جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه عرفان
>
عرفان اسلامی
>
ادبیات عرفانی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
تعداد رکورد ها : 356
عنوان :
جلوه های عشق در شعر حسین منزوی
نویسنده:
کریم شاکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
زندگی
,
امانت الهی
,
وطن
,
رمز
,
حسین منزوی
,
غزل
کلیدواژههای فرعی :
عشق حقیقی ,
ادبیات عرفانی ,
تقسیم عشق ,
جلوه های عشق در شعر منزوی ,
چکیده :
حسين منزوی، شاعر غزل سرای معاصر، در اغلب اشعار خـود، از زاويـه هـای گونـاگون بـه موضوع عشق پرداخته است. از آنجايی كه، بحث عشق در ادبيات فارسـی، دامنـه گسـتردهای دارد؛ در اشعار منزوی نيز باز تاب وسيعی پيدا كرده، و عشق محور تعدادی از غزل های او شده است. لذا در اين نوشتار با مطالعه و بررسی اشعار، بويژه غزل های او، تلاش كردم به جلوه های عشق در شعر منزوی بپردازيم. اما دامنه بحث دراز بود و جايگاه سـخن محـدود. بـدين سـبب ناگزير در گنجايش اين مقاله موضوع را مورد بررسی قرار دادم. آب دريـا را اگـر نتـوان كشـيد هم به قدر تشنگی بايد چشـيد
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 225 تا 240
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل ظرفیت های تمثیلی عرفانی در حکایاتی چند از نزهة الارواح
نویسنده:
فاطمه کوپا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکایات تمثیلی
,
نزهه الارواح
,
زبان تمثیلی در عرفان
,
حکایت عرفانی
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
متون عرفانی ,
حکایت ,
ادبیات داستانی ,
رمز عرفانی و رمزگشایی عرفانی ,
روایت گیر ,
نمادگرایی عرفانی ,
معشوق ازلی ,
سالک ,
باور اسلامی و عرفانی ,
رمز در عرفان ,
شمع و پروانه ,
چکیده :
اثر ادبی (روایت تمثیلی عرفانی) برانگیزنده تجربه ای عمیق و متفاوت است که در نهایت به «خلاقیت هنری» یعنی آفرینش «راوی» و بازآفرینی «روایت گر» اثر ادبی منجر می شود. لذت زیبایی این گونه آثار ناشی از آگاهی و درون یافتی است که مخاطب از بازیابی و دریافت چیزی که به اعلی درجه جز خود او است، حاصل می کند؛ به بیان دیگر در این گونه آثار، روایت نیروی محرکه اندیشه، تخیل، تداعی و برانگیزنده معانی از یاد رفته و آوردن آن از سطح لاشعور به اوج شعور و آگاهی است. در کتاب نزهه الارواح، تالیف حسین بن عالم الحسینی، عارف سده هفتم ه.ق. نویسنده با بهره گیری از تمثیل و استفاده از ساختاری ویژه، در بیشتر موارد، میان راوی و مخاطب همسویی ایجاد می کند و از این راه مخاطب را به مفاهیم نهفته در بطن حکایات راه می نماید. پژوهش حاضر ضمن بهره گیری از روش «تحلیل محتوا»، در پی پاسخ گفتن به دو سوال بنیادین است: نحوه بهره گیری مولف نزهه الارواح از ظرفیت های تمثیلی حکایات در چه مواردی خلاصه می شود؟ مفاهیم نهفته در بطن حکایات، مشخصات عمده داستان ها و تمثیل های موردنظر نویسنده کدامند؟ ملاک انتخاب حکایات نیز برجستگی تمثیل ها و مفاهیم عرفانی در این گونه حکایات بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 249 تا 277
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی وجوه مشترک آموزه های عرفانی مولوی و اوشو
نویسنده:
فاطمه کاکاوندقلعه نوعی ,محمدعلی گذشتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
مولانا
,
عرفان اسلامی
,
اشو
,
عرفان مولوی
,
سَماع
,
