جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 50
نقش اراده انسان در تحقق آینده موعود از منظر قرآن
نویسنده:
فرشته سقا , فتحیه فتاحی زاده , ابراهیم شفیعی سروستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
آینده بشریت و فرجام تاریخ، همواره مورد دقت­ نظر متفکران و اندیشمندان الهی و غیرالهی بوده است. از میان طرح­ های تاریخی موجود در مکاتب مختلف، قرآن کامل­ترین و نوید بخش­ترین طرح را برای بشریت ترسیم نموده که بر اساس آن، آینده ­ای سرشار از خیر و سعادت برای همه انسان­ها بیان گردیده است. برمبنای تفکر آینده ­گرای قرآن، انسان­ها با اراده خویش و به­کارگیری قوانین جاری تاریخ که در قالب سنت­های اجتماعی- تاریخی در آیات مطرح شده، به­ هیچ­ وجه نسبت به آینده خویش منفعل و مجبور نبوده، بلکه بدین ­وسیله آگاهی لازم برای ساختن آینده خود و جهان را کسب کرده و با اراده­ ای فعال، مسیر آینده جهان و سرنوشت خود را معین می ­سازند. بر این اساس، مقاله حاضر بر آن است تا در ابتدا مبانی تفکر آینده ­گرای قرآن را با استفاده از تفسیر آیات و سخن معصومان (ع) تبیین نماید و سپس نقش فعال انسان را در تحقق آینده موعود از نظر قرآن با استفاده از مبانی تفکر آینده­ گرای این کتاب الهی اثبات نماید.
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
آسیب شناسی کرامت انسان از منظر نهج البلاغه (عوامل و زمینه سازهای معرفتی)
نویسنده:
صمد بهروز، عبدالله نصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ین تحقیق به بیان ارتباط بین باورها و شناخت ­های نادرست انسان از انسان و جهان هستی و کرامت انسانی، و اثرگذاری این باورها و شناخت­های نادرست بر آسیب ­پذیری کرامت انسانی از منظر نهج ­البلاغه پرداخته ­است. جهل و ناآگاهی انسان از جایگاه خود در نظام آفرینش و پیامدهای سوء آن از قبیل گرایش به لذت­های دنیوی و مشغول شدن به خوشی ­های آن و فراموش کردن و غفلت از هدف متعالی انسانی و پرداختن به یک زندگی شبه­ حیوانی و اثرگذاری آن در سقوط انسان از مقام والای کرامت انسانی، در این مقاله مورد پژوهش واقع شده ­است. همچنین رابطه بین باور و شناخت نادرست انسان از جهان هستی - مانند تصور حیات طبیعی محض یا نگاه استقلالی به آن و نیز نگاه بدبینانه به آن - و آسیب­ پذیری کرامت انسانی، مورد بررسی واقع شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
فطرت
عنوان :
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
تهران: صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«فطرت» عنوان بحثهایی است از متفکر شهید استاد مرتضی مطهری که در سالهای 1355 و 1356 در تهران در جمع معلمان و دبیران مدرسه نیکان طی ده‌ جلسه ایراد شده و ظاهرا به دلیل برخورد با نهضت اسلامی و افزایش مشاغل‌ اجتماعی استاد شهید متوقف گردیده است. مسأله «فطرت» که به تعبیر استاد «ام المسائل» معارف اسلامی‌ است، در چهار نوبت و از دیدگاههای مختلف توسط استاد شهید مورد بحث‌ قرار گرفته است، یکی در انجمن اسلامی پزشکان، دیگر در حوزه علمیه قم (که بیشتر جنبه قرآنی دارد و نوارهای آن در دست نیست بلکه تقریرات‌ شاگردان موجود است)، سوم در مدرسه نیکان و چهارم در جلساتی در تهران‌ موسوم به جلسه یزدیها. ضمنا یادداشتهایی نیز در این زمینه از استاد شهید بجا مانده است.
