جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫افغانستان کشوري کوهستاني و محاط در خشکي است، که داراي قدمت تاريخي ديرينه‌اي مي‌باشد. در اين کشور، اقوام و قبايل مختلفي زندگي مي‌کنند، تا جايي که برخي اين کشور را به موزه اقوام و طوايف توصيف نموده‌اند. چهار قوم و مليت هزاره، تاجيک، افغان و ازبک، اصلي‌ترين و اثرگذارترين اقوام افغانستان در حوزه قدرت سياسي هستند، و ساير اقوام زير‌مجموعه اين چهار قوم عمده مي‌باشند. در اين ميان، تأثيرگذاري قوم هزاره در طول تاريخ از همه اقوام ساکن در افغانستان بيشتر بوده است. اين پژوهش با بررسي جغرافياي تاريخي قوم هزاره، به مسايلي مانند قلمرو، جمعيت، بافت اجتماعي و روابط هزاره‌ها با ديگر اقوام ساکن در اين کشور توجه نموده است. هم‌زمان با آغاز خلافت امام علي(ع) ، هزاره‌ها در سرزمين غور به تشيع گرايش پيدا کردند. آنان در منطقه هزارستان زندگي مي‌کردند، که در قلب افغانستان قرار دارد، و در گذشته‌اي نه‌چندان دور، بسيار وسيع و داراي آب و هواي مناسب و زمين حاصل‌خيز بوده است. اما در حال حاضر، به دلايل سياسي و قومي، قلمرو اين منطقه به‌مراتب کاهش يافته است. از مسايل ديگري که در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته مي‌توان به مواردي از قبيل پيشينه تاريخي هزارستان، اسامي هزارستان در گذشته، هزارستان قبل از اسلام و مقارن ظهور اسلام، هزارستان در دوره تيموريان، ارغونيه، تا حکومت عبدالرحمن و کودتاي 1357، و آثار باستاني و تاريخي هزارستان اشاره نمود. هزاره‌ها تا قرن 19 از نظر اجتماعي، سياسي و اقتصادي، زندگي نيمه‌مستقلي داشتند، و جامعه آنان در قالب نظام ملوک‌الطوايفي اداره مي‌گرديد. با روي کارآمدن عبدالرحمن، قدرت سياسي هزاره‌ها شکسته شد، و حدود 62 درصد از مردم هزاره، قتل عام و آواره گرديدند. نظام اجتماعي آن‌ها متلاشي شده، و سرزمين‌هاي حاصل‌خيز آن‌ها به تصرف افغان‌ها درآمد. امروزه سکونت آن‌ها در کوهستان‌هاي مرکزي و هزارستان فعلي محدود گرديده، و اقتصاد آنان بر محور کشاورزي، صنايع دستي و تجارت استوار است.