جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابي مفصل در اصول و قواعد علم کلام که دريک مقدمه (5 باب) و بيست و دو مطلع و يک خاتمه تنظيم شده و درآن بتفصيل از مباحث مهم کلامي همانند واجب الوجود و عقايد ملل ونحل و ديگر فرق شيعي سخن رانده و در ص (51پ تا 76ر) تفسيرکلامي و اعتقادي با مقدمه در 18 تحقيق ازسوره حمد ارائه داده است کتابي مفصل در اصول وقواعد علم کلام که دريک مقدمه (5 باب) وبيست ودو مطلع ويک خاتمه تنظيم شده ودرآن بتفصيل از مباحث مهم کلامي همانند واجب الوجود وعقايد ملل وغل وديگر فرق شيعي سخن رانده ودر ص (51پ تا 76ر) تفسيرکلامي واعتقادي با مقدمه در 18 تحقيق ازسوره حمد ارائه داده است آغاز كتاب: حمد سزاوار نيست حقيقتي را مگر حقيقت بي نياز بالذات از جميع جهات که هستيش عين ازل و ابد باشد و عاجز و جاهل و مفتور مطلقا نباشد، ليس لذاته اول و آخر و ظاهر و باطن و ترکيب و تغيير ... [فهرستواره منزوي 9/533]

پدر مؤلف که خود از بزرگان و علماي يهود بود پس از کشف انحرافات و کجرويهاي اين قوم از آن روي گردانده و مسلمان شد و ردي بر عقايد يهود نگاشته، فرزند مؤلف (نگارنده اين رساله) نيز در دنباله کار پدر رساله پيشين و اين رساله را برشته نگارش درآورد. در الذريعة و نسخه شماره 1186/2 دانشگاه تهران، آغاز اين رساله بگونه ديگريست ولي آغاز نسخه 1186/3 دانشگاه تهران با نسخه دردست ما برابر است ردي است بر يهود درقولشان بر متابعت از تورات وحضرت موسي علي نبينا وآله وعليه السلام با استفاده از کتب خود ايشان. پدر او يهودي بوده وخود او در يزد مي زيسته وبه سال 1211 <محضر الشهود في رد اليهود نگاشته است او جز اين کتاب دوگفتار ديگر در رد يهود نگاشته است. پاسخ به بعضي ادعاهاي يهود و اينكه پيرو تعاليم كتاب توراة و انجام دهنده دستورات حضرت موسي عليه السلام مي باشند، با استناد به كتابها و تواريخ خودشان. (سيد احمد اشكوري) در دفتر ش 1186 چند رساله ايست در رد يهود كه اكنون ميشناسيم: 1-محضر الشهود في رد اليهود 2-ذم اليهود (رسالة في ... ) 3-رد بر يهود 4-حجج الاسلام؛ طباطبائي يزدي، حسين بن مرتضي 5-آيه هاي از تورات؛ جديد الاسلام‌، علي قلي بن محمد (محمد تقي دانش پژوه) رديه و نقدي ديگر بر كردار و پندار دين يهود است كه در بيش ترين نسخه ها به عنوان ذيل افزوده گرديده است مولف ضمن برشمردن كذب هاي يهوديان از جمله گويد: « ... دروغ اول ايشان كه ميگويند ما بشريعت تورية عمل مي كنيم ممكن نيست عمل كردن ايشان بسواي شهر بيت المقدس و آن هم در حالتي كه اصل بيت المقدس آباد باشد و اولاد حضرت هارون در خدمت و آداب آنخانه معين باشند و اولاد حضرت موسي هم از براي خدمات ديگر معين باشند و مكان قربانگاه نيز آماده باشد و هر وقت خواهند قرباني بعمل آورند آتش از آسمان بيايد و آن قربانيرا بسوزد كه علامت مقبول بودن آن قرباني است با چندين اساسهاي ديگر وقتي كه همه موجود شود آنوقت ميتوان بشريعت تورية عمل نمود و إلا ممكن نيست ... آن عبادت نيست معصيت است چون بدون گفته خدا و رسولش بدعت چند بنا گذارده اند ... » مرعشي نجفي، محمود آغاز كتاب: بر ارباب اولوالالباب مخفي نماند که جماعت بني اسرائيل را داعيه اين است که ما به شريعت تورات و به فرموده حضرت موسي عمل مي نمائيم حال ما درتکذيب ايشان و دربطلان افعال ايشان دليلي چند مي آوريم انجام كتاب: هر يک قرباني به خصوص داشتند که آن قرباني کفاره آن عمل را از براي ايشان حاصل مي نمود نهايت بعد از خرابي بيت المقدس ثاني که آن قربانيها بالمره موقوف و منسوخ شده ديگر چاره کار ايشان را چيزي نمي کند و کفاره گناهان ايشان نمي شود مگر قبول اسلام و بعد از قبول اسلام هم چيزي چاره آن را نمي کند مگر اطاعت وبندگي [الذريعة 20/152؛ نسخه هاي خطي فارسي منزوي 2/947؛ دانشگاه تهران 6/2252؛ فهرست نسخه هاي خطي فارسي (منزوي) 1/948؛ مرعشي 35/64؛ فهرستواره منزوي 9/320]

آغاز از ذكر رساله ابوالقاسم حكيم سمرقندي به دستور امير ساماني در رد گمراهان و هوا پرستان و مبتدعان بخارا و سمرقند سپس اخلاق و عبادات روز دوشنبه 26 رمضان. گويا گرفته از سواد اعظم سمرقندي يا عقائد فرق اسلامي پارسا (محمد تقي دانش پژوه) [نشريه 9/120 و 491: 6 - چاپ جيبي]

حاشيه اي است از شارحي ناشناس بر كتاب «الغرض و الغاية» مير سيد شريف جرجاني با عناوين «قال -اقول» آقا بزرگ نگارش اين رساله را در الذريعه به يكي از اصحاب منسوب داشته و آن را با عنوان «افعال الله تعالي» شناسانده است. [اهدائي رهبر4-1]

اين كتاب ضمن عنوان مسائل مختلف در اعتقادات و معارف، آن را نسبتاْ عالمانه نوشته است. (سيد محمود مرعشي) [مرعشي 28/55]

مختصري است در اعتقادات که آن را دريک مقدمه وچهار فصل، تعريف قضا وقدر خلق اعمال وافعال، سبب نهي از صحبت ازقضا وقدر، درتفسير آيات متشابهه در جبر. رساله اي اعتقادي در خصوص قضاء و قدر است و در يك مقدمه و چهار فصل بدين شرح نگاشته شده است: مقدمه: فهي انه لاريب ان لهذا العالم موجدا؛ الفصل الاول: ‌في تعريف القضاء و القدر؛ ‌ الفصل الثاني: ‌في تحقيق مسألة خلق الاعمال و الافعال؛ الفصل الثالث: ‌في سبب ما ورد من النهي عن الكلام في القضاء؛ ‌الفصل الرابع: في الاشراة إلي بيان معني ما تضمنته بعض الآيات المتمسك بها. اهل الضلال لا ثبات الجبر. (سيد محمود مرعشي) ‌ آغاز كتاب: الحمد لله الذي حكم بوجود ما يريد وجود فكان قضاء‌جاريا علي وفق الحكمة و النظام و قدر ما أراد تقديره ... انجام كتاب: علي ما فعلوه في هذه الدار من الكفر و أنواع المعاصي وليكن هذا آخرت ما أردنا إيراده في هذه الرسالة و الحمد لله. [الذريعة 3/406؛ مرعشي 33/359؛ عكسي مركز احياء ميراث 5/353؛ ذريعه 3/406 شماره 1455؛ ]