جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫شخصيت انسان در پرتو عوامل متعددي شکل مي‌گيرد که مهم‌ترين آنها محيط و وراثت است. نگارنده در اين تحقيق نقش تربيتي محيط را در شخصيت انسان از نگاه منابع اسلامي مورد مطالعه قرار داده و معتقد است که عوامل تربيتي مانند محيط، حتي بر عوامل وراثتي نيز اثرگذار هستند و آنها را تغيير مي‌دهند؛ به اين معنا که اگر فردي از نظر وراثت در يک خانواده متدين و با طينت پاک به دنيا آمد، ممکن است محيط بر او اثر گذارد و اين پاکي و طهارت زايل شود. وي ابتدا محيط را به محيط پيش از تولد و محيط پس از تولد تقسيم کرده و مهم‌ترين عوامل تأثيرگذار در تربيت کودک قبل از تولد را حالات جسماني و رواني مادر، نوع تغذيه‌اي که مصرف مي‌کند، و آسايش و راحتي مادر در زمان بارداري ذکر نموده است. عواملي که تأثير آنها در محيط پس از تولد بسيار پايدار است، شامل عامل انساني و طبيعي است. مراد وي از عوامل انساني، روابط ميان افراد در خانواده، مدرسه ، محله و مانند آنهاست که به نوعي در تربيت انسان نقش دارند. اين عوامل خود به خانواده، گروه همسالان، مدرسه، محيط‌هاي مجازي، و وسايل ارتباط جمعي مانند تلويزيون، راديو، روزنامه و مجله تقسيم مي‌شود. منظور از عوامل طبيعي نيز نوع آب و هوا، محيط جغرافيايي، نوع تغذيه، محل زندگي و نوع ساختمان‌هاست. وي در مقايسه عوامل مذکور، نقش خانواده را مؤثرتر دانسته و دلايل برجستگي تأثير اين نهاد بر نهادهاي ديگر را در طولاني بودن مدت همراهي فرزندان با خانواده، تأثيرپذيري بسيار زياد از افراد خانواده، وابستگي مادي و عاطفي فرزندان به خانواده، زمينه‌سازي خانواده در تأثيرگذاري عوامل ديگر و الگوگيري فرزندان از خانوده ذکر کرده است. به همين مناسبت، به آسيب‌شناسي رفتارهاي والدين با فرزندان خود و اثرات بد تربيتي آن پرداخته است. او همچنين نقش مدرسه و معلمان و شيوه‌هاي تربيتي و آموزشي آنان را با اهميت دانسته و به توصيف روش‌هاي تربيتي موجود مانند روش تربيت الگويي، روش بشارت دادن، و روش تشويق، و روش واداشتن و اجبارهمراه با انذار و تنبيه مي‌پردازد و ويژگي‌هاي مثبت و منفي آنها را بيان مي‌کند.

---