جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پژوهش سعى شدهاست با بهرهگيرى از مفاهيم «علم» در قرآن مجيد، شيوه جديدى از ردهبندى علوم براى استفاده در طبقهبندى كتب و منابع اطلاعاتى و اسناد و مدارك در كتابخانهها عرضه گردد. روشهاى موجود ردهبندى مواد كتابخانهاى در عرضه خدمات لازم به مراجعان ناتوان مانده و كتابداران با مشكلاتى مواجهند و به نظر مىرسد چنين اشكالاتى از اين ناشى شدهاست كه انديشمندان در ردهبندى فقط تواناييها و استعدادهاى ذهنى بشر را ملاك كار خود قرار مىدهند؛ در نتيجه به خاطر محدوديت انديشه و توان فكرى بشر، ناخواسته در نيمه راه از حركت باز ماندهاند؛ بنابراين و با عنايت به گسترش روزافزون زمينههاى اطلاعاتى و رشد و توسعه غيرقابل كنترل دانش بشرى، براى برطرف كردن بخشى از گرفتاريهايى كه همه روزه كتابداران در طبقهبندى منابع با آن مواجه هستند ضرورت داشت، از منبعى اصيل و ماوراء طبيعى يعنى «قرآن» بهرهگيرى شود و راه چاره و رفع مشكل از آن استخراج گردد؛ لذا پس از بررسى شيوههاى متعدد ردهبندى علوم در غرب و جهان اسلام قرآن كريم مطالعه شد و با تأمل و انديشه در آياتى كه در آنها واژه «علم» يا مشتقى از آن به كار رفته، مبناى جديدى براى طبقهبندى علوم از فحواى آيات قرآن استخراج شد و بر اساس آيه شريفه: «و لقد آتيناك سبعا من المثانى»(حجر/87) علوم در هفت رده اصلى كه هر كدام از آنها به دو شاخه منشعب مىشوند، توزيع گرديد."

‫مختومقلى يكى از شاعران تركمن است. وجود مضامين و لغات و تركيبات فارسى در ديوان اين شاعر نمايانگر تأثير ادبيات فارسى در اشعار اوست. وى مانند شاعران فارسى از فرهنگ قرآنى متأثر بودهاست. در اين پاياننامه به معرفى ادبيات منظوم تركمن و ميزان تأثير ادبيات فارسى و تلميحات قرآنى و تطبيق آن با ديوان مختومقلى پرداخته شدهاست.

‫نهضت و قيام کربلا مهم‌ترين قيام اصلاحي در تاريخ اسلام بود و تأثيرات شگرفي در عرصه‌هاي ديني، فرهنگي، سياسي و اجتماعي بر ديگر قيام‌ها داشته است. اين رساله به بررسي مهم‌ترين تأثيرات نهضت امام حسين(ع) بر حرکت‌هاي اصلاحي و جنبش‌هاي سياسي و مذهبي، از سال 61 هجري تا پايان قرن دوم، با تأکيد بر بُعد الگويي حرکت امام حسين(ع) ، پرداخته است. سه عامل عدم بيعت با يزيد، دعوت مردم کوفه از امام، و امر به‌معروف و نهي از منکر، در نهضت تاريخي و بيدارگر امام حسين(ع) دخيل بود که با توجه به سخنان آن حضرت، عامل سوم جهت احياي سنت و سيره جد بزرگوارش از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده است. نتيجه اين نهضت، بيداري مسلمانان، الگوسازي براي نهضت‌هاي ديگر، و رواج روحيه شهادت‌طلبي بود. پس از قيام حسيني، تنفر از دستگاه اموي سرتاسر جهان اسلام را فراگرفت و اعتراضات نسبت به يزيد شدت يافت. مردم کوفه نيز در قيامي با عنوان "توابين"، دست به شمشير بردند، و بعدها مختار ثقفي انتقام سختي از عاملان و قاتلان کربلا گرفت. با آغاز سده دوم هجري، قيام شيعيان با هدف اصلاح امور جامعه، احياي سنت نبوي و خون‌خواهي شهداي کربلا، وارد مرحله تازه‌اي شد. زيد بن علي در کوفه، يحيي بن زيد در خراسان، و حسين بن علي(ع) شهيد فخ) با الگو‌گيري و أثرپذيري از قيام امام حسين(ع) پايه‌هاي حکومت اموي را به لرزه درآوردند. اين قيام‌ها به‌طور ضمني، مورد تأئيد ائمه( نيز قرار مي‌گرفت. عباسيان با سوء‌استفاده از احساسات شيعيان، و با شعار "الرضا من آل محمد(" خود را از طرفداران اهل‌بيت(ع) و خون‌خواهان شهداي کربلا معرفي کردند. آن‌ها به قيام يحيي بن زيد، رنگ و بوي عاطفي داده و با اين نيرنگ، همراهي خراسانيان را به‌دست آوردند. در همين راستا، ابومسلم با شعار انتقام‌جويي به ستيز با امويان برخاست. ولي عباسيان پس از تثبيت قدرت، همان روش بني‌اميه را نسبت به اهل بيت(ع) در پيش گرفتند.

---