جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 72
خاستگاه تولید علم در قرآن
نویسنده:
حسن احتشام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
تأکید قرآن‌کریم بر موضوعاتی مانند علم، عالم، جستجوی علمی، تعقل و تفکر، نشان دهنده اهمیتی است که این کتاب الهی برای مبانی تولید علم قائل است. به عبارت دیگر بررسی مباحث مذکور از دیدگاه قرآن، خاستگاه نوآوری علمی در کلام خداوند متعال را مشخص خواهد کرد. این موضوعات ارتباط مستقیم با نوآوری و کشف پدیده‌ها دارند. بنابر‌این منشاء و خاستگاه تولید علم در اهمیتی است که قرآن به این مباحث می‌دهد و متقابلاً تولید علم در فضایی شکوفا و بارور می‌شود که مباحث ذکر شده مورد توجه قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 45 تا 59
خاتمیت از دیدگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
ابوالحسن رضوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسئله خاتمیت حضرت محمدبن عبدالله(صلی الله علیه وآله) یکی ازمسائل است که به نص قرآن و حدیث از ضروریات دین اسلام می‌باشد و این مسئله خاتمیت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) به اثبات رسیده است.احادیث متعدده از خاصه وعامه دلالت دارند بر خاتمیت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) وطبق آن ادله وجود مبارک پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) پایان دهنده سلسله پیغمبران و رسولانی است.تفسیرها ونظریه‌های گوناگون و مختلف درباره خاتمیت ارائه شده است و بنده در این رساله آن ارائه و انظارهائی مختلف را بررسی نموده و نظریه صحیح را به اثبات رسانده است.اندیشمندان بزرگ اسلامی کوشیده اند که تفسیر معقولی درباره خاتمیت به عنوان تبیین وتفسیر به دست بدهند ولی نظریات خیلی از بزرگان که درباره خاتمیت ارائه نموده اند مورد اشکال قرار گرفته است. بنده در این تحقیق نظریه‌های شان را ارائه کرده و آن را بررسی نموده.محقق در این رساله سعی نموده که مطالب مهم این موضوع را از علماء و بزرگان دانشمندان شیعه و سنی جمع کند و آنرا به بررسی بپردازد.همانطوری از موضوع این تحقیق روشن وآشکار است، این رساله در مورد خاتمیت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)می باشد. و این رساله دارای پنج فصل می‌باشد. فصل اول به بحث مقدمه، کلیات این موضوع پرداخته شده و سوال‌های اصلی و فرعی تحقیق بیان شده مثلاً دیدگاه قرآن و حدیث درباره خاتمیت چیست؟ جامعیت وحی نزد دانشمندان اسلامی چگونه بود؟ چرا خاتمیت ضروری است.فصل دوم، درباره مفاهیم موثر دربحث خاتمیت بیان شده، در این بخش کلماتی که در این موضوع موثر بودند و ربط داشتند، از قبیل تعریف وحی، ایمان، دین، عقل، معنی لغوی و اصطلاحی خاتمیت و به اصطلاحات دیگر مثل نبوت و تعریف مختار خاتم، پرداخته شده.فصل سوم، در این فصل به ادله خاتمیت پرداخته شد و این به سه دسته تقسیم شده، دسته اول آیات مثل آیه 40 سوره احزاب «ماکان محمد ابا احد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبیین و کان الله بکل شیء علیماً» و آیه اکمال دین وغیره.و دسته دوم روایات بیان شده و بنده سعی نموده که این روایات را از طریق شیعه و سنی برای اثبات مسئله خاتمیت بیان کند. مثل حدیث ثقلین و منزلت، و دسته سوم دلیل عقل در این بحث بیان شده.فصل چهارم، در این فصل به دیدگاه دانشمندان و روشنفکران در این باب پرداخته شده ونقدهای لازم را برای آن نظریات رد شده است، مثل دیدگاه علامه اقبال و دکتر شریعتی وسروش.فصل پنجم، در این فصل به شبهات این موضوع و پاسخ به آن پرداخته و سعی شده که مهم ترین شبهات پرداخته شود.
معرفت شناسی از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری
نویسنده:
علیرضا رفعت
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پایان نامه از چهار فصل تشکیل شده است. در فصل اول کلیات بحث مطرح می شود و با اشاره ای گذرا به سیر تاریخ معرفت شناسی در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی نیتجه گرفته می شود که سیر معرفت شناسی در فلسفه غرب به سوی شکاکیت و نسبی گرایی بوده ولی در فلسفه اسلامی بنای معرفت شناسی بر اساس معرفت یقینی و انکار شکاکیت بوده است. در فصل دوم بحث امکان معرفت مطرح می شود و مکتب سوفسطایی و شک گرایی از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری بررسی می گردد و در نهایت امکان بلکه وقوع معرفت حقیقی اثبات می شود. در فصل سوم ابزار معرفت از دیدگاه این دو حکیم فرزانه تبیین می گردد. در فصل چهارم ارزش معلومات از دیدگاه شهید مطهری و علامه دنبال می گردد.
