جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این رساله به بررسی مسئله حقیقت بدن مثالی و یافتن دیدگاه قرآن و احادیث می پردازد. این واکاوی طی چهار فصل صورت گرفته است. در فصل اول کلیات پژوهش که شامل طرح مساله، تاریخچه پژوهش، ضرورت و اهداف و...مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم ساحتهای وجودی انسان محور قرار گرفته است که شامل دو بخش است؛ در بخش اول مروری به دیدگاه های مطرح و شاخص در بیان حقیقت نفس دارد. در این بخش پس از بیان حقیقت نفس از دیدگاه فلاسفه، عرفا و متکلمین، دیدگاه قرآن و احادیث دربارۀ روح، مطرح می شود. بخش دوم به طرح مسئله ارتباط نفس و بدن، تبیین آن، و طرح دیدگاه های فلاسفۀ اثرگذار و قرآن و احادیث می پردازد. و در این بخش پاسخ های فلاسفۀ یونان و اسلامی و همچنین قرآن و احادیث در جواب چگونگی این ارتباط ارائه می شود. در فصل سوم حدوث و قدم نفس از دیدگاه فلاسفه و عرفا و همچنین خلقت ارواح پیش از ابدان از دیدگاه اندیشمندان اسلامی و قرآن و احادیث مطرح شده است. در فصل چهارم حیات برزخی انسان و بدن مثالی مورد بررسی قرار گرفته است. این فصل شامل دو بخش می باشد؛ در بخش اول حقیقت عالم مثال از دیدگاه های فلاسفه، عرفا و قرآن و احادیث مطرح شده است. و در بخش دوم سوال اصلی پژوهش یعنی بدن مثالی محور قرار گرفته است. در این بخش ضمن تشریح بدن مثالی از دیدگاه های فلاسفه، عرفاو قرآن و احادیث به این نتیجه می رسیم که از ظاهر برخی از احادیث فهمیده می شود که بدن مثالی همان تمثل روح است واز برخی دیگر از احادیث به دست می آید که روح در برزخ با بدن مثالی که در دنیا با انسان بود، متنعم یا معذب می شود.

کتاب «خیر المحض» که خلاصه ای از کتاب «مبادی الهیات» پروکلس است، در اواخر قرندوم به عربی ترجمه شد. در پژوهش حاضر کوشش شده است تا تأثیرات این کتاب بر آثار فیلسوفان سده های نخست نظیر کندی، فارابی، ابوالحسن عامری و ابن سینا تبیین شود. تا بدین ترتیب بتوانیم یکی از منابع فکری این فیلسوفان مهم را بازشناسیم. تمام مباحث مطرح شده در کتاب «خیر المحض» را می توان به سه موضوع اصلیعلت اولی، عقل و نفس تقسیم کرد؛ به همین دلیل هم تمام فصول این پایان نامه در قالب این سه موضوع تنظیم شده است و مطالب مشابه به صورت زیر مجموعه های این سه موضوع آورده شده است. کتاب «خیر المحض» به طور کلی به مباحثی همچون خیر محض، استغنا و فوق تمام بودن علت اولی، فیض، اولین مبتدع یعنی انیت، عقل، خصوصیات و مراتب آن، نفس، خصوصیات و مراتب آن و تقسیم موجودات بر مبنای دهر می پردازد. که فیلسوفان اسلامی غیر از کندی در مسائلی چون استغنا و تمامیت یا فوق تمام بودن علت اولی، فیض، اولین مبتدع، وحدت و بساطت عقل و تجرد آن از ماده، نفس و اینکه به اجرام سماوی حرکت می بخشد و این حرکت مستدیر است با پروکلس توافق نظر دارند. در بررسی انجام شده، با توجه به تشابه عبارات در برخی از آثار فیلسوفان مسلمان، تأثیر کتاب «خیر المحض» بر آنها آشکار می شود.

این نوشتار به بررسی ملاک مسلمانی بین چهار فرقه اسلامی (شیعه، معتزله، اشاعره، ماتریدی) و آیات و روایات پرداخته است.هدف رسیدن به این نکته است که، ملاک مسلمانی بین همه‌ی فرق اسلامی از ابتدا تا به حال چیزی جز شهادتین نیست.این موضوع شامل چهار فصل است: ابتدا کلیاتی درباره‌ی امت و فرقه و تفاوت این دو، و نیز شرح مختصری از فرق بیان شده است.سپس دیدگاه چهار فرقه درباره‌ی اسلام بیان شده که نظر آنها در مجموع چیزی جز شهادتین نیست. نیز عوامل خروج از اسلام مطرح شده است که چیزی جز انکار شهادتین یا هر آنچه منجر به انکار این دو شود، نیست.در ادامه با بررسی در آیات و روایات انواع اسلام را شناسایی و شرایط لازم برای اسلام بیان شده است. سپس فرق بین ایمان و اسلام پرداخته شده است. در پایان جمع بندی و نتیجه‌ی هر فصل بیان شده است.

در پیشگفتار،ضرورت تحقیق،هدف از تحقیق،پرسش‌های تحقیق فرضیه و پیش فرض‌ها و روش تحقیق تبیین شده است.در مقدمه،اوضاع و احوال فبایل اعراب ساکن در شبه جزیره بزرگ عربستان که زادگاه تمدن مترقی اسلام است و نیز ابرهای تیره حهل و انحطاط و عقاید و سنن و فرهنگ منحط آنان،و ظهور خورشید تابان اسلام به عنوان یک آیین آسمانی انسان ساز، بررسی شده است.فصل اول متضمن تبیین پیشرفت‌‌های گوناگون مسلمانان از قبیل فتوحات جغرافیایی و نظامی، فرهنگی و اقتصادی همانند ترقی در علوم طب،تاریخ و ترجمه کتب علمی و اختراع پارچه،چرم،دوربین‌های نجومی،قطب نما و...است.در فصل دوم از موجبات و رموز تکامل و نعالی مکتب حیات بخش اسلام مسلمانان همانند: متانت و اصالت و فطری بودن قوانین و مقرارت دین مبین اسلام، هماهنگی و انسجام و خوشرفتاری مسلمانان و آزادی که سپاه مظفر اسلام به پیروان سایر ادیان در نقاط مختلف سرزمین‌های مفتوحه داده‌اند، صحبت شده است. فصل سوم با یک پیشگفتار شروع می‌شود، که در آن به پیشینه تاریخی انحطاط امپراطوری اسلامی، و اینکه چه کسانی و چه جریاناتی دخالت در آن پدیده شوم داشته‌اند، سپس به عوامل داخلی انحطاط مسلمانان از قبیل تخریب و فرقه‌گرایی و عیاشی و رهبری‌های ناشایست مسلمانان، و موجبات خارجی انحطاط همانند هجوم نظامی، ایجاد اختلاف و ترویج فحشا و منکرات و قدرت‌های استعمارگر در میان ملل اسلامی و جهان اسلام پرداخته است. آخرین مبحث رساله یک خاتمه است که به تبیین عظمت و برتری مکتب اسلام بر سایر مکاتب موجود دنیا و اینکه آیین مقدس اسلام انحطاط‌‌ آور نیست بلکه دین تحرک و تکامل است که به تمام ابعاد زندگی بشر توجه دارد.

در فصل اول در صدد بیان این مطلب هستیم که قرآن کریم، همه غیرمسلمانان را دشمن خدا و اهل جهنم معرفی نمی کند و با القای چنین مطلبی مسلمانان را از دوستی و وحدت با آنها برحذر نمی دارد. در فصل دوم توضیح داده ایم که قرآن کریم، صریحاً وحدت سیاسی- اجتماعی مسلمانان با غیرمسلمانان را تجویز می کند و فقط از دوستی با کسانی نهی می‌کند که بر علیه مسلمانان وارد جنگ می شوند و دین مسلمانان را به تمسخر می گیرند. قرآن کریم، وحدت مسلمانان با غیرمسلمانان را مشروط به برتری حقوق مسلمانان نکرده و در هیچ آیه ای سلب حقوق غیرمسلمانان را روا ندانسته است. ما در قرآن غیر از تحریم ورود مشرکان( بت پرستان نه اهل کتاب) به مسجدالحرام(نه مسجدهای دیگر) و تحریم ازدواج با آنها، دستور دیگری در زمینه محدود شدن دامنه وحدت مسلمانان با غیر مسلمانان نمی بینیم. در فصل سوم به بررسی عوامل وحدت و تفرقه پرداحته ایم و توضیح داده ایم که قرآن کریم، عوامل مهمی را که در وحدت مسلمانان با غیرمسلمانان و حتی در وحدت بین خود مسلمانان دخالت دارد، نفی نکرده است و بلکه هر عاملی که در راستای احیای عدالت باشد، مورد تشویق قرآن قرار خواهد گرفت.در فصل چهارم به جمع بندی نهایی این سه فصل پرداخته ایم.

حدیث به عنوان دومین سند دین‌شناسی همواره مورد عنایت و پاسداری جدّی مسلمانان بوده ولی در عین حال از دستبرد جاعلان و دشمنان اسلام، مصون نمانده است. از جمله مهمترین آفات در حوزه‌ی حدیث، جعل و تحریف می‌باشد. حدیث‌شناسان در این رابطه مباحث مفصلی ارائه داده‌ و به معرفی افراد و گروه‌های جاعل و انگیزه‌های آنان در جعل پرداخته‌‌ و در این بین «زنادقه» را به عنوان گروهی مخرّب معرفی نموده‌اند؛ امّا مراجعه به متون اسلامی نشان می‌دهد که اولاً معنای دقیقی از «زندقه» ارائه نگردیده است و افراد و گروه‌هایی با مشخصه‌های گوناگون به زندقه متهم شده‌اند؛ به گونه‌ای که می‌توان زنادقه را در انواع زنادقه خاص شامل پیروان ادیان ایرانی و زنادقه‌ی عام شامل زنادقه دینی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... دسته‌بندی نمود. ثانیاً «زنادقه» در اصطلاح حدیث‌شناسان بر تمامی افراد منتسب به زندقه اطلاق نشده بلکه مرادشان از زنادقه مخالفان اسلام بوده است که مرموزانه جهت تشویش و تشکیک در عقاید مسلمانان به جعل و دسیسه در احادیث متوسل شده‌اند. از این رهگذر نیز ارائه دسته‌بندی دیگری از زنادقه، به زنادقه جاعل و خرابکار در حوزه‌ی دین و زنادقه غیر جاعل ممکن خواهد شد. در این پژوهش بعد از بررسی واژه‌ی «زنادقه» و سير تاريخي مفهوم «زندقه»، تعریفی از این پدیده ارائه و علل اتهام افراد و گروه‌های مختلف به زندقه تحلیل شده است. آنگاه به مناظرات زنادقه با ائمه: و سایر علما و شبهات و آرای زندیقان پرداخته شده و در پایان، برخی احادیث جعلی منتسب به این افراد در زمینه‌های مختلف و اهداف آنان از تخریب، مورد بحث قرار گرفته است.

چکیدههمان‌طور که از عنوان تحقیق پیداست، این پژوهش به بررسی علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با آموزه‌های قرآنی در حوز? تربیت دینی می‌پردازد. مسأله‎ای که انگیزه چنین تحقیقی شد، این بود که چرا برخی مسلمانان بعد از اینکه به حقانیت دین و کلام خدا شهادت دادند، گاهی متفاوت و متناقض با آموزه‌های قرآنی عمل می‌کنند. پژوهش حاضر که جنب? بنیادی-کاربردی دارد، در حوز? تربیت دینی به بررسی سه سوال می‌پردازد: نظام امر و نهی قرآنی چیست؟ آیا قرآن در باب اصل موضوع عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در حوز? تربیت دینی دیدگاهی دارد؟ از دیدگاه قرآن، علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در حوز? تربیت دینی چیست؟در پاسخ به سوال اول بعد از تعریف نظام، ابتدا نظام‌مندی آیات قرآن بررسی می‌شود و این موضوع بیان شده که قرآن مجید مشتمل بر ریشه‌های اصلی اسلام (اصول عقاید اسلامی، اخلاق پسندیده و احکام شرعی و قوانین عملی) است،و به دنبال آن باتوجه به تأکید بر عملکرد در این پژوهش، اهمیت عملگرایی در این نظام مورد بحث قرار می‌گیرد و درنهایت به این سوال پاسخ می‌دهیم که جهت‌مندی آیات قرآن چیست. نماز، جهاد، مهاجرت، انفاق و کم فروشی مصادیقی هستند که نشان می‌دهند در برخی آیات قرآن به موضوع عدم تطابق عملکرد مسلمانان اشاره شده و بدین ترتیب سوال دوم که پیرامون دیدگاه قرآن در باب عدم تطابق است، پاسخ داده می‌شود. در بخش سوم به سوال اصلی تحقیق اشاره گردید و علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در دو دسته عوامل فردی و محیطی طبقه‌بندی شده‌اند. که عوامل فردی شامل عدم معرفت، گرایش‌های نادرست، ضعف اراده و عوامل محیطی شامل ولایت طاغوت و اثرپذیری از خانوده و دوستان هستند. روش این تحقیق توصیفی-تحلیلی است، بعد از وصف و شرح عدم تطابق باتوجه به مصادیق قرآنی به روش تحلیل محتوا به ریشه‌یابی و فهم علل این مسأله پرداخته است و بیان می‌کند نه تنها در بعضی آیات از قرآن مجید به عدم تطابق عملکرد اشاره شده، بلکه برخی از دلایل آن نیز متذکر گردیده است.واژگان کلیدی: قرآن، نظام امر و نهی قرآنی، تربیت دینی، عملکرد مسلمانان

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

سیره پیامبر (ص) به عنوان شیوه نامه رفتار آن حضرت (ص)، راهنمای رفتار و کردار ما مسلمانان می باشد. آن حضرت (ص) به حکم آیه ((لقد کان فیکم رسول الله اسوه حسنه))؛ در تمام عرصه های زندگی الگوی نیکویی است که باید به آن حضرت (ص) تاسی نمود؛ چرا که اقتدا و تاسی به آن بزرگوار، اقتدا به تمام خوبی ها و نیکی ها و زیبایی هاست. این پژوهش که به بررسی ((سیره رسول خدا (ص) در برخورد با منافقان)) پرداخت، در شش فصل تنظیم شده است. فصل اول آن، شامل ((کلیات)) و فصل دوم آن، مباحثی چون سنت، سیره، اهمیت و تحریف سیره و ... را دربردارد. در فصل سوم، به مطالعه سیره نبوی به تاکید بر ((سیره اجتماعی و حکومتی)) رسول خدا (ص) پرداخته شده است. در فصل چهارم، با موضوع ((رفتار شناسی منافقان))، برخی از ((رفتارهای عقلی)) یا ((مکانیسم های دفاعی)) و ((رفتارهای روانی)) و نیز ((رفتارهای اجتماعی)) منافان به بحث نهاده شده است. در فصل پنجم، علاوه بر پیدایش منافقان در تاریخ اسلام، به بررسی برخی از شیوه های برخورد آنان با پیامبر اسلام (ص) نیز پرداخته شده است و در فصل ششم، ابتدا به دستورات خداوند در خصوص منافقان پرداخته و سپس، سعی شده تا برخی از شیوه های برخورد رسول خدا (ص) با منافقان بررسی شود. آنچه از سیره رسول خدا (ص) برمی آید، این است که آن حضرت (ص) در مدت حکومتش، برای اصلاح جامعه از پدیده نفاق از شیوه ((درمانی))، مخصوص خودش استفاده نموده است.