جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام معلول
>
امکان فقری
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 59
عنوان :
تفسیر صدرالمتألهین از آموزۀ امر بین امرین بر مبنای مسئلۀ وحدت و کثرت
نویسنده:
مرتضی طباطبائیان نیم آورد؛ نفیسه اهل سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت و کثرت
,
جبر و اختیار(کلام)
,
امر بین امرین
,
حکمت متعالیه
,
01- لا جبر و لا تفویض بل أمر بین أمرین
کلیدواژههای فرعی :
فعل اختیاری ,
وجود رابط معلول ,
علم النفس ملاصدرا ,
ملاک احتیاج به علت ,
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
برهان مبتنی به قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد ,
اختیار انسان ,
فلسفه اسلامی ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
امکان فقری ,
شر ,
علیت ,
اصالت وجود ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ضرورت علی معلولی ,
معنای مرتبه در حکمت صدرایی ,
استناد شر به خداوند ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
صدرالمتألهین مطابق با مبانی خود در بحث وحدت و کثرت، و طرح وحدت تشکیکی وجود، به ارائۀ تفسیری عمیق از حدیث شریف «لاجبر و لاتفویض بل امر بین امرین» میپردازد. در این نظر که تقریر آن با عنایت به معنای «مرتبه» در حکمت صدرایی شکل میگیرد فعل انسان در انتسابی حقیقی هم به خود او و هم به خدا منسوب است. شاهکار صدرا در این بحث این است که او اختیار عین جبر و جبر عین اختیار را برای انسان به تصویر میکشد. در دیدگاه صدرا انسان در افعال اختیاری خویش نیز مجبور است؛ ولی این جبر، موکّد اختیار است و نه منافی آن. در نظر او بر خلاف نظر حکما اولاً خداوند علت بیواسطۀ افعال است نه علت بعید. ثانیاً جبر و اختیار و به عبارتی تشبیه و تنزیه در منتها درجۀ خود با یکدیگر قابل جمعاند. تشبیه صدرا از قول حکما به آب ولرم و از قول خودش به جسم فلک، روشنگر این طرح است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 221 تا 238
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی علیت از دیدگاه قرآن کریم(با تأکید بر تفسیر المیزان)
نویسنده:
عادله قدسی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
علت غایی
,
علت فاعلی
,
امکان فقری
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
ضرورت
چکیده :
خداوند متعال فطرت آدمی را به گونهای آفریده است که با دیدن هر حادثهای، همواره در جستجوی علت آن است. تعابیری همانند "یعقلون" و "یتفکرون" و "یعلمون" که در قرآن کریم فراوان یافت میشود، نیز بر همین امر دلالت دارند. از نظر قرآن کریم، برای هر حادثهای سببی و علتی وجود دارد که به اذن خدای تعالی پدید آمده است. همچنین خدای سبحان برای هر موجودی حد و اندازه و مسیری معین کرده است که به وسیله علل و عوامل متقدم و مقارن، اندازهگیری و تقدیر میشوند. بنابراین، هر موجودی در موجود دیگر اثر گذارده و موثر میباشد. پس قانون علیت بر این عالم حکم فرماست. در باب ضرورت علّی و معلولی، میفرماید که هر چیزی با اراده و خواست خداوند متعال به وجود میآید و ارادهی الهی، علت تامهی ایجاد ممکنات است. در تأیید علت فاعلی، بیان میکند هر چیزی که از هستی بهرهای دارد، وجودش مستند به خدای متعال است. در خصوص امکان فقری و علت بقاء، نیز، قرآن کریم، تمامی ممکنات را فقیر و محتاج خداوند متعال دانسته و در این جهت، تفاوتی میان حدوث و بقائشان قائل نشده است. همچنین، در تأیید علت غایی، بیان میکند که موجودات، بیهوده آفریده نشده و دوباره به سوى خدا باز میگردند. در خصوص سنخیت نیز، با اشاره به اینکه موجودات، آیه و نشانه الهی بوده و از طرفی با بیان اینکه میان اعمال انسان و سعید یا شقی شدنش، تناسب وجودی میباشد، آن را تأیید میفرماید. لذا، هدف رساله پیش رو، آشنایی با دیدگاههای متافیزیکی قرآن کریم، در رابطه با علیت و تعمق در آن میباشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تأثیر امکان فقری در تبیین هویت انسان از نظر ملاصدرا و گابریل مارسل
نویسنده:
حسین عصاران قمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
امکان وجودی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
هویت
,
معارف اسلامی
,
امکان فقری
,
وجودگرایی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
مارسل، گابریل
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
پرسشاز چیستی انسان، پرسشی است که از دیرباز مطرح بوده است. دانشمندان و فیلسوفان فراوانی هریک به فراخور فهم خویش پاسخی دربرابر این پرسش پیش نهادهاند. از جمله این فیلسوفان، ملاصدراست. ملاصدرا بزرگترین فیلسوف مسلمان است. وی بنابر نظریهی امکان وجودی یا فقری، تمام ممکنات به ویژه انسان را عین فقر، ربط و افاضهی واجب میداند و وقتی میخواهد از هویت انسان سخن بگوید، هویت وی را چیزی متمایز از هویت علتش نمیداند و با این مبنا قائل میشود که شناخت انسان جدای از شناخت پروردگار و علتش ممکن نیست. وی همچنین قائل است که واقعیت وجودی انسان، واقعیت سیالی است که مراحل مختلف را از پایینترین تا بالاترین درجهی وجود، سیر میکند و در گذر ازهر کدام از این مراحل، مرتبهی وجودی برتری را کسب میکند و در عین کسب هر مرتبهی جدید، مراتب قبلی نیز محفوظ میماند. بالاترین مرتبهی وجودی که برای انسان حاصل میشود، مرتبهی الهی است. اصل و حقیقت انسان را این مرتبه تشکیل میدهد و ذات وی در این مرتبه، در ذات حق فانی میشود. گابریل مارسل از جمله فیلسوفانی است که دغدغهی وی یافتن علت هستیشناختی بیقراری انسان جدید است. وی «نیاز مبرم به هستی» را علامت اینبیقراری میشماردو ریشهی این مسئله را فروکاهش انسانها به کارکردهایشان، میداند. وی راه رهایی از چنین وضعیتی را اندیشهی ثانویّه میداند. این اندیشه در مقابل اندیشهی اولیّه قرار میگیرد. اندیشهی اولیّه معطوف به حل مسئله است؛ درحالیکه اندیشه ثانوی در پی آن است که، با رجوع به وحدت تجاربی از قبیل قدرشناسی، وفا، ایمان که راز هستی در آنها درک میشود، فهمی گستردهتر و پرمایهتر از معنای وجود و حیات انسانی بدست آورد. وی همچنین به ریشهیابیِ علتِ بحرانِ هویت در عصر جدید میپردازد. وی این نکته را متذکر میشود که در گذشته، آئینهی درونیِ انسان تصویری از او برایش منعکس میکرد که در آن انسان بیهیچ زحمتی قادر به بازشناسی خویشتن بود. انسان بدان سبب به چنین وضعیتی دچار شده است که مرجع الهی خود را از دست داده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین و اثبات امکان فقری در حکمت متعالیه و آثار اعتقادی آن
نویسنده:
محمدجواد فرج نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
امکان وجودی
,
وجود رابط
,
01. خداشناسی (کلام)
,
معارف اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
امکان فقری
,
خداشناسی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
«امکان فقری» یکی از دستاوردهای مهم حکمت متعالیه محسوب میگردد و از جمله مباحثی می-باشد که در خدمت بحثهای خداشناسی فلسفی درآمده است. ملاصدرا در حکمت متعالیه با استفاده از اصالت وجود و تشکیک آن و تحلیل دقیق و موشکافانه رابطه علت و معلول(اصل علیت) به فقر و نیاز درونی و ذاتی معلول و به عبارتی دیگر «امکان فقریِ» معلول رسیده است. البته در این راه از تحقیقات و ژرفاندیشیهای فیلسوفان گذشته بخصوص از دقت نظرهای شیخ الرئیس ابن سینا استفاده نموده است .امکان فقری همان نیاز و حاجتمندی ذاتی ممکنات میباشد و به معنای نقصان و فقر و تعلقی بودن ذات آنها است. وجود رابط معلول در حکمت متعالیه ذات دارای ربط نمیباشد بلکه خود عین ربط و عین نیازمندی به وجود مستقل میباشد. در حکمت متعالیه مناط نیاز معلول به علت، امکان وجودی آن است و با دقت در آن تبیین جدیدی از مواد ثلاث و تقسیمبندی وجود حاصل میآید. در پرتو امکان فقری براهین اثباتوجود حق تعالی و توحید آن به خوبی استحکام و تبین مقبولتری مییابند. وحدت شخصی وجود نیز در سایه امکان فقری خود را به خوبی نشان میدهد. همچنین علم واجب تعالی به امور مادی و جزئیات متغیر به خوبی تبیین میگردد. رابطه خداوند با جهان مخلوق خود، بحث اراده فراگیر الهی و رابطه آن با اراده انسان و بحث قدرت مطلق الهی نیز با توجه به امکان فقری به روشنی مشخص میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملامحمد مهدی نراقی و نقد و ارزیابی نظریات وحدت وجود
نویسنده:
کورش آسمند، هاشم گلستانی، فتحعلی اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه محمد مهدی نراقی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
وحدت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
عرفان نظری
,
کثرت حقیقی(احکام اعیان عرفان نظری)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
تشکیک عامّی و خاصّی
کلیدواژههای فرعی :
نظام هستی ,
وحدت شهود ,
امکان فقری ,
صورت کلی ,
علیت ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قیومیت خداوند ,
برهان بسیط الحقیقه ,
فیض الهی ,
وجود حق مطلق (اسماء ذات) ,
احکام وجود(عرفان نظری) ,
مراتب وجود(خاص) ,
تعین واجب تعالی ,
جامع الافکار و ناقد الانظار ,
تعین ممکنات ,
بوداگرایی ,
حقیقت معلول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
مسئله وحدت وجود از جمله مهمترین و پیچیده ترین مطالب فلسفی و عرفانی مورد توجّه است که همواره محل بحث و تأمل اندیشمندان بسیاری بوده است. برخی چون ابن عربی، قونوی، عبدالرازق کاشانی با رویکرد شهودی به این مسئله نگاه کردند و کسانی چون ملاصدرا با رویکرد عقلی و صبغه فلسفی آن را اثبات نموده و امثال کسانی چون علاء الدوله سمنانی، این مسئله را به چالش گرفته و نقد کرده است. این نوشتار درپی آن است تا دیدگاه ملا محمد مهدی نراقی را در مسئله وحدت وجود و موضع نقادانهاش بر آراء اندیشمندان این مسئله بویژه نظریه ملاصدرا و عرفا را تبیین نماید. برای نیل به این مهم در ابتدا دیدگاه اجمالی ایشان در مورد وحدت وجود مطرح می شود و در نهایت انتقادات این حکیم بزرگوار نسبت به نظریات مربوط به آن، بیان می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
زهد از نگاه نیچه وحافظ
نویسنده:
ابراهیم رضایی، مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نیچه
,
حافظ شیرازی
,
زهد
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
رند ,
دیوان حافظ ,
مستی ,
امکان فقری ,
زاهد ,
قرآن ,
شور ,
باده ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
فیلسوف ناب ,
زهد طبیعی ,
زهد مابعدالطبیعی ,
تبارشناسی اخلاق ,
خائوس ,
زهد مثبت ,
زهد منفی ,
زهد فیلسوف ناب ,
زهد یهودی مسیحی ,
زهد کشیشانه ,
زهد اشراقی ,
حفظ غریزه ,
تقبیح غریزه ,
زهدپیشگی ,
زهد در غزل حافظ ,
سرشت خلاف معمول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
حافظ با انتقاد از زهدپیشگی و در عین حال تمجید از زاهدمنشی منتهی به سرمستی کشف و شهود، مبلّغگونهای از زهد است که ریشه در آداب و مناسک مذهبی دارد. در تفکر نیچه، دوگونه زهد بهطورکلی از یکدیگر تفکیکپذیر است: زهد مثبت و زهد منفی. زهد مثبت، زهدی است که با حفظ غریزه و تصعید آن، به حیات گرایش دارد و بر دو قسم است: 1. زهد یونانیرومی یا طبیعی؛ 2. زهد فیلسوف ناب. در برابر آن، زهد منفی با تقبیح غریزه، نافی حیات است و به دو شاخه تقسیم میشود: 1. زهد یهودیمسیحی یا کشیشانه؛ 2. زهد مابعدالطبیعی. بنابراین هرچند میان ارزشهای زاهدانه رند خراباتی حافظ و ارزشهای «فیلسوف نابِ» نیچه شباهت وجود دارد، باید زهد توأم با جنبههای اشراقی حافظ را گونه پنجمی از زهد به شمار آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 15 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پاسخهای فلسفی ملاصدرا و آگوستین به مسئله شرّ
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، کوکب دارابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عدل الهی
,
الهیات(کلام جدید)
,
الهیات مسیحی
,
حکمت متعالیه
,
شر
,
فلسفه دین
,
مسأله شر(فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
سنخیت ,
امکان وجودی ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
جهان شناسی فلسفی ,
صفات الهی ,
نظام هستی ,
شر بالعرض ,
علم عنایی ذاتی خدا ,
شر بالذات ,
هستی شناسی اسلامی ,
امکان فقری ,
شر قلیل ,
شر کثیر ,
شر محض ,
علیت ,
وحدت تشکیکی وجود ,
علم واجب ,
قدرت واجب ,
نظام احسن ,
خیر قلیل ,
خیر کثیر ,
خیر محض ,
برهان ان (منطق) ,
برهان لم ,
نسبیت شرور ,
عدمی بودن شرور ,
تساوق خیر و وجود ,
هستی شناسی مسیحی ,
شر لازمه ماده ,
تزاحم اسباب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
مسئله شرّ ازجمله مسائل مهم و بحثبرانگیز فلسفه و کلام است که ملاصدرا و آگوستین درصدد پاسخگویی به آن برآمدهاند. این دو فیلسوف با روش ترکیبی به مسئله شرّ پاسخ دادهاند. این روش ترکیبی دربردارنده پاسخهای فلسفی و کلامی است. پاسخهای فلسفی ملاصدرا و آگوستین به شرور عبارتند از: عدمی و نسبیدانستن شرور، احسنبودن نظام هستی و اینکه شرور لازمه عالم مادّه است. در این نوشتار تلاش شده است، ابتدا به پاسخهای فلسفی ملاصدرا و آگوستین پرداخته شود و سپس نظرات آن دو تطبیق داده شود. هر دو اندیشمند در برخی از موارد مواضع مشترک و در برخی دیگر مواضع مختلفی دارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مبانی «امکان فقری» صدرالمتألهین در تفکر حکمای مشاء (با تأکید بر ابن سینا و محقق دوانی)
نویسنده:
مهدی حسام هرندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت وجود
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
امکان فقری
,
اصالت وجود
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیدهنظریه ی امکان فقری از مهمترین نظریات فلسفی، درحکمت متعالیه است. صدر فلاسفه ی مکتب متعالیه، صدرالمتألهین شیرازی، معتقد است که به واسطه ی این نظریه،فلسفه را تکمیل و حکمت را تتمیم نموده است. وی ملاک نیازمندی ممکنات به علت را، با اصطلاح امکان فقری تعبیر میکند. امکان فقری، از ربط محض بودن و تعلقی بودن ممکنات نسبت به واجب تعالی حکایت دارد؛ اما سوال اینجاست که مبانی این نظریه ی اساسی با این اهمیت در چه بستر فلسفی وتحت تاثیر تفکرات چه کسانی به وجود آمده است. این نوشتار با جستجو در آثار فلسفی گزیده ای از حکمای مشاء، تفکرات و مباحث فلسفی ایشان را که زمینه ساز شکل گیری نظریه ی امکان فقری است بررسی کرده و در ادامه به تأثیر اندیشه های فلسفی بعضی از حکمای مشاء، در ایجاد و شکل گیری این نظریه پرداخته و در نهایت به این مسأله پاسخ داده که اگر این دسته از حکما به این مبانی دسترسی داشته اند، نقش ملاصدرا را در این نظریه چگونه می توان تبیین کرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین رابطه ی علت و معلول از نظر ابن سینا و نقد آن در فلسفه صدرایی
نویسنده:
سمیه سلگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امکان ماهوی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
امکان فقری
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
رابطه علت و معلولی
,
اضافه مقولی
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
رابطه علت و معلولی
,
اضافه مقولی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از آغاز آفرینش، انسان همواره درتلاش برای شناخت عالم خارج و یافتن ارتباط پدیده-های موجود در آن بوده و این امر او را به سوی مسئلهی علیّت کشانده است. فلاسفهی اسلامی اهمیت ویژهای برای اصل علیّت قائل بودهاند، به طوری که این اصل شالودهی تفکر فلسفی آن-ها را تشکیل داده است. از نظر آنها، علت عبارت است از موجودي كه تحقق موجودي ديگر (معلول) متوقفبرآن است.طبق نظریهی امکان ماهوی ابن سینا، هر یک از علت و معلول ماهیت و وجودی جدا از دیگری دارد وآنچه موجب نیازمندی معلول به علت میشود، ممکن الوجود بودن آن است. بنا بر این تفسیر از علیّت، رابطهی علت و معلول، رابطهی دو امر مضاف است که اضافهی میان آنها از نوع اضافهی مقولی است؛ اما، صدرا این دیدگاه ابن سینا را مورد نقد قرار میدهد و برای علت و معلول دو وجود متباین به تمام ذات و مستقل از هم قائل نیست، بلکه او با تکیه بر اصولی مانند:اصالت وجود، تشکیک وجود و وحدت شخصی وجود، نظریهی وجود رابط معلول را مطرح میکند که بر اساس آن وجود معلول چیزی جدا از وجود علتاش نیست و علت و معلول دو مرتبه از یک وجودند و معلول شأن و تجلّی وجود علت و عین ربط به آن است. به این ترتیب، صدرا با طرح نظریهی وجود رابط، تفاوتهای بنیادین زیر را در تبیین اصل علیّت ایجاد میکند: امکان فقری به جای امکان ماهوی، ترکیب اتحادی در مقابل ترکیب انضمامی، اضافهی اشراقی جایگزین اضافهی مقولی، فاعلیّت بالتجلّی به جای فاعلیّت بالعنایه، تقدم بالحق در مقابل تقدم بالعلیه.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان علیت و شبهات فلسفه غرب
نویسنده:
فاطمه شاکرین، حمیدرضا شاکرین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
فلسفه غربی
,
امکان ذاتی
,
علیت
,
تسلسل
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
ضرورت
کلیدواژههای فرعی :
امکان فقری ,
ضرورت علی و معلولی ,
برهان علیت (اثبات خدا) ,
برهان علّی سینوی ,
برهان علامه طباطبائی ,
ویژگی های واجب ,
تسلسل گریزی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مقاله حاضر در پی اثبات وجود خـدا از طريـق برهـان عليـت اسـت. در نگـاه نويـسندگان قاعـده عليت، اصلی استوار و فرا اثباتی است كه در عين اثبات وجـود خـدا، بـه طـور مـستقيم، پـشتوانه و جانمايه همه براهين كيهان شناختی نيز می باشد. اين برهان در فلسفه جديد غرب مورد چالش هـای فراوانی قرار گرفته است. تئولوژی وفلسفه الهی غرب در مصاف با اين چالش ها چندان كاميـاب نبوده است؛ اما فلسفه اسلامی توان بالايی از خود نشان داده و در برابر همه اشـكالات فـراز آمـده است. از اينرو، كوشيده ايم پس از طرح برهان عليت، مهمترين اشـكالات انديـشمندان غربـی را ذكر نموده و با تكيه برمبانی فلسفه اسلامی آنها را پاسخ گوييم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 59
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید