جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اگرچه بيشتر فقهاي اماميه، سن پانزده سالگي را اماره بلوغ در پسران و سن نه‌سالگي را نشانه بلوغ در دختران دانسته‌اند، اما اختلاف روايات در بيان سن بلوغ، مي‌تواند گوياي تنوع و عدم يکساني زمان بلوغ در افراد باشد. رواياتي که به‌طور مطلق نه‌سالگي را سن بلوغ دختران معرفي کرده، از نظر سند ضعيف بوده و از نظر دلالت نيز ظهور ندارند. در مقابل، رواياتي که ملاک بلوغ دختر را سن او دانسته‌اند، از نظر سند و دلالت تام است، و تنها اشکال اين روايات اعراض مشهور از آن‌ها مي‌باشد. دليل اصلي فقهاي اماميه، با وجود قبول ضعف روايات دسته اول و همچنين ناتمام بودن دلالت آن‌ها، شهرت مي‌باشد. بر همين اساس، در مورد سن بلوغ پسران نيز مشهور به رواياتي عمل کرده‌اند که سن بلوغ را پانزده سال مي‌داند، و از رواياتي که سنين سيزده و چهارده سال را ملاک بلوغ پسران دانسته، اعراض کرده‌اند. البته اعراض مشهور از يک روايت، با وجود داشتن شرايط حجيت و دلالت، موجب ضعف آن نمي‌شود. پس چنين رواياتي به قوت خود باقي بوده و در صورتي که قابل جمع باشند بايد آن را توجيه کرد. عمل مشهور درباره تعيين نه سالگي به‌عنوان سن بلوغ دختران مي‌تواند با اين تصور باشد که معمولاً دختران در اين سن، عادت ماهيانه مي‌بينند. به‌عبارت ديگر، مشهور نيز ملاک بلوغ دختران را حيض دانسته‌اند. بنابر اين، سن يک اماره شرعي براي بلوغ نخواهد بود؛ زيرا ممکن است دختران در شرايط مختلف، در سنين بالاتر بالغ گردند. بر اين اساس، و با توجه به روايات مي‌توان دريافت که از نظر شرع، سن بلوغ در افراد، داراي يک حداقل و يک حداکثر مي‌باشد که در اين محدوده بايد به علايم و نشانه‌هاي ديگر از قبيل حيض، احتلام، خروج مني و انبات شعر، نيز توجه نمود. بدين ترتيب، محدوده سن بلوغ براي دختران، اتمام نه‌سالگي تا سيزده سال، و براي پسران سيزده تا پانزده سال مي‌باشد.