جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

روشنگری-مدرنیسم - فرامدرنیسم

نویسنده:

محمد آرکون

نوع منبع :

مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,

کلیدواژه‌های اصلی :

تجدد , روشنگری , فرامدرنیسم , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , فلسفه روشنگری

کلیدواژه‌های فرعی :

عقل گرایی دکارت , عقل از دیدگاه اسپینوزا ,

چکیده :

در این گفتگو، آرکون، عقل گرایی را به سه دوره تقسیم می کند. 1.عقل گرایی ارسطویی که بر پایه اصل منطقی "اجتماع نقیضین محال است" استوار است. 2.عقل گرایی دکارتی یا کلاسیک که آزاد شده از سیطرۀ جزمیت مسیحی است و در عین حال معتقد به یک سری اصول مسلم و تردیدناپذیر و استقلال ذاتی جوهری برای عقل بشری است. 3.عقل گرایی فرامدرن که شعار پایان عصر اصول مسلم و تردید ناپذیر را سر داده است در همین راستا آرکون معتقد است که ما نیز باید همین راه را برویم و در نهایت میراث خود را به بوتۀ نقد بگذاریم، نه اینکه آن را نفی کنیم. او در نقد عقل گرایی غربی می گوید آنها نیز در پیمودن مسیر خود، مرتکب خطاهای بزرگی شده اند که باید با بازنگری مجدد به اصلاح آن خطاها بپردازند.

صفحات :

از صفحه 85 تا 94

مشخصات اثر

عنوان :

دیالکتیک روشنگری و اسارت انسان

نویسنده:

ذوالفقار ناصری صدر

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

ابژه , سوژه , دیالکتیک منفی , دیالکتیک روشنگری , اسارت انسان , فلسفه روشنگری

چکیده :

عقلانیت خودبنیاد که اساس عصر روشنگری را پایه نهاد، عقلانیّتی ریاضی وار و ابزاری بود. از این رو، کاملاً در خدمت جنبه های مادی و طبیعی انسان قرار گرفت و از ابعاد الوهی او به بهانة نفی اسطوره های حاکم بر سوژة انسانی احتراز جست. این عقلانیت ابزاری و کمیّت محور، که نخست در فلسفة دکارت و نظریة ثنویت گرایانة او (سوژه ابژه) خودنمایی کرد و سپس در فلسفه کانت به اوج والایی خود رسید، عقل آدمی را دارای ساختاری نظام مند می پنداشت که به شناخت منطقی ابژه ها قادر بود، ولی در فرجام عصر روشنگری بواسطة ریاضی وار نگریستن و اندیشیدن، سوژه و ابژه هر دو در چنبرة کمیّت و ابزاروارگی گرفتار شدند و حتی سوژه ای که باید اعمال نظر و عمل می کرد، خود ناخواسته و ناخودآگاه به ابژة عملِ سوژه های گفتمان حاکم (لیبرال سرمایه داری) بدل شد و حتی آزادی و اختیار خویش را نیز کاملاً از کف نهاد. منتقدان مدرنیته، به ویژه متفکران مکتب فرانکفورت، اغلب از این زاویة دید، عقلانیتِ تکنیک محور روشنگری را به نقد کشیده اند. در این مقاله، با تکیه بر آرای دو تن از برجستگان این مکتب انتقادی، یعنی آدورنو و هورکهایمر، اسارت انسان را در نتیجةِ اعمال عقلانیت ابزاری عصر روشنگری به تصویر کشیده ایم.

مشخصات اثر

عنوان :

نحوه پذیرش و پرورش آرمان‌های عصر روشنگری در آلمان با تکیه بر آرا کانت، هردر و هگل

نویسنده:

گلناز صالح‌کریمی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

هردر , آلمان , آرمان گرایی , فیلسوف , عصر روشنگری , رمانتی سیسم , فلسفه تاریخ , هنر و علوم انسانی , کانت ، امانویل , هگل، گئورک ویلهلم فریدریش , آرمان‌گرایی , کانت، امانوئل , هگل، گئورک ویلهلم فریدریش , هردر، یوهان گوتفرید , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , فلسفه روشنگری

چکیده :

اين رساله در جستجوی پاسخ به دو پرسش است: اول اينکه فيلسوفان آلمان در قرون هجدهم و نوزدهم تا چه اندازه تحت‌تاثير انديشه‌های روشنگری بودند و دوم اينکه آنها چگونه اين انديشه‌ها را در متن تفکر و فضای آلمانی پرورش دادند. از آنجا که متفکران در عرصه‌های فلسفی و اجتماعی در دوران معاصر به طور مستقيم و غير مستقيم تحت‌تاثير آرمان‌های اين عصر هستند پژوهش در دستاوردهای اين دوره هنوز اهميت خود را از دست نداده است. همچنين فيلسوفان آلمانی به دلايل مختلفی که در اين رساله بررسی خواهند شد، کمتر به عنوان انديشمندان عصر روشنگری مطرح شده‌اند؛ در حاليکه می‌توان برای نظام فلسفی آنها جايگاه جديدی در نسبت با آرمان‌های روشنگری قائل شد. برای حفظ فضای فکری اين دوره و درک بهتر جايگاه اين فيلسوفان در بررسی آثار آنها از همان روش تحقيقی استفاده شده است که فيلسوفان روشنگری به ما می‌آموزند. يعنی روشی درون‌باش که بدون تکيه به امر متعالی هسته‌ی مساله‌ی مورد تحقيق را موشکافی می‌کند و در اين بررسی از شيوه‌ی تجزيه و ترکيب بهره می‌برد. در پايان رساله روشن خواهد شد که فيلسوفان مورد بررسی چگونه در سه شاخه‌ی شناخت، دين و تاريخ موضع خود را نسبت به انديشه‌های عصر روشنگری مشخص کرده‌اند.

مشخصات اثر

عنوان :

روشنگری در فلسفه کانت

نویسنده:

شیوا کاکاوند

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه و منطق , علوم انسانی , روشنگری , فلسفه کانت , کانت ، ایمانویل , کانت ، ایمانویل , فلسفه روشنگری

چکیده :

در این پایان نامه ، سعی بر پاسخ به یک چرا و یک چه بوده : چرا روشنگری به وجود آمد؟ نظر کانت در روشنگری چیست ؟ که پاسخ به این دو سوال ، پاسخ به یک سوال مقدماتی را نیز هر چند به اختصار می طلبد و آن اینکه : روشنگری چیست ؟

مشخصات اثر