جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
علم(حصولی و حضوری)
>
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
>
تصدیق(مقابل تصور)
>
قضیه(اصطلاح وابسته)
>
قضیه صادق(مقابل قضیه کاذب)
>
صدق
>
حقیقت صدق(مقابل معیار صدق)
>
نظریه مطابقت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 49
عنوان :
ابن سینا در چالش با نظریه مثل افلاطون
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم عقول
,
فلسفه بوعلی
,
مُثُل
,
علیت
,
شی ء محسوس
,
علم
کلیدواژههای فرعی :
بهره مندی ,
نسبت فضیلت و معرفت ,
ادراک حسی ,
کلیات ,
امکان شناخت ,
رابطه وحدت و کثرت ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
انواع عدد ,
ماهیت کلی ,
خیر محض ,
نظریه مطابقت ,
عینیت شناخت ,
وجود مبادی تعلیم ,
سنخیت معقول و محسوس ,
علیت طبیعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
يكی از نظرياتی كه به طور جدی، ابن سينا، آن را به چالش كشيده است، نظريه مثل افلاطونی است، يقيناً وقتی افلاطون به طراحی چنين نظریه ای می پرداخت گمان جدی اش اين بود كه بدان وسيله می تواند پيدايی عالم محسوسات را با نظر به ناپايداری آن و قابل شناخت نبودن يقينی آن، توجيه كند. ابن سينا، از جمله حكيمانی است كه نظريه مثل افلاطونی را ارزيابی منفی كرده و آشكارا آن را منسوب به دوران خامی و ناپختگی انديشه يونانی دانسته است و اين در حالی است كه ستايش خود را از فيلسوف ديگری كه معاصر و شاگرد بزرگ افلاطون، يعنی ارسطو بوده، پوشيده نمی دارد. او به صراحت اعتقاد به مثل را ناشی از جهل، دانسته است. به گمان وی چنين نظريه ای مستظهر به منطق قوی استدلالی و برهانی نيست. بخشی از آثار مهم ابن سينا به نقد و بررسی اين نظريه اختصاص داده شده است كه از جمله آن می توان به مقاله هفتم «الهيات شفا» . اشاره كرد نگارنده مقاله درصدد است با عنايت به ساختار كلی نظريه مثل در انديشه افلاطون و صورت تقرير يافته آن نزد ابن سينا، نشان دهد كه چرا بر خلاف فيلسوفان مسلمان ديگر همچون شيخ اشراق و ملاصدرا، نظريه ابن سينا قائل به نارسايی آن در تبيين نظام پيدايی عالم بوده است. به اين منظور سعی می شود تا با بررسی آرای مكتوب افلاطون و دريافت ابن سينا از آن نظريه، نشان داده شود كه نقد فلسفی ابن سينا تا چه اندازه موجه بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 24 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معیار صدق و توجیه معرفت در نظام معرفتی صدرایی و اشراقی : شماره 7 : حکمت صدرایی
نویسنده:
حسن رهبر,شمس الله سراج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
حکمت متعالیه
,
مکتب صدرایی
,
مکتب اشراقی
,
صدق
,
نظریه مطابقت
کلیدواژههای فرعی :
علم بدیهی ,
توجیه معرفت ,
علم اشراقی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
علم نظری(مقابل علم بدیهی) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
معرفت شناسان معرفت را به «باور صادق موجه» تعریف می کنند. در تاریخ اندیشه های فلسفی همواره پیرامون معیار صدق و توجیه معرفت به عنوان دو شرط اساسی و مهم در تعریف معرفت نظریه پردازی هایی وجود داشته است. فیلسوفان حکمت متعالیه و حکمت اشراق نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. اگرچه هر دو مکتب معیار صدق را مطابقت و معیار توجیه معرفت را مبناگرایی می دانند اما در این میان اختلاف نظرهای مهمی نیز میان دو مکتب وجود دارد که نظرات آنها را از یکدیگر متمایز و متفاوت می سازد. چنانکه صدرائیان میان حق و صادق تفاوت قائل اند و لحاظ قضیه با واقع و تقدم و تأخر آن را باعث تفکیک مفهوم حق با صادق می دانند اما در مقابل اشراقیان این تفاوت را غیر حقیقی می دانند. همچنین اشراقیان مطابقت را صرفاً تطابق با خارج می دانند برخلاف صدرائیان که معتقدند ملاک مطابقت، تطابق با واقع اعم از ذهن و عین است. در سوی دیگر، از وجوه مشابهت دو مکتب می توان به این نکته اشاره کرد که هر دو از اشراقات و شهودات نفسانی به عنوان معارف بدیهی و مبنایی در معرفت نام می برند که می تواند نقش پایه ای در معرفت بشر ایفا نماید و بنابراین نوعی «مبناگرایی نوین» را پیشنهاد می دهند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت و توجیه
نویسنده:
سعیده کوکب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توجیه و ارزیابی باور
,
یورگن هابرماس
,
توجیه
,
توجیه معرفت
,
ریچارد رورتی
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک هابرماس
,
حقیقت
,
رابطه حقیقت و توجیه
,
شهود رئالیستی
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
فهم رئالیستی شناخت
,
شکاکیت زمینه گرایی
کلیدواژههای فرعی :
عقلانیت ,
مبناگرایی (معرفت شناسی) ,
باور ,
عقلانیت فلسفی ,
چرخش زبانی ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
توجیه ,
نومینالیسم ,
پراگماتیسم ,
ذهن گرایی ,
زمینه گرایی ,
مینی مالیسم ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی) ,
پراگماتیسم ,
نظریه مبناگروی ,
نسبیت معرفت ,
شکاکیت معرفت شناختی ,
عقلانیت جدید ,
اصالت تسمیه(فلسفه) ,
مبناگرایی خطا ناپذیر ,
عمل و گفتمان ,
شهود رئالیستی ,
نظریه سازگاری ,
گسست معرفتی ,
رفتارگرایی معرفت شناختی ,
ضد ذات گرایی ,
سازگاری باورها ,
پارادایم ,
باور موجه ,
ذهن گرایی ,
نظریه مطابقت ,
ایمان ,
چارچوب باور ,
پارادایم زبانی ,
تلقی بازنمایی ,
تلقی پراگماتیستی ,
آسایش متافیزیکی ,
افق تفسیر ,
رابطه دیالکتیکی پارادایمها ,
واقعیت منفعل ,
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
در چارچوب پارادایم زبانی، همواره مرتبط با تلقی حقیقت به عنوان سازگاری، این مسأله وجود دارد که چگونه میتوانیم در پرتو دلائل قابل دسترس، ادعای حقیقی نامشروطی را بیان کنیم که ورای آنچه توجیه شده است، قرار دارد. به عبارت دیگر، اگر در چارچوب زبانی، حقیقت یک قضیه را نمیتوان مطابقت آن با چیزی در جهان دانست، زیرا در این صورت ما باید قادر باشیم از زبان خارج شویم، در حالی که از زبان استفاده میکنیم، پس چگونه حقیقت از توجیه قابل تشخیص است. در پاسخ به این سؤال دو نظریه اصلی مطرح میگردد: از یک طرف، ریچارد رورتی به دلیل رادیکال کردن پراگماتیکی چرخش زبانی، فهم غیررئالیستی از شناخت را مطرح میکند و حقیقت را با توجیه یکسان میداند. او معتقد است از آنجا که هیچ چیزی غیر از توجیه وجود ندارد و هیچ راهی وجود ندارد که از عقاید و زبانمان خارج شویم تا وسیله آزمون دیگری غیر از سازگاری بیابیم، لذا مفهوم حقیقت اضافی است. از طرف دیگر، متفکرانی مانند یورگن هابرماس، سعی میکنند شهودهای رئالیستی را در درون پارادایم زبانی حفظ کنند. هابرماس معتقد است، ارتباط درونی بین حقیقت و توجیه وجود دارد و توجیهی که در یک چارچوب خاص به نحو موفق مطرح میشود، میتواند معطوف به حقیقتی مستقل از چارچوب باور موجه باشد. از نظر هابرماس برای تبیین رابطه درونی حقیقت و توجیه فقط میتوان به عمل متقابل بین اعمال و گفتمان استناد نمود. فقط تأثیر متقابل دو نقش متفاوت پراگماتیک مفهوم حقیقت که در چارچوبهای عملی و گفتمان عقلانی ایفا میشود، میتواند تبیین کند که چرا توجیه موفق یک باور مطابق با معیارهای خاص ما، در راستای اثبات حقیقت مستقل از چارچوب باور موجه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تبیین واقعنمایی ادراکات از نظر ملاصدرا
