جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب عمدة الكلام في اثبات التوسل و التبرك بخير الانام بقلم جمیل حلیم الحسینی به رشته تحریر در آمده است. او کتاب خود را در پاسخ به شبهات وهابیت در مورد توسل و تبرک نگاشته است کتاب او مشتمل بر دو بخش است بخش اول آن در بردارنده ی تعریف معنای عبادت ومنافات نداشتن آن با توسل است در این بخش نویسنده با استناد به ادله نقلی قرآنی و روایی به نقل تناقضات وهابیون پرداخته است در بخش دوم به مساله تبرک پرداخته است و با استناد به سیره و ادله قرآنی و روایی در صدد اثبات ان بر آمده است و تناقضات ابن تیمیه را روشن کرده است در تتمه با استناد به کتب صحاح و علمای اسلام و با ذکر سندها از آن کتاب ها به نقد ابن تیمیه و وهابیت پرداخته است.

کتاب وابتغوا إلیه الوسیله توسط شیخ احمد سلمان به رشته تحریر در آمده است. از جمله مسایلی که ابن تیمیه و پیروانش با آن مخالف هستند مسأله توسل است و مرتکبین آن را در زمره شرک اکبر می نامند و هر کسی به غیر خدا توسل کند وی را از ملت اسلام خارج می دانند. نویسنده درصدد بیان این است که قاطبه ای از مسلمانان بر جواز توسل بلکه بر استحباب آن اتفاق دارند و وهابیت به بهانه شرک بودن توسل با اهل بیت و شیعه به مبارزه برخاسته اند. این کتاب شامل تعریف توسل و وسیله, توسل و وسیله در اسلام, تاریخ اختلاف, فتاوای منکرین توسل, ادله منکرین توسل, ادله مجوزین توسل, سیره سلف, مذهب مالکی, مذهب شافعی, مذهب حنفی, مذهب حنبلی, محاولات تحریف, روایات ائمه اهل بیت در توسل, همسه در گوش سلفیه می باشد. نویسنده در پایان می فرماید: هر کدام از توسل مسلمانان به نبی و امام یا ولی بر این اعتقاد نیست که آنان اربابی هستند غیر خدا و همچنین اعتقاد دارند که کلِ حاجات به دست خدای تعالی است و فاعل و رازق حقیقی اوست و انبیا و ائمه و اولیاء همه آنان واسطه بین عبد گنهکار و خدای تعالی است لذا خداوند در قرآن فرموده است که «وابتغوا إلیه الوسیله» یعنی انبیا و ائمه و اولیا و صالحین از جمله وسائلی است که در این آیه بدان اشاره شده است.

مروری بر عقاید شیعه امامیه و اثبات ادله عقلی و نقلی مربوط به این عقاید است. در این اثر سعی شده است عقاید شیعه امامیه در زمینه توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد بیان گردیده و دلایل عقلی و نقلی مربوط به هر یک از آنها بیان شده و از این عقاید دفاع گردد. نویسنده ابتدا به ماهیت عقل و نقل و حجیت آنها در اثبات معارف دینی اشاره کرده و سپس عقاید شیعیان در مورد توحید و اثبات وجود باریتعالی و اسماء و صفات الهی را بیان کرده است. آنگاه دیدگاه اعتقادی شیعه در مورد عدل خداوند متعال و قضا و قدر الهی و مفهوم امر بین امرین را مورد شرح و بررسی قرار داده و عقیده آنان در مورد نبوت پیامبران الهی و پیامبر بزرگ اسلام و معجزات ایشان و همچنین عصمت آنان را تشریح نموده و ادله مربوط به اثبات امامت ائمه اطهار(ع) و عصمت آنان را از لحاظ عقلی و نقلی بررسی نموده است. در همین زمینه نویسنده به اثبات مشروعیت زیارت قبور ائمه اطهار(ع) و اعتقاد به شفاعت ایشان و توسل به آن ذوات مقدسه پرداخته و شبهاتی در این زمینه مطرح و پاسخ داده است. وی همچنین در ادامه ادله مربوط به مهدویت و مسایل مربوط به معاد و حیات پس از مرگ و اعتقاد شیعیان در این زمینه را مطرح نموده و ادله آنها را ذکر نموده است.

