جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر، مجموعة درس گفتارهای «میشل فوکو» دربارة جنگ، قدرت و علوم سیاسی از منظر فلسفه طی سال 1976م. در «کلژ دوفرانس» است. «فوکو» در این دورة تدریس، به طور خاص برنامه‌ای برای نوعی تبارشناسی مناسبات دانش قدرت طراحی کرده و ضمن آن به وضعیت جهان معاصر توجّه نموده است. از جمله مباحث مطرح شده در درس گفتارهای وی می‌توان به این موارد اشاره کرد: توضیح دربارة دانش مبارزه‌ها، تبارشناسی‌ها و گفتمان علمی؛ استفاده از قدرت برای سرکوب و جنگ؛ شرح ارتباط میان جنگ و قدرت؛ بررسی نظریة حاکمیت؛ تحلیل گفتمان مبارزة نژادی و نسخه‌های آن؛ تشریح تاریخ تولّد و تحوّل نژادگرایی؛ بحثی دربارة ملّت و ملّت‌ها؛ ریشه‌یابی فئودالیسم؛ بررسی نظریة انضباطی‌سازی دانش‌ها؛ چگونگی تعمیم تاکتیکی دانش تاریخی؛ چرایی بازفعال شدن گفتمان تاریخی طی دورة انقلاب؛ تشریح گستره‌های کاربست زیست قدرت و تحلیل نازیسم و سوسیالیسم. مشخّصة کتاب، سنجش تاریخی براساس حقیقت، قدرت و اخلاق، تاریخ داده‌های دهه‌های هفتاد و هشتاد قرن بیستم و ارائة رژیم گفتمانی ویژه‌ای در درون مجموعة «فعّالیت‌های فلسفی» فوکو است. این مباحث تعامل ظرفیت میان فضل و تبحّر اندیشمندانه، تعهّد شخصی و پرداختن به رخ‌دادهای کنونی را می‌نمایاند.

زیست قدرت فوکویی عبارت است از سیطره قدرت بر زندگی. مقصود از زیست قدرت، دست یابی قدرت به انسان به منزله موجودی زنده است، به طوری که امر زیستی زیر کنترل دولت قرار گرفته، و دست کم، گرایشی به کنترل دولتی امر زیستی به وجود آمده است.

در این کتاب یکی از تاثیرگذارترین متفکران سالهای اخیر ما را فرا می خواند که به صورت انتقادی در رخدادهای تاریخی خاص نظر کنیم تا لایه های جدید از دلالت را کشف کنیم.

یعنی چه که پای تصویر ساده ای از یک چپق، نقاش بنویسد: این یک چپق نیست؟ رنه مگریت، با این کار نقطه آغازی فراهم کرد برای تحلیلی چندسو نگر به وسیلۀ میشل فوکو، فیلسوف و تاریخ شناس پرآوازه معاصر. نوشته غنی و گیرای فوکو گذشته از روشنایی که بر آثار نقاشی پرنفوذ و مقبول می افکند، اندیشه خود فیلسوف ناسازه پرداز فرانسوی را نیز بهتر میشناساند.

در میان متفکران و نویسندگان غربی، میشل فوکو از معدود کسانی است که رجوع انقلاب اسلامی ایران را به معنویت، دریافت و صریحاً اظهار داشت که از زمان انقلاب فرانسه تا کنون، برای نخستین بار انقلاب و معنویت به یکدیگر پیوند خورده اند. در این کتاب خواننده با نگاه این متفکر به حوادث انقلاب اسلامی ایران آشنا میشود.