جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
الهیات بالمعنی الاخص
>
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
>
افعال واجب(حکمت نظری)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 69
عنوان :
مفهوم ذاتی در حسن و قبح عقلی از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی؛ زینب یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراکات اعتباری
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
امور اعتباریه صرف
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق و معرفت شناسی
,
وجود شناسی اخلاق
,
مفهوم ذاتی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک کلیات ,
عدل الهی ,
نظریه امر الهی (فرا اخلاق) ,
حسن و قبح افعال ,
فلسفه اسلامی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
معقول اول ,
کمالات اولیه انسانی ,
حسن و قبح عینی ,
قلمرو نظریه حسن و قبح ,
رابطه ذاتی و عقلی ,
ارزش شناختی حسن و قبح ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
از دیرباز، مسئلۀ حسن و قبح از دو منظر وجودشناختی و معرفتشناختی در فلسفه و کلام مورد بحث قرار گرفته است. جستار پیش رو درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبائی، راه حل جدیدی برای مسئلۀ حسن و قبح ارائه میدهد یا نه؛ و در صورت پاسخ مثبت، این راه حل از کدام حیث (وجودشناختی یا معرفتشناختی) به مسئله پرداخته است؟ مقاله نشان میدهد که نظریۀ ادراکات اعتباری با بررسی معرفتشناختی معنای اعتبار در حوزۀ عقل عملی معنای سومی برای «عقلی» در مسئلۀ حسن و قبح عقلی و ذاتی مطرح کرده است و در نتیجه توانسته است راه حل جدیدی در پاسخ به مسئلۀ مذکور ارائه دهد. این معنا برای اعتباریات نه تنها به معنای نفی مقام واقع و حقایق مربوط به این معانی نیست؛ بلکه مبتنی بر پذیرش واقع و واجد حیثیتی واقعی و وجودشناختی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی کاربرد «حکمت الهی» در کلام شیعه
نویسنده:
جنان ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ضرورت نبوت
,
حکمت الهی
,
13. علم کلام
,
علم کلام شیعه
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
ضرورت معاد ,
روش شناسی علم کلام ,
غایت خلقت ,
فعل انسان ,
غرض در افعال الهی ,
جبر و اختیار(کلام) ,
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
فعل عبث ,
اشاعره (اهل سنت) ,
حسن و قبح ,
معتزله (اهل سنت) ,
وجوب امامت ,
وجوب علی الله ,
هدایت تشریعی ,
هدایت تکوینی ,
لطف ,
اختیار انسان ,
عدل الهی ,
عدل تشریعی الهی ,
عدل تکوینی الهی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات فعلیه ,
قرآن ,
صفات ذات اضافه ,
واجب علی الله ,
حکمت و معاد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
صفت حکمت الهی در کلام شیعه برای اثبات برخی قواعد و اصول اعتقادی بهکار رفته است. متکلمان شیعه در استدلالهای خود هدف آفرینش انسان یا مکلف نمودن او را تعیین میکنند و وسیلههای لازم برای رسیدن به هدف را بر او واجب میدانند و آنچه را که مانع رسیدن به هدف میبینند بر خدا قبیح میشمارند. در این نوشتار با روش تحلیل منطقی کفایت ادلۀ مبتنی بر حکمت الهی، در قاعدۀ لطف، عدل الهی، ضرورت نبوت و امامت، و ضرورت معاد، در آثار معروفترین متکلمان شیعه مورد بررسی قرارگرفتهاند. در این ادله خللهای مشترکی وجود دارد که ریشه در روش بهکارگیری حکمت الهی در استدلالهای کلامی دارد. به نظر میرسد که ادلّۀ متکلمان در تعیین غرض الهی فاقد کفایت است: آنچه آنان واجب علی الله میدانند ابزارهای منحصر به فرد و غیر قابل جایگزین برای اهداف الهی نیستند؛ و گاهی افعال ربوبی با افعال بشری قیاس میشوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 158
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی برداشت های تفسيری علامه طباطبايی درباره آيات مربوط به لوح محفوظ
نویسنده:
محمدعلی وطن دوست، مرتضی حسينی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
اللوح المحفوظ
,
لوح محفوظ
,
قرآن
,
تفسیر قرآن
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مبین ,
کتاب مرقوم ,
احکام قرآن ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
لوح ,
سوره انعام ,
حقیقت قرآن ,
خزائن الهی ,
رویکرد تفسیری - روایی ,
وجودشناسی لوح محفوظ ,
کاربرد لوح در قرآن ,
ظرف وجودی قرآن ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
7256 ـ 2228
چکیده :
اين مقاله كوشيده است تا با رويكردی تفسيری ـ روايی، برداشت های تفسيری علامه طباطبايی درباره لوح محفوظ و موارد مرتبط با آن مانند خزائن الهی و برخی از ويژگی های لوح محفوظ مانند اتصاف آن به حكيم بودن را مورد بررسی قرار دهد. به شهادت آيات و روايات، محفوظ بودن لوح، به معنای مصونيت حقيقت ماورايی قرآن از دستبرد و مس و شهود نامحرمان درگاه الهی است و به معنای محفوظ بودن آن از تغيير نيست. همچنين صفت «حکيم» در آيه 3 و 4 زخرف، به مرتبه لوح محفوظ ارتباطی ندارد، بلكه وصف همين قرآنی است كه به زبان عربی نازل گشته است و همچنين عبارت «مفاتح الغيب» كه در صدر آيه 59 انعام آمده است جمع مفتاح به معنای كليد بوده و ميان مفاتح الغيب در صدر آيه و كتاب مبين در ذيل آيه دوگانگی وجود ندارد، بلكه براساس شواهد قرآنی و روايی می توان صدر آيه را اجمال تفصيلی دانست كه در ذيل آن آمده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی ارادۀ الهی از دیدگاه ملاصدرا و روایات
نویسنده:
موسی ملایری، معصومه رضوانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
احادیث اعتقادی
,
صفات الهی
,
اراده الهی
,
علم الهی
,
حکمت متعالیه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اهل بیت(ع) ,
حدوث اراده الهی ,
المبدأ و المعاد ,
شوق ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات فعلیه ,
اراده فعلیه ,
اراده ذاتیه ,
ابتهاج ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
علم به نظام احسن ,
معناشناسی اراده الهی ,
وحدت علم و اراده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اراده در انسان همراه با تصور، تصدیق و تغییرات نفسانی، حادث میشود. مسلما این اراده، سزاوار ذات واجب الوجودی خداوند، نیست. از سوی دیگر، میدانیم ذات باری تعالی از ازل متصف به جمیع صفات کمالی است. اراده نیز از صفات کمال است و بنابراین، عقلا ذات باری تعالی نمی تواند خالی از این کمال ازلی باشد. لذا ملاصدرا در همه آثار فلسفی خود، اراده را از صفات ذاتی و همان علم، شوق و ابتهاج خداوند به نظام اصلح میداند. اما ظاهر روایات، با رد اراده ذاتی و وحدت آن با علم، تاکید دارند اراده خداوند صفتی حادث و همان احداث و فعل اوست. صدرا برای رفع تقابل میان دیدگاه عقل و روایات، در موضعی از شرحش بر اصول کافی، ضمن تاکید بر اراده ازلی و عینیت آن با علم، اراده حادث را نیز پذیرفته و قائل است اراده نیز مانند علم دارای مراتب است که بالاترین مرتبه آن اراده ازلی اجمالی و پایین ترین مرتبه آن اراده تفصیلی یا همان اراده حادث است. اما این دیدگاه با توجه به شدت تاکید روایات بر نفی اراده ازلی و عدم عینیت آن با علم، چندان راهگشا نیست. در این مقاله پس از گزارش آراء صدرا و مضامین روایات، برای حل این تقابل، پیشنهاد می شود، اراده ازلی خداوند را می توان به معنای قدرت بر اراده دانست. و اراده حادث مورد تاکید در روایات را به معنای ظهور و فعلیت آن به حساب آورد. لذا خداوند از ازل اراده دارد؛ اما از ازل اراده نمیکند. تاکید روایات بر حدوث اراده، ناظر به مقام اراده کردن خداوند است که با تحقق آن، فعل ضروری میشود و زاید بر ذات است. به همین دلیل موجب تغییر در ذات الهی نخواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله
نویسنده:
حمید ملک مکان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
معتزله (اهل سنت)
,
عدل الهی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقل گرایی اعتدالی ,
حجیت عقل ,
ثواب و عقاب ,
امر و نهی الهی ,
فعل انسان ,
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
اراده الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
مکلَّف ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
حکمت عملی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
قدرت واجب ,
کلیات خمس ,
توفیق الهی ,
moral ideas ,
حسن و قبح اعتباری ,
معناشناسی حسن و قبح ,
انسان مداری معتزله ,
خدامحوری اشاعره ,
تأویل گرایی افراطی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
در علم اخلاق، از حسن و قبح سخن میرود و اخلاق بر اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله مدار حسن و قبح میچرخد، اعم از آنکه در حوزۀ عقاید یا اوصاف نفسانی و یا افعال باشد. نگارنده در مقالۀ حاضر، اخلاق را از دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله بررسی کرده است. معتزله به حسن و قبح ذاتی و عقلی افعال معتقدند و آن را از لوازم اساسی عدل الاهی میدانند. آنان همۀ افعال الاهی را حَسَن و زیبا میدانند و برآنند که خدا فعل قبیح انجام نمیدهد و در انجام واجبات، اخلال نمیورزد. صفت عدل به صفات اراده و قدرت مطلق الاهی بازمیگردد؛ این صفات به شناخت توحید و مطلق صفات خداوند میانجامد. شناخت توحید و اثبات قدیم بودن خدا، بر آزادی اراده و اختیار انسانی در افعالش متوقف است و صحت این امور نیز به عقل توقف دارد نه نقل؛ در غیر این صورت، به فروپاشی نظام اجتماعی، بطلان قانون علّیت و نیز به نابودی شرع و دین میانجامد. در برابر این دیدگاه، اشاعره به حسن و قبح الاهی و شرعی افعال پایبندند. آنان به عدل خدا باور دارند اما نه با تعریفی که معتزله قائل است؛ بلکه به اعتقاد ایشان هر کاری که خدا انجام دهد، عین عدل است. بنابراین، آنان حسن و قبح افعال را ذاتی نمیدانند و به تبع، برای عقل در کشف حسن و قبح، ارزشی قائل نیستند؛ بلکه آفرینندۀ حسن و قبح را خدا و فرمان الاهی میدانند. در نظر آنان نیز حسن و قبح افعال، به اراده و قدرت مطلق الاهی بازگشت دارد که هر دو صفت از صفات ذات به شمار میآید. نکتۀ دیگر، آن است که هر دو مکتب در عقلی بودن برخی از معانی حسن و قبح، دیدگاهی مشترک دارند؛ تنها در استحقاق مدح و ثواب و ذم و عقاب، عاجلاً و آجلاً، اختلاف نظر وجود دارد. سرانجام این که در دستگاه کلامی معتزله و مطابق تفسیر آنان از حسن و قبح افعال، نگاه و توجه، بیشتر «انسانمدارانه» است؛ حال آنکه در دستگاه کلامی اشاعره، تأکید بیشتر الاهیاتی و «خدامحور» میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابتنای معناشناسانه اخلاق به دین
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اخلاق اسلامی و دینی
,
دین و اخلاق
,
خلق
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
امر و نهی الهی ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
صفات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
امر الهی ,
حسن و قبح ,
اراده الهی ,
دین اسلام ,
گزاره اخلاقی ,
آموزه های وحیانی ,
الزام اخلاقی ,
باید و نباید ,
مفاهیم دینی ,
حکم اخلاقی ,
کنش اخلاقی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
تقریرهای تعدیلیافته ,
تحویل پذیری ,
پلورالیسم اخلاقی ,
moral ideas ,
وابستگی اخلاق به دین ,
طبیعت ناگروی اخلاقی ,
وابستگی مفهومی ,
نادرست ,
نادرستی اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
مرتضی مطهری
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
نسبت میان دین و اخلاق، به عنوان دو حوزهٴ ارجمند و سترگ زیست انسانی، در طول تاریخ و دستکم از زمان افلاطون به این سو مورد اقبال متفکران بوده است، چه اینکه هر دو متکفّل صلاح و فلاح انسان این جهانی بوده، بسته به میزان بینیازی یا نیازمندی به دیگری، نظم و نسق متفاوتی پی میافکنند. مطابق یکی از این تقریرات، اخلاق و کنش اخلاقی جز با اتکا به آموزههای وحیانی سامان نمییابد به گونهای که در این وابستگی حداکثری به لحاظ معناشناختی، همه یا برخی از مفاهیم اخلاقی تنها با ارجاع و تحویل به مفاهیم دینی تعریفپذیر است. اما چنانکه ملاحظه میکنیم انحای این گونه وابستگی حتی در قرائتهای تعدیلیافته آن ـ که اوصاف اخلاقی را با ضمّ قیودی وابسته به فعل ارادی خدایی مهرورز، خیرخواه یا... میانگارد ـ هیچیک تاب و توان چیره شدن بر نقدها و اشکالات پیشرو را نداشتهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیدگاه فخر رازی دربارۀ معیار حسن و قبح در گسترۀ افعال الهی؛ تأمّلی بر تفکیک معرفتشناسانۀ اخلاق الهی و بشری
نویسنده:
محمود صیدی، مصطفی موسوی اعظم، حسن اختر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
اخلاق دینی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
معرفت شناسی اخلاق
کلیدواژههای فرعی :
10. شریعت/ Šarīʿa ,
جبر و اختیار(کلام) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
نهی الهی ,
هدایت الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
گناه ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
حکمت الهی ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
تکالیف شرعی ,
فعل بشری ,
حسن و قبح افعال الهی ,
اخلاق خداوندی ,
حسن و قبح و خلقت عالم ,
حسن و قبح و جبر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن حسن صفار قمی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
بسیاری از دیدگاههای علم کلام و فلسفۀ اخلاق، مبتنی بر تعیین ملاک حسن و قبح است. فخر رازی معتقد است حسن و قبح در افعال بشری عقلی، و در افعال الهی شرعی است. دیدگاه او خاص و منحصربهفرد است. در این جستار، نخست ادلۀ فخر رازی را برای تفکیک جایگاه عقل در اخلاق بشری و الهی و چرایی روی آوردن او را به چنین دیدگاهی خواهیم گفت. دلایل فخررازی را در دفاع از شرعی بودن حسن و قبح افعال الهی در سه جهت طبقهبندی میکنیم: تکلیف، خلقت و جبر حاکم بر عالم. در گام بعدی، ادّله او را با رویکرد تحلیلی- انتقادی سنجیده و نقد میکنیم. در پایان، با ردّ دیدگاه فخر رازی نتیجه میگیریم ملاک معرفتشناختی در تشخیص حسن و قبح افعال انسانی و الهی یکسان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیدگاه علامهطباطبایی دربارۀ عینیّت ارزشها و حریّت در انگیزش اخلاقی براساس توحید اطلاقی
نویسنده:
حسن مرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
توحید اطلاقی
,
عینیت ارزش
,
اخلاق دینی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
عینیت ارزشهای اخلاقی
کلیدواژههای فرعی :
سودگرایی ,
انگیزش اخلاقی ,
امر الهی ,
اهل بیت(ع) ,
روان شناسی اخلاق ,
مکتب اخلاقی تکلیف مدار ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
رذایل اخلاقی ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
انگیزش اخلاقی درونی ,
موحد مطلق ,
ذهنیت ارزش های اخلاقی ,
اصول عام اخلاقی ,
اخلاق رذیله ,
منبع ادراکی انگیزش اخلاقی ,
کثرات اعتباری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
عینی یا ذهنی بودن ارزشهای اخلاقی و درونی یا بیرونی بودن منبع انگیزش اخلاقی، از مباحث مسئلهساز فلسفۀ اخلاق معاصرند؛ زیرا ذهنی بودن ارزشها، به نسبی بودن اخلاق، و بیرونی بودن منبع انگیزش، به ضعف در عمل منجر میشود. هدف این مقاله، حل این مسائل براساس توحید اطلاقی از نگاه علامهطباطبایی است. روش ما در گام اول، تبیین و تحلیل نظریۀ توحید اطلاقی و در گام دوم، استنتاج لوازم این نظریه در پاسخ به آن مسائل است. توحید اطلاقی میتواند هم مبنای عینیت ارزشهای اخلاقی و هم معیاری درونی برای انگیزش اخلاقی آزاد و متعالی باشد؛ زیرا انسان موحد براساس اسماء حقتعالی، که عینیاند، عمل کرده و فقط یک ذات را در تمام هستی میبیند و تمام صفات و افعال متکثر در آینههای آفاقی و انفسی را تصاویری از صفات و افعال حقتعالی میداند. تبیین وحدت اطلاقی و تمایز آن با سایر مراتب توحید، اثبات عینیت ارزشهای اخلاقی و سازگار بودن آن با انگیزش اخلاقی درونی و آزادانه و نیز تمایز آن با سایر انگیزشهای اخلاقی در نظامهای مبتنی بر وظیفهگرایی و سودگروی فردی یا جمعی دنیوی یا اخروی، از دستاوردهای این مقاله است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقلانیت و اخلاق دینی ـ بحث در اخلاق خود بنیاد در الاهیات کاتولیک