با نگاهی به سیر تاریخی مکاتب و ادیان الهی، در می یابیم که هر دینی پس از سپری شدن دوران رشد و شکوفایی اش، به برخی از انحرافات و پیدایش فرقه هایی مبتلا شده است و بر اثر آن بیشتر اصول اولیه آن از بین رفته و برداشت های انحرافی جایگزین آن ها شده اند. فرقه انحرافی وهابیت سلفی نیز از جمله انحرافاتی است که در دین اسلام ایجاد گردیده و موجب آفات فراوانی برای اسلام و مسلمانان گشته است. این فرقه انحرافی که برخی آن را برخاسته از عقاید محمد بن عبدالوهاب و پیش از او ابن تیمیه می دانند، دارای عقایدی انحرافی در مسائل اعتقادی به ویژه مسائلی همچون توحید و شرک، اسلام و کفر، امامت، قرآن و ... هستند که از جمله مهم ترین اختلافاتی که این فرقه را تبدیل به یک فرقه انحرافی و مضر برای مسلمین تبدیل کرده است می توان به عقایدی که این فرقه در باب اسلام و کفر دارند اشاره کرد، چرا که عقاید و عباداتی همچون، شفاعت، تبرک، توسل و ... که از اصول عبادی اسلام هستند را داخل در کفر دانسته و همین امر نیز موجب گردیده تا وهابیون سلفی به راحتی خود را در ریختن خون سایر مسلمانان محق بدانند و شروع کننده بسیاری از جنگ ها، درگیری ها و ترورهای وحشیانه گردند.در این پروژه ی تحقیقاتی که با رویکردی تحلیلی و توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت پذیرفته شده است، ضمن بررسی تاریخچه شکل گیری و گسترش وهابیت و اشاره به نقش دولت عربستان در شکل گیری این فرقه، به بررسی برخی عقاید و نقد آن ها و همچنین نقد مبانی اندیشه ای وهابیت از جمله تجسم پنداشتن خداوند، ضد عقلانیت بودن آموزه ها و ... پرداخته ایم.

پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین اختلاف اهل سنت و وهابیان در مسئله توسل و دفاع از اصالت دینی و قرآنی آن با استفاده از آراء و مستندات اندیشمندان اهل سنت به نگارش در آمده است. وهابیان که خود را منتسب به اهل سنت می‌دانند به پیروی از ابن‌تیمیه و محمد بن عبدالوهاب انواعی از توسل مانند توسل به اموات اولیا وصالحان و توسل به ذوات گرانقدر را انکار نموده و دیگر مسلمانان را متهم به شرک می‌کنند. یکی از ادله وهابیون در ممنوعیت این دو نوع توسل، حدیث استسقاء و مراجعت عمر بن خطاب به عموی پیامبر صلی الله علیه و آله جهت طلب باران است. ولی اهل سنت مشروعیت توسل به ذوات و اموات را باور دارند و با استناد به آیات و روایات و اتخاذ رویکردی انتقادی، برداشت وهابیان از حدیث استسقاء را تحلیل و نقد می‌کنند.

فتنة الوهابية، اثر شيخ احمد زيني دحلان (مفتي مكه مكرّمه)؛ تأليف قرن سيزدهم به زبان عربی و با انگيزه نقد آيين وهابيت به رشته تحرير در آمده است. كتاب حاضر «فتنة الوهابية»، بدون هر گونه فهرستی از محتويات كتاب، و يا مقدمه، پيشگفتار و توضيحي ابتدایی و يا شرح حالي از مؤلف و غيره، متن كتاب آغاز گرديده و بدون هر گونه عنوان اصلی و فرعي و يا فصل و بخش‌بندي در متن كتاب به پايان رسيده است.

