جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫بررسي سيره و عملکرد سياسي اجتماعي همسران پيامبر(ص) بعد از رحلت ايشان، به علت همراهي و ارتباط نزديک آنان با پيامبر اسلام يکي از مباحث قابل طرح در تاريخ است. با رحلت پيامبر اسلام، همسران او موضع ثابتي را در پيش نگرفتند؛ برخي ازآنان چون عايشه از واقعه سقيفه حمايت کردند، و در مقابل، حاکميت نيز اجازه ذکر حديث از پيامبر(ص) ، و اجازه فعاليت سياسي و اجتماعي، و صدور فتوا را به آنان داد. اما از سوي ديگر، برخي مانند امّ سلمه، از امام علي(ع) حمايت نموده و به اقدامات ابوبکر اعتراض کرد. در زمان خلافت عثمان هم مواضع همسران پيامبر متفاوت بود؛ در دوره اول خلافت عثمان، برخي از همسران پيامبر چون عايشه از خليفه پشتيباني نموده، و به عنوان مفتي دستگاه خلافت محسوب مي‌شدند، ولي در دوره دوم خلافت عثمان، همسران پيامبر(ص) با اقدامات او به مخالفت برخاسته و زمينه قتل عثمان را فراهم نمودند. در دوران خلافت امام علي(ع) و امام حسن(ع)، همسران پيامبر(ص) به سه گروه تقسيم شدند: گروه اول کساني بودند که به امام و خاندانش محبت مي‌کردند؛ گروه دوم کساني بودند که سخت با امام و خاندانش دشمني مي‌کردند؛ و گروه سوم نسبت به امور سياسي بي‌تفاوت بودند. همسران پيامبر از سوي حکومت و شخص امام علي(ع) مورد احترام قرار داشتند، و حتي امام با عايشه که سخت با او دشمني مي‌کرد و جنگ جمل را بر ايشان تحميل نمود، مدارا کرده و حرمت او را حفظ نمود. در اين زمان برخي از همسران پيامبر مانند ام سلمه و ميمونه بيشتر از همه با امام مأنوس بودند؛ اما عايشه و حفصه در جبهه مقابل قرار گرفته بودند. عايشه بعد از شهادت امام علي(ع) به شادي پرداخت، و در جنگ امام حسن(ع) با معاويه، از بازوان سياسي معاويه محسوب مي‌شد. او حتي از دفن امام حسن(ع) در کنار قبر پيامبر(ص) ممانعت نمود.