180 پرسش و پاسخ (برگرفته از تفسیر نمونه)
نویسنده:
ناصر مکارم شیرازی
نوع منبع :
کتاب , پرسش و پاسخ
وضعیت نشر :
قم: دفتر نشر برگزیده,
کلیدواژه‌های فرعی :
معاد , اهل بیت , ایصال به مطلوب , جبر و اختیار , انتظار , فطرت , ایمان , بیعت , علی , معراج , قبله , فدک , معجزه , عواطف , ذات خداوند , شیعه , خداشناسی , آفرینش (اِبداع) , جسم , قضا و قدر , تکلم , سعادت و شقاوت , روح , شیطان (ابلیس) , آدم , مولی , حشر , تحریف , واجب الوجود , لقاءالله , اراده , اولوالامر , نماز , جهاد , البداء , نسخ , معصوم , ارث , برزخ , میزان , شفاعت , رجعت , جمع آوری قرآن , روح القدس , توسل به ائمه ع , زکات , حج , تشریع , غدیر , مذهب , حجاب , سحر , دین , تکامل انسان , لوح محو و اثبات , عبادت حضرت زهرا س , اسم اعظم , هدایت و ضلالت , ازدواج موقت , مکر , دوزخ , آکل و مأکول , روزه , بدن جسمانی , افعال , مهدی , ثبوتیه و سلبیه , توکل , غنا , پیامبران , کفر و الحاد , علم خدا , گناهان کبیره , پل صراط , تیمم , رهبانیت , وسیله , صفات ذات و فعل , آزمایش , زن , اسلام و ایمان , توحید ذات , شهود باطنی , توحید صفات , محکم و متشابه , محب , معاد جسمانی و روحانی , تجسد , انقلای جهانی , صفات جمال و جلال , خدایان , عالم قبر , ذوالقرنین , ارائه طریق , غسل , عالم استعدادها , اخبار غیبی , ولایت تکوینی و تشریعی , انگیزه عقلی , جهل و ترس , بلاهای طبیعی , مسائل اقتصادی , انگیزه اخلاقی و اجتماعی , متناهی , وجود نامحدود , آفریدگار , سمیع و بصیر , صفات زائد بر ذات , کید الهی , مشاهده خدا , عرش خدا , مالکیت و حاکمیت خدا , تسبیح و حمد موجودات , سماوات سبع , شهود قلبی و مکاشفه , سنتهای تغییر ناپذیر , جنّ و فرشته , تکامل اختیاری , همجنس گرائی , تعدد زوجات , قمار , مصائب , نبوت و امامت , شریعت خاتم , عمر و بوبکر , برهان عدالت , قرآن , وحی , اراده , صحابه پیامبر(ص) , عالم ذَر‌‌ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مؤلف کتاب حاضر چنین می گوید: قرآن مجید به طور مکرر بر این مطلب تأکید نهاده که از اهل علم و دانش سؤال کنید آنچه را نمی دانید «فَاسْئَلُوا اَهْلَ الذِّکْرِ اِنْ کُنْتُمْ لاتَعْلَمُونَ» گستردگی این دستور قرآنی نشان می دهد که اسلام هیچ حد و مرزی را برای سؤال کردن به رسمیت نمی شناسد و به مسلمانان و حتی غیر مسلمانان (چون روی سخن در آیه به غیر مسلمانان است هر چند مفهوم آن عام است) اجازه می دهد هرگونه سؤالی را در هر امری از مسائل مختلف عقیدتی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و غیر آنها دارند با آگاهان مطرح کنند. بدیهی است طرح سؤالات انحرافی به منظور تخریب اعتقادات و افکار سازنده یا ایجاد تشویش و تزلزل در افکار عمومی، یا جدال و مراء و لجاجت و تعصب از این قاعده مستثنی است، چرا که اینها در واقع سوال نیست، برنامه های مخرب غیر انسانی است در لباس سؤال. از آنجا که اطلاع همگان مخصوصا جوانان عزیز تحصیل کرده از پاسخ این سؤالات ضروری به نظر می رسید جناب حجت الاسلام آقای حسینی به اتفاق جمعی از فضلای محترم حوزه علمیه که نامشان در مقدمه کتاب آمده است با تلاش فراوان سعی در جمع آوری این سؤال و جواب ها از 27 جلد تفسیر نمونه و 10 جلد پیام قرآن و نظام بخشیدن به آنها نمودند و در نتیجه یکصد و هشتاد سؤال و پاسخ مهم را گردآوری کرده اند. باید گفت که این سؤالات در زمینه های مختلفی از جمله: خداشناسی، نبوت و امامت، معاد، عدل، قرآن، احکام و دیگر مبحث اعتقادی، قرآنی، معرفتی و تاریخی مطرح شده است.
تناظر عالم صغیر و عالم کبیر از نگاه حکیم افضل الدین کاشانی
نویسنده:
احسان قدرت اللهی - مهدی فرحناکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مکانت رفیع و بی بدیل انسـان در هـرم هستی و سیـادت و سروری بلامنازع او بر مجموعه ی کائنات همواره در کانون توجه مکاتب الاهی و اندیشمندان جوامع مختلف بشری واقع گردیده، به گونه ای که به رغم جرم و جثه ی صغیرش، از حیث توانمندی ها و قابلیت های وجودی، مضاهی عالم کبیر، بلکه روح آن قلمداد شده است. پیشینه ی تقریر نظام مند نظریه ی تناظر عالم صغیر و عالم کبیر در تاریخ فکر و فرهنگ بشری، به فلاسفه ی یونان باستان، و در حوزه ی اسلامی، به اخوان الصفا باز می گردد. حکیم افضل الدین کاشانی نیز در زنجیره ی بزرگان سنت عقلانی اسلامی و حکمای الاهی، از زاویه ای متفاوت، که سخن او را ممتاز از پیشینیان می سازد، به طرح این اندیشه پرداخته است. تناظر انسان و جهان از نگاه حکیم کاشانی از کمال آن دو جدا نیست. کمال عالم به معقول شدن نزد نفس ناطقه و کمال نفس ناطقه در دانایی به صور معقول است و ثمره ی دانایی وصول به لقای الاهی است. چنان چه طبیعت کامل انسان استعداد ویژه ی خود یعنی خرد را بارور سازد، با ادراک صور معقول و کلی موجودات، حقایق همه ی آن ها را به نحو بساطت در خود منطوی می یابد و با رجوع به حقیقت مطلق عالم، سلسله ی هستی را بدو باز می رساند. کنش و کارکردی چنین فراگیر و توانمندانه، جز با عقیده به دارا بودن قابلیت های همه ی اصناف و مراتب خلقت و تطابق و تناظر انسان با جهان، متصور و پذیرفتنی نیست. تضاهی عالم صغیر و عالم کبیر در اندیشه ی افضل الدین، در دو سطح و ساحت مطرح است: کلی و جزیی. در ساحت نخست، انسان و جهان متناظرا دارای کلیه ی مراتب هستی ـ بر اساس میزان آگاهی و پیدایی ـ قلمداد شده اند. این مراتب از حق نشات گرفته و در نهایت بدو بازمی رسند. در ساحت دوم، سخن از اندام وارگی جهان است. در این مقام، انسان و جهان از دو حیث جسمانی و نفسانی، در شکل، ماهیت و کارکرد، جزء به جزء با یک دیگر مطابق و متناظر فرض شده اند. در این مقاله کوشیده ایم پس از ارائه ی گزارشی کوتاه از پیشینه ی تاریخی این موضوع بر پایه ی دیدگاه ممتاز حکیم کاشانی در باب ارتباط وثیق خودشناسی و جهان شناسی، نظریه ی تناظر عالم صغیر و عالم کبیر در نظام فلسفی او را بررسی کنیم.
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
درآمدی بر اصول تربیت اخلاقی از منظر ملا احمد نراقی
نویسنده:
کمال نصرتی هشی، رضا علی نوروزی، حسین منصوری، ستاره موسوی، رقیه حقیقت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف از نگارش این مقاله، مروری اجمالی بر اخلاق و اصول تربیت اخلاقی از منظر ملا احمد نراقی است. در پژوهش حاضر که با بهره‌گیری از رویکرد کیفی و با روش توصیفی - تحلیلی انجام شده، پس از بازبینی منابع قابل دسترسی، اصول تربیت اخلاقی بر اساس اندیشه های اخلاقی ایشان استنباط شده است. نتایج به دست آمده بدین قرار است که برای تفهیم اخلاق، بررسی ها حول این محورها صورت گرفت: اخلاق و فایده و برتری آن بر سایر علوم، وجوب عینی علم اخلاق، اخلاق و شرافت فضایل اخلاقی و کیفیت اکتساب آنها، شباهت علم اخلاق به علم طب، تهذیب اخلاق و ثمره آن، تاثیر شناختن نفس در تهذیب اخلاق، مقدمات تزکیه نفس و دست یافتن به فضایل اخلاقی و حفظ تعادل اخلاق حمیده. و سرانجام اصول به دست آمده در تربیت اخلاقی به قرار ذیل می باشد: اصل خودشناسی، اعتدال، تناسب برنامه های تربیتی با مراحل تکاملی، ایجاد شرایط مناسب، عمل به دانسته ها، توجه به دوگانگی وجود، نظارت و مراقبه، اصل هماهنگی اعمال با عقل و شرع، اصل هدایت و راهنمایی و در نهایت اصل توجه به تفاوت های فردی.
صفحات :
از صفحه 9 تا 39
سرانجام تاریخ و غایت انسان از دیدگاه اسماعیلیه با تأکید بر دعوت قدیم
نویسنده:
زهره باقریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: باقرالعلوم (ع),
چکیده :
فلسفه تاریخ گرچه معرفتی نسبتاً نوظهور است، اما موضوع و مسائل آن از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و اندیشمندان قرار داشته است. در این میان فلسفه نظری تاریخ نسبت به فلسفه علم تاریخ قدمتی بیشتر دارد و اغلب ادیان، مذاهب و مکاتب دیدگاه خود را راجع به کلیت تاریخ بشری به طرق گوناگون بیان داشته‌اند. یکی از فرقه‌های اسلامی که تفکرات فلسفی آن قوّت بیشتری دارد اسماعیلیان است. تفکرات فلسفی‌ اسماعیلیان در یک تقسیم بندی کلی به دو دوره دعوت قدیم و جدید تقسیم می‌شود. در نگرش فلسفی اسماعیلیان، بخش اعظم تاریخ در گذشته پیموده شده و تنها یک منزلگاه تا آینده باقی است و تاریخ از دایره قوم و طبقه خارج گشته و در نگرشی کلی تمام پیروان ادیان الهی را در بر می‌گیرد. مقاله پیش رو با هدف بررسی تنها منزلگاه باقی مانده اسماعیلیان و فلسفه انتظار اسماعیلیه، به تحلیل و تبیین غایت تاریخ و انسان از دیدگاه اسماعیلیه پرداخته است تا مهم‌ترین سؤال فلسفه نظری تاریخ را از نگرش این مکتب باز کاوی کند. نتیجه مدعای تحقیق حاضر آن است که در این مکتب غایت تاریخ با آرمان تاریخ دو مقوله جدا از هم‌اند، ولی کاملاً وابسته و مرتبط با هم به وقوع خواهند پیوست
مقایسه اندیشه مهدویت شیعه اثنی عشری و نظریه پایان تاریخ فوکویاما
نویسنده:
حسن حضرتی- نفیسه فلاح پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه باقرالعلوم (ع),
چکیده :
موضوع پایان تاریخ که از آموزه های ادیان و مذاهب مختلف آن از جمله تشیع اثنی عشری است، در دوران معاصر نیز مورد توجه ویژه اندیشمندان مغرب زمین قرار گرفته است. فوکویاما از نظریه پردازانی است که اندیشه های او در این زمینه آوازه یافته است. در این مقاله پایه های نظری مهدویت در سپهر اندیشه تشیع اثنی عشری با نظریه پایان تاریخ فوکویاما در محورهای زیر مقایسه شده است: قانونمندی تاریخ، تکامل تاریخ، کرامت انسان و سرانجام چیستی و ویژگی های غایت تاریخ، این مقاله به این نتیجه دست یافته است که مهمترین تفاوت مبنایی این دو نظریه، در نگاه به انسان و ابعاد وجودی اوست.
بازشناسی مفهوم دینی عقل، مبنایی برای تعلیم و تربیت در اسلام
نویسنده:
هادی وحدانی فر
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کرمان: دانشگاه شهید باهنر,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقاله حاضر به بازشناسی ماهیت و مفهوم دینی عقل و نقش آن به عنوان مبنایی برای تعلیم و تربیت در اسلام، پرداخته است؛ در این پژوهش با واکاوی عقل از منظر لغویان، روایات و قرآن کریم به وجوه معنایی آن، از جمله: «موجود مجرد»، «قوه­ ی درک»، «اندیشه»، «تمییز»، «انزجار از قبایح» و «کسب کننده علم»، دست یافته است؛ وجه اشتراک همه آن معانی، «موجود» است؛ که در عالم ملکوتی، «مخلوقِ روحانی» نام دارد، در عالم مُلکی، «قوه». ماهیت این موجود، در دو معنای «درک» و «بازدارندگی» ظهور می‌نماید. همچنین، عقل در مقابل «جهل» و «احمقی»، واقع می‌شود. عقل بر خلاف جهل، تمایل به خیرات «نظری» و «عملی» دارد و نسبت به تعلیم و تربیت «قبیح»، اثر بازدارندگی از خود نشان می‌دهد. روایات از «خیر و شر»، به عنوان «وزیران» عقل و جهل یاد می‌کند؛ از این رو نقش تعلیم و تربیت عقل، از سوی معلّم و متعلّم، در حوزة نظری و عملی به سوی «عاقل شدن» است؛ قرآن نیز عاقل و جاهل را مدح و ذم نموده و مصادیقی از خیر و شر را در تعلیم و تربیت دینی، امر و نهی کرده است. از این رو عاقل در حوزه تعلیم و تربیت، کسی است که در میدان حُسن «فاعلی» و «فعلی»، پا نهاده باشد؛ همچنین در پرتو آن، عقل با مجموعه‌ای از جذب «خوبی ها» و دفع «بدی‌ها»، همراه گردیده است؛ تا عقل به سبب تربیت دینی، از قوه به فعل مبدّل گردد؛ بنابراین، در این باره می‌توان، اهمّ مبانی تعلیم و تربیت عقل را، در پنج ضلعِ «علم نیک»، «ایمان نیک»، «نیّت نیک» ، «گفتار نیک» و «عمل نیک» خلاصه نمود؛ اولین مصداق بارز تعلیم و تربیت دینی در دو حوزة عقل نظری و عملی، خداشناسی و خداپرستی است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 169
نبرد حق و باطل به ضمیمه تکامل اجتماعی انسان در تاریخ
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «نبرد حق و باطل» تالیف مرتضی مطهری است. این کتاب مشتمل بر دو بخش است. بخش اول با عنوان «نبرد حق و باطل» تلفیق شده از پنج گفتار استاد شهید است که دو گفتار آن در سال 1356 در یک مدرسه دینی واقع در دماوند ایراد شده و سه گفتار دیگر، قسمتی از بحث های آن متفکر شهید، تحت عنوان «فلسفه ی تاریخ» می باشد که در همان سال ها در منزل ایشان تدریس می شد. بخش دوم، تنظیم شده دو سخنرانی استاد تحت عنوان «تکامل اجتماعی انسان در تاریخ» است که در حدود سال 1350 در دانشگاه شیراز ایراد شده است. در بخش اول، با عنوان «نبرد حق و باطل» ابتدا حق و باطل در جهان هستی و نیز در جامعه و تاریخ با استناد به آیات قرآن کریم مورد بحث قرار گرفته اند. بخش دوم کتاب با عنوان «تکامل اجتماعی انسان در تاریخ»، مشتمل بر دو فصل است. در فصل اول مطالبی همچون مفهوم تکامل، فرق تکامل و پیشرفت، تکامل اجتماعی در گذشته، نقش انبیا و دین در تکامل تاریخ به بوته بحث و بررسی نهاده شده است. در فصل دوم ، آینده بشر از دیدگاه های مختلف مورد توجه قرار گرفته است.
  • تعداد رکورد ها : 50