جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در پژوهش حاضر به ادلّه اثبات دعوا در فقه اماميه و حقوق موضوعه، مانندِ علم قاضي، اقرار، شهادت، سند، بينه، قَسَم و امارات قانوني و قضايي و صُوَر تعارض آن ها اختصاص دارد. نويسنده به تبيين ارزش و اعتبار شهادت در ميان ادلّه مذکور از ديدگاه فقه اماميه و علم حقوق پرداخته، در صورت تعارض شهادت شهود دعوي با علم قاضي، اقرار، سند، و امارات قانوني و حقوقي، تقدّم يا عدم تقدّم اين ادلّه بر شهادت را بررسي مي‌کند. نوشتار حاضر در سه فصل تدوين گرديده است. نگارنده در فصل اوّل به مفهوم شناسي عناصر تحقيق و مفاهيم مرتبط با آن، مانندِ مفهوم شهادت در لغت و اصطلاح و معاني واژه‌هايي چون: دعوي، اثبات، سند، اقرار، علم قاضي، قَسَم، اماره و تعارض پرداخته و ادلّه قرآني، روايي، عقلي و اجماعي شهادت را بيان مي‌کند. آن گاه شرايط شاهد و شهادت را از ديدگاه فقها و حقوقدانان مطرح کرده، شرايطي همچون: بلوغ، عقل، عدالت، اسلام يا ايمان، از روي علم بودن شهادت، مطابقت شهادت با دعوي، توافق شهادت شهود در معنا، عدم اشتغال شاهد به تکدّيگري يا ولگردي و دشمني شخصي نداشتن شاهد با کسي را که بر ضدّ او شهادت مي‌دهد بررسي مي‌کند. در فصل دوم وي با اشاره به احکام شهادت در فقه اماميه و حقوق موضوعه، موارد حقّ الله همچون: زنا، لواط و مساحقه و حقّ الناس چون: طلاق، نکاح، قصاص، عِتق و راه‌هاي اثبات شهادت شهود، اعمّ از مرد و زن در اين قبيل از حقوق را توضيح مي‌دهد. او در ادامه به احکام فقهي شهادت از منظر فقهاي اماميه پرداخته و ادلّه جواز شهادت بر شهادت و موارد آن، شرط سِماع شهادت، حکم رجوع از شهادت و کيفيت آن از ديدگاه فقيهان و حقوقدانان را تبيين مي‌سازد. در فصل سوم حکم تعارض شهادت با ساير ادلّه اثبات دعوي، مانندِ شهادت با شهادت، شهادت با علم قاضي، شهادت با اقرار، سند، قَسَم و امارات حقوقي و قضايي در فقه اماميه و حقوق وضع شده تبيين مي‌شود.