جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫جابر بن عبدالله انصاري يکي از صحابيان بزرگ رسول خدا(صلي الله عليه و آله) است که محضر هفت معصوم(عليهم السلام) را درک کرده است. وي در شمار صحابياني معرفي شده که بعد از رحلت پيامبر اکرم(صلي الله عليه و آله) به تفسير اشتغال داشته اند؛ کتاب تفسيري براي جابر ذکر نشده، از اين رو تنها شاهدي که براي مفسر بودن او مي‌توان ذکر کرد روايات و آراي تفسيري منسوب به وي است که به صورت پراکنده در کتب تفسيري و روايي نقل شده است. در اين نوشتار ضمن اشاره به برخي مباحث پيرامون تفسير صحابه، زندگي نامه‌ي جابر به اجمال بيان شده است؛ روايات و آراي تفسيري منسوب به وي از منابع تفسيري جمع آوري شده و بر پايه‌ي اين آراء و روايات نقل شده‌ از وي، روش تفسيري و ويژگي‌هاي تفسير جابر بيان شده است. جابر در تفسير آيات در موارد محدودي از خود قرآن بهره برده است. علاوه بر قرآن، جابر در تفسير آيات در بيشتر موارد، استناد به قول پيامبر اکرم(صلي الله عليه و آله) کرده است؛ در واقع مي‌توان گفت تفسير وي، نقل از رسول خدا(صلي الله عليه و آله) است و اجتهاد در تفسيرش به طور کم رنگ ديده مي‌شود. بيان مراد کلمه يا جمله اي از قرآن، ذکر مصداق، بيان سبب نزول ، بيان احکام فقهي، بيان تأويل برخي آيات و بيان فضايل اهل بيت(عليهم السلام)، از مهم ترين ويژگي‌هاي تفسير جابر بن عبدالله انصاري است. رواياتي نيز پيرامون برخي مباحث علوم قرآني مانند قرائت، فضايل سور و آيات، اولين سوره‌ي نازل شده، ناسخ و منسوخ، از وي نقل شده است. کليد واژگان: جابر بن عبدالله انصاري، تاریخ تفسير، تفسير صحابه، مفسران صحابه، روش تفسيري، روايات و آراي تفسيري