ادبیات عرفانی
,
عرفان های نوظهور
,
عرفان شرقی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام سماع
,
تعالیم اشو
,
نفی ذهن
کلیدواژههای فرعی :
معنویت گرایی ,
نماز عشاق ,
شادی ,
جنبشهای معنوی ,
عرفان و ادبیات ,
عشق در مثنوی مولانا ,
تقابل عقل و عشق ,
عقل و عشق از نظر مولوی ,
هستی شناسی مولوی ,
مکاتب عرفانی ,
فرقه رام الله ,
چکیده :
آدمی از ابتدای خلقت تاکنون، به دنبالی راهی برای شناخت آفریدگار بوده است. ظهور و گسترش مکتب های مختلف عرفانی نشان دهنده این نیاز بشری است. ایران از دیرباز، مهد فرهنگ و عرفان بوده و ادبیات ما همواره از غنای کافی برای پاسخ گویی به این نیاز برخوردار بوده است، اما بازنگری آموزه های عرفانی و بیان آنها به نحوی که با زبان و درک انسان امروزی هماهنگ باشد، ضروری است.تعالیم مولانا منبع الهام اندیشمندان بسیاری در سراسر جهان بوده است و ردپای آموزه های او را می توان در بسیاری از جنبش های معنوی معاصر یافت.در این مقاله،کوشش شده است آموزه های عرفانی مولانا با دیدگاه های اشو مقایسه و وجوه مشترک آنها بررسی شود. حاصل این پژوهش این است که بسیاری از آموزه ها و تعالیم عرفانی اشو، به شکل سنتی، در عرفان اسلامی مولوی وجود دارد؛ تعالیمی که انسان امروزی را به سرچشمه زلال معنویت هدایت می کند و او را با اندیشه های متعالی عرفانی سیراب می سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 237 تا 256
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روانکاوی شخصیت ها و نمادهای عرفانی مولانا در داستان رومیان و چینیان مثنوی معنوی
نویسنده:
پروین گلی زاده ,نسرین گبانچی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مثنوی
,
مولانا
,
فروید
,
روانکاوی شخصیت
,
نمادهای عرفانی
,
داستان رومیان و چینیان مثنوی معنوی
,
آرکی تایپ (کهن الگو)
,
مکتب روان شناختی یونگ
,
نماد در مثنوی
,
ضمیر ناخودآگاه جمعی و فردی
,
روانشناسی(مسایل جدید کلامی)
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مراتب فناء(مقابل رتبه بقاء)
,
تضادهای شخصیتی
,
عقده های روانی
کلیدواژههای فرعی :
درون گرایی ,
نقد ادبی ,
نقد روانشناختی ,
حکایت های مثنوی ,
عقده حقارت ,
زبان تمثیلی در عرفان ,
کهن الگو در ادبیات فارسی ,
ادبیات عرفانی فارسی ,
منظومه های عرفانی ,
عرفان مولوی ,
عارفان (مسلمان) ,
صوفیان (صوفیه) ,
مقام شهود ,
تمثیل آینه و شخص ناظر ,
انواع کهن الگوها ,
رویا و فروید ,
برون گرا ,
چکیده :
شیوه پردازش نمادها و شخصیت ها - دو عنصر داستانی برجسته - در مثنوی معنوی، از تاثیرپذیری مولانا از باورهایش در مورد انسان سرچشمه گرفته است. در این جستار کوشش بر آن است که برخی جنبه های رمزآمیز مثنوی معنوی، با بهره گیری از مفاهیم روان شناسی و اسطوره ای نمایان گردند. در این راستا مفاهیم روان شناسی داستان «رومیان و چینیان» در ارتباط با نظریه های ناخودآگاه فردی فروید، ناخودآگاه جمعی و کهن الگوی خویشتن یونگ و عقده های روانی یونگ و آدلر مورد تحلیل قرار گرفته اند که برخی از آنها نیز با توجه به مفاهیم عرفانی و اسطوره ای واکاوی شده اند. نظریه های یونگ در این داستان در مورد کشف و شهود، باورهای جمعی و کهن الگو ها، نمود بیشتری نسبت به نظریه های فروید و آدلر داشته اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 257 تا 280
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
با مولوی در گذار از جلوه هزار نقش آفرینش
نویسنده:
حجت اله همتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
فیه ما فیه
,
مولانا
,
عرفان اسلامی
,
حواس
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان و شریعت
,
عالَم معنی(مقابل عالَم صُوَر)
,
عالَم صُوَر(مقابل عالَم معنی)
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
کلیدواژههای فرعی :
جهان بینی عرفانی ,
صورت و معنی ,
آثار مولوی ,
عرفان مولوی ,
سالک ,
حقیقت انسانی(عرفان نظری) ,
عالَم غیب(قسیم عالَم شهادت و عالم انسانی) ,
عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس دینی ,
چکیده :
عرفان به ما می آموزد که هدف آدمی عبارت است از درک حقیقی عالم معنی. آفرینش جلوه ای است هزار رنگ و هزار نقش از نوری بی رنگ و درخشان؛ یعنی حضرت احدیت و خلقت چیزی جز رنگارنگی این بی رنگی ازلی نیست که «صور» را پدید آورده است و هرچه تفرد و تشخص، تفرقه و تعین و تمایز و تخالف وجود دارد، از همین جا است. کل پیام مولوی، با استفاده از رمزی که خود او در تمایز میان صورت و معنی بیان کرده، قابل تشریح و تفسیر است. در این جستار به تبیین مفهوم «صورت» و «معنی» در اندیشه مولوی بر پایه کتاب فیه مافیه پرداخته شده است؛ دو مفهومی که مولانا دامنه آن را در تمامی عالم هستی، ساری و جاری می داند و از این رهگذر، رفیع ترین آموزه های عرفانی و هستی شناسی خویش را تبیین می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 171 تا 185
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ساختار داستان های شیخ اشراق بر اساس الگوی ویلادیمیر پراپ
نویسنده:
محمدعلی آتش سودا ,سمیرا صادقی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رسائل رمزی و تمثیلی سهروردی
,
غربت غربی
,
لغت موران
,
ساختار داستان
,
قصه مرغان شیخ اشراق
,
ریخت شناسی پراپ
,
عقل سرخ
,
رساله آواز پر جبرئیل
,
آثار سهروردی
,
فی حالة الطفولیة
,
فی حقیقه العشق
,
صفیر سیمرغ
,
روزی با جماعت صوفیان
کلیدواژههای فرعی :
سهروردی ,
تاویل آثار رمزی سهروردی ,
نقد ادبی ,
خویشکاری ,
جام کیخسرو ,
ساختارگرایی ,
ولادیمیر پراپ ,
نظریه پراپ ,
ادبیات عرفانی ,
فرمالیست های روسی ,
چکیده :
مقاله پیش رو به بررسی ساختار داستان های شیخ اشراق بر اساس الگوی ویلادیمیر پراپ می پردازد. برای نیل به این هدف، ابتدا شاخصه های الگوی پراپ از کتاب وی اخذ و سپس با بررسی داستان های فارسی شیخ اشراق، تلاش شد تا سازه های مشترک میان آنها مشخص شود. چنین به نظر می رسد که غیبت، حرکت، راهنما، هدف، انجام کار دشوار، و وصال، مهم ترین سازه های مشترک داستان های شیخ اشراق باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ویژگی های حکایات موسیقایی در آثار عطار نیشابوری
نویسنده:
منصوره ثابت زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فریدالدین عطار نیشابوری
,
حکایات عطار
,
منطق الطیر عطار
,
ققنوس
,
تذکره الاولیاء
,
حکایت عرفانی
,
سَماع
,
ادبیات عرفانی
,
احوال (عرفان)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام سماع
,
احوال سالک
,
حکایت دیوانگان عطار
,
سیمرغ در منطق الطیر
,
آثار عطار نیشابوری
,
موسیقی و عرفان
کلیدواژههای فرعی :
هرمس ,
آب حیات ,
شبلی ,
داستان پیر چنگی ,
بایزید بسطامی ,
الهی نامه عطار ,
خسرونامه ,
مصیبت نامه عطار ,
اسطوره ققنوس ,
مقام وجد ,
مدارای پیامبر اکرم ,
تمثیل در شعر عطار ,
نماد شناسی منطق الطیر ,
نماد پرندگان در منطق الطیر ,
طبل هرمس ,
موسیقی و شفا ,
حکایت مهستی دبیر با سلطان سنجر ,
رابعه و بکتاش ,
شیخ ابوعلی رودباری ,
ابوعثمان مغربی ,
چکیده :
حکایات موسیقایی در آثار عطار، حکایاتی است که بافت و ساختاری موسیقایی دارند و برای طرح و درک مبانی و مفاهیم عرفانی، امکانی مهم به شمار می روند. بررسی تعامل عرفان و موسیقی از منظر منظومه های عطار و نیز تذکره الاولیا، فضا و دیدگاه های موسیقایی عطار را نیز مشخص می کند. در منظومه ها و تذکره الاولیاء عطار، 19 حکایت موسیقایی ذکر شده که در این میان، الهی نامه با 9 حکایت موسیقایی بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است. حکایات منثور در تذکره الاولیا، شش حکایت مستقل اند که منظومه ها فاقد آنند. در حالی که بیشتر حکایات موسیقایی منظومه ها در تذکره الاولیا بارها ذکر شده است. درون مایه حکایات موسیقایی متضمن درک باطن نغمات و حقیقت نفخه الهی و مرافقت و پذیرش اهل موسیقی از دیدگاه مثبت اندیش عرفانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ردپای عرفان و تصوف در تمثیل دو مار ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی
نویسنده:
فرناز هوشمندرجبی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادبیات مانوی
,
حکایت های مثنوی
,
تمثیل در مثنوی
,
زبان تمثیلی در عرفان
,
حکایت عرفانی
,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان)
,
مانویت (ادیان خاموش ایران باستان)
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام فناء
,
مار در عرفان
کلیدواژههای فرعی :
مثنوی ,
سلوک عرفانی ,
مولانا ,
تمثیل ,
عطار و مولوی ,
مرگ ارادی ,
داستان پیر چنگی ,
ادبیات عرفانی فارسی ,
داستانپردازی مولانا ,
آثار مولوی ,
شاه و کنیزک مولوی ,
عرفان مولوی ,
ترک تعلقات دنیوی ,
چکیده :
تمثیل عرفانی چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به ویژه تمثیل های عرفانی این متون، بازمی گردد. با وجود اینکه هیچ متن کاملی از این گنجینه ادبی بسیار غنی، باقی نمانده است، حکایت «دو مار سنگین بار و سبک بار» یکی از حکایات تمثیلی عرفانی به جا مانده از مجموعه دست نوشته های سغدی مانوی است. از سوی دیگر ادبیات کلاسیک ایرانی، به ویژه سبک عرفانی آن با ظهور گویندگان عارفی همچون مولانا، عطار، حافظ و ده ها شاعر و عارف دیگر، رنگ جدیدتری به خود گرفت. این مقاله کوشیده است به ارتباط و مقایسه میان این تمثیل عرفانی در ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی بپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 187 تا 199
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازیابی تکه های کهن الگوی مام مهین در شعر حافظ
نویسنده:
پریسا حبیبی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زن
,
اسطورهشناسی (میتولوژی)
,
آنیما
,
حافظ شیرازی
,
آرکی تایپ (کهن الگو)
,
ایزدبانو
,
مکتب روان شناختی یونگ
,
زن در شعر فارسی
,
اشعار حافظ شیرازی
,
ضمیر ناخودآگاه جمعی و فردی
,
روانشناسی(مسایل جدید کلامی)
,
آنیمای حافظ
,
ادبیات عرفانی
,
ادبیات
,
مام مهین
,
زن در اساطیر
کلیدواژههای فرعی :
قضا و قدر ,
اسطوره های ایرانی ,
پری ,
سپندارمذ ,
اشی ,
کهن الگو در ادبیات فارسی ,
اساطیر ملل ,
آموزههای ادیان ایران باستان (آموزههای ادیان) ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
اسطوره پیرایی ,
پری در ادبیات فارسی ,
اسطوره از دیدگاه یونگ ,
انواع کهن الگوها ,
کهن الگو و اسطوره ,
کهن الگو در شعر ,
اساطیر زرتشتی ,
زمین در اساطیر ,
زن در عرفان ,
چکیده :
در این نوشتار سعی بر آن است که نمودهای تغییریافته کهن الگوی مام مهین در شعر حافظ ردیابی شود. نمودهایی که بعد از متلاشی شدن شخصیت یگانه این عنصر مادینه قدرتمند، ابتدا در قالب خدابانوها به زندگی خود ادامه داد و سپس به ضمیر ناخودآگاه انسان منتقل شد و دوباره از طریق هنر بر ذهن و زبان نوع بشر جاری گشت. این جست وجو می تواند پاسخی برای این پرسش ها بیابد که آیا می توان گفت حافظ جزو آن دسته از شاعران نابغه ای است که فواصل تاریخی و جغرافیایی مانع بروز و ظهور آرکی تایپ ها در شعر او نشده است؟ مام مهین در ضمیر ناخودآگاه جمعی ایرانیان با توجه به پیشینه اساطیری زن سالارانه این سرزمین با چه کیفیتی می زید؟ آیا در یک نگاه کلی این تصویر به سمت قطب منفی تمایل دارد یا قطب مثبت؟ بر این اساس به این نتیجه رسیدیم که شعر حافظ شعری است که بستر ظهور و تجلی تصاویر ناب و شفافی را از مام مهین فراهم آورده است و این موضوع از وسعت مشرب و شفافیت و در دسترس بودن ناخودآگاه حافظ سرچشمه می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مولوی و حل معمای جبر و اختیار در مکتب عشق
نویسنده:
ناصر نیکوبخت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مثنوی
,
مولانا
,
جبر و اختیار(کلام)
,
آیات اختیار انسان
,
آیات جبر
,
امر بین امرین
,
عرفان اسلامی
,
خدا و اختیار انسان
,
اصطلاحنامه تصوف
,
جبر و اختیار در مثنوی
,
اثبات اختیار انسان
کلیدواژههای فرعی :
اختیار انسان ,
امر و نهی الهی ,
جبریه (مذاهب کلامی) ,
وعد و وعید ,
ثواب ,
جبر مطلق ,
عقاب ,
نظام علی و معلولی ,
اختیار انسان ,
آیه 004 حدید ,
احساس شرم ,
پشیمانی ,
جبر و اختیار در قرآن ,
ادبیات عرفانی ,
تصوف زاهدانه ,
جبر و اختیار صوفیانه ,
آیه 30 دهر ,
حدود اختیار ,
آیه 96 صافات ,
آیه 31 مدثر ,
آیه 38 مدثر ,
چکیده :
جبر و اختیار از مسایل پیچیده کلام اسلامی است و برداشت های گوناگون مسلمانان از آیات قرآن و احادیث نبوی (ص) به مشرب های فکری زیادی از جمله جهمیه، اشاعره، معتزله، امامیه و ... انجامیده است. مشرب های کلامی اسلامی با استناد به استدلالات عقلی و نقلی یا به جبر مطلق، یا به اختیار محض، یا به آمیزه ای از هر دو و یا به امر بین الامرین اعتقاد ورزیده اند. البته مولوی در مقام انسانی جامع که در همه علوم اسلامی آگاه و اهل نظر است، از جنبه های متفاوت و متعدد به این مساله نگریسته است. مولوی با اثبات عجز ذاتی فلسفه در پاسخ گویی به این معما، از منظر یک عارف شهودی ـ که به یک معنـا انسـان شنـاس و روان شناس است ـ می کوشد در عین حفظ قدرت مطلقه الهی، اختیار انسان را در پای جبر قربانی نکند و به گونه ای آن جبر منفور و اختیارکش جهمیه و اشاعره را تا حدی تلطیف و تعدیل کند و با طرح مساله "عشق"، به دوگانگی جبر و اختیار پایان بخشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
مشخصات اثر
ثبت نظر
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
تعداد رکورد ها : 356
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید