جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
علم(حصولی و حضوری)
>
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
>
تصدیق(مقابل تصور)
>
قضیه(اصطلاح وابسته)
>
قضیه صادق(مقابل قضیه کاذب)
>
صدق
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 48
عنوان :
مفهوم حقیقت در فلسفه ریچارد رورتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سنت گرایی
,
عینیت
,
صدق (صفات الهی)
,
حقیقت (اسماء ذات الهی)
,
ریچارد رورتی
,
حقیقت
,
صدق
,
هنر و علوم انسانی
,
واقعگرایی (فلسفه)
,
رورتی، ریچارد
,
طبیعتباوری
,
سنّتگرایی
,
فلسفه پسامدرن
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
واقعگرایی (فلسفه)
,
طبیعتباوری
,
واقعگرایی (فلسفه)
,
فلسفه پسامدرن
چکیده :
رورتی در صدد است تا در مقام یک درمانگر مسائل فلسفی به تجزیه و تحلیل مسائل مختلف معرفتی در پرتو منافع پراگماتیکی آن ها بپردازد. او مدعی است که مسائل فلسفی از قبیل «حقیقت» و «واقعیت» و غیره همچون سایر مسائل دیگر محصول یک امکان تاریخی بوده است و از این رو می توان آنها را کنار گذاشت. بدین منظور، او تمام معرفت شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال می برد. استدلال او این است که فیلسوفان سنتی(مثل افلاطون، دکارت، و کانت) همواره با باور به واقعیتهای فرا انسانی و فرا تاریخی (نظیر حقیقت، خیر، خدا، و غیره)، به انسانها به مثابه خادمان و کاشفان آن واقعیت بیرونی نگاه می کردند. اما رورتی بر این باور است که اگر ماخود را صرفاً به روابط علّی و معلولی بین خود و جهان محدود کنیم، آنگاه درستی این ادعا را خواهیم پذیرفت که این ما هستیم که با خلق واژگان جدید همواره به جهان معنا می بخشیم و جدا از این واژگان، که ابزارهای سازگاری با زیست بوم هستند، هیچ واقعیتی وجود ندارد. این ابزارها به ما کمک خواهد کرد تا هرچه بیشتر همبستگی بین انسانها را تقویت کنیم تا در مسیر جامعهای عدالت محور و آزاد و به دور از هر گونه تبعیض و رنج گام برداریم. در چنین جامعهای است که حقیقت خود را از طریق پویاییهای آن جامعه نشان خواهد داد.در فصل اول این رساله ی توصیفی- تحلیلی به پیشینهی تاریخی نظریه ی صدق یا حقیقت خواهیم پرداخت. سپس در فصل دوم به ذکر 3 مورد از انتقادهای رورتی بر فلسفه سنتی در باب مفهوم حقیقت خواهیم پرداخت و در فصل سوم به خود دیدگاه رورتی در باب مسائل گوناگون معرفتی میپردازیم و نهایتاً در فصل پایانی این ادعا مطرح شده که هر چند رورتی حقیقت وعینیت را به معنای سنتی رد کرده است اما نمی تواند عینیت را در هر صورت و مدلی منکر شود. و در نتیجه کم و بیش در دام تفکر عینیتگرایی و رئالیسم باقی می ماند و حقیقت بهصورت عینی در قالب مفاهیمی مثل همبستگی در فلسفه رورتی پدیدار می گردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه مطابقت و اشکالات وارد بر آن
نویسنده:
فاطمه سادات هاشمی ,سلیمان حبیبی ,امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
صدق
,
نظریه مطابقت
کلیدواژههای فرعی :
معمای جذر اصم ,
اشکالات نظریه مطابقت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
مساله صدق در گزاره ها یکی از مسائل مهم معرفت شناسی است. از این رو، فیلسوفان و معرفت شناسان از دیرباز تاکنون دیدگاه های گوناگونی درباره «ماهیت و چیستی صدق» و نیز «معیار صدق» ابراز داشته اند. در این نوشتار، ما به بررسی نظریه مطابقت می پردازیم اما رویکرد ما بیشتر معطوف به ماهیت و چیستی صدق است نه معیار صدق.نظریه مطابقت یک پیش فرض مهم دارد و آن واقع گرایی است؛ بدین معنا که اولا، ملتزم باشیم که واقعیتی مستقل از باورها و ذهن ما وجود دارد. ثانیا، ذهن انسان را در کشف واقعیت توانمند دانسته، معتقد باشیم که انسان توانایی نیل به واقع و دسترسی به آن را دارد. ثالثا، بپذیریم که زبان توان حکایت از واقع را دارا هست.نظریه مطابقت از آنجایی که به درک متعارف در باب صدق بسیار نزدیک است، پیشینه و رواج نسبی بیشتری نسبت به نظریه های بدیل خود داشته است، به طوری که بسیاری از فیلسوفان آن را مبنای معرفت شناسی نظام فلسفی خود قرار داده اند. با این حال، نظریه مطابقت نتوانست از عهده اشکالات گوناگون، از جمله عدم سنخیت، عدم جامعیت و عدم ارائه ملاک اثباتی برآید و سرانجام با انتقادات فیلسوفان معرفت یا به شکل تعدیل یافته ظهور و بروز یافت یا جای خود را به نظریاتی چون نظریه انسجام، نظریه کارآمدی، نظریه زائد بودن و... داد. این نظریات برخلاف نظریه مطابقت، در باب چیستی صدق، صدق را نه به امری فراسوی باور بلکه به خود باور وابسته می دانند، یعنی بدون تلاش برای رفتن به فراسوی باور، باید در درون باورها وضعیتی کشف شود که بر اساس آن بتوان گفت باوری صادق است یا نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی نظریۀ ملاصدرا در باب فضایل معرفتی عقلی با نظریۀ زگزبسکی و پلانتینگا (با تأکید بر کارکرد قوۀ معرفتی کسب باورهای دینی)
نویسنده:
اکرم عسکرزاده مزرعه، علی علم الهدی، جلال پی کانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پلانتینگا
,
لیندا زگزبسکی
,
مکتب اخلاق فضیلت محور
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق باور
,
معرفت شناسی اخلاقی
کلیدواژههای فرعی :
باور صادق ,
فضایل معرفتی ,
قوای معرفتی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
افعال نفس ,
عقل(منطق) ,
صدق ,
معرفت شناسی اخلاقی ,
باور صادق موجه ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
ایمان ,
عقل فطری ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
قوای اخلاقی ,
اعتمادپذیری معرفتی ,
شکل گیری باور ,
قوای ادراکی موهبتی ,
خطاپذیری باور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
از مقایسۀ نظریۀ معرفتشناختی ملاصدرا با نظریۀ معرفتشناختی فضیلتگرایانه معرفتشناسانی مانند زگزبسکی و پلانتینگا، میتوان استنباط کرد که نظریه ملاصدرا جزو نظریههای معرفتشناختی مبتنی بر فضیلت قرار میگیرد. پلانتینگا به فضیلتمندی قوای مولد باور و زگزبسکی علاوه بر آن به تأثیر کارکرد قوای اخلاقی (فضایل اخلاقی) بر کارکرد قوای عقلانی در تولید معرفت توجه کرده است. در واقع هر یک از ایشان به وجهی از مؤلفههای مؤثر بر ایجاد و شکلگیری باور توجه کردهاند و از اینرو نظریۀ کامل و بدون اشکالی نیستند. اما ملاصدرا در نظریۀ معرفتشناختی خویش به فضیلتمندی قوای مولد باور، تأثیر عملکرد قوای اخلاقی بر قوای عقلانی، کارکرد متناظر آنها در تولید باور و فرایند مؤدی به صدق باور توجه کرده است. پلانتینگا اعتقاد دارد فقط قوای مولد باور موجب تولید باور هستند، زگزبسکی و ملاصدرا نیز تولید و ایجاد باور را به قوای مولد باور نسبت میدهند، اما معتقدند قوای اخلاقی، بستر و زمینه مناسب شکلگیری باور صادق را مهیا می کنند. ملاصدرا علاوه بر قوای مولد باور و قوای بسترساز، دو فرایند اعتمادپذیر و مؤدی به صدق وحی و الهام (که باورهای صادق و معتبر تولید میکنند) را پیش مینهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 483 تا 514
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل نظریه مطابقت صدق در فلسفه اسلامی
نویسنده:
مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
کلیدواژههای اصلی :
صدق
,
نَفسُ الاَمر
,
مفهوم
,
شیء (اسماء ذات الهی)
,
نسبت
,
واقع
,
شیء
,
صدق (مسائل جدید کلامی)
,
شی ء
,
مفهوم
,
صدق
چکیده :
فیلسوفان مسلمان نظریة مطابقت صدق را بر تحلیل سازمان جمله استوار نموده، جمله را به عنوان «حامل صدق»(truth bearer) و واقع یا نفس الامر را به عنوان «سازندة صدق»(truth -maker) تلقی کردهاند. دراین مقاله, پس از بحث دربارة موارد کاربرد این نظریه در فلسفة اسلامی و شناسایی اصول و مبانی آن، توانایی این نظریه را در مقایسه با نظر منطق جدید در تحلیل سازمان قضیه ارزیابی نموده، با عنایت به مغایرت واقعیت با اندیشه, به شناسایی عناصر اصلی تئوری مطابقت می پردازیم. براساس این تحلیل، جمله «حامل صدق» و «صدق» محمولی تک موضعی است که احراز آن تابعی از احراز نسبت «مطابقت» است. اما « مطابقت » محمولی دو موضعی است که از نسبت بین وضعیت ترسیم شده توسط آن جمله و وضعیتی که در واقع اتفاق افتاده است حکایت میکند. بنابراین سازنده صدق نه واقع و نفس الامر, بلکه نسبت مذکور است. به علاوه, احراز مطابقت تابع احراز دسترسی به واقع یا نفس الامر می باشد
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه ای میان استنتاج بهترین تبیین و حدس
نویسنده:
فرشته نباتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حجت
,
فلسفه علم
,
حدسیات
,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته)
,
فکر(اصطلاح وابسته)
,
استنتاج از راه بهترین تبیین(اصطلاح وابسته)
,
استدلال های نا همگن
کلیدواژههای فرعی :
اصطلاحنامه منطق ,
یقینیات ,
تمثیل(منطق) ,
استقرا ,
قیاس ,
فلسفه منطق ,
صدق ,
مجربات ,
تبیین(اصطلاح وابسته) ,
اصل آزمون پذیری(اصطلاح وابسته) ,
برهان خفی در استقراء ,
ملاک بهترین تبیین ,
تفاوت حدس و تجربه ,
یقینی بودن حدسیات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از زمان ارسطو سه نوع استدلال شناسایی شده است؛ قیاس، استقرا و تمثیل . از این میان تنها قیاس می تواند نتیجه یقینی به بار آورد و به همین دلیل از سوی ارسطو به عنوان شیوه استدلالی قابل اتکا معرفی شده است . منطقیون پس از ارسطو این نظر او را پذیرفتند و بنابراین در باب استدلال ( حجت ) بیش از همه به قیاس پرداختند. از سده هفدهم به بعد به دنبال انقلاب علمی و رشد خیره کننده علوم تجربی، استقرا ( و در کنار آن تمثیل ) مورد توجه بیشتری قرار گرفت و شایسته بحث و فحص افزونتری شناخته شد و از اواسط سده بیستم، شیوهای استدلالی تحت عنوان «استنتاج بهترین تبیین» شناسایی شد. در این شیوه با مفروض گرفتن مجموعه ای از اطلاعات، بهترین نظریهای که بتواند آن را تبیین کند، نتیجه گرفته می شود . این شیوه شباهت های بسیاری با آنچه منطقیون قدیم آن را «حدس» نامیده اند، . دارد مهمترین تفاوت میان این دو آن است که «قضایای حدسی» در نگاه متقدمان در زمره «یقینیات» قرار می گیرد ولی در نظر متأخران این قضایا که حاصل است دلالهای ناهمگن یا نسخ پذیر هستند، قضایایی محتمل می باشند که ممکن است با افزایش معلومات، کذب آنها آشکار شود. مقایسه این دو منظر، بصیرت هایی در مورد سیر ذهنی انسانها هنگام حدس و نتایج حاصله از این سیر به ما می دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 8 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مشهورات در اندیشه ابن سینا
نویسنده:
فرزانه ذوالحسنی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
مشهورات (منطق)
,
جدل
,
صدق
,
برهان (قسیم جدل و مغالطه)
,
یقینیات
,
آراء محموده
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
محسوسات ,
قضیه(اصطلاح وابسته) ,
بدیهیات اولیه ,
مبادی قیاس ,
اسباب شهرت ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مسئله های جنجال برانگیز در حکمت عملی و منطق ابن سینا، تفسیر دیدگاه وی در باب آراء محموده است. تفاسیر متفاوت از مشهورات خاص و عام که غالباً از دغدغه های کلامی، اخلاقی، اصولی و غیره متأثر است، تحلیل های متعارضی از آراء محموده را رقم زده است. داوری در این باره در گرو مداقه در کل نظام منطقی و حکمی مرتبط با مشهورات در اندیشه ابن سینا است که تاکنون بدان پرداخته نشده است. از نظر ابن سینا، شهرت تابع اجزاء قضیه نیست بلکه امری عارضی است که بر پایه حقیقت استوار نبوده و خاستگاهش اجتماع است. در باب برهان می توان از صدق و برهان پذیری مشهورات سخن گفت؛ اما در باب جدل تنها از حیث شهرت به این قضایا پرداخته می شود. نگاه ابن سینا به این قضایا کاملاً ابزارانگارانه است؛ زیرا از نظر وی مشهورات معرفت بخش و مفید یقین نیستند و تنها کارکردی مدنی دارند. این مقاله می کوشد تا با رویکردی تحلیلی به عنوان درآمدی بر تحلیل آراء محموده به واکاوی اندیشه ابن سینا در باب مشهورات بپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل دیدگاه ملاصدرا در میزان تأثیر صدق باورهای دینی در نجات انسان ها
نویسنده:
وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عبودیت
,
انسان کامل (کلام)
,
رستگاری (مسائل جدید کلامی)
,
گزاره های وحیانی
,
صدق پذیری
,
صدق
,
رابطه صدق و نجات
کلیدواژههای فرعی :
نیت صادق ,
نَفسُ الاَمر ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
انسان کامل (کلام) ,
ذات و صفات باری تعالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مسئله نجات و رستگاری پیروان ادیان از جمله مسائل بحث برانگیز در حوزه فلسفه دین است. در میان اندیشمندان اسلامی، ملاصدرا از جمله متفکرانی است که نجات و رستگاری را در پرتو عواملی فراتر از حقانیت و صدق ادیان تبیین می کند. نکته مهم و درخور توجه این است که دیدگاه وی در خصوص مسئله نجات کاملاً مبتنی بر مبانی معرفت شناسی خاص وی در خصوص «صدق پذیری گزاره های وحیانی» و نیز «امکان دست یابی به صدق» این گزاره هاست. از دیدگاه وی هر چند گزاره های وحیانی از قابلیت اتصاف به صدق و کذب برخوردارند، اما عواملی همچون دست نیافتن به واقعیت و نفس الامر، توصیف ناپذیری برخی از مراتب واقعیت در قالب گزاره های زبانی و نیز همسان نبودن مرتبه ادراکی گوینده و مخاطب در گزاره های وحیانی، امکان دست یابی به صدق این گزاره ها را برای عموم انسان ها با دشواری مواجه می کند. بر همین اساس نیز، به نظر ملاصدرا، نجات در پرتو عوامل دیگری چون عبودیت و بندگی امکان پذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معیار صدق و توجیه معرفت در نظام معرفتی صدرایی و اشراقی : شماره 7 : حکمت صدرایی
نویسنده:
حسن رهبر,شمس الله سراج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
حکمت متعالیه
,
مکتب صدرایی
,
مکتب اشراقی
,
صدق
,
نظریه مطابقت
کلیدواژههای فرعی :
علم بدیهی ,
توجیه معرفت ,
علم اشراقی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
علم نظری(مقابل علم بدیهی) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
معرفت شناسان معرفت را به «باور صادق موجه» تعریف می کنند. در تاریخ اندیشه های فلسفی همواره پیرامون معیار صدق و توجیه معرفت به عنوان دو شرط اساسی و مهم در تعریف معرفت نظریه پردازی هایی وجود داشته است. فیلسوفان حکمت متعالیه و حکمت اشراق نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. اگرچه هر دو مکتب معیار صدق را مطابقت و معیار توجیه معرفت را مبناگرایی می دانند اما در این میان اختلاف نظرهای مهمی نیز میان دو مکتب وجود دارد که نظرات آنها را از یکدیگر متمایز و متفاوت می سازد. چنانکه صدرائیان میان حق و صادق تفاوت قائل اند و لحاظ قضیه با واقع و تقدم و تأخر آن را باعث تفکیک مفهوم حق با صادق می دانند اما در مقابل اشراقیان این تفاوت را غیر حقیقی می دانند. همچنین اشراقیان مطابقت را صرفاً تطابق با خارج می دانند برخلاف صدرائیان که معتقدند ملاک مطابقت، تطابق با واقع اعم از ذهن و عین است. در سوی دیگر، از وجوه مشابهت دو مکتب می توان به این نکته اشاره کرد که هر دو از اشراقات و شهودات نفسانی به عنوان معارف بدیهی و مبنایی در معرفت نام می برند که می تواند نقش پایه ای در معرفت بشر ایفا نماید و بنابراین نوعی «مبناگرایی نوین» را پیشنهاد می دهند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
باورهای پایه و چگونگی تحصیل معرفت عینی و ضروری از دید فیلسوفان مسلمان و تحلیلی نوین و وجود شناختی از آنها
نویسنده:
مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
باور پایه
,
صدق
,
تصدیق(افعال قلوب)
,
معرفت ضروری
,
معرفت عینی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
شناخت فطری
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
معرفت شناسی باور پایه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
صدق ,
علم حصولی ,
ذهن ,
اصل علیت ,
زبان ,
بداهت و ضرورت ,
معرفت حسی ,
علم حصولی ,
اصل امتناع تناقض ,
خطاپذیری ,
امکان معرفت ,
معرفت تصوری ,
معرفت تصدیقی ,
معرفت ,
معرفت شناسی اسلامی ,
تحلیل وجودی ,
صدق ,
نظریه مواضعه ,
قضیه تحلیلی ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
علم حضوری(راه های معرفت) ,
تصدیق بدیهی(مقابل تصدیق نظری) ,
تصدیق نظری(مقابل تصدیق بدیهی) ,
قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی) ,
قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی) ,
اصل علّیت ,
اصل امتناع تناقض ,
بداهت((اولیات)، اصطلاح وابسته) ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
ضرورت ,
موجود در عالم ,
انعکاس حقیقت ,
تجربه درون ذهنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
در فلسفه کلاسیک به مجموعه ای از قضایا که آدمی به کشف آنها همت میگمارد و صدق آنها را بر اساس معیار مطابقت توضیح میدهد معرفت اطلاق میشود و معرفتِ مطلوب معرفتی است که واجد دو وصف عینیت و ضرورت باشد. چنین معرفتی، بدون شک باید در فرایندی شکل گیرد که هم انعکاس حقایق امور را تضمین کند و هم از توان مقاومتی بالا در برابر حملات شکاکانه برخوردار باشد. در این صورت معرفت حاصل واجد کمالات مطلوب معرفت یعنی عینیت و ضرورت خواهد بود. فیلسوفان مسلمان برای دسترسی به چنین معرفتی بحث تصدیقات بدیهی و ملاک بداهت آنها را پیش کشیده و ضمن اعتقاد به عینیت و ضرورت بدیهیها، ارجاع نظریها به بدیهیها را شرط عینیت و ضرورت نظریها قلمداد کردهاند. بیان و بررسی انتقادی نظر فیلسوفان مسلمان در مورد تصدیقات بدیهی و ملاک بداهت آنها و نیز بیان و بررسی انتقادی رویکردهای مکمل در دوران معاصر و بحث در مورد میزان توفیق هر یک در تبیین چگونگی صدق تصدیقات بدیهی و تضمین معرفت عینی و ضروری، هدف اصلی این مقاله است که با پیشنهاد رویکرد وجودشناختی به عنوان رویکردی نوین که با تکیه بر مفهوم وجود و تحلیل وجود شناختی از تصدیقات پایه و اصول بدیهی اولیه به حل مسئله مبادرت میورزد خاتمه مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفی نظریه عقلانیت فولی و نقدهای اساسی آن : شماره 94 : مطالعات اسلامی: فلسفه و کلام
نویسنده:
نفیسه ساطع، اعظم السادات حسینی حسین آباد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت جدید
,
نظریه عقلانیت فولی
کلیدواژههای فرعی :
باور عقلانی ,
باور پایه ,
صدق ,
مبناگرایی (معرفت شناسی) ,
نگاه ابزاری به عقل ,
عقلانیت باور ,
هدف ,
عقلانیت نوعی ,
عقلانیت هنجاری ,
نسبیت معرفت ,
منظر ,
صدق ,
باور غیر پایه ,
باور عقلانی(مقابل باور عقلایی) ,
مبناگروی(مقابل انسجام گروی در توجیه) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
غیر تدافعی بودن ,
آسانگیری ,
اعتماد گروی ,
عقلانیت معرفتی ,
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
فلسفه معاصر آکنده از نظریات گوناگون درباره عقلانیت است، اما مفهوم کلی عقلانیت مبهم است. ریچارد فولی با واکاوی مکاتب مطرح معرفتشناسی و فلسفه علم، هدف و منظر را عناصر ثابت در همه نظریات عقلانیت مییابد. هدف، امر مورد نیاز یا مطلوب فرد است و میتواند عملی یا نظری باشد. منظر مجموعهای از عقاید است و انواع آن در ارتباط با شخص یا اشخاص دارای این عقاید، تعیین میشود. فولی با فرضِ هدف ـ محوری مفهوم عقلانیت و نفی منظر ممتاز، به طراحی نظریهی عقلانیت میپردازد و نتیجه میگیرد که بسته به اهداف و علایق، ارزیابی عقلانی از منظرهای متنوعی ممکن است. بنابراین، دعاوی عقلانیت در واقع دارای موضوعاتی متفاوت بوده، رقیب به حساب نمیآیند. او تدارک طرح جامع عقلانیت را با رعایت دو شرط مناسب میداند؛ لحاظ همه اهداف و ممتاز ندانستن منظر اتخاذی. نقدهای اساسی وارد به فولی عبارتند از: نسبیگرایی، غیرتدافعیبودن، نگاه ابزاری به عقلانیت و آسانگیری.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 48
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید