جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫فرقه اسماعيليه يکي از فرق اسلامي و منشعب از مذهب شيعه مي‌باشد، که در عصر حاضر شاخه‌هاي متعددي از اين فرقه، مانند بهره‌ها و خوجه‌ها در شبه قاره هند زندگي مي‌کنند، و از نظر اقتصادي و اجتماعي فعاليت‌هاي چشم‌گيري دارند. اين رساله با روش تحقيق ميداني و مصاحبه با شخصيت‌هاي مشهور اسماعيليه، به بررسي وضعيت سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي اين فرقه در صد سال اخير در کشور هندوستان پرداخته است. پس از تقسيم اسماعيليان به دو جناح مستعليه و نزاريه در مصر، اين فرقه در هند نيز به دو گروه بهره‌ها و خوجه‌ها تقسيم شدند. فرقه بهره از لحاظ اعتقادات و احکام به مذهب شيعه اثني‌عشري نزديک‌تر است. دوران امامت در اين فرقه تا بيست و يکمين امام ادامه يافت، و بعد از آن، سلسله داعي‌ها آغاز شد. در زمان حاضر، سيد برهان‌الدين داعي کنوني اين فرقه در هندوستان است. در نزاري‌ها، انحراف اعتقادي شدت بيشتري داشته است، و در حال حاضر چهل و نهمين امام اين فرقه، کريم شاه‌حسين مي‌باشد. بهره‌ها به دو گروه تقسيم شدند، که گروه مهم آن متعلق به تاجران شيعي است، و گروه ديگر آن کشاورزان هستند که جزء سني‌ها مي‌باشند و جمعيت آن‌ها بالغ بر يک ميليون نفر است. بهره‌ها مؤسسات مالي و اقتصادي بزرگي دارند و در حالي که از يک زندگي کاملا مرفه برخوردارند، هيچ کاري با سياست ندارند. خوجه‌ها که در سال 148 هجري از اسماعيليه جدا شدند، در طول زمان، به چند شاخه تقسيم گشتند که در حال حاضر مسلک آقاخاني از جمله آن‌هاست. اين فرقه در هند به نام خوجه‌ها، و در پاکستان به نام ملتاني و شمسي‌ها معروف هستند. خوجه‌ها در اکثر شهرهاي مهم و تجاري هند حضور دارند، اما بيشتر در بمبئي و گجرات زندگي مي‌کنند. آن‌ها نيز از وضعيت اقتصادي خوبي برخوردارند و با سياست چندان کاري ندارند.