نویسنده:
پیتر نوینر، مترجم: امیر آقاجانلو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
نسبت اخلاق و عقل
,
کلیسای کاتولیک
,
اخلاق مسیحی
,
حسن و قبح
,
الهیات مسیحی
,
مذهب کاتولیک (مذاهب مسیحی)
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
معرفت شناسی اخلاق
,
اخلاق خودبنیاد
کلیدواژههای فرعی :
خودبنیادی ,
قانون طبیعی ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
جبر و اختیار(کلام) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
حسن و قبح عقلی ,
رفتار اخلاقی ,
فلسفه قرون وسطی ,
هنجار اخلاقی ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح شرعی ,
فلسفه یونان ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
عقل(منطق) ,
اخلاق رواقی ,
جامعه کثرت گرا ,
اخلاق رواقی ,
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
بسیاری از دیدگاههای علم کلام و فلسفۀ اخلاق، مبتنی بر تعیین ملاک حسن و قبح است. فخر رازی معتقد است حسن و قبح در افعال بشری عقلی، و در افعال الهی شرعی است. دیدگاه او خاص و منحصربهفرد است. در این جستار، نخست ادلۀ فخر رازی را برای تفکیک جایگاه عقل در اخلاق بشری و الهی و چرایی روی آوردن او را به چنین دیدگاهی خواهیم گفت. دلایل فخررازی را در دفاع از شرعی بودن حسن و قبح افعال الهی در سه جهت طبقهبندی میکنیم: تکلیف، خلقت و جبر حاکم بر عالم. در گام بعدی، ادّله او را با رویکرد تحلیلی ـ انتقادی سنجیده و نقد میکنیم. در پایان، با ردّ دیدگاه فخر رازی نتیجه میگیریم ملاک معرفتشناختی در تشخیص حسن و قبح افعال انسانی و الهی یکسان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 96 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازشناسی تأثیر پذیری شیخ احمد احسایی از مکاتب فکری
نویسنده:
سید هادی سیدوکیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
احمد احسایی
,
اصول دین شیخیه
,
شیخیه
,
بابیت (فرق اسلامی)
,
اندیشه شیخ احمد احسائی
کلیدواژههای فرعی :
سلسله مراتب عالم ,
اخوان الصفا ,
اهل بیت(ع) ,
عالم عقول ,
شیخیه کرمان (از شیعه اثنی عشری) ,
نورالانوار ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
بهائیت (فرق اسلامی) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان) ,
اصطلاحنامه تصوف ,
ذهبی (ذهبیه از صوفیه) ,
هورقلیا ,
نور اقرب (حکمت اشراق) ,
جوامع الحکم ,
شرح زیارت جامعه کبیره ,
حیاة النفس فی حظیرة القدس ,
معارف بشری ,
تعالیم فیثاغورث ,
نور محمدیه (ص) ,
شرح المشاعر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شیخ احمد احسایی را می توان یکی از پرنویس ترین عالمان زمان خود و صاحب کتب فکری خاص دانست. نزاع در مورد آراء شیخ همچنان ادامه دارد. برخی به شکلی افراط گونه و برخی دیگر به گونه ای تسامح وار به وی نگریسته اند. نکته قابل توجه در آثار شیخ احمد گوناگونی و تنوع موضوعی آن است. مهمترین ایراد عالمان بزرگ عصر احسائی به وی عدم انطباق ظاهر مطالب وی با محکمات کتاب و سنت و اعتقادات مسلم دینی بوده است که بیشتر به روش شناسی شیخ احمد باز می گردد. اگر چه شیخ بر معیار و میزان بودن کتاب خدا و احادیث معصومان تصریح نموده و این دو را ملاک ارزیابی سخنان خویش خوانده است. با این وجود شیخ در کتابهای خویش از ذکر اصطلاحات فلسفی و عرفانی اجتناب نکرده و در بسیاری از موارد بشری چون علم هیئت و طبیعیات فلسفی و... تبیین و توضیح داده است. شیخ ناخواسته گرفتار تاثیرپذیری از مکاتب گوناگون بشری شده و حقیقت مباحث دینی را با استفاده از معارف بشری تبیین نموده است، امری که از سوی خود وی به شدت مذموم تلقی می شود. رد پای مکاتبی چون فلسفه، مخصوصا فلسفه اشراقی سهروردی، آیین مانوی، باطنی گری اسماهیلی و تصوف در آثار و آراء شیخ یافت می شود. همچنین شذوذات و مبهمات مطرح در اندیشه شیخ، باعث پیدایش انحراف بابیت شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 69
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید