جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر، درباره روان شناسی ادراک، ترجمه جلد دوم از گزیده شش جلدی مجموع آثار «دیلتای» است که در آن مولف، ضمن بررسی تاریخی عناصر شکل گیری مفاهیم علوم انسانی در متن علوم طبیعی، نحوه شکل گیری این مفاهیم را در ذهن و شیوه تدوین آن ارائه کرده است. در ابتدا، شرحی از مقولات زندگی و سپس دو مکتب روان شناسی تبیینی و توصیفی شرح داده شده است. در آخر نیز به بیان تاریخ شکل گیری مقولات زندگی در علوم طبیعی، عمدتا دو قرن هفدهم و هجدهم پرداخته و چگونگی شکل گیری مفهوم نوع یا گونه در تحقیقات علمای طبیعی و انتقال آن به هنر و علوم انسانی بررسی شده است.

کتاب «تجربه و طبیعت» اثر جان دیویی است. این کتاب درواقع نسخه‌ی اصلاح‌شده و گسترده‌تر، از سخنرانی‌های جان دیویی است که تا سال ۱۹۲۵ انجام شده است. مسئله‌ی اصلی او در کتاب «تجربه و طبیعت»، پیوند میان تجربه‌ی آگاهانه و جهان طبیعت است. این کتاب شامل ده مقاله است که در هرکدام از آن‌ها، دیویی به یک نقطه‌نظر درباره‌ی طبیعت، انسان و مفاهیم پیرامون آن پرداخته است. اما جان دیویی کیست؟ جان دیویی فیلسوف برجسته‌ی آمریکایی و بنیان‌گذار فلسفه‌ی عمل‌گرایی یا پراگماتیسم است. او می‌خواست فلسفه را به‌صورت یک علم درآورد. می‌توان گفت خلاصه‌ی فلسفه‌ی عمل‌گرایی یک جمله بود: «بحث نکن! به فکر چاره باش.» او در فلسفه‌اش به مسئله‌ی روان‌شناسی کودک و مدرسه نیز بسیار پرداخته است. دیویی تا پایان عمرش در سال ۱۹۵۲ هم‌چنان به اندیشه‌ورزی فلسفی مشغول بود و آثار بسیار مهمی در این زمینه منتشر کرد. در کتاب «تجربه و طبیعت»، هدف اصلی جان دیویی این است که یکی از آرای فیلسوفان در سرتاسر تاریخ را به چالش بکشد. بسیاری از فلاسفه معتقد بودند که انسان به‌دلیل این‌که از زندگی آگاهانه برخوردار است، دربرابر طبیعت قرار دارد. منظور دیویی از آگاهی این است که چیزی در درون انسان وجود دارد که پیشامدهای محیط اطراف را به‌صورت تلفیقی از تصویر، صدا، بو و حس‌چشایی در درون خود درک می‌کند و به همین دلیل است که توانسته جهان (طبیعت) را تصرف کند. جان دیویی باور دارد که آگاهی در‌مقابل طبیعت قرار نمی‌گیرد، درواقع آگاهی یکی از نمودهای طبیعت است که در روند تکاملی خود آن را پرورده است. مقالات دیویی و فلسفه‌ی او با همه‌ی عمقی که دارد، همه‌فهم و آسان بیان شده است به همین دلیل، طیف وسیعی از مردم در طول حیاتش و پس از آن، از آثار و آرای او بهره بردند.

کتاب حاضر مجموعه ای است جذاب و متنوع در باب زنان، که از میان تمام آثار مفصل آرتور شوپنهاور گرد آمده. هنر رفتار با زنان، مانند آثار دیگر شوپنهاور، صریح، بی پرده، دقیق، موشکافانه و البته تلخ و تاریک است. شاید بسیاری با برخی اندیشه های وی هم صدایی نداشته باشند، شاید هم کسانی باشند که آنها را بپذیرند، ولی هر چه باشد دیدگاه های شوپنهاور و طرز نگاه وی به زنان، افزون بر آشنایی بیشتر با این فیلسوف پر شور، به کار کندوکاو در نگاه فیلسوفان مغرب زمینبه زنان نیز می آید. هنر رفتار با زنان کتابی خواندنی است، هم برای آنها که مخالف دیدگاه های این فیلسوف هستند، هم برای آنان که مانند او فکر می کنند. شوپنهاور، در اینجا، هم برای برخی فمنیست ها خوراک حاضر آماده ای برای جدل و تند کردن آتش توپخانه شان در چنته دارد و هم برای محافظه کاران و مردسالاران. این کتاب هم مانند دیگر نوشته های شوپنهاور مطالب تند و صریحی را شامل می شود که