جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫تفسير من وحى القرآن تأليف سيّد محمّدحسين فضل اللَّه مشتمل بر 24 جلد مى‏باشد. كه در اين پايان نامه سعى شده تفسير ايشان مطرح ومورد نقد وبررسى قرار گيرد. اين تحقيق شامل سه فصل مى‏باشد، در فصل اوّل شخصيت مفسر وعوامل مؤثر بر رشد فكرى وشخصيتى فضل اللَّه واساتيد وتأليفات ايشان بيان خواهد شد. فصل دوم مشتمل بر اصول اساسى مى‏باشد كه سيد فضل اللَّه در تفسيرش توضيح داده‏اند از جمله بُعد تربيتى، بعد سياسى، بعد حركى، بعد عقلى كه سعى در توضيح وتحليل ونقد وبررسى آن داريم. در فصل سوم نمونه‏هاى از تفسير مفسر مانند زن، اسرائيليات، نسخ، حديث، أسباب نزول، قصه‏هاى قرآنى وتفسير علمى آنها بيان خواهد شد. البته بعضى از مناقشات با صاحب الميزان انتخاب وبه عنوان نمونه براى آشنايى بيشتر با فكر واستدلال وچگونگى تفسير مفسر خواهد آمد. در پايان نتائج بحث بيان و مطالبى كه در تفسير سيد فضل اللَّه بوده، نقد و بررسى خواهد شد.

‫در اين نوشتار ديدگاه‌هاي آيت‌الله سيدابوالقاسم خوئي و آيت‌الله شهيد سيد محمدباقر صدر و مباني آنان در حجيت ظهور آيات و روايات مورد مقايسه قرارگرفته و مبناي آنان در مورد حکم ظاهري و واقعي بر طبق مباني سببّيت و طريقيت بيان گرديده است. نويسنده در دو بخش ابتدا به لحاظ ثبوتي به اثبات حجيت ظهور پرداخته و معناي لغوي و اصطلاحي حجيت ظهور را بيان کرده است. در ادامه به محال بودن جعل حجيت براي ظواهر و عدم جعل حجيت براي ظهور اشاره کرده و امکان حجيت براي ظهورات را بررسي نموده است. آن گاه وجه جمع بين حکم ظاهري و واقعي بر طبق مبناي سببيت و طريقيت و ديدگاه‌هاي برخي از فقهاي شيعه مانند آقا ضياء‌الدين عراقي، شيخ مرتضي انصاري و آخوند خراساني را در اين زمينه بيان کرده است. سپس، مبناي شهيد سيدمحمدباقر صدر در مورد نسبت بين حکم ظاهري و واقعي را مطرح کرده و پاسخ برخي از شبهات با توجه به مبناي فقهي و اصولي ايشان را داده است. وي در بخش دوم از جهت اثباتي به بررسي حجيت ظواهر پرداخته و مبناي آيت‌الله خوئي و شهيد صدر را در اين زمينه مطرح کرده است. در همين زمينه نگارنده ادله حجيت ظواهر مانند ادله عقلي (سيره و بناي عقلا) و سيره متشرعه و ادله قرآني و روايي حجيت ظواهر از منظر ايشان بيان کرده و ديدگاه‌هاي آنان را در نحوه استدلال روايات معصومين( به ظواهر قرآن کريم منعکس کرده است. در ادامه به بيان تفاوت ميان اصالت الظهور و اصالت عدم قرينه پرداخته و مباني آيت‌الله خوئي، آخوند خراساني، شيخ انصاري و شهيد صدر را با يکديگر مقايسه نموده است.

---