جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر در خصوص حکمت الهی به تبیین مسائلی همچون وجود، اسما، صفات و توحید خداوند متعال پرداخته و تهیه‌ شده است. در این تحقیق نخست وجود خداوند متعال از حیث معرفت حصولی و حضوری، دلایل وجود خداوند و ... را تبیین نموده و به اسماء و صفات الهی اشاره می‌نماید. نگارنده سپس قدرت الهی و علم او را واکاوی کرده و مراتب علم الهی به ذات خود و نیز به ممکنات را بررسی و وسعت علم او را مورد مطالعه قرار می‌دهد. در پایان نوشتار پیش رو مؤلف با اشاره به توحید خداوند متعال، مراتب توحید را از حیث توحید ذاتی، صفاتی و افعالی مورد بررسی قرار می‌دهد. توحید خالقیت و فاعلیت انسان از مطالب قابل ذکر در این تحقیق می‌باشد.

در این که افلوطین وحدت شهودی است شکی نیست، اما بر اساس دلایلی چون اطلاق و عدم تناهی احد، تفسیر علیت به فیضان، عدم پذیرش حلول و اتحاد، عدم استقلال اقانیم و در حکم سایه، تصویر و شعاع دانستن کثرات می توان وحدت شخصی را از عبارات وی برداشت و بازتاب این اعتقاد را در سخنان وی در باب معرفت احد مشاهده کرد. وی با توجه به مراتب نفوس، دست یابی به معرفت را دارای مراتب می داند، ولی احد را برای همگان غیرقابل شناخت حصولی و شهودی می داند و تنها راه رسیدن به او را در فراتر رفتن از شهودی که حاکی از دوگانگی شاهد و مشهود است معرفی می کند، درنتیجه در مرتبه ای که با مقام فنای عرفانی تناسب دارد تنها یک حقیقت ادراک می شود.

کتاب حاضر به خداشناسی و مسیر رسیدن به مقام عبودیت و تهذیب نفس پرداخته است. مؤلف در این اثر با استفاده از یکی از احادیث امام صادق (علیه‌السلام) رساله مذکور را گردآوری کرده است. نوشتار بامعرفت و خداشناسی شروع و علت آفرینش انسان را تحلیل و وظایف انسان در برابر خداوند را ذکر می‌کند. این تحقیق در نهایت به عواملی که یک مؤمن را از دین و مذهب خارج می‌کند اشاره کرده و مطالبی را ارائه می‌نماید. از مباحث پر اهمیت اثر پیش رو به معرفت خداوند اشاره می گردد.

بی شک مقوله خدا مهمترین و سوال برانگیزترین مقوله ای است که در طول تاریخ، ذهن بشر را به خود مشغول داشته است. در این میان فلسفه نیز از این امر مستثنی نیست. در فلسفه الهی افلاطون که هدف از آن وصول به اصلی است الهی و غیرمحسوس که ذاتش حقیقی و مطلق است، مساله خدا با تعابیری گوناگون در رسالات مختلف مطرح گردیده است. در این فلسفه خدا با عناوینی چون ایده خیر یا مثال نیک که موجودی در راس عالم مثل و علت تمام موجودات و سرمنشا حقیقت و معرفت است، ایده واحد که کاملترین و برترین صورت است و ایده زیبایی که امری مطلق، جاوید و قائم به ذات است، نام برده می شود که تمامی این ایده ها یکی اند و دارای حقیقتی یکسان هستند.افلاطون به دمیورژ نیز اشاره می کند که او را صانع می داند و نه خالق. این صانع، جهان را از حالت بی نظمی (خائوس) به نظم (کاسموس) در می آورد. هدف از این تحقیق، بررسی مفهوم خدا در تفکر افلاطون است.

وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این، پرداختن به این مساله برای تقریب دیدگاه اندیشمندانی که در این باره تفکر نموده اند لازم و ضروری به نظر می آید. در این مقاله پژوهشگر بر آن است که وجوه تشابه و تفاوت آن حوزه را آشکار سازد. لذا در راستای تبیین مفهوم وحدت وجود، به بررسی راه های شناخت و معرفت در اندیشه مولوی و اسپینوزا که از برجسته ترین پژوهندگان حقیقت و از بزرگترین چهره های اندیشه بشری اند پرداخته و سعی شده است که برخی از وجوه تشابه وحدت وجود متعالی مولوی و وحدت تک جوهری اسپینوزا که به ظاهر بس متفاوت از یکدیگر می نماید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.