جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پژوهش حاضر کوشيده است تا ديدگاه قرآن را درباره برپايي مراسم جشن و عزاداري بررسي کند. عزاداري آن است که گروهي از مردم ديگران را به صبوري در برابر مصيبت وادارند. جشن نيز به‌معناي برگزاري مراسم شادي در روزهاي متبرک است. شادي به دو دسته ممدوح و مذموم تقسيم مي‌شود؛ شادي از رحمت الهي، انجام عمل صالح، تحقق وعده الهي، شادي ساير مؤمنين و شادي حق‌طلبان از نزول قرآن، جزء شادي‌هاي ممدوح است. در مقابل، شادي‌هاي ناشي از دنياطلبي و کسب ثروت، افعال ناشايست، تکبر علمي و آزار مؤمنان، مذمت شده است. از جمله دلايل جواز جشن و شادي براي ائمه( مي‌توان به مواردي از قبيل توصيه به گرامي‌داشتن پيامبر و اهل‌بيت(، مودت اهل ‌بيت، عيد گرفتن نزول سفره آسماني بر عيسي(، و نيکو بودن سنت‌هاي حسنه اشاره کرد. اما بايد توجه داشت که غفلت از ياد خدا، ارتکاب محرماتي چون اختلاط زن و مرد، غنا و موسيقي، رقص و استفاده از نوشيدني‌هاي حرام آسيب‌هايي است که جشن را از انگيزه‌هاي اصلي آن دور مي‌کند. در مورد عزاداري نيز از يک‌سو قرآن با بيان تعظيم شعائر، ذکر ايام خاص، عزاداري يعقوب و سوگواري آسمان و زمين، و از سوي ديگر روايات با بيان سيره رسول‌الله اهميت آن‌را يادآور شده‌اند. از جمله نمادهاي عزاداري مي‌توان به پوشيدن جامه سياه، گريستن يا تباکي، و به سر و سينه زدن در مجالس سوگواري اشاره کرد. عزاداري آثار معنوي، اعتقادي، سياسي و اجتماعي متعددي همچون پيوند با انسان کامل، تخلق به اخلاق الهي، ترويج روحيه ظلم‌ستيزي، آرامش، تزکيه نفس، حفظ اسلام، عزت و استقلال، شکست طاغوتيان، وحدت و رفع کدورت‌ها را نيز در پي دارد. براي حفظ اين آثار بايد با ارتقاي سطح آگاهي مردم، با آسيب‌هايي چون تحريف لفظي و معنوي، استفاده از وسايل لهو و لعب، جبرانگاري و تقديرگرايي، و آميختگي با فرهنگ قومي، مقابله کرد.

‫مباحث اين پاياننامه در يك مقدمه و دو بخش آمدهاست. در مقدمه از سير تطور تفسير، معناى تفسير و جايگاه عقل در اسلام بحث شدهاست و بخش اول با عنوان مبانى اجتهاد در تفسير، موضوعات مفهوم اجتهاد در تفسير، جواز اجتهاد در تفسير و لزوم اجتهاد در تفسير را در بر دارد؛ بخش دوم به اصول اجتهاد در تفسير اختصاص يافتهاست و در آن از اصول لفظى مانند حجيت ظواهر الفاظ و اصول نقلى مثل توجه به شأن نزول آيات و نيز اصول عقلى نظير جواز تخصيص عمومات قرآنى با دلايل عقلى سخن رفتهاست."