جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مذهب شیعه درطول تاریخ همواره در معرض اتهامات مخالفان بوده است. برخی از این اتهامات که موضوع این رساله است، اتهام شباهت شیعه به یهود در امامت و تحریف وحی ازسوی ابن‌تیمیه است. وی در کتاب منهاج السنه خود اتهاماتی به شیعیان وارد می‌کند که دو مورد آن عبارت‌اند از: 1ـ شیعه معتقد است که امامت در فرزندان علی است؛ همان گونه که یهود حکومت را از آن آل داود می‌داند؛ 2ـ از منظر شیعه قرآن تحریف شده است؛ همان طور که یهود معتقد است: تورات دچار تحریف شده است. [ اتهامات او باعث بدبینی سایر مسلمانان به مذهب شیعه و تفرقه بین مسلمانان شده است. نگارنده در این رساله برای پاسخ به دو اتهام ابن‌تیمیه اقدام به انتخاب این موضوع یعنی نقدی بر اتهامات ابن‌تیمیه در تشبیه شیعه به یهود در مسئله امامت و تحریف وحی کرده است تا با دلایل مشروح و مستند به اتهامات او پاسخ دهد.] در این نوشتار بیان شده که چون خداوند حکیم آگاه به مصالح بندگان خود است، فقط او امام را تعیین می‌کند. شیعیان هم بر اساس آیات و روایات معتقد به امامت از روش نصب الهی هستند ونیز تفاوت‌های مذهب شیعه با یهود در انتخاب امامت ذکر شده است واینکه انتخاب امامت در اعتقادات شیعه هیچگونه اقتباس از یهود نیست و شباهت به یهودیان و تقلید از آنها نیست؛ و در این رساله به اتهام دیگر ابن‌تیمیه که تحریف وحی است نیزپاسخ داده ‌شده است وبیان ‌شد که قریب به اتفاق علما و مردم عادی شیعه اعتقاد دارند که قرآن از تحریف محفوظ بوده و هیچ گونه تحریف به زیاد یا به کاسته‌شدن سوره یا آیه‌ای در قرآن راه پیدا نکرده است. در این رساله، احادیث امامان شیعه و دیدگاههایعلمای شیعه در رد اتهام به شیعه ذکر شده است و هر انسان منصفی با اندک مطالعه‌ای از عقاید شیعه در می‌یابد که شیعه قائل به مصونیت قرآن از تحریف است.

علم امام از جمله موضوعاتی است که بحث از ابعاد و زوایای مختلف آن جایگاه ویژه ای در مباحث اعتقادی داشته است. برخورداری امام از علم ویژه ای که مقتضای بایسته های امامت و تامین کننده اهداف آن است مسأله¬ای است که در طول تاریخ اندیشه شیعه با فراز و فرودهایی مورد توجه قرار گرفته است. اثر حاضر پژوهشی است که به بررسی برخی از ابعاد علم ویژه امام پرداخته و چگونگی تاثیر و نقش آفرینی این علوم در شؤون مختلف امامت را مورد بررسی قرار داده است. از جمله این موارد باید به نقش علوم ویژه در شکل گیری صفات و بایسته های امامت ، تحقق مناصب و مقامات امام و همچنین نقش این علوم در انجام وظایف امام در برابر امت اشاره نمود.

علم امام از مؤلفه های اساسی امامت در منظومه ی اندیشه ی شیعی است و در قرآن و روایات اهمیت چشمگیری به آن داده شده است. این مؤلفه از گذشته ی دور مورد توجه عالمان و اندیشمندان امامیه قرار گرفته، تا جایی که آن را از ویژگیهای بنیادین در این منظومه قلمداد می نمایند. علم امام ابعاد وسیع و گوناگونی دارد. یکی از مسایل مطرح در بخش کیفیت علم امام، مسئله ی ازدیاد و افزایش آن است. بدین معنا که آیا علم امام افزایش پذیر است و توسعه می یابد و یا اینکه خداوند یک باره علم را به آنان عطا فرموده و از ابتدا تا انتها این علم همواره ثابت و بدون تغییر می ماند؟ با توجه به تاکید اهل بیت علیهم السلام بر این مسأله در روایات متعدد ، این نگاشته بر آن است تا مسأله ازدیاد علم امام را مبتنی بر متون وحیانی و از ابعاد مختلف همچون کیفیت ، زمان ، مکان و محتوای علم افزون بررسی نموده و مهمترین شبهات مطرح شده در این زمینه را پاسخ دهد.

اهمیت کم‌نظیر بحث علم امام در منظومه معرفتی شیعه، بر آشنایان معارف شیعی پوشیده نیست. علم امام مهم‌ترین بحث در صفات امام است؛ شیعیان از همان ابتدا دریافته بودند که جانشینی رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و امامت، بدون علم الهی و خاص ممکن نیست. آنان پذیرفته بودند که امام حجت خداوند و مرجع دینی مردم پس از پیامبر(صلی الله علیه و آله) است، پس باید از علم موهوبی بهره‌مند باشد؛ چرا که در غیر این صورت، در تفسیر دین و قرآن دچار انحراف و گمراهی می‌شود. به همین دلیل علم الهی و ویژه امام ـ با وجود اختلافاتی در جزئیات آن ـ مورد اعتراف شیعیان در تمام دوره‌ها و نشانه‌ای برای شناخت امام حق از مدعیان دروغین بوده است.بررسی علم امام از حیث منابع آن که شامل چه منابع عادی و ماورائی می شود و همچنین حدود آن که آیا حوزه علوم غیر دینی را نیز…

این مقاله از دیدگاه وهابیت سلفی در نقد و نفی دیدگاه شیعه امامیه و امامت از نظر شیعه و حضرت حسین بن علی (ع) و قداست کربلا و... نگارش یافته و در مجله دارالعلوم قاهره منتشر شده است. که نیاز به پاسخگویی و نقد متقابل دارد.

الامامة الکبری و الخلافة العظمی، مجموعه‌ای سه جلدی است به زبان عربی که به دفاع از عقاید شیعه و به خصوص امامت می‌پردازد. این مجموعه به قلم سید محمد حسن القزوینی نوشته شده و توسط دو انتشارات در زمان‌های متعددی از جمله: انتشارات دارالمجتبی (ایران) و انتشارات دار القارئ (لبنان) به چاپ رسیده است. مباحث جلدهای کتاب: جلد اول: این جلد از کتاب شامل مباحث زیر می‌باشد؛ نحوه تبلیغ و دعوت به اسلام، دسیسه‌های آنان در جبهه حق، کارهایی که از روی کینه و لجاجت بر امام علی(ع)روا داشتند، روایات غیر صحیح از صحیحین بخاری و مسلم، پایین آوردن جایگاه پیامبر اکرم(ص)به خاطر شیخین، متهم نمودن امیرالمؤمنین(ع)، حکم کردن به کفر شیعیان و وجوب قتل ایشان، نمونه‌هایی از تعصب نفرت انگیز آنان، جهالت‌های ابن تیمیه، صحابه در قرآن و سنت. جلد دوم: این جلد نیز شامل مباحث ذیل است؛ امامت از اصول دین است، زمین از امام خالی نمی‌شود، امامت لطفی است از خداوند متعال، تعیین جانشین یک اصل جاریست، آنچه که قاعده لطف بدان کامل می‌شود، پاسخ اشکالات قاعده لطف، آنچه با قاعده لطف استوار می‌گردد، امام را تنها خداوند برمی‌گزیند، شروط امامت، امام برترین مردم است، امام، معصوم است. جلد سوم: این جلد نیز شامل مباحث ذیل می‌باشد؛ شواهد خلافت بلا فصل امیرالمؤمنین(ع)، فضایل مختص به امیرالمؤمنین(ع)، سه آیه در روز غدیر خم در شأن امیرالمؤمنین(ع)نازل شد، امیرالمؤمنین(ع)همان کسی است که رسول الله(ص)را تصدیق فرمود، برگزیدن امیرالمؤمنین(ع) توسط خداوند متعال، بستن درب خانه تمامی مردم به مسجد رسول الله(ص) مگر درب خانه امیرالمؤمنین(ع)، امیرالمؤمنین(ع) برترین افراد بشر و امت اسلامی است، امیرالمؤمنین(ع) برترین مجاهدین در راه خداست.

نویسنده به زعم خود نظریه و لایت فقیه را در تناقض با اصل امامت و انتظار در دوره غیبت دانسته و با استفاده از اختلاف نظر علما در حوزه اختیارات فقیه، و نیز، استناد به برخی کتب ردیه و اظهارات مخالفان و منتقدان جمهوری اسلامی، هردو موضوع «ولایت فقیه» و «امامت» (و غیبت) را نقد کرده است. مقاله، فاقد نکته نوین و بدیع است و مطالب و موضوعات مطروحه تکراری و سطحی است، و روش جدلی را در بیان و ارائه مطلب اتخاذ نموده است. اما از حیث آشنایی با شیوه مخالفان و ناقدان سلفی، قابل بررسی و درخور پاسخگویی و نقد متقابل است.

کتاب « امامت در عقاید شیعه » مجموعه مباحث امامت در دیدگاه شیعه می باشد که سرفصل های آن عبارت است از 1- جانشین پیامبر عنوان توضیحی این فصل ، پژوهشی درباره جانشینی پیامبر خدا از دیدگاه اسلام است . در این فصل ، ابتدا در لزوم وجود جانشین برای رسول خدا بحث می شود که آیا لازم است جانشینی برای رسول خدا انتخاب شود یا نه ؟ آنگاه به مباحثی درباره شرایط جانشین پرداخته می شود . این فصل از کتاب در سه بخش تنظیم شده است : بخش اول با عنوان امامت و خلافت چیست ؟ ابتدا به بررسی لزوم وجود خليفه و جانشین برای پیامبر خدا پرداخته و با شواهدی از متون اسلامی نشان داده است که همه فرق اسلامی به لزوم جانشین برای رسول خدا معتقدند و در ادامه به بیان تعریف امامت از دیدگاه شیعه و سنی می پردازد در بخش دوم با عنوان جانشین پیامبر خدا کیست ؟ جانشینی ابوبکر را به چالش میکشد . نویسنده ابتدا ادعای اهل تسنن را در رضایت امیرالمؤمنین كه از خلافت ابوبکر و بیعت با وی مطرح کرده و دلایل آنان را برشمرده است . سپس ادعای آنها پاسخ گفته است . در بخش سوم ، ویژگی های امام و خلیفه از دیدگاه اهل سنت را نقل و خلفای سه گانه را با این ویژگی ها محک زده است تا اثبات کند که هیچ یک از این سه خلیفه حتی واجد این شرایط هم نبودند که علمای اهل سنت برای امام لازم می دانند . ۲- نگاهی به آیه ولایت نویسنده در این بخش به اثبات امامت امیرالمؤمنین از آیات ، روایات و عقل ( دليل افضلیت ) پرداخته است . وی از ادله قرآن و سنت به عنوان نمونه ، آیه ولایت و حدیث غدیر را مطرح می نماید . یکی از آیاتی که برای اثبات امامت و ولایت امیرالمؤمنین ع بدان استدلال میشود ، آیه ولایت است . نویسنده در این فصل درباره چگونگی استدلال به این آیه سخن گفته است . این فصل از کتاب در سه بخش تنظیم شده است : در بخش اول به شأن نزول آیه ولایت اشاره شده و اتفاق نظر مفسران اهل سنت را در شأن نزول آیه ولایت درباره امیرالمؤمنین از سوی چهار تن از علمای اهل سنت نقل گردیده است . بخش دوم کتاب به امامت علی که در آیه ولایت پرداخته و ضمن بیان معنای « ولایت » ، به تطابق معنای ولایت ( اولویت ، برتری و سزاوارتر بودن برای به عهده گرفتن امور مسلمانان در آیه و امامت و در بخش سوم شبهه های وارد شده درباره آیه ولایت نقل گردیده و به هریک پاسخی درخور داده شده است . ٣- نگاهی به حدیث غدیر این فصل از کتاب به واقعه غدیر می پردازد و حدیث غدیر را از دو جهت مورد توجه قرار می دهد : یکی آیاتی که در این واقعه نازل شده اند و دیگری ماجرای نصب امیرالمؤمنین به امامت در این روز . نویسنده با توجه به آیات قرآن معتقد است که گرچه آیه غدیر در سیاق آیه هایی است که خداوند اهل کتاب را مورد خطاب قرار داده ، ولی قابل تطبيق برامت رسول خدا نیز هست . وی در ادامه به بیان مطالبی درباره حدیث غدیر می پردازد . غدیر از دیدگاه قرآن ، شمار راویان حدیث غدیر از صحابه ، راویان حدیث غدیر از تابعین و اسناد حدیث غدیر از مطالبی است که نویسنده بدانها پرداخته و در ادامه به چرایی عدم نقل کامل حدیث در متون اهل است اشاره کرده است . سپس به تلاش هایی ناکارآمد برای بی اعتبار کردن حدیث غدیر پرداخته شده و برخی از شبهات معاندین مطرح و پاسخ گفته شده است . ۴- امامت امیرالمؤمنین در سنجش خرد شیعه معتقد است که امامت همچون نبوت ، منصبی و باید نصب امام نیز از سوی خداوند متعال باشد و سندی محکم از سیره و سنت رسول خدا بر این نصب گواهی دهد . نویسنده در این فصل تلاش کرده افزون بر دلایل روایی ، با دلایل عقلی هم ، امامت امیرالمؤمنین را اثبات کند . این فصل در دو بخش تنظیم شده است : بخش اول ، ویژگی های پذیرفته شده برای امام چون : علم و دانش ، شجاعت و دلیری و عدالت و دادگری را برمی شمارد و به نقد دیدگاه کتاب شرح المواقف می پردازد . بخش دوم ، ویژگی های امیرمؤمنان را بر می شمارد و برای هریک از ویژگی های حضرت ، دلايل واسنادی نقل می کند . نقد دیدگاه ابن تیمیه و سخن پراکنی وی از دیگر مطالب بخش دوم است . ۵- نقش شورا در امامت نویسنده در این فصل به بیان خاستگاه نظریه شورا پرداخته و نارسایی آن را برای تعیین امامت جامعه نشان داده است . ایشان که این فصل از کتاب را در سه بخش تنظیم کرده است : در بخش اول به اثبات الهی بودن انتصاب و تعیین امام پرداخته و با استناد به حدیث نور ، امامت امیرالمؤمنین را از زمان آفرینش دانسته است . شایان ذکر است که حدیث نور را بسیاری از بزرگان اهل سنت روایت کرده اند . نویسنده نام نه تن از آنان را برشمرده است . در ادامه ، طرح امامت در آغاز بعثت و چگونگی نصب اميرالمؤمنین از سوی پیامبر آمده شده است . در بخش دوم به بررسی چگونگی انتخاب ابوبکر و عمر برای خلافت دست یازیده و عدم تطبيق نظريه شورا را بر خلافت این دو گزارش کرده است . بخش سوم ، زمان مطرح شدن نظریه شورا بر رسیده است . نویسنده با استناد به روایتی در صحيح البخاری بیان میکند که نظریه شورا را عمردر سالهای آخر عمرش مطرح کرد . نویسنده از خلال صحبت های عمر زوایای دیگری از تاریخ صدر اسلام و چگونگی انتخاب ابوبکر را تحلیل کرده است . وی در بخش چهارم کوشیده ابعاد جزئی و مسائل پوشیده جریان شورا را آشکار سازد .