جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ژوستین لاندو کارشناسی ارشد «ادبیات فرانسه» را از دانشگاه سوربن دریافت کرد و در دسامبر ۲۰۱۲ از رساله دکتری خود با راهنمایی استاد ادبیات تطبیقی یان ریشار عضو هیئت علمی موسسه مطالعات ایرانی دانشگاه سوربن جدید- پاریس دفاع کرد. او به زبان و فرهنگ فارسی و کردی آشنایی دارد. چنانکه خود می‌گوید آواهای موزونی که از زبان یک دختر بچه ایرانی شنیده، او را به پژوهش دربارۀ شعر فارسی ترغیب کرده است. وی در حال حاضر پژوهشگر موسسه مطالعات ایرانی آکادمی علوم اتریش است.

دکتر ولید الخالدی در سال ۱۹۲۵ در قدس متولد شد. وی در سال ۱۹۴۵ از دانشگاه لندن و در سال ۱۹۵۱ از دانشگاه آکسفورد فارغ التحصیل شد. در سال ۱۹۴۶ در موسسه تحقیقات عربی قدس مشغول به کار شد. ولید الخالدی در فاصله سالهای ۱۹۵۶-۱۹۵۱ در موسسه مطالعات شرقی دانشگاه آکسفورد به تدریس پرداخت و در اعتراض به همکاری و مشارکت انگلیس در جنگ سوم اعراب و اسرائیل بر علیه مصر، استعفا داد و از سال ۱۹۵۷ بعنوان استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی بیروت مشغول تدریس شد. وی به مدت یک سال به عنوان محقق شرق شناسی با دانشگاه پرینستون همکاری نمود. خالدی با همکاری برخی از دوستانش در سال ۱۹۶۳ موسسه مطالعات فلسطین را در بیروت تاسیس کرده مسئول هیئت امنای موسسه گردید و در سال ۱۹۶۸ کالج سلطنتی عمان را با برخی از دوستانش بنیان نهاد. از سال ۱۹۶۷ بعنوان همکار مرکز تحقیقات بین المللی وارد دانشگاه هاروارد گردید. وی از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۲ بعنوان استاد میهمان علوم سیاسی و از سال ۱۹۸۲ بعنوان استاد محقق مطالعات خاورمیانه فعالیت علمی داشته است. همچنین در تالیف دایره المعارف اسلامی مشارکت داشته است.

سیلوستر دو ساسی خاور‌شناس فرانسوی  با نام کامل آنتونیو ایساک بارون دو ساسی[۱] در ۲۱ سپتامبر ۱۷۵۸ در خانواده‌ای اشرافی و یهودی تباردر پاریس متولد شد. او در کودکی پدرش را از دست داد و مادر به تنهایی مسئولیت تحصیل و تربیت او را برعهده گرفت. بنابراین تقریبا بدون داشتن معلم زبان‌های سریانی، کلدانی، سامری، به خصوص ترکی و عربی و فارسی را فراگرفت. در ۱۷۸۱ از اعضای هیئت مشورت دادگاه بود و سپس ارتقا پیدا کرد و به ریاست همان بخش رسید. در بیست و دو سالگی کتابچه راهنمایی برای بخشی از نسخه‌ کتاب مقدس که  به زبان سریانی نوشته شده بود، ارائه داد. تسلط او به زبان‌های سامی او را وارد شرق‌شناسی کرد. نخستین کار او ترجمه پندنامه منسوب به فرید الدین عطار به فرانسوی بود که در ۲۹ سالگی انجام داد. مابین سال‌های ۱۸۷۸ تا ۱۷۹۱ بر روی نسخه‌ای از سنگ‌نبشه‌های دوران ساسانی کار می‌کرد. ترجمه این سنگ‌نبشه‌ها یکی از مهم‌ترین آثار مربوط به ایران‌شناسی محسوب می‌شود. در آن زمان کارستن نیبور[۲]، جهانگرد آلمانی رونوشتی از سنگ نوشته های پهلوی ساسانی تهیه کرده و به چاپ رسانده بود. دوساسی با کمک متن یونانی کتیبه های اردشیر بابکان و شاپور یکم و شاپور دوم توانست نخستین بار، آنان را به زبان فرانسوی برگرداند. او در این کار از فرهنگ واژگان پهلوی آنکتیل دوپرون[۳] نیز کمک گرفته بود. بدین ترتیب در این زمان ثابت شد که دوپرون زبان های اوستایی و پهلوی را به درستی فرا گرفته بوده است. دوساسی همچنین نخستین بار کتیبه های عربی و فارسی تخت جمشید و برخی از سکه های ساسانی را نیز به فرانسوی برگرداند. به علاوه او همچون سر جان ملکم از نخستین اروپایی‌هایی بود که تاریخ ایران باستان را با رویکرد به منابع زبان فارسی بررسی کرد. در ۱۷۹۲ بازنشسته شد و از آن پس  تا حدود ۱۷۹۵ در کلبه‌ای بیرون از پاریس و در انزوای کامل به کار تحقیق و پژوهش سرگرم بود. در ۱۷۹۵ به سمت استادی زبان عربی در مدرسه تازه‌ تاسیس زبان‌های شرقی در پاریس منصوب شد. در این ایام به مطالعه و بررسی مذهب دروز ( شاخه‌ای از فرقه اسماعیلیه) روی آورد، گرچه نتوانست آن را به سرانجام برساند. از ۱۸۰۶ به بعد علاوه بر کرسی زبان عربی ، کرسی زبان فارسی کولژ دوفرانس (دانشگاه دولتی فرانسه) را هم در اختیار گرفت و از این زمان بود که پژوهش‌های مختلف و گسترده او با موفقیت همراه می‌شد و به جز یک وقفه کوتاه در جریان بازگشت صد روزه ناپلئون همواره مشغول تحقیق ومطالعه بود. در ۱۸۱۵ به ریاست دانشگاه پاریس رسید و پس از بازگشت بوربون‌ها به فرانسه در کمیسیون آموزش عمومی فعال بود. همراه به ابل رموزا[۴] انجمن آسیایی را در پاریس تاسیس کرد و مسئول بررسی نسخ خطی در چاپ ملی بود. در ۱۸۲۱ به عضویت در انجمن مجموعه‌های تلفیقی کمیاب آمریکا در آمد. دو ساسی نخستین کسی بود که برای خواندن و رمزیابی سنگ روزتا تلاش کرد و توانست برخی اسامی موجود در کتیبه را شناسایی کند. دوساسی در عمر خود بسیاری از کتاب های فارسی و عربی را به اروپایی‌ها شناساند و شاگردان زیادی تربیت کرد که پس از او کار تصحیح آثار فارسی و عربی را پی گرفتند. از مهمترین آن ها، ژول مول[۵]بود که به ویرایش شاهنامه پرداخت. خود دوساسی نیز دستی در شاهنامه شناسی داشت و رساله ای به نام «گلچینی از دیرینه ها» درباره شاهنامه دارد که احمد سمیعی به فارسی برگردانده است. شمار زیادِ دیگری از خاور‌شناسان از زمره شاگردان او محسوب می‌شوند از جمله ژان فرانسیس شامپولین[۶]، که اگر چه در ابتدا از سوی او بسیار تشویق می‌شد اما بعدها روابط استاد و شاگرد به تیرگی گرایید. به هنگام  رمزگشایی متنی از هیروگلیف مصری بین شامپولین و توماس یانگ[۷] مصرشناس انگلیسی که در ابتدا همکار بودند ، اختلاف نظر افتاد و دو ساسی جانب محقق انگلیسی را گرفت. به نظر می‌رسد طرفداری شامپولین از ناپلئون برای دو ساسی خوشایند نبوده است. اگر چه در نهایت کار با موفقت انجام شد و دو ساسی از هر دو شاگردش حمایت کرد. اتین مارک کاترمیر[۸] از دیگر شاگردان شناخته شده اوست، سفرنامه او از مصر و چند کشور دیگر مملو از اطلاعات تاریخی و جغرافیایی است. ترجمه کلیله و دمنه، ویرایش نسخه جلسات الحریری ، تصحیح و شرح نسخه عربی کلیله و دمنه، روایات عبدالطیف بغدادی و ستارگان آواره که ترجمه بخشی از تاریخ امپراطوری عثمانی است، از دیگر آثار اوست. دو ساسی تحقیقاتی هم درباره هزار و یک شب به عمل آورده است و برخلاف دیدگاه اغلب محققان از جمله مسعودی منکر اصالت هندی و ایرانی بودن این کتاب است و آن را از اساس کتابی با قصه‌های عربی و به زبان عربی می‌داند. سیلوستر دو ساسی سرانجام در ۲۱ فوریه ۱۸۳۸ و در ۷۹ سالگی درگذشت و در گورستان پرلاشز پاریس دفن شد. برخی از محققان و خاورشناسان معاصر از جمله ادوارد سعید انتقادات جدی به نظرات شرق‌شناسی دو ساسی وارد دانستند. کتاب‌شناسی منتخب: Antoine Isaac Silvestre de Sacy (1831). Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’Ecole spéciale des langues orientales vivantes: avec figures, Volume 2 (2 ed.). Imprimerie royale. Retrieved 2011-07-06. Antoine Isaac Silvestre de Sacy (1831). Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’École spéciale des langues orientales vivantes: avec figures, Volume 1 (2 ed.). Imprimerie royale. p. 8. Retrieved 2011-07-06. Antoine Isaac Silvestre de Sacy (1831). Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’Ecole spéciale des langues orientales vivantes: avec figures, Volume 2 (2 ed.). Imprimerie royale. Retrieved 2011-07-06. Antoine Isaac Silvestre de Sacy (1831). Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’Ecole spéciale des langues orientales vivantes: avec figures, Volume 2 (2 ed.). Imprimerie royale. Retrieved 2011-07-06. Antoine Isaac Silvestre de Sacy (1831). Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’École spéciale des langues orientales vivantes: avec figures, Volume 1 (2 ed.). Imprimerie royale. p. 8. Retrieved 2011-07-06. Antoine Isaac Silvestre de Sacy (1831). Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’École spéciale des langues orientales vivantes: avec figures, Volume 1 (2 ed.). Imprimerie royale. p. 8. Retrieved 2011-07-06. Mémoires sur diverses antiquités de la Perse: et sur les médailles des rois de la dynastie des Sassanides; suivis de l’histoire de cette dynastie (1793) Principes de grammaire générale : mis à la portée des enfans, et propres à servir d’introduction à l’étude de toutes les langues (1799) Mémoire sur divers événements de l’histoire des Arabes avant Mahomet (1803) Chrestomathie arabe, ou, Extraits de divers écrivains arabes, tant en prose qu’en vers, avec une traduction française et des notes, à l’usage des élèves de l’École royale et spéciale des langues orientales vivantes (1806) Specimen historiae arabum by Bar Hebraeus (1806) Mémoire sur la dynastie des Assassins et sur l’origine de leur nom (1809) Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’École spéciale des langues orientales vivantes (1810) Les séances de Hariri, publiées en arabe avec un commentaire choisi by Ḥarīrī (۱۸۲۲) Anthologie grammaticale arabe: ou, Morceaux choisis de divers grammairiens et scholiastes arabes, avec une traduction française et des notes ; pouvant faire suite a la Chrestomathie arabe (1829) Grammaire arabe à l’usage des élèves de l’Ecole spéciale des langues orientales vivantes (1831) Exposé de la religion des druzes, tiré des livres religieux de cette secte, et précédé d’une introduction et de la Vie du khalife Hakem-biamr-Allah (1838) Les mille et une nuits; contes arabes (1839) Bibliothèque de M. le baron Silvestre de Sacy (1846) Mélanges de littérature orientale (1861) ________________________________________________________ [۱] – Antoine Isaac, Baron Silvestre de Sacy [۲] – Carsten Niebuhr [۳] – Anquetil-Duperron [۴] – Abel Rémusat [۵] – Julius von Mohl [۶] – Jean-François Champollion [۷] – Thomas Young [۸] – Étienne Marc Quatremère سیدموسوی

مروان راشد استاد زبان یونانی و تاریخ فلسفه یونانی و اسلامی در دانشگاه سوربن است. وی فرزند محقق معروف مصری رشدی راشد است. آثار مؤلف به واسطه تسلط وی بر تاریخ فلسفه و کلام و زبانهای یونانی و عربی و لاتینی اهمیت مهم خاص دارد. از مهم‌ترین آثار وی تصحیح «کون و فساد» ارسطو(متن یونانی) و شرح قطعات بازمانده از تفسیر اسکندر افرودیسی بر فیزیک ارسطو است.

ابراهیم محمد زین استاد مطالعات اسلامی و دین‌شناسی تطبیقی در کالج مطالعات اسلامی در دانشگاه حمد بن خلیفه (دوحه، قطر) است. او قبلا رییس موسسه بین‌‌المللی فکر و تمدن اسلامی (ISTAC) در دانشگاه اسلامی بین‌المللی مالزی (IIUM) بوده است.

پروفسور ویلیام چیتیک در سال ۱۹۴۳ در شهر ملفورد ایالت کنتیکت آمریکا به دنیا آمد. او تحصیلات دانشگاهی سالهای تحصیل به ایران مهاجرت کرد و تحصیلات خود را در شته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران در مقطع دکترا در ۱۹۷۴ به پایان رساند. چیتیک مدت پنج سال در دانشگاه صنعتی شریف به تدریس تاریخ تطبیقی ادیان اشتغال داشت. او پس از بازگشت به امریکا، به مدت سه سال به گروه ویرایش «دائره‌المعارف ایرانیکا» پیوست. چیتیک از ۱۹۸۳ تاکنون به تدریس مطالعات دینی در «دانشگاه استونی بروک» اشتغال دارد. وی آثار فراوانی به انگلیسی ترجمه کرده است که از جمله آنها می‌توان به «صحیفه سجادیه» (لندن ۱۹۸۸) و «عهدنامه مالک اشتر» اشاره کرد. بیشترین دلمشغولی چیتیک، پژوهش در تاریخ تصوف است.

الکساندر کنیش استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه میشیگان و پژوهشگر اصلیِ طرح تحقیقاتیِ اسلام سیاسی/اسلام‌گرایی در دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ روسیه است. گرایش‌های آکادمیک وی شامل تصوف، مطالعات قرآنی، تاریخ اندیشه‌ی کلامی، فلسفی و فقهی اسلام، و جنبش‌های مدرن اسلامی/اسلام‌گرا همراه با نگرش تطبیقی است. او صاحب آثار علمی متعددی در این زمینه‌ها از جمله ۱۰ کتاب است. الکساندر کنیش به عنوان ویراستار بخش «عرفان» در هیئت تحریریه‌ی دانشنامه‌ی اسلام، چاپ سوم و همچنین سردبیر دانشنامه‌ی عرفان اسلامی و مجموعه کتب عرفان اسلامی وابسته به آن (ایی. جی. بریل، لیدن و بوستون)، فعالیت دارد.

فرد لیم‌هویس (Fred Leemhuis) اسلام شناس و استاد مطالعات قرآنی دانشگاه گرونیگن هلند در ۱۹۴۲ به دنیا آمد. از سال ۱۹۶۵ استاد زبان عربی دانشگاه گرونینگن است. در۲۰۰۲ به دانشکده الهیات و مطالعات دینی پیوست و صاحب کرسی علوم قرآنی دانشگاه شد. فرد لیم‌هویس یکی از خبره‌ترین متخصصان در زمینه قرآن شناسی و مطالعه قرآن کلاسیک است. در ۱۹۸۹ لیم‌هویس نسخه ترجمه‌شده‌ای از قرآن ارائه داد که با استقبال بسیاری مواجه شد و تاکنون ۱۳ بار تجدید چاپ شده است.

یاسین داتن (Yasin Dutton) عضو ارشد موسسه عزمان هاشم در مرکز مطالعات اسلامی آکسفورد و استاد برجسته عربی در دانشگاه زبان و ادبیات کیپ تاون است. یاسین داتن پس از به پایان رساندن تحصیلات اولیه به آکسفورد رفت و مدرک دکتری فلسفه را از این دانشگاه کسب کرد. داتن از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۰۶عربی و مطالعات اسلامی را در دانشگاه ادینبورگ و از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۸ عربی را در دانشگاه کیپ تاون تدریس می‌کرد. علایق و حوزه پژوهشی او نسخه‌های خطی اولیه قرآن، قوانین فقهی کلاسیک و مدرن اسلامی و نیز کاربرد قوانین فقه اسلامی در دنیای امروز است. از دیگر زمینه‌های تحقیقاتی او می‌توان به بررسی قرآن با نگاه اقتصادی و زیست محیطی اشاره کرد. یکی از مطالعات مهم داتن در مورد فقه مالک بن انس و شیوه حاکیمت او بر مردم مدینه با استفاده از قوانین اسلامی است. به عقیده او علاوه بر قرآن، بررسی شیوه زندگی و عمل مردم مدینه یکی از راه‌های معتبر(معتبرتر از رجوع به احادیث) برای کشف و استخراج قوانین فقهی در صدر اسلام است. یکی از دلایل او برای رسیدن به این عقیده، بررسی شیوه متفاوت قرار گرفتن دست‌ها هنگام نماز است که مسلمانان با استناد به منابع مختلف آن را اعمال می‌کنند. او بین سنتی که توسط عمل اهالی مدینه حفظ شده است با سنتی که توسط حدیث حفظ شده است، تمایز قائل می‌شود. از جمله کتاب‌های مهم داتن، اسلام اصیل : مالک و مذهب مدینه (Original Islam: Malik and the Madhhab of Madina) و قرآن، موطأ و عمل مدینه است. نوشته‌های او کمک قابل توجهی به درک ما از شناخت قوانین فقهی در اوایل اسلام کرده است. کتابشناسی The Origins of Islamic Law: The Qur’an, the Muwatta’ and Madinan Amal (Culture and Civilization in the Middle East), (Routledge, 1999, ISBN 978-0-70071-062-1) hOriginal Islam: Malik and the Madhhab of Madina (Culture and Civilization in the Middle East), (Routledge, 2006, ISBN 978-0-41555-407-7) The Codicology of Islamic Manuscripts : Proceedings of the Second Conference of Al-Furqān Islamic Heritage Foundation, 4–۵ December 1993 (2nd ed.) London: Al-Furqān Islamic Heritage Foundation. ISBN 978-1873992159 ایمیل: yasin.dutton@oxcis.ac.uk

نویسنده دکترای خود را از بخش مطالعات ادیان و الهیات دانشگاه بوستون در سال ۲۰۱۳ دریافت کرد. پیش از آن نیز سابقه تحصیل و پژوهش در کشورهای ایران، مصر و یمن را داشته است. او سابقه تدریس در دانشگاه بوستون و کتابخانه نیوبری و سنتر کالج دانویل را دارد. همچنین نویسندهٔ مقالاتی درباره اسلام از جمله مدخل ابن شهرآشوب در ویرایش سوم دانشنامه اسلام است. او در کنفرانس‌های متعدد علمی مقالاتی ارائه کرده است و علاوه بر زبان انگلیسی به زبان‌های فارسی، عربی، آلمانی و فرانسوی آشنا است.

چارلز ملویل ایران‌شناس بریتانیایی و استاد تاریخ ایران در دانشگاه کمبریج است. او ریاست موسسه بریتانیایی مطالعات ایرانی را بر عهده دارد. او همچنین یکی از ویراستاران مجموعه ۷ جلدی تاریخ ایران و مجموعه تاریخ ادبیات فارسی انتشارات دانشگاه کمبریج بوده است. او تحصیل‌کرده زبان عربی و فارسی در دانشگاه کمبریج است، کارشناسی ارشد تاریخ اسلام از دانشگاه سواس دارد و در مقطع دکترا درباره زلزله‌خیزی تاریخی در ایران تحقیق کرده است. او سه جلد کتاب را با موضوع مطالعات شاهنامه ویراستاری کرده است. از جمله آثار اخیر او کتاب رقابت قدرت در ایران قرن هجدهم (انتشارات دانشگاه ادینبرا، ۲۰۲۲) است. او هم‌اکنون بر نحوه تصویرسازی از تاریخ در نسخه‌های خطی ایرانی تمرکز دارد. Books Every Inch a King: Comparative studies on kings and kingship in the ancient and medieval worlds .Leiden: Brill (2018) The Mongols’ Middle East: Continuity and transformation in Ilkhanid Iran. Leiden: Brill (2016) Persian Historiography, Vol. X of A History of Persian Literature. London: Tauris (2012) A History of Persian Earthquakes. Cambridge: Cambridge University Press (2005) The Seismicity of Egypt, Arabia and the Red Sea: A historical perspective. Cambridge: Cambridge University Press (1994)