز استفاده از روششناسی و معرفتشناسی مدرن، برای حوزه متعارف مطالعات و اندیشهورزی اسلامی چالشزا و مشکلآفرین بوده و واکنشهایی را نیز به دنبال داشته است. نوع نقد و شیوه مواجهه این جریان با عقلانیت معمول در جهان اسلام نه فقط از حیث برخی مبادی و اصول فکری متفاوت است، بلکه علاوه بر آن از برخی پیشزمینههای معرفتی مغایر با اندیشه های سنتی اسلامی برخوردار است و همین گاهی همسخنی این گرایش فکری با حوزههای اندیشه حتی عقلانی در جهان اسلام را دشوار میسازد. یکی از این زمینههای مورد اختلاف و نزاع بین طرفین در نسبت بین دین و عقل است که به نوبه خود بر حوزهی سیاسی و تأمل درباره آن نیز تأثیر میگذارد. در این میان به ویژه خوانش محمدعابد الجابری و دلالتهای سیاسی برداشتها و تفسیر وی از روند جریان فکری جهان اسلام حائز اهمیت زیادی است. این جریان بینش خوبی درباره روند جریانات فکری جهان اسلام به دست میدهد ولی آنچه در این نوشتار بر آن تأکید میشود، ارائه تصویری از چالش و تعارضی است که بر اثر خوانش این جریان نه فقط با ضد عقلگرایان بلکه حتی بین عقلگرایان ایجاد شده است. خوانش و قرائتی که لزوماً نباید قضاوی ارزشی درباره آن داشته و به یکباره آن را مثبت و یا منفی قلمداد نمود. با وجود قوام یافتن نسبی ادبیات این گروه از نواندیشان و روشنفکران اسلامی، به نظر می رسد هنوز برای کاربردی و عملیاتی نمودن این مباحث و التزام به نتایج پژوهش های ایشان، راه درازی در پیش است.
مشخصات اثر
تعریف دین در کلام و فلسفۀ دین و تعریف اقلی و اکثری
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
چکیده دین چیست؟ به این پرسش از دو منظر درون‌دینی و برون‌دینی می‌توان پاسخ داد. نگاه اول دین حق را مطابق معیار درون‌دینی تعریف می‌کند و تعریف او جامع افراد نیست. اما تعریف دین در نگاه دوم باید جامع و مانع باشد. از آنجا که یافتن امر مشترکی در همۀ ادیان مشکل بوده، برخی برای تعریف دین سراغ شباهت خانوادگی رفته‌اند یا تعریف‌هایی ارائه داده‌اند که جامع و مانع نیست. سخن این نوشتار آن است که می‌توان تعریف مفهومی، و نه ماهوی، از دین ارائه داد. از آنجا که دین در مقابل الحاد قرار دارد، پس دین را می‌توان در تعریفی برون‌دینی به «اعتقاد به عالم برتر» یا به تعبیر قرآنی، «عالم غیب» تعریف کرد. اما از آنجا که ادیان موجود نوعشان منحصر در فردشان است، پس برای مثال اسلام را می‌توان در تعریفی کلامی به «برنامۀ خدا برای رستگاری انسان» تعریف کرد. رابطۀ این دو تعریف، اقل و اکثری و رابطۀ حق ناقص و حق کامل است.
صفحات :
از صفحه 375 تا 397
مشخصات اثر
إسلام مبدأ و عقيدة
نویسنده:
حسين موسوي هندي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
مشخصات اثر
دروس تمهیدیة في العقیدة الإسلامیة
نویسنده:
علي شيرواني؛ مترجم: خضر آتش فراز (ذوالفقاري)
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم ایران: مرکز المصطفی صلي الله علیه و آله العالمي للترجمه و النشر,
چکیده :
کتاب " دروس تمهیدیة في العقیدة الإسلامیة" مروری بر مهمترین مباحث کلامی و اعتقادی در زمینه عقاید شیعه امامیه و ادله و مبانی عقلی و نقلی مربوط به آن‌ها است. در این کتاب که به صورت درسنامه برای آموزش طلاب غیرایرانی مقیم حوزه علمیه قم تدوین شده است، نخست کلیاتی در مورد تعریف علم کلام و موضوع و مسایل آن ارایه شده و پس از آن به بیان مفهوم دین و ابعاد فقهی، اخلاقی و اعتقادی مربوط به آن پرداخته شده است. آنگاه نویسنده تاریخچه‌ای از مباحث کلامی در دنیای اسلام و غرب ارایه نموده و علت موضع مخالف اندیشمندان غربی در مورد علوم دینی و کلامی را برخورد خشونت‌آمیز ارباب کلیسا با اهل علم در قبل از رنسانس علمی عنوان نموده است. در بخش بعدی کتاب به بررسی مباحث مربوط به توحید و ادله اثبات وجود خداوند متعال و شناخت او پرداخته شده و معنای برخی از اسماء و صفات الهی بیان شده است. در ادامه مباحث مربوط به نبوت و امامت و ضرورت آن دو و نیز ویژگی‌های پیامبر و امام از جمله عصمت آنان مطرح شده و ثمرات بعثت انبیاء و حکمت ادامه نبوت به وسیله امامت تبیین شده است. بحث در مورد ضرورت معاد و ادله اثبات آن، اثبات وجود عالم برزخ، بیان اوصاف قیامت، کیفیت حساب و کتاب بندگان و مساله شفاعت از دیگر مباحث مهم مطرح شده در این نوشتار است.
مشخصات اثر
دین و خاستگاه آن از دیدگاه دورکهیم در مقایسه با دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
پروانه فرهادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
تعریفیهمه جانبهازدینوریشه یابیخاستگاهآنهموارهازدغدغه هایفکریاندیشمندانبودهاست کههریکمطابقبانوعجهان بینیخودریشه یدینراالهییاایجادیانسانیخوانده اند.ازجامعه شناسانمشهوریکهدراینزمینه نظریه پردازینمودهدورکهیمفرانسویاستکهدیدگاهشدر کتابصورابتداییحیاتدینینموداراست.مسأله یمحوریدرنوشتارحاضرمقایسه یدیدگاهدورکهیموعلامهطباطباییدردینوخاستگاهآناست. نگارندهباروشتحلیلمحتواوجوهتشابهوتفاوتایندواندیشهراآشکارنمودهاست.علامهباارائه یدونوعتعریفازدین،اسلامراکامل تریندینمعرفیمی نمایدوبرآن استکهدینالهی همانراههدایتوسعادتانساناستکهبراساسفطرتبناشدهاست.اوخاستگاهدینرافطرتانسانیمی داند.بهبیانیخدا جوییوخداگراییذاتاًدرسرشتانسانقرارداردوبهواسطه یدینبهکمالمی رسد.ادله یعلامهبرفطریبودندینآیاتقرآنوبرهانهدایتعاماست.ازسویدیگردورکهیم باتبیینیاثبات گرابهدینوخاستگاهآنپرداختهاست.ازنگاهاوجامعهمنشأدینوتوتمنمادیازپرستشجامعهاست.دورکهیمدراثباتاجتماعیبودنخاستگاهدینتقسیمکارووجدانجمعیرادخیلمی داند.ازپیامدهایدیدگاهدورکهیمدردینوخاستگاهآنیکیشدنخداوجامعهاستکهناشیازعدماعتقاداوبهمبادیوحیوفطرتاست.علاوهبرآنعلی رغممعرفیدورکهیمبهعنوانجامعه گرایافراطیبراساسادعایایننوشتارفردنیزدرتفکراوازجایگاهارزشمندیبرخورداراست.نگاهکارکردگرایانهوعنایتبهبعداجتماعیدینازوجوهتشابهدیدگاهدورکهیموعلامهطباطباییاست.نگارندهدراینپایان نامهنگاهینقادانهبهمباحثداشتهودربیشینه یمباحثدیدگاهدورکهیمرانقدنمودهاستکهازجملهمی توانبهخلطمفهومدینودین داری،تعریفبهدور،تداعینوعیبت پرستی،پرستشخداییانتزاعیوبهطورکلیمبهمماندنخاستگاهدیندراظهاراتدورکهیماشارهنمود.
مشخصات اثر
دين پژوهى
عنوان :
دين پژوهى
نویسنده:
عبدالله ابراهیم زاده آملی
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه pdf
وضعیت نشر :
تهران: سپاه پاسداران، نمایندگی ولی فقیه، اداره اموزشهای عقیدتی سیاسی,
چکیده :
دين، ماندگارترين میراث فرھنگى ما است كه از سوى پیامبران الھى به ويژه پیامبر خاتم (ص) و جانشینانان به حق ايشان، ائمه اطھار (ع) به دست ما رسیده است تا ما بتوانیم با پیاده كردن دستور العملھا و آموزهھاى انسان ساز آن، خوشبختى و رستگارى خود را رقم زنیم. ھمچنین بايد از حريم آن به خوبى پاسدارى نموده، به نشر و تبیین آن بپردازيم و زمینه را براى رشد و تعالى نسل جوان، مھیا سازيم. از اين رو، پاسدارى و حفظ اين میراث عظیم و آشنايى و آگاھى لازم از معارف اصیل و ناب اسلام بر ما واجب است؛ چرا كه پاسدارى ھوشمندانه از دين و نیز پايبندى عملى به آن براى نیل به رستگارى و سعادتمندى، در گرو اين آشنايى و آگاھى لازم و كافى (: دين پژوھى) است. به عنوان « انقلاب اسلامى ايران » زمانى دو چندان مىشود كه بدانیم از يك سو ،« پاسدارى از آن » و نیز « پايبندى عملى به دين » و « دين پژوھى » حساسیت و ضرورت و خون « قدس سره » پاداش بزرگ الھى به امت مسلمان ايران (و بلكه كلیه مسلمانان جھان) به خاطر جانفشانىھاى اين مردم جان بر كف تحت رھبرىھاى امام راحل بھاى شھیدان ارزانى شد و حفظ و پاسدارى از آن بر دوش ما به عنوان پاسداران راستین اين انقلاب و نظام اسلامى، نھاده شد؛ و از سوى ديگر، تھاجم ھمه جانبه سیاسى، فرھنگى- بعد از ناكامى در تھاجم نظامى- براى فروپاشى و اضمحلال آن از درون، از راه القاى شبھات دينى در میان مردم به ويژه نسل جوان، به چالش بردن مبانى فكرى اسلامى و قداست زدايى از آن، سالھاى سال است كه با شدّت و جدّيت ھر چه بیشتر از سوى رسانهھاى استكبارى و وابستگان فكرى آنان در داخل ادامه دارد و ھر روز ھم فزونى مىيابد. كه عمدتاً از مسائل جديد كلامى مىباشد)، گامى عملى و مؤثر در راه انجام آن رسالت دينى و انقلابى است كه ) « دين پژوھى » تھیّه و تدوين متن حاضر به نام امیدواريم مورد استفاده مطلوب قرار گیرد. در اين كتاب به آرا و نظريات جديد در حوزه دين پژوھى با استفاده از دلايل عقلى و نقلى و ديدگاهھاى انديشمندان بزرگ اسلامى معاصر پرداخته شده و ديدگاهھاى مخالفان و شبھات و چالشھاى ايجاد شده مورد نقد قرار گرفته و پاسخھاى لازم ارائه گرديده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 94