بررسی تطبیقی آراء کلامی ابومنصور ماتریدی با علامه طباطبائی
نویسنده:
حیات‌الله ناطقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی در اوایل قرن چهارم در شرق جهان اسلام ظهور نموده و همانند ابوالحسن اشعری که در مرکز جهان اسلام برخاست به اتحاد طریق میانه در میان افراط و تفریطی که از سوی معتزله از یک سو و اهل حدیث و حنابله از سوی دیگر اعمال می شد همت گماشت وی علی رغم عظمت و تاثیر علمی عمیق بر متکلمان بعد از خود همچنان ناشناخته مانده و حتی آثار قلمی اش بجز تعداد اندک بصورت خطی باقی مانده و به نشر سپرده نشده است. در این نوشتار آرایی را که او در باب مباحث خداشناسی ابراز داشته با آراء علامه سید محمد حسین طباطبایی که یکی از ارجمندترین چهره های علمی شیعی است بصورت تطبیقی مورد ارزیابی قرار می گیرد. علامه و ماتریدی در مسایلی اتفاق و در مسایلی هم اختلاف نظر دارند. اختلاف نظرهایی که بین این دو دانشمند وجود دارد همگی به یک شکل نیست در برخی از مسایل هر دو نفر دیدگاه متفاوت دارند اما در برخی دیگر تفاوت دیدگاه وجود ندارد بلکه این مسایل از سوی ماتریدی با اجمال بیان شده ولی علامه با تفصیل بیان کرده است. مسایل مورد اتفاق ایشان که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است به صورت کلی عبارتند از: پذیرش حدوث زمانی عالم پذیرش برهان حدوث به عنوان یکی از براهین نتیجه بخش نادرست دانستن توصیف خداوند به وحدت عددی تعدادی از براهین اثبات توحید تفکیک بحث اسماء الهی از بحث صفات الهی تفکیک اسم از اسم اسم غیریت اسم و مسمی عدم توقیفیت اسماء الهی عینیت ذات و صفات حدوث قرآن و برخی از راه حل های مشترک در خصوص مشکله معناشناختی صفات الهی. مسایل مورد اختلافی که مورد توجه قرار گرفته است عبارتند از: انحصار براهین خداشناسی در برهان حدوث وانحصار حدوث در حدوث زمانی از سوی ماتریدی و عدم پذیرش چنین انحصاری از سوی علامه تقریر متفاوت علامه از حدوث عالم که براساس حرکت جوهری استوار است شفافیت بیشتر سخن علامه در خصوص و حدت غیرعددی خداوند تفاوت جدی در برهان تمانع و برهان استخراج شده از آیه شریفه لوکان فیهما آلهه لا الله افسدتا سکوت ماتریدی درباره بسیاری از مباحث در ارتباط با اسماء الهی صفات فعلیه که ماتریدیان در این باره متفاوت با فرق دیگر اسلامی سخن گفته اند قائل شدن ماتریدی به کلام نفسی قائل شدن ماتریدی به تفویض در باب صفات خبری و قائل شدن وی به جواز رویت حسی خداوند در قیامت.
عقلگرایی در تفاسیر قرن چهاردهم بر مبنای المیزان، المنار، فی ظلال القرآن و الجواهر
نویسنده:
شادی نفیسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیر دوره معاصر سر آغاز مرحله‌ای نوین در تفسیر به شمار می‌آید. تفسیر این دوره دستخوش تحولی عظیم از حیث کمیت و کیفیت شده است . شکی نیست که این تحولات به خودی خود روی نداده‌اند. تحولات سیاسی و اجتماعی، مبارزات ضد استعماری، فعالیتهای مبشران و مستشرقان، ظهور مکاتب جدید اجتماعی - اقتصادی و فلسفی و همچنین آشنایی با کلام جدید مسیحیت و یافته‌های نوین علوم از جمله عوامل مهمی هستند که آگاهی و نگرش اندیشمندان مسلمان را دگرگون کردند و تفسیر آنها را از قرآن، این کتاب جاودانه الهی، دستخوش تغییر ساختند و زمینه را فراهم آوردند تا سبکهای مختلف تفسیری شکل گیرد، روشهای جدید تفسیر ابداع شود، مفاهیم و مباحث قدیم از منظری جدید، دگرباره مطرح گردد و مباحثی نوین بویژه مباحث اجتماعی سیاسی و علمی - به تفسیر راه یابد که این همه را می‌توان در نتیجه اهمیت یافتن عقل و یافته‌های آن دانست . مروری بر تفسیر برجسته‌ترین مفسران این دوره، علامه طباطبایی در المیزان، عبده و رشیدرضا در المنار، طنطاوی در الجواهر و سیدقطب در فی ظلال، از دو موضوع مهم قرآنی - آیاتی که از طبیعت سخن می‌گویند و آیاتی که در بر گیرنده امور غیبی (جن، ملائکه، معجزات ، امور خارق‌العاده، عذابهای الهی) هستند - به خوبی ما را به جایگاه عقل و یافته‌های آن در تفسیر این دوره رهنمون می‌سازد و به ما می‌نمایاند که تا چه اندازه بهره بردن از دانش جدید و اتکاء به مبانی و اصول عقلی می‌تواند ما را در درک کلام خداوند مدد رساند.
تحلیل نسبت میان عقل و ایمان از دیدگاه آگوستین و ملاصدرا
نویسنده:
زهرا محمودکلایه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مشخص ساختن کارکردهای عقل و ایمان در ارتباط با معارف و باور های بشر، از چالش برانگیز ترین مسائل پیش روی اندیشمندان در طول تاریخ بوده و همچنان از مسائل اساسی در حوزه فلسفه دین و کلام جدید است. یکی از مهمترین حوزه های مواجهه و رویارویی این دو عنصر با یکدیگر مربوط به مسئله سنجش عقلانی متعلقات ایمان است. برخی از اساسی ترین پرسش های مربوط به این حوزه عبارت است از این که عقلانیت بشری یا معرفت عقلانی به چه معنا است و محدوده عملکرد آن کدام است؟نسبت هر یک از عناصر عقل و ایمان، با معارف بشری چیست؟آیا اعتقاد ما به گزاره های دینی که متعلق ایمانند، داخل در حوزه فعالیت عقل خواهد بود و آیا می توان برای عقل نقشی در موجه ساختن و سنجشِ صدقِ ایمان دینی قائل شد؟قدیس آگوستین(354-430م) که در زمره آباء کلیسا در غرب به حساب می آید و ملاصدرا(1571-1641م) که از بزرگان جریان فلسفه اسلامی در شرق است، هر دو از جمله افرادی هستند که عمیقاً به این مسئله توجه داشته و برای یافتن پاسخ مناسب در تبیین رابطه عقل و ایمان کوشیده اند.در پژوهش حاضر این مسائل را در اندیشه این دو متفکر پیگیری خواهیم کرد.
رابطه متقابل قرآن و پیامبر (ص)
نویسنده:
منصوره کاوسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رابطه متقابل قرآن و پیامبر (ص)ازجایگاه والایی برخوردار است چرا که قرآن آخرین و مهمترین کتاب آسمانی است که گوینده آن خداوند متعال و مخاطب آن اشرف مخلوقات خاتم پیامبران حضرت محمد(ص)و حافظ و نگهبان آن نیز، داوند متعال است این قرآن از دو لب مبارک حضرت محمد(ص)،اشرف خلائق برای ماجلوه کرده حال،آیا قرآن معرف پیغمبر (ص)است ؟یا پیغمبر(ص)معرف قرآن است؟. البته هردو، اگر این قرآن را بشناسیم و این پیامبر عظیم الشأن (ص) را بشناسیم،در می یابیم ،که نمی شود،این قرآنبرای بی مثل محمدی(ص)،باشد،و اگر نبود پیامبر عظیم الشان (ص) ومقام نورانی او محلی برای دریافت قرآن نبود .قرآن در معرفی خودش می فرماید :"بَل هُو آیاتٌ بَینات فِی صُُدور الذینَ اُوتُواالعِلم".قرآن کلام الهی است ،وحضرت محمد (ص) به راستی پیامبر (ص) او است.پس قرآن به دلالت محکمات آیاتش می گوید: بروید به دنبال پیامبر (ص) تا این پیامبر(ص)در پرتو نور قرآن شما را هدایت کند .خدای متعال پیغمبرش را به قرآن تربیت کردهوبالا آورده است.پیامبر (ص) نیز به اذن خداوند علی (ع) وسایر اهل بیت (ع)وبه تبع آنان دیگران را به راه خدا دعوت وبه شرط ایمان و پذیرش، تعلیم می دهد وتربیت می کند .قرآن می فرماید:"وَاَنَزلنااِلَیکَ الذِّکر لِتُبَیِنَ لِلنَاسِ مَا نُزِلَ اِلَیهِم "؛ حقایقی ازجانب خداوندبر پیامبر(ص)نازل گشته تا با داشتن آن ،ایشان توانایی تبیین آیات قرآنی را پیدا می کند،ومردم به واسطه پیامبر(ص) با آنچه برای ایشان از قرآن نازل شده است آشناشوند.قرآن کلام جاری و جاوید خداوند است که باید برای تمامی مردم تا قیامت راه گشا باشد.بنابر این، وجود مبینی زنده پس از پیامبر(ص)،ضروری و عقلانی است چرا که مراجعه به مبینی الهی برای بهره مندی از قرآن بسیار حیاتی بوده خدای متعال توسط رسولش(ص) تبیین کنندگان پس از او یعنی علی بن ابیطالب وفرزندان معصومش – علیهم السلام-را نیز معرفی فرمود تا مردم هیچ عصری ،از هدایت الهی قرآن محروم نمانند.
مساله تعارض علم و دین
نویسنده:
محمدحسین مهدوی نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مساله تعارض علم و دین از جمله مسائل مهم در کلام جدید و فلسفه دین است که رشد و شکوفایی علوم جدید در قرون اخیر ، زمینه را برای طرح آن به وجود آورده است . تعارض علم و دین محل التقای امواج خروشانی از حیات فکری و فرهنگی بشر و نقطه پیدایی گردابی خوفناک و خطر خیز است ، که ورود در آن ، بسیار دشوار است . با نگاهی به پیشینه این بحث ، خود را با مجموعه ای از دیدگاههای متفاوت مواجه می بینیم که هر یک از آنها از منظر معرفت شناسی ویژه ای به موضوع پرداخته و در باب وجود و عدم تعارض یا حل تعارضات موجود ، اظهار نظر نموده اند. آشنایی دقیق با مواضع معرفت شناختی موثر در این بحث ، به متکلمان دینی این امکان را می دهد تا مساله تعارض علم و دین را به گونه ای موجه تر حل و فصل نمایند. بررسی مساله تعارض علم و دین و کیفیت رفع آن ، بیان گونه های مختلف تعارض و مطالعه در باب مصادیقی که منازعه علم و دین در آنها تعین یافته ، از مباحثی است که در این پژوهش ، پاسخ به آنها را مورد بررسی قرار داده است .
علم در قرآن کریم
نویسنده:
محمود شکری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع علم وآگاهى در میان انسانهااز اهمیت والایی برخوردار است، و کثرت و فراوانى آیات قرآن درباره ی علم ومشتقات ومترادفات آن که افزون بر هزار آیه، یعنى یک ششم قرآن مى باشد، دلیل براهمیت ودرخشندگى این موضوع است. این پایان نامه باتوضیح وتعریف واژه علم وبررسى مشتق ها ومترادف هاى آن، آغاز شده سپس به بررسى آیات قرآن و نظرات علما و پژوهشگران پرداخته است که از این ره، معلوم مى شود که، علم در قرآن بمعناى شناخت ومعرفت ودرک اشیا ویا حکم به وجود چیزى ویا نفى حکمى از چیزى است واینکه علم موهبتى الهى است، که به انسان- نادان وجاهل وبی خبر از همه چیز- عطا شده است، زیرا، حق تعالى مى فرماید: (وعلمادم الاسمآء کلها)، ونیز (علم الانسن ما لم یعلم")وبالاخره (فألهمها فجورها وتقویها). با نگاه به آیات علمى در قرآن به نظر مى رسد که در وراى ذکر مطالب علمى، هدفى متعالى نهفته است، وآن هدف چیزى جز هدایت گرى بشر به سوى الله نیست. نیز ازآیات مربوط به علم الهى، معلوم مى شود که علوم خاص حق تعالى، مانند، علم لدنى وعلم کتاب وغیره. همه به علم غیب الهى بر مى گردد، وعلم غیب در اختیار حق تعالى وکسانى است که او انتخاب مى کند. علمى که جنبه ى روحانیت ومعنویت بشررا تکمیل نماید واورا از تاریکى برهاند وبه جاده فضیلت وتکامل رهبرى کند، علممورد ستایش قرآن است، ومهمترین این علوم عبارتند از: علم به کتاب الله، علم به احادیث، علم کلام وعلم به احکام شرعى واخلاقى، هرچند نمیتوان منکر علومى، همچون علوم تجربى شد. وسرانجام تعلیم وتعلم از اصول جانبى ومهم علم بشمار مى آید، ومعلوم مى شود که علم مایه حیات ونور است ومعلم پس از انبیا وباذن خدا حیات بخش حقیقى آدمیان است، والسلام.
  • تعداد رکورد ها : 72