الرد علی الفتاوي المتطرفة في خطبة الجمعة للشيخ صلاح البدير في المسجد النبوي الشريف لموسم الحج، به قلم على كورانى به زبان عربى مى‌باشد. بسيارى از مبانى، اصول و فروع عمده دين در ميان مسلمانان تا قرن‌ها پس از ظهور اسلام مورد اتفاق بوده كه يكى از آنها مسالۀ زيارت است كه همه علماى اسلام به استحباب آن نظر داده‌اند با اين كه داراى مذاهب مختلف هستند تا اين كه در قرن هشتم ابن تميّه ظهور كرد و در اين امر با عامّه مسلمين مخالفت نمود در كتاب الرد على الاخنائى او مى‌آيد كه او احاديث مربوط به زيارت پيامبر(ص) را مجعول دانسته و گفته اگر كسى معتقد باشد كه وجود آن حضرت بعد از وفات مانند وجود او در زمان حيات است، غلط بزرگى مرتكب شده است. اين فكر تا مدّت‌ها هيچ گونه جايگاه مورد توجهى در ميان مسلمانان به خاطر برخورد و عكس‌العمل جدى و قاطع مسلمانان به خود اختصاص نداد تا اين كه در دهه‌هاى گذشته از دوباره اين انديشه و ديدگاه انحرافى توسط محمد بن عبدالوهاب مورد حمايت و گسترش قرار گرفت و با ايجاد مراكز و مدارس بزرگى در سراسر دنياى اسلام در ترويج اين عقايد مى‌كوشيد. آل سعود هم براى تحكيم پايه‌هاى امارت خود از او به حمايت برخاستند. و با طرح برداشت‌هاى محمد بن عبدالوهاب به عنوان اسلام حقيقى و توحيد ناب، پيروان سنّى و شيعه را كه تن به آراى آنان نمى‌دهند، متهم به شرك و كفر نمودند. ابراز و گسترش اين عقايد منحصر در كتاب‌ها نشد و در موسم حج كه اجتماع بيش از يك ميليون مسلمان از كشورهاى مختلف اسلامى در گرداگرد كعبه و زيارت آن است كه بايد تامين‌گر وحدت، همدلى و مهربانى آنها باشد و خطيبان حرمين مسائل سازنده اسلامى را در اين گونه اجتماع ذكر نمايند. در حج سال 1422ق خطيب مسجد نبوى شيخ صلاح بدير در نماز جمعه به سخنرانى مى‌پردازد و مى‌گويد زيارت قبر پيامبر(ص) مستحب نيست؛ ولى سفر براى زيارت قبور اولياء حرام و ممنوع، تكرار زيارت قبر پيامبر(ص) بعد از هر فريضه يا در هر روز حرام، توسل به نبى اكرم(ص) شرك به خدا است، دعا در كنار قبر پيامبر(ص) موجب شرك است، احترام و ادب و توجه به قبر نبى مكرم(ص) بدعت است، و تبرک جستن به منبر و ديگر اجزاء مسجد نبوى و بوسيدن درب و ديوار مسجد نبوى و تبرک به ضريح پيامبر(ص) حرام است و زيارت مساجد مدينه به غير از مسجد نبى و قبا حرام و مشروع نيست. متن كامل اين سخنرانى و همچنين ردّ تمام موضوعات آن توسط على كورانى با قلمى علمى و مستند به آيات و روايات صحيح اهل سنّت در كتب معتبر و پذيرفته شده، نزد خود آنان مورد بررسى و تحليل كشيده شده است و پاسخ دقيقى داده شده است.

خداوند حکیم جهان را بر پایه سبب و مسبب آفریده است. بحث سبب و وسیله برای رفع احتیاجات مردم نه تنها شرک نیست بلکه عین توحید است چون ما از کسی که به او توسل می کنیم و حاجت می خواهیم به او مقام الوهیت که نمی دهیم بلکه این عین فرمایش حق تعالی است که فرمود: وابتغوا الیه الوسیله. این کتاب ارزشمند درباره بحث مهم توسل و مسائل پیرامون آن و پاسخ به شبهات مطرح شده می باشد.