جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر، دیدگاه‌های عارفان معاصر در کشف و شهود عرفانی یا همان تجربه عرفانی و مولفه‌های آن را تجزیه و تحلیل کرده و شیوه‌های عقلانی و برهانی آنان در تبیین مفهوم مکاشفه عرفانی و شاخصه‌های آن را شرح می‌دهد. از نظر نویسنده عرفای متأخر براهمیت علمی و ارزش عملی مکاشفه با روش‌های خاص خود تأکید می‌کردند و در زنده نگاه داشتن و پویا ساختن مسایل عرفانی اهتمام می‌ورزیدند و با این‌که خود هر کدام به عنوان یک فقیه، متکلم و فیلسوف تمام عیار بودند، اما بر مسأله مکاشفه پای‌بندی خاصی نشان داده و مقولات جدیدی در این عرصه پدید آوردند؛ به طوری که مسأله تجربه دینی غرب، حاصل برخی از همین تفکرات معقول و مسوول عرفای متأخر مسلمان محسوب می‌شود. نگارنده در سه فصل روش خاص هر یک از عارفان متأخر به ویژه امام خمینی، آیت‌الله سیدعلی قاضی، آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی و علامه سیدمحمدحسین طباطبایی را در تبیین مسایل عرفانی و کشف و شهود عارفانه مطرح و در پایان، روش‌های بحث عرفانی آن‌ها را با هم مقایسه کرده است. فصل اول به کلیاتی از بحث تجربه‌گرایی دینی و زمینه‌های تاریخی آن اختصاص دارد و دیدگاه‌های برخی فلاسفه غرب و بعضی از متکلمان مسلمان، مانند اشاعره، معتزله، جهمیه، حنابله، اهل حدیث و... نظریات متصوفه و عرفای مسلمان منعکس می‌گردد. آن‌گاه مبانی نظری تجربه دینی و تجربه عرفانی که طبق آن نوع خاصی از معرفت به وسیله کشف و شهود به دست می‌آید، که از عقل بالاتر بوده و با هیچ زبانی قابل وصف نیست، وصف گردیده و دیدگاه برخی عرفای متأخر در این زمینه بیان شده است. در فصل دوم با عنوان"مکاشفه" دیدگاه‌های آیت‌الله سیدعلی قاضی، میرزا محمدعلی شاه‌آبادی، علامه طباطبایی و امام خمینی در امکان مکاشفه، ارزش مکاشفه، اقسام مکاشفه، کیفیت مکاشفه، رابطه بین ریاضت و مکاشفه، معرفت‌زا بودن کشف و شهود عرفانی، رابطه فطرت و مکاشفه، رابطه معرفت نفس و مکاشفه، رابطه تهذیب اخلاقی و مکاشفه، نسبت بین عشق و عرفان و تجربه عرفانی و رابطه بین سلوک عرفانی و مکاشفه تبیین می‌گردد. در فصل سوم نوع نگرش این چهار دانشمند و عارف و روش خاص شان در عرفان نظری و عملی و نگاه ویژه آنان به تجربه عرفانی و مکاشفه با هم مقایسه می‌گردد.

چگونگی‌ نزول‌ قرآن‌ از مباحث‌ کهن‌ تفسیری‌ و کلامی‌ است‌ که‌ مطمح‌ نظر عالمان‌ اسلامی‌ قرار گرفته‌ است. امروزه‌ با پیش‌ کشیدن‌ مباحث‌ تجربة‌ دینی‌ و تفسیر حقیقت‌ دین‌ و نبوت‌ بر آن، برخی‌ از روشنفکران، به‌ انکار نزول‌ آسمانی‌ پرداخته‌ و حقیقت‌ قرآن‌ را معلول‌ تجربة‌ دینی‌ پیامبر اسلام9 تفسیر کرده‌اند. نویسنده‌ در این‌ مقاله‌ به‌ تدوین‌ و تحلیل‌ دیدگاه‌های‌ کهن‌ و معاصر از چگونگی‌ نزول‌ قرآن‌ می‌پردازد که‌ عبارتند از: 1. نزول‌ لفظی‌ (قرآن‌ عین‌ کلام‌ خدا)؛ 2. نزول‌ معنایی‌ (قرآن‌ کلام‌ نبوی)؛ 3. انکار نزول‌ (قرآن‌ محصول‌ تجربة‌ دینی‌ پیامبر)؛ 4. نزول‌ حقیقت‌ مجردة‌ قرآن‌ (تفسیر عرفانی). در این‌ نوشتار، روشن‌ خواهد شد نظریة‌ اول‌ که‌ نظریة‌ معروف‌ متکلمان‌ و مفسران‌ است، هر چند با ظواهر آیات‌ سازگاری‌ دارد، مبانی‌ و اصول‌ فلسفی‌ و عرفانی، آن‌ را بر نمی‌تابد که‌ در متن‌ مقاله‌ به‌ نظریه‌ بزرگانی‌ مانند محیی‌الدین، صدرالمتألهین‌ و امام‌ خمینی‌ اشاره‌ خواهد شد. نظریة‌ چهارم، برگزیدة‌ عارفان‌ و حکمت‌ متعالیه‌ است‌ که‌ با آیات‌ و مبانی‌ عقلی‌ و فلسفی‌ جمع‌ می‌شود.

فرهنگ و تمدن اسلامی بیش از همه فرهنگها و تمدنهای موجود در جهان مورد حمله قرار گرفته است. پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره)، دشمنی غرب با اسلام فزونی یافت و با ابزارهای مختلفی در صدد برآمدند که چهره اسلام و پیامبر اسلام (ص) و انقلاب ایران را مشوش جلوه دهند. به خاطر همین، در اوج مبارزه جهان غرب با اسلام، از چهره پلید ‏‎"‎‏سلمان رشدی‏‎"‎‏ استفاده نمودند و سخنان او را به عنوان سپری در جلو خود قرار دادند. امام خمینی (ره) که با لطف الهی متوجه عمق این ستیزه جویی غرب بود با آن به شدت برخورد کرد و علماء و مسلمانان جهان هم از ایشان حمایت کردند. و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای نیز بر ابدی بودن این حکم پافشاری کردند. ما در این رساله سعی داریم که پایه و مبنای اصلی کتاب ‏‎"‎‏ آیات شیطانی‏‎"‎‏ که همان توهین به پیامبر اسلام در قالب ‏‎"‎‏ افسانه غرانیق ‏‎"‎‏ می باشد، با روش و اسلوب جدیدی و فقط از دریچه تحقیق و ‏‏ بحثهای علمی بررسی نماییم تا همگان به بی اساس بودن این کتاب پی برده و قوت مبانی اسلامی در نزد آنان روشن گردد. ما در این کتاب نخست در مورد جعل حدیث سخن گفته ایم و سپس فصلی در مورد شیطان شناسی آورده ایم، آنگاه در فصل دوم به نقل خود افسانه غرانیق پرداخته و در فصل سوم آن را از جهت لغت و سند و متن به طور کافی بحث کرده ایم و چون به دو آیه استشهاد کرده اند (73 اسراء و 52 حج) برای همین به تفسیر آن پرداخته و سپس سه فصل اصلی کتاب در رد افسانه غرانیق را آورده ایم.

یکی از مخرب ترین امراض نفسانی انسان رذیلت حسد است. حسادت این پتانسیل را دارد که مقام عبودیت و بندگی انسان را نابود کند همچنان که با موجودی به نام ابلیس چنین کرد. در مکتب اسلام، یکی از اهداف تربیتی قرآن کریم به اقتضا فرمایش الهی «وَ شِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُور ِ» درمان بیماری های نفسانی انسان است. قرآن کریم حول محور توحید و عبودیت الگویی از درمانگری نفس در بیماری هایی همچون حسد را ارائه می دهد. معرفت افزایی، الگوسازی در قالب داستان و تمثیل، وعده بهشت و جهنم، تعوذ، تغییر اراده، راهکارهای عملیاتی همچون خیرخواهی نسبت به دیگران و ابتلا از جمله روش های درمانگری حسد در نظام اخلاقی قرآن است که حول محور عبودیت و توحید ارائه می شود. در این مقاله برآنیم مدل و الگوی قرآنی در درمان حسد را با رویکردی تحلیلی بررسی کنیم و از این گذر به الگوی روشمند و بدیعی از درمانگری با محوریت عبودیت و توحید در مقایسه با مکاتب دیگر برسیم.

در این نوشته تلاش می کنیم تا ضمن تعریف عقل ، فرهنگ، مدیریت فرهنگی و مدیریت از دیدگاه اسلام، جایگاه عقل عملی در مدیریت فرهنگی را بررسی نماییم. سوال اصلی این است که نقش عقلانیت در مدیریت فرهنگی چیست؟ پاسخ این است که عقل با توجه به موضوع اجتهاد و حجیت آن در عرض ادله استنباط احکام شرعی بوده و همچنین در فهم برخی از مصالح و مفاسد و ملاکات احکام و حسن و قبح و وجود ملازمه میان حکم شرع و عقل و تفسیر و تاویل متون، در مدیریت فرهنگی جامعه و مقابله با آسیب های اجتماعی و... نقشی اساسی ایفا می‌کند. طبق نظر اکثر اندیشمندان اسلامی این اصل پذیرفته شده است که آیات و احادیث را می توان با محک عقل سنجید و اگر با عقل مخالفت داشته باشد، باید تأویل شوند. همچنین این مبنا که ظواهر دینی در برابر براهین ‌عقلی، مقاومت ندارد مورد قبول همه متفکران اسلامی است. در پایان ویژگی‌های مدیر فرهنگی را از دیدگاه آیات کریمه مورد بررسی قرار داده‌ایم.

امام خمینی، احیاگر بزرگ قرآن در عصر حاضر، در مکتوبات و سخنرانی ها، اندیشه های قرآنی خود را در مورد منزلت و عظمت قرآن تبیین نموده است. ایشان در بیانات خویش که طی سال های متمادی در مناسبت های مختلف آمده است، جامعیت و فراگیر بودن، عظمت، انسان ساز بودن اعجاز در معارف و محتوی، گستردگی مخاطبین، رابطة قرآن و احادیث و ادعیه، مهجوریت قرآن و برخی دیگر از ویژگی های آن را که برگرفته از کلام وحی و احادیث معصومین(ع) می باشد مورد اشاره قرار داده اند. امام اعتقاد دارد که قرآن دارای مراتب معنایی است به گونه ای که بخشی از معارف ژرف آن تنها برای اهل بیت(ع) قابل دستیابی است.

در این پژوهش با استناد و استشهاد به آیات و روایات سعی شده است تا مشخص شود که کلام حضرت امام خمینی (رحمه الله علیه) ملهم از آنهاست و نیز به نقش تعالیم دینی در رهبری و راهبرد جامعه در جهت حکومت دینی اشاره شده و مورد بررسی قرار گرفته است و در هر فصل بعد از بیانات حضرت امام (ره) به ذکر شواهد قرآنی و روایی استناد جسته ایم و طرح، شامل سه بخش و هر بخش، از فصول مختلف تشکیل شده است و ضمنا هر بخش مربوط به یک دوره (تاریخی) از انقلاب اسلامی می باشد که پیام حضرت امام با توجه به موضوع هر فصل، طرح و تبیین شده است و در یک بررسی جامع به پایه های اساسی تفکرات حضرت امام (ره) اشاره کرده ایم از جمله : 1- قیام الله 2- استقامت و پایداری 3- تکلیف 4- ظلم ستیزی و ...

امروزه مهم‌ترین عنصر سازمان، نیروى انسانى است و چون همه نیروهاى انسانى سازمان، کارآمد نیستند، از این‌رو، نمى‌توان به هر یکى از آنها، هر کارى را واگذار کرد، بلکه باید افراد را بر اساس معیارهاى خاص گزینش کرد. بر این اساس، مسئله شایسته‌سالارى مطرح مى‌شود. شایسته‌سالارى عبارت است از: واگذارى کارى به افراد، تحت شرایط، معیارها و شاخص‌هاى خاص. البته شایسته‌سالارى از نظر قرآن کریم داراى معیارهایى ویژه مانند ایمان، تقوا، علم، عدالت، راستگویى، بصیرت بینش سیاسى، اخلاق نیکو، رفق و مدارا، قاطعیت، انتقادپذیرى، تغافل، ایجاد امیدوارى، صبر و استقامت مى‌باشد که در این نوشتار مورد بررسى قرار مى‌گیرند. این مقاله با روش توصیفى ـ تحلیلى و با ابزار فیش‌بردارى، به مطالعه متون تفسیرى پرداخته و هدف از آن، استخراج معیارها و ملاک‌هاى شایسته‌سالارى است.

بر اساس گزارش قرآن کریم، حضرت عیسی علیه‌السلام به آمدن پیامبری پس از خود به نام «احمد» بشارت داده است. آنچه هر پژوهشگری را به تأمّل و پژوهش بیشتر وامی‌دارد، یافتن پاسخ به این پرسش‌هاست که این بشارت در کجا بیان شده است و حضرت عیسی علیه‌السلام با چه تعبیری از پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آلهیاد کرده است؟ آیا در اناجیل موجود می‌توان نشانه‌هایی از این بشارت یافت؟ این نوشتار با بررسی آیه بشارت عیسی علیه‌السلام تلاش کرده است به پرسش‌های بالا پاسخ دهد و آیات احتمالی را که در آن عهدین به نبوت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اشاره کرده‌اند، جمع آوری کند. اگرچه با توجه به محرف بودن عهدین نمی‌توان به صورت یقینی ادعا کرد آنچه در این کتاب آمده است همان بشارتی است که قرآن کریم آن را گزارش کرده است.

چکیده ندارد.