جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «مَحْقُ التّقَوّل فی مسألة التوسّل» به معنای از بین‌برنده پندارها در موضوع توسل تأليف محمد زاهد کوثری، وکیل مشیخة عثمانیه، آخرین شیخ الاسلام امپراتوری عثمانی است که از نظر فقهی، حنفی-مذهب و از نظر کلامی، ماتریدی است. اين كتاب در سه فصل تنظیم شده و نویسنده ادله قرآنی، روایی و برداشت علمای اسلام از روایات توسل را بیان کرده و به تفصیل به بحث پرداخته است و نیم‌نگاهی نیز به نقدهای وهابیان به موضوع توسل دارد. نکته اساسی این کتاب این است که محمد زاهد کوثری به خوبی با انتقادات وهابیت به توسل آشناست و می‌داند که وهابیان توسل به دعا در زمان حیات را قبول دارند و توسل به ذات و مقام در حیات و ممات را منکرند. بر همین اساس در تک­تک روایات، با توجه به همین شبهه به نقد شبهات وهابیت پرداخته و ثابت کرده است که توسل به ذات، چه در زمان ممات و چه در زمان حیات، از ادله فهمیده می‌شود و توسل به دعا به ندرت در روایات یافت می‌شود. بنابراین دلایل وهابیان ناقص و دلایل مخالفان وهابیت کامل است. کتاب با مقدمه طولانی درباره بدعت و احکامش و معرفی مبسوط زندگانی و آثار علامه محمد زاهد کوثری شروع می‌شود. از صفحه 97 تا 162 کتاب محق التقول آمده است. رساله کوثری کوتاه است، اما با پاورقی‌های مفصل مصحح کتاب حجیم‌تر شده است. مباحث کتاب: فصل اول: ادله توسل فصل دوم: روایات جواز توسل فصل سوم: جواز استغاثه به ارواح اولیای الهی خاتمه

کتاب إزاحة الوسوسة عن تقبیل الأعتاب المقدسة، توسط عبدالله مامقانی به تحقیق نزار حسن به رشته تحریر در آمده است. در عصر حاضر نواصب و دشمنان اهل بیت (ع)، وساوس، شبهات و تشکیکاتی را در مقدسات اسلامی و عقیدتی ایجاد کرده اند. آنان سعی بر این دارند که با حجج و دلائل واهی و ضعیف خود افکار عوام الناس و افراد ضعیف النفس را مشوش نمایند تا با متزلزل نمودن مردم از راه حق و حقیقت به مقاصد شوم خود برسند. از جمله شبهات آنان زیارت مشاهد مشرفه ائمه معصومین (ع) و بوسیدن ضرائح و درب و دیوار اعتاب مقدسه ایشان می باشد. مؤلف در اثر حاضر سعی بر این دارد تا با دلائل متقن و براهین منطقی با این وسوسه ها و شبهات به مقابل پرداخته و این عمل را مستحب و جزئی از تعظیم شعائر الهی دانسته است. این کتاب شامل مقدمه و نُه مبحث می باشد. مباحث این کتاب عبارتند از: مطالبی پیرامون سجده کردن بر اعتاب، دلیل بر عدم جواز بوسیدن اعتاب و ضرائح، مناقشه در روایت مانع از بوسیدن اعتاب و ضرائح، توقف در این اخبار، ادله تقبیل، دلیل دم بر جائز نبودن تقبیل، دلیل سوم بر جائز نبودن تقبیل، رد دلیل سوم، دفع اشکال. مؤلف پس از بررسی سؤالاتی که از وی در رابطه با زیارت عتبات عالیات و بوسیدن ضرائح و در و دیوار مشاهده مشرفه توسط زوار صورت می گیرد شده و شبهات و وساوس که در این موضوع مطرح گردیده به پاسخگویی و نقد آن پرداخته و به رد این شبهات و وساوس می پردازد. و عمل تقبیل اعتاب مقدسه را تعظیم شعائر و اظهار حب و ارادت نسبت نسبت به امامان معصوم دانسته است.

کتاب توحید عبادت توسط شیخ نزار آل سنبل القطیفی به رشته تحریر درآمده است . توحید اساس دین مبین اسلام است و آیات فراوانی در کتاب شریف در تبیین و اهمیت این موضوع وارد شده است و در اهمیت این موضوع همین بس که هر مسلمان حداقل ده مرتبه در نماز خود به آن اذعان می نماید . لکن با این حال می بینیم امروزه همین اصل مشترک باعث اختلاف بین مسلمین گردیده است . نویسنده این کتاب درصدد بیان بخشی از این مهم به نام توحید عبادت می باشد چرا که توضیح وتبیین محدوده این مهم می تواند راهگشای بسیاری از اختلافات باشد . این کتاب شامل یک مقدمه و سه بخش به شرح ذیل می باشد. بخش اول مراتب توحید (ذات، عبادت، خالقیت، ربوبیت) را بررسی و تبیین می کند. بخش دوم اقسام توحید نزد اتباع ابن تیمیه را بیان می کند. بخش سوم اقسام کفر و شرک را سر فصل خود قرار داده و در ضمن آن برخی مفاهیم چون عبادت ، خضوع و طاعت را بررسی نموده است . در بخش پایانی کتاب هشت مساله با موضوعات: توسل، استغاثه به غیر خدا، طلب شفاعت، بنائ بر قبور، ایجاد مساجد نزد قبور اولیائ الهی، قسم به غیر از خدا خوردن و نامگذاری اولاد به نامهایی چون عبدالرسول و... بیان شده است. نویسنده پس از بررسی مسائل فوق به این نتیجه می رسد که هر چند مساله توحید از اساسی ترین ارکان شریعت اسلامی است و به علت کج فهمی و مشخص نبودن دقیق مفهوم توحید در اعتقادات برخی از این فرقه ها باعث بروز این اختلافات شده است .

کتاب الوسیلة إلی فهم حقیقة التّوسّل بقلم محمّد سامر النّص به رشته تحریر درآمده است. یکی از موارد اختلافی بین وهابیّون و سائر مسلمین، مسئله توسل به اولیاء الهی یا به تعبیری، وسیله قرار دادن آنان نزد خداوند متعال است. وهابیّون با اقتدا کردن به رهبر فکری خود ابن‌ تیمیّه که شدیداً با موضوع و مبحث توسل و وسیله قرار دادن مخالف بوده است. لذا آنان به تبعیت از مقتدای خود، عمل توسل به اولیاء الهی را کفر، شرک و بدعت می دانند و با موضوع توسل و وسیله برخورد کرده و عاملین توسل را کافر و مشرک اطلاق مینمایند. مؤلف در اثر حاضر ابتداء به معرفی شأن و منزلت نبی مکرم اسلام (ص) پرداخته تا بعد از واضح شدن شخصیت حضرت به معرفی امّت ایشان پرداخته تا بتوان رضایت و غضب خداوند از رضایت و غضب ایشان را به سهولت درک نمود. بعد از آن مؤلف با اشاره به آیه 17 سوره انفال به دفع شبهه بی فایده بودن افعال وکردار انسان و مخصوصاً طلب شفاعت از دیگران، با بیان اینکه در فهم این آیات باید به این نکته توجه داشت که نسبت افعال به خداوند غیر از نسبت به مخلوقات است، پرداخته است. این کتاب حاوی مقدمه و بیست و سه مبحث می باشد. بعضی از مباحث عبارتند از: اولین بحث کتاب به تعریف و بیان فایده توسل پرداخته شده است و در آن با توجه به آیات و اخبار مفهوم توسل کاملا واضح گردیده و همجنین فرق بین توسل به خداوند وتوسل به خلق تذکر داده شده است . در بخش بعدی کتاب انواع توسل بر شمرده شده است .مولف در این بخش بیان داشته است در چهار مورد (زمان، مکان ،حال اضطرار و اعمال ) فریقین اتفاق نظر دارند ولی آنچه مورد اختلاف است توسل به اشخاص میباشد. در ادامه ادله مشروعیت توسل، از قرآن و سنت و به تبع آن از آثار بررسی ونمونه های آن توضیح داده شده است. در بخش بعدی مولف بیان داشته است از مباحث گذشته مشروعیت توسل به آسانی روشن میگردد و ما در این بخش عمومیت منافع دیگر نبی (ص) مانند رحمت و.. را برمیشماریم وی در این قسمت از نوشتار خود به آثار عمومی نبی مانند رحمت ، رفع عذاب ، تزکیه و.. را با توجه به آیات قرآن اشاره وتوضیح میدهد. آنجه درادامه کتاب آمده است ، بعد از توضیح کوتاهی پیرامون مفهوم (حبیب ) که از صفات ویژه نبی اکرم (ص) به بیان کلام علما وبزرگان پیرامون توسل پرداخته است. مؤلف بعد از بررسی مسئله وسیله برای فهم حقیقت توسل به این نتیجه رسیده است که وسیله قرار دادن از اعمال حسنه اسلامی محسوب می گردد که مستندات قرآنی و روایی نیز مؤید این مطلب می باشند. اما وهابیت با عقائدی متحجرانه، مبتدعانه آن را بدعت محسوب کرده و با وارد نمودن شبهاتی در موضوع توسل سعی بر انحراف و اضلال مسلمین معتقد دارند. لذا مؤلف به نقد و ردّ شبهات وهابیت در این موضوع پرداخته است.

کتاب تبرک الصحابة بآثار رسول الله (ص) و بیان فضله العظیم توسط شیخ محمد طاهر بن عبدالقادر بن محمود الکردی به رشته تحریر در آمده است. کشور عربستان سعودی با وجود تفکر وهابی کتابی درباره تبرک صحابه به آثار رسول الله (ص) نوشته و آنرا به چاپ رسانده اند. نویسنده، سال ها پیش این کتاب را صورت غیر رسمی و مخفیانه چاپ می نمود و هم اکنون انتشارات دارالمنهاج در جده این کتاب را منتشر کرده است و طبیعی است که این اقدام دلیل بر آن است که در اینجا نزاعی بین وهابیون افراطی با نخبگان متدین به وجود آورده است. نخبگانی که تاریخ خوانده اند و می دانند که سلف صالح، یعنی نسل صحابه و تابعین، نسبت به آنچه منسوب به پیامبر (ص) بوده حساسیت داشتند و به آنها تبرک می جستند. این اثر، رنگی و با تصاویر بسیار زیبایی از برخی از آثار منتسب به رسول الله (ص) چاپ شده است . این کتاب شامل مقدمه و شش فصل می باشد: در فصل اول تبرک به آثار صحابه مانند آب وضوی آن حضرت، لباس و دیگر اشیاء منتسب به آن حضرت است. فصول بعدی مربوط به تلاش سلف برای حراست از آثار منسوب به آن حضرت و اشیائی است که در شهرها و موزه‌ های مختلف نگه داری می ‌شود. بوسیدن دست آن حضرت توسط صحابه در روایات مختلف آمده که ضمن فصل خاصی گردآوری شده است. بخش پایانی شواهدی را از آنها برای توجه مسلمانان به آن حضرت و احترامی که برای شخصیت ایشان قائلند ارائه کرده است. نویسنده پس از بررسی به این نتیجه رسیده این مطالب توسط بزرگان و محدثان برجسته گفته شده و اگر در این مطالب تشکیک کنیم باید در مطالب دینی مان هم که توسط آنها نقل شده تشکیک کنیم.