نویسنده:
محمد نجاتی، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واقع نمایی ادراک از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
تجرید عقل ,
علم حقیقی ,
علم حقیقی ,
پویایی نفس ,
نظریه شناخت ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
اصالت وجود ,
تجرید ,
مطابقت با واقع ,
اصالت وجود از نظر ملاصدرا ,
نظریه مطابقت ,
وحدت عاقل و معقول ,
مساله تطابق ,
ادراک مطابق واقع ,
مطابقت در ادراک ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
عموما گمان میشود که مسلک اصالی ملاصدرا در مسئله مطابقت همان تمسک بر مبناگرایی غالب و تطابق ماهوی بوده است. این در حالی است که مبانی فلسفه صدرایی در باب انتزاعیبودن ماهیت، به صورت جدی نظریه تطابق ماهوی را به چالش میکشد. بر این اساس در حکمت متعالیه مسئله علم و کیفیت تحصیل اقسام آن برای نفس به شیوهای متفاوت مطرح میشود. وی معتقد است، دستکاری نفس ناشی از ابهام و واضحنبودن ادراکات است که به علت خساست و نقصان وجودی آن بروز مییابد. ملاصدرا برای حل مشکل مطابقت در ادراکات نفس از نظریه وحدت عاقل و معقول استفاده میکند. از دیدگاه صدرا چون علم حقیقتی وجودی داشته و وجود در عینیت با کمالات قرار دارد، در نتیجه نفس در فرایند ادراک و وحدت آن با ادراکات وجودی و کمالی میتواند از مرحله وجودی و معرفتی اشتداد یافته و ادراکاتی واضح و مطابق با واقع را تحصیل کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 137
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی وجود ذهنی در نظام حکمت صداریی
نویسنده:
محمد جواد پاشایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
حکمت متعالیه
,
وجود ذهنی
,
وجود ظلّی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم حصولی ,
العلم ,
ذهن ,
نهایه الحکمه ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
معلوم ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
مطابقت ماهوی ,
علم ,
معرفت شناسی ابن سینا ,
نظریه مطابقت ,
معلوم((اصطلاح وابسته)، مقابل عالم) ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
واقع نمایی مفاهیم ,
سایه واقعیت علم ,
انطباق وجودی ,
چیستی ذهن ,
وجود خارجی معلوم ,
وجود ذهنی معلوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وجود ذهنی که یکی مسائل مهم فلسفی به حساب میآید، از دیرباز ذهن انبوهی از متفکران را به خود مشغول داشته است. به ویژه آنکه مسئله ذهن و شیوه واقع نمایی مفاهیم ذهنی که در آثار فیلسوفان اسلامی از آن به وجود ذهنی یاد میشود، ریشهای دیرینه در تاریخ معرفت انسانی دارد. در میان حکمای اسلامی، صدرالمتالهین به مانند سایر مباحث فلسفی خود ارائهای نو و تازه از مبحث وجود ذهنی بیان داشته است. وی اگرچه در این ارائه، بر بلندای فکر پیشینیان ایستاده و از نظریات آنان متنعم شده است، لکن در نظری متفاوت، وجود ذهنی را وجود ظلی و سایه واقعیت علم میداند که هر دوی آنها، دو اعتبار از یک واقعیت و دو روی سکه آن تلقی میشوند. چه آنکه در این نظرگاه، وجود ذهنی، وجودی عالی و واجد کمالات اشد و اتم نسبت به وجود خارجی دانسته میشود. که از رهگذر آن، مساله مطابقت، به آسانی مصداق مییابد. این پژوهش در نظر دارد تا این ادعا را در کلمات صدرا مورد بررسی قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رئالیسم و معیارهای آن
نویسنده:
رضا صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجودشناسی
,
صدق (صفات الهی)
,
ضدرئالیسم
,
رئالیسم
کلیدواژههای فرعی :
رئالیسم متافیزیکی (منطق) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هرمنوتیک ,
فلسفه جدید ,
اصالت تسمیه(فلسفه) ,
رئالیسم انتقادی ,
رئالیسم مستقیم ,
ایده آلیسم ,
نظریه مطابقت ,
معیار معناشناختی ,
معیار وجودشناختی ,
چکیده :
با اینکه رئالیسم مفهومی شناخته شده و پرکاربرد است، اما با رجوع به منابع مربوط روشن می شود که این مفهوم تعریفی یکسان و مورد اتفاق ندارد. پرسش هایی که در بحث از رئالیسم طرح شده اند، گسترده اند و به حوزه های مختلفی مانند وجودشناسی، الهیات معناشناسی، معرفت شناسی، منطق، روش شناسی، اخلاق تعلق دارند و به همین دلیل، در تعریف این مفهوم بسته به حوزه مورد بحث از معیارهای متفاوتی استفاده شده است. در این نوشتار ضمن بررسی معیارهای گوناگونی که در تعریف مفهوم رئالیسم به کار گرفته شده است تلاش خواهد شد تا از معیار وجودشناختی به عنوان وجه اشتراک این معیارها دفاع شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 187 تا 212
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاثیر مبانی نفس شناسی ملاصدرا بر معرفت شناسی او : سال 7، شماره 24 : اندیشه دینی
نویسنده:
ناصر مومنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
روش شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
حرکت جوهری نفس ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
علم شهودی ,
بساطت نفس ,
واقع نمایی ,
علم حضوری ,
راه کشف و شهود ,
معاد جسمانی ,
عالم صغیر ,
عالم کبیر ,
سوژه ,
عقول مفارقه ,
شهود عقلانی ,
خلسه ,
اتحاد عالم و معلوم ,
حرکت جوهری ,
عقل بسیط ,
بساطت نفس ,
وحدت قوای نفس ,
معاد روحانی ,
تلویحات ,
خلاقیت نفس ,
واقع نمایی ادراک ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
نظریه مطابقت ,
ذهن شناسی ملاصدرا ,
علم شناسی ملاصدرا ,
نظریه تعدد نوع انسان ,
رساله سه اصل ,
نفس سالک ,
مطابقت علم و معلوم ,
شباهت نفس به خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در این مقاله، کوشش شده است تا نشان داده شود که نگاه ملاصدرا به نفس، نگرش وی به علم و ادراک را به گونهای دیگر کرده و نتایج نوینی به بار آورده است. در این نوشتار، بیشتر نظریات خاص صدرا در رابطه با نفسشناسی و ارزیابی نگاه او به نفس و تأثیر این نگرش بر دیدگاههای این فیلسوف بزرگ در خصوص شناخت مورد نظر است. بنابراین کوشش شده است تا میزان تأثیرپذیری معرفتشناسی ملاصدرا از مبانی نفسشناختی او تبیین و تحلیل شود. نتیجه بدیعی که از این پژوهش به دست میآید، روششناسی معرفتی ملاصدرا است. دقت در این روششناسی ما را به یک هندسه منسجم رهنمون میکند و ارتباط و پیوستگی دو حیطه نفسشناسی و معرفتشناسی را به خوبی نشان میدهد. هرچند تلقی صدرالمتألهین از معرفت، با نگرش فیلسوفان جدید کاملا متفاوت است، میتوان با رویکرد امروزی نیز به آرای او نگاه کرد و با توجه به مبانی نفسشناختی و نظام معرفتی او، آن را مورد ارزیابی قرار داد. به همین دلیل، از این زاویه نیز به مسأله معرفت از نگاه ملاصدرا توجه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 111 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد دین پژوهی مبتنی بر نظریۀ عمل گرای صدق
نویسنده:
احمد عبادی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ویلیام جیمز
,
انسانمداری
,
روش شناسی مطالعات دینی
,
فلسفه دین
,
دین پژوهی
,
پراگماتیسم
کلیدواژههای فرعی :
نسبیگرایی معرفتی ,
نظریه انسجام گرایی ,
صدق منطقی (خبری) ,
دین پژوهی ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
نظریه مطابقت ,
چکیده :
نظریۀ عمل گرای صدق، از جمله نظریه های مهم در بابِ مفهوم صدق است. بر اساس این نظریه، «گزارۀ P صادق است، اگر و تنها اگر، گزارۀ P در عمل سودمند باشد». اخذ این نظریه در مطالعۀ دینی، فضای فکری مستقل و متفاوتی را در گستره های گوناگونِ دین پژوهی پدید می آورد. در این نوع دین پژوهی، به جای بررسی مطابقت یا عدمِ مطابقتِ تعالیم و گزاره های دینی با واقعیت، آثار محسوس و نتایج عملی آنها سنجش و ارزیابی می شود. حقانیتِ آموزه ها و گزاره های دینی را نه مطابقتِ آنها با واقعیت، که نتایجِ عملی و پیامدهای عینی آنها تعیین می کند. این رهیافت، علاوه بر اشکال های معرفت شناختی، با فضای فکریِ حاکم بر ادیان آسمانی ناسازگار و متعارض است و انتقادهای متعددی به آن وارد شده است: نسبیت گرایی معرفتی، انسان مَداری و حذف خدامحوری، به فراموشی سپردنِ «واقعیت خدا» و نشاندنِ «تصور خدا» به جای آن، بی توجهی به پیام وارگیِ ادیان آسمانی، تحویلی نگری در بابِ دین و تقلیل آن به آثار و نتایج عملی، ترویجِ نگرشِ سودانگارانه و ابزارپندارانه به دین، عدمِ توجه به مرگ آگاهی و آخرت اندیشیِ ادیان آسمانی، ناتوانی در فهمِ حقیقتِ خالصِ دین و...
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 485 تا 510
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی روش شناختی بر اخذ روی آورد کارکردگرایانه در دین پژوهی و دین آموزی
نویسنده:
احمد عبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گزاره های دینی
,
انتظار بشر از دین
,
کارکردگرایی
,
کارکردهای دین (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه دین
,
دین پژوهی
کلیدواژههای فرعی :
ایدئولوژی (پسامارکسی=نظام باورها) ,
تعلیمات دینی(افعال انبیاء) ,
جهان واقع ,
دین شناسی جامعه شناختی ,
دین و ایدئولوژی ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
پراگماتیسم ,
نظریه مطابقت ,
انسان دیندار ,
چکیده :
نگرش کارکردگرایانه به دین که بسط و تطور خود را مرهونِ جامعه شناسان دین بوده، رهیافتی است که کشف فواید عملیِ باورهای دینی را هدف خویش قرار می دهد. اقبالِ پژوهشگرانِ دینی و نهادهای فرهنگی به اخذِ این رهیافت در مقامِ مطالعۀ دین عللی دارد که از آن جمله اند: آسان یاب سازیِ تعالیم دینی، جذابیتِ استناد به شواهد علمی و یافته های تجربی، غلبۀ نگرشِ تجربی در محافلِ علمی و ادارۀ نهادهای دینی توسط دانش آموختگان علوم تجربی. مطالعۀ دینیِ کارکردگرا بسیار آسیب زاست و نه تنها به تقویت باورمندیِ دین کمک نمی کند، بلکه دین باوریِ افراد را سُست و ضعیف می کند. اشکال های دین پژوهیِ کارکردگرا عبارتند از: ابتنای بر تعریفِ ناپذیرفتنی پراگماتیستی از صدق، امکانِ از میان رفتنِ اعتبارِ عقاید دینی در صورت پیدایش جایگزین، ایجاد نظام ارزشیِ غیردینی در ذهن دینداران و شکل دهیِ ایدئولوژیِ ضد دینی در فکر افراد جامعه. الگوی مطلوب در مطالعات دینی، کارکردیابی به جای کارکردگرایی است. کارکردگرایی، انحصار در آثار دنیویِ باورهای دینی است، اما در الگوی کارکردیابی، افراد می آموزند که ابتدا حقانیت دین را از طریق رهیافت های عقلی و نقلی دریابند و سپس به جست وجوی کارکردهای دین بپردازند و نیز می آموزند که مبنای اساسیِ پذیرش باورهای دینی، اصول و مبانیِ عقلی بوده است و کارکردهای کشف شده، هیچ دخالتی در تعیینِ دُرستی و حقانیتِ دین ندارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 317 تا 340
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 49
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید