جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫هدف اصلي اين تحقيق، شناخت قرآن از منظر کليني و بخاري است، که با هدف تبيين نقش قرآن در کافي و صحيح مسلم، و همچنين کشف تفاوت‌هاي آن‌ها صورت مي‌گيرد. حجيت سنت پيامبر اسلام( از مشترکات شيعيان و اهل سنت بوده، و حجيت سنت ائمه اطهار( نزد شيعيان، و اعتبار سنت صحابه نزد اهل سنت، از مختصات اين دو فرقه است. کتاب‌هاي کافي و صحيح بخاري، فصل مستقلي را به جايگاه و اهميت قرآن اختصاص داده‌اند که حاوي روايات زيادي در باب اهميت حفظ، تلاوت و عمل به قرآن است. در مقدمه کافي و برخي ابواب‌آن، رواياتي مانند روايات "عرضه"، مطرح شده که مرجعيت کتاب خدا را به اثبات مي‌رساند؛ اما در صحيح بخاري که از آيات زيادي استفاده نموده، اين‌گونه روايات ديده نمي‌شود. روايات معرف جايگاه قرآن در هر دو کتاب چهار دسته است، که کافي در اين زمينه از لحاظ محتوا و تعداد برتري دارد. همچنين روايات علوم قرآني فراواني در هر دو کتاب وجود دارد، اما در موضوعاتي چون نزول وحي، جمع و تدوين قرآن تفاوت آشکاري ميان اين دو کتاب مشاهده مي‌شود، و کليني با نياوردن برخي از روايات، رأي منفي خود را در قبال آن‌ها نشان مي‌دهد. تعداد روايات هر دو کتاب در بحث ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، و اختلاف قرائت، به يکديگر نزديک است، اما از جهت محتوا تفاوت‌دارند. درباره روايات موهم تحريف در کافي، قراين متعددي مانند عدم تعهد مؤلف به درستي همه روايات کتابش، قابل تأويل و تفسير بودن روايات مورد بحث، و روايات عرضه به قرآن، وجود دارد که نسبت تحريف را دفع مي‌کند؛ به‌علاوه، روايات مشعر به تحريف توسط بخاري نيز آورده شده، اما اعتقاد وي به تحريف را نمي‌توان با اين روايات اثبات نمود. همچنين، بخش مهمي از دو کتاب، به روايات تفسيري اختصاص يافته که البته تفاوت‌هاي متعددي نيز در اين زمينه بين دو کتاب وجود دارد.

در این نوشتار برآنیم تا واکاوى کنیم که آیا دولت نبوى داراى مرزهاى فیزیکى و جغرافیایى بوده یا مرز فکرى و اعتقادى داشته و هر مسلمانى در هر نقطه از زمین جزو اتباع و شهروند دولت نبوى محسوب مى شده است ؟ در مرحله آرمان گرایانه , گستره دولت نبوى , تمام روى زمین را شامل مى شود و هیچ گونه محدودیت مرزى برایش وجود ندارد و تمام مردم روى زمین شهروند دولت نبوى محسوب مى شوند. این دولت آرمانى , با تشکیل دولت مهدوى , که استمرار دولت نبوى است , محقق خواهد شد. اما تا رسیدن به آن مرحله آرمانى , به دلیل پذیرش واقعیت هاى موجود خارجى و تدریجى بودن دعوت نبوى در سیاست گذارى و استراتژى پیامبر, واقعیت هاى خارجى نادیده گرفته نشده و مرزها به رسمیت شناخته شده است . پیامبر(ص) خود را مکلف به رعایت حدود و حریم کشورها مى دانست و خود نیز کشورى تشکیل داد که داراى عناصر دولت بوده و ملت , سرزمین و قدرت سیاسى در دولت نبوى کاملاً وجود داشت . مسلمانان خارج از قلمرو دولت نبوى , زمانى مى توانستند از حقوق شهروندى دولت نبوى برخوردار شوند که به سرزمین دولت نبوى هجرت کنند.

اجتهاد یک اصل مرتقی در اسلام است که عهده دار استخراج احکام برای پدیده های جدید می باشد و توجه به موضوع شناسی و قدرت تطبیق در اجتهاد سبب پویایی اجتهاد و در نتیجه پاسخگو بودن آن به نیازهای روز جامعه می باشد