جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
جایگاه نور در حکمت اشراق
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زبان فلسفی شیخ اشراق، زبان نمادها و استعار ه های اشراقی است. در این<br /> میان واژه ی نور از ویژگی خاصی برخوردار است. نور و واژه ی مقابل آن ظلمت، با<br /> ظرفیت معنایی زیاد خود بسیاری از معانی ناظر به خار ج و اعتبارات مربوط به آن<br /> در فلسفه ی رسمی (مشایی) را در خود جای داده است؛ معانی وجود، شیئیت،<br /> حقیقت و واقعیت در نور و معانی عدم، امکان، ماهیت و اعراض در ظلمت قابل<br /> اندراجند، اما آن چه در این جا مهم است دو مسأله است، اول این که با توجه به<br /> دیدگاه مشهور سهروردی – که وجود را از اعتبارات ذهن دانسته – آیا مراد او از<br /> نور یک معنای اعتباری (یعنی ساخته ی ذهن) است؟ و به همین ترتیب در معنای<br /> ظلمت نیز این سؤال تکرار می شود؛ دوم این که آیا نور تنها استعاره ای ناظر به<br /> معنای واقعیات خارجی است یا در مورد فاعل شناسا و جریان شناسایی (یعنی<br /> علم) هم به کار رفته است؟<br /> این مقاله ضمن بررسی معانی و کاربردهای نور به این دو مسأله پاسخ گفته<br /> است: در پاسخ سؤال نخست این مطلب مورد بحث قرار می گیرد که نور نزد<br /> سهروردی ظهور واقعیت است و نه تصور یا مفهوم واقعیت. و پاسخ سؤال دوم این<br /> است که نور با دو لحاظ هستی شناختی و معرفت شناختی مورد توجه سهروردی<br /> بوده و به همین دلیل شناخت (یعنی علم) و فاعل شناسا (یعنی نفس آدمی) هم با<br /> همان نور تعریف می شوند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
180 پرسش و پاسخ (برگرفته از تفسیر نمونه)
نویسنده:
ناصر مکارم شیرازی
نوع منبع :
کتاب , پرسش و پاسخ
وضعیت نشر :
قم: دفتر نشر برگزیده,
کلیدواژه‌های فرعی :
معاد , اهل بیت , ایصال به مطلوب , جبر و اختیار , انتظار , فطرت , ایمان , بیعت , علی , معراج , قبله , فدک , معجزه , عواطف , ذات خداوند , شیعه , خداشناسی , آفرینش (اِبداع) , جسم , قضا و قدر , تکلم , سعادت و شقاوت , روح , شیطان (ابلیس) , آدم , مولی , حشر , تحریف , واجب الوجود , لقاءالله , اراده , اولوالامر , نماز , جهاد , البداء , نسخ , معصوم , ارث , برزخ , میزان , شفاعت , رجعت , جمع آوری قرآن , روح القدس , توسل به ائمه ع , زکات , حج , تشریع , غدیر , مذهب , حجاب , سحر , دین , تکامل انسان , لوح محو و اثبات , عبادت حضرت زهرا س , اسم اعظم , هدایت و ضلالت , ازدواج موقت , مکر , دوزخ , آکل و مأکول , روزه , بدن جسمانی , افعال , مهدی , ثبوتیه و سلبیه , توکل , غنا , پیامبران , کفر و الحاد , علم خدا , گناهان کبیره , پل صراط , تیمم , رهبانیت , وسیله , صفات ذات و فعل , آزمایش , زن , اسلام و ایمان , توحید ذات , شهود باطنی , توحید صفات , محکم و متشابه , محب , معاد جسمانی و روحانی , تجسد , انقلای جهانی , صفات جمال و جلال , خدایان , عالم قبر , ذوالقرنین , ارائه طریق , غسل , عالم استعدادها , اخبار غیبی , ولایت تکوینی و تشریعی , انگیزه عقلی , جهل و ترس , بلاهای طبیعی , مسائل اقتصادی , انگیزه اخلاقی و اجتماعی , متناهی , وجود نامحدود , آفریدگار , سمیع و بصیر , صفات زائد بر ذات , کید الهی , مشاهده خدا , عرش خدا , مالکیت و حاکمیت خدا , تسبیح و حمد موجودات , سماوات سبع , شهود قلبی و مکاشفه , سنتهای تغییر ناپذیر , جنّ و فرشته , تکامل اختیاری , همجنس گرائی , تعدد زوجات , قمار , مصائب , نبوت و امامت , شریعت خاتم , عمر و بوبکر , برهان عدالت , قرآن , وحی , اراده , صحابه پیامبر(ص) , عالم ذَر‌‌ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مؤلف کتاب حاضر چنین می گوید: قرآن مجید به طور مکرر بر این مطلب تأکید نهاده که از اهل علم و دانش سؤال کنید آنچه را نمی دانید «فَاسْئَلُوا اَهْلَ الذِّکْرِ اِنْ کُنْتُمْ لاتَعْلَمُونَ» گستردگی این دستور قرآنی نشان می دهد که اسلام هیچ حد و مرزی را برای سؤال کردن به رسمیت نمی شناسد و به مسلمانان و حتی غیر مسلمانان (چون روی سخن در آیه به غیر مسلمانان است هر چند مفهوم آن عام است) اجازه می دهد هرگونه سؤالی را در هر امری از مسائل مختلف عقیدتی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و غیر آنها دارند با آگاهان مطرح کنند. بدیهی است طرح سؤالات انحرافی به منظور تخریب اعتقادات و افکار سازنده یا ایجاد تشویش و تزلزل در افکار عمومی، یا جدال و مراء و لجاجت و تعصب از این قاعده مستثنی است، چرا که اینها در واقع سوال نیست، برنامه های مخرب غیر انسانی است در لباس سؤال. از آنجا که اطلاع همگان مخصوصا جوانان عزیز تحصیل کرده از پاسخ این سؤالات ضروری به نظر می رسید جناب حجت الاسلام آقای حسینی به اتفاق جمعی از فضلای محترم حوزه علمیه که نامشان در مقدمه کتاب آمده است با تلاش فراوان سعی در جمع آوری این سؤال و جواب ها از 27 جلد تفسیر نمونه و 10 جلد پیام قرآن و نظام بخشیدن به آنها نمودند و در نتیجه یکصد و هشتاد سؤال و پاسخ مهم را گردآوری کرده اند. باید گفت که این سؤالات در زمینه های مختلفی از جمله: خداشناسی، نبوت و امامت، معاد، عدل، قرآن، احکام و دیگر مبحث اعتقادی، قرآنی، معرفتی و تاریخی مطرح شده است.
تسلسل تنازلی در حکمت یمانی
نویسنده:
محمد موسوی بایگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
تسلسل از مهم‌ترین مسائل فلسفی است که به سه صورت قابل تصور است: در جهت تصاعد، تنازل و جمع بین هر دو. حکما بطلان تسلسل را مشروط به تحقق دو شرط دانسته‌اند: ترتب آحاد سلسله بر یکدیگر و اجتماع بالفعل همه افراد در وجود. میرداماد معتقد است شرط اجتماع بالفعل افراد، شامل جانب تنازل نمی‌شود بنابراین تسلسل در این جهت محال نیست. در مقابل، محقق سبزواری و علامه طباطبایی هر یک به طریقی، این ادعا را رد می‌کنند. در این مقاله نشان داده می‌شود که مقصود میرداماد، عدم استحاله به حسب وجود دهری است و اشکالاتی که وارد شده ناصواب است.
صفحات :
از صفحه 129 تا 147
چرایی و چگونگی ورود مسائل فلسفی در علم کلام
نویسنده:
فضل الله خالقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این نوشتار کوشش شده است به این سؤال اساسی که چرا و چگونه مسائلی (بطور خاص، جسم و احکام و حالات آن و نیز مسئله جوهر و عرض) که بنظر میرسد ماهیت فلسفی خالص دارند، در مباحث کلامی که بطور ویژه شکل و ماهیت دینی دارند راه پیدا کرده و جزئی از مسائل آن را تشکیل دهند. پاسخگویی به این مسئله مستلزم کاوشگری در اندیشه های فیلسوفان و متکلمان در بستر تاریخی است که حاصل آن در این مقاله انعکاس یافته است. تأکید بر تبادل و تأثیر متقابل فلسفه و کلام و نحوة تسّری این اندیشه ها در حوزه های یکدیگر از جمله نتایجی است که در قالب این مقاله بازنمون شده است. در این نوشتار روشن شده است که ضرورت اثبات صانع عالم متکلمان را به بحث از جسم و حالات و احکام آن کشانده و از همین رهگذر زمینة مباحث فلسفی در کلام گسترده تر گشته و راه برای فیلسوف ـ متکلمانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی در جهت فلسفی ساختن ساختار کلام هموارتر شده است.
ماهیت نفس در کلام اسلامی
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
تجرد نفس، از مسایلی است که در فلسفه اسلامی ‌بیشتر از کلام مورد توجه بوده است. برخلاف فیلسوفان اسلامی‌ که در این امر اتفاق نظر دارند، در میان متکلمان برخی چون غزالی و راغب، قائل به تجرد نفس‌اند و گروهی آن را انکار می‌کنند. در این مقاله مسأله ماهیت نفس را در آثار مهم کلامی ‌مورد مطالعه قرار می‌دهیم.
صفحات :
از صفحه 113 تا 134
عقده حقارت و راهکارهای درمان آن در منابع اسلامی
نویسنده:
حبیب الله طاهری
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در دیدگاه الهی، انسان موجودی دوبعدی است و مرکب از جسم و روان و مسأله سلامت و بیماری برای هر دو بعد انسان مطرح است .همان‌طور که جسم انسان به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌‏گردد، روح او نیز چنین است. یکی از امراض روانی که انسان عصر حاضر در جوامع بشری به آن مبتلا‌ست، احساس حقارت و خودکم بینی است که به رغم شیوع آن متأسفانه از دیدگاه اسلام کم تر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است . در مقدمه این مقاله به تعریف و تبیین احساس حقارت پرداخته شده است، سپس در متن مقاله به علل و عوامل و آثار و تبعات آن اشاره کرده‏ایم و در قسمت آخر به راهبردهای درمان آن در منابع اسلامی پرداخته‌ایم .
پایه های علمی و منطقی عقائد اسلامی
نویسنده:
ابوطالب تجلیل تبریزی؛ مترجم: محمدتقی مجتهدی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
قم: تسنیم,
کلیدواژه‌های فرعی :
امامت , اسماء , توحید , نبوت , فطرت , علی , معجزه , وجود , معاد جسمانی , برهان صدیقین (اثبات خدا) , خداشناسی , جسم , خلقت , ممکن الوجود , جبر و تفویض , اهل البیت , مولی , حدیث ثقلین , آیه التطهیر , آیه ولایت , قبر , قیامت , مرگ , شفاعت , جهنم , کثرت , حدیث غدیر , برهان حرکت (اثبات خدا) , برهان حدوث (اثبات خدا) , برهان نظم (اثبات خدا) , امر بین امرین , حدیث منزلت , آیات الهی , حدیث سفینه , حساب اعمال , براهین , اثبات واجب الوجود , امکان و وجوب , سلسله علل و معلولات , قانون تومودینامیک , برهان نفس , عالم تکوین , برهان جمال , برهان فساد و نابودی , برهان وحدت نظام , برهان هدایت (اثبات خدا) , فیض تشریعی , برهان حقیقت , برهان تمییز , برهان صرف , برهان اقتضاء , برهان ترکب , بساطت , اجزاء خارجیه , اجزاء عقلیه , صدور کثرت , رازقیت , صادر اول , صفات ثبوتیه و سلبیه , عدل و ظلم , فصاحت و بلاغت , تورات و انجیل , آکل و مأکول , شهود و گواهان , آیه اولی الامر , امامان دوازده گانه , کتب شیعه امامیه , قرآن , بقای روح ,
چکیده :
کتاب «پایه های علمی و منطقی عقائد اسلامی» تالیف ابوطالب تجلیل تبریزی، به بررسی مباحث علمی و منطقی در عقائد شیعی پرداخته است. در ابتدای کتاب براهین خداشناسی مطرح شده است که از جمله آن ها می توان به برهان های صدیقین، امکان و وجوب، حدوث و ... اشاره کرد. در مبحث بعد نگاهی به آیات الهی برای شناخت عظمت آفرینش صورت گرفته است و همچنین موضوع توحید مورد بررسی قرار گرفته است. در مباحث بعد نیز موضوعاتی همچون جبر و تفویض، اسماء و صفات الهی، نبوت عامه، معجزات، اعجاز قرآن کریم، مسئله معاد، امامت و سایر مباحث اعتقادی از نظر گذشته است.
توازن روح و جسم در مدار تربیت اسلامی: نگرشی تطبیقی با مکاتب دیگر
نویسنده:
محمد شریفانی، محسن قمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پایه‌ی نظام تربیتی هر مکتب اخلاقی، بر جهان‌بینی آن مکتب بنا شده است که مهم‌ترین جزء این جهان‌شناسی نیز، انسان‌شناسی آن مکتب است. مکاتب غیرالاهی بر مبنای فهم خویش از انسان، گاهی به سمت توجه تام به ارزش‌های مادی گرویده‌اند و گاهی در ورطه‌ی غفلت از مادیات و فرو افتادن در ماورا افتاده‌اند؛ گاهی نیز به نوعی تعادل - البته غیرمتکی به ارزش‌های الاهی- رسیده‌اند. در این میان، نظریه‌ی اخلاقی تربیتی اسلام بر انسان‌شناسی دوبعدی بنا می‌شود؛ به این بیان که انسان را مرکب از دو ساحت وجودی روح و جسم می‌داند و البته اهتمام ویژه را متوجه روح می‌کند. این مقاله به بیان بخشی از این انسان‌شناسی، یعنی قرار گرفتن دوگانه‌ی روح - جسم به عنوان موضوع و محطّ تربیت انسان و مقایسه‌ی آن با مکاتبی می‌پردازد که در این زمینه حرفی داشته‌اند و مورد توجه قرار گرفته‌اند. در پایان نیز نتیجه می‌گیرد که در عین دوگانگی روح و جسم و تأثیر و تأثّر متقابل این دو بر یکدیگر، اصالت با روح است و نقش کلیدی را در تربیت انسان بازی می‌کند.
صفحات :
از صفحه 137 تا 162
اقسام جوهر از نظر صدر المتالهین
نویسنده:
زهرا مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
صدرالمتالهین درباره مسائل جوهر و عرض همانند بسیاری از مسائل فلسفه اسلامی دارای نظرات خاصی است، اما در بسیاری از نوشته های خود بر اساس نظرات عام فلسفی بحث می کند و محقق را پیرامون نظر نهایی خود به اشتباه می افکند. این مقاله در صدد است تا بیان کند که در بحث اقسام جواهر نظر صدرا آن است که جوهر، جنس الاجناس نبوده، اقسام جوهر نیز هیچ کدام از قبیل ماهیات نیستند، بلکه اختلاف آنها به وجود و نحوه وجود آنها باز می گردد. ماهیات اموری هستند فارغ از آنکه جسم یا عقل یا برزخ میان آنها باشند.نفس انسانی نیز به واسطه سعه وجودی خود می تواند از عالمی به عالم دیگر قدم گذارد و با حرکت جوهری و اشتداد مرتبه وجودی خود، با محسوس و متخیل و معقول متحد شود. بنابراین، نفس نیز از سنخ ماهیات نیست. صورت جوهری نیز که عین فعلیت و هویت اشیاء است، از سنخ وجود است. هیولا تنها جوهری است که به روشنی مشخص نیست که صدرالمتالهین آن را از سنخ ماهیات می داند یا خیر.همچنین این مقاله به نظر ملاصدرا پیرامون تعریف جوهر و عرض، اقسام جوهر و میزان در تشخیص جوهر از عرض می پردازد.