جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : اين اثر به تبيين ابعاد مختلف همکاري اجتماعي و مصاديق مختلف، اقتصادي، مادّي و معنوي آن مي پردازد. نويسنده مي کوشد از منظري قرآني و روايي تفسيري از تکافل اجتماعي و مصاديق مختلف آن ارائه کرده و جنبه‌هاي اقتصادي آن، مانندِ تأمين معيشت مردم و از بين بردن فقر اجتماعي در جامعه اسلامي را برجسته سازد. پژوهش حاضر در چهار فصل ارائه شده است. نگارنده در مقدّمه، مفهوم تکافل اجتماعي(همکاري اجتماعي) را از لِحاظ لغوي و اصطلاحي و نسبتِ بين تکافل و ضمان و مفهوم تکافل مادّي و معنوي را بيان مي کند. وي در فصل اوّل نيز مباحث عامّ مربوط به تکافل و اقسام آن، همچون: تکافل عبادي، اخلاقي، دفاعي، جنايي، اقتصادي، علمي، و خانوادگي را در اسلام و نيز مباحث اجتماعي آن را از منظر قرآني و روايي شرح مي دهد. در فصل دوم موضع دين اسلام و نظام سرمايه‌داري غرب را درباره همکاري اجتماعي منعکس کرده و رسيدگي به حاجات مادّي و دنيوي انسان‌ها، گسترش کار و توليد در جامعه براي تأمين رفاه مادّي، اصلاح سيستم توزيع و اصلاح قيمت‌ها، اصلاح طبقات اجتماعي و وضعيت اشتغال از جنبه اجتماعي و اقتصادي در اسلام، همراه با اِشکال هاي نظام سرمايه‌داري غرب درباره همکاري اجتماعي و خانواده را بيان مي‌کند. نگارنده در همين زمينه با اشاره به اقتصاد اسلامي و اهمّيت دادن اين اقتصاد به بازار اسلامي و تحريم ربا و احتکار در اين بازار و مشروعيت بخشيدن به ملکيت فردي و اجتماعي، اقتصاد نظام سرمايه‌داري را از اين جهت نيز به چالش مي کشد. وي در فصل سوم ديدگاه‌هاي اعتقادي و اخلاقي دين اسلام در زمينه همکاري اجتماعي و تشويق بر اِنفاق و گذشت، ايثار، تعاون و همکاري در امور مادّي و غير مادّي و ترويج فرهنگ خُمس، زکات، اِنفاق، قرض، صدقه، وقف، و کفّاره در جامعه اسلامي براي ايجاد رفاه نسبي براي همگان و از بين بردن نظام طبقاتي مي پردازد و اين موارد را از مصاديق همکاري اجتماعي مي‌خوانَد. فصل چهارم ضمن بيان آثار و برکات تکافل اجتماعي، سيره پيامبر اسلام و اهل بيت( را در اين زمينه ترسيم و تأمين معيشت، عدم اسراف و تبذير و گسترش قرض‌الحسنه در جامعه اسلامي را در سيره آنان برجسته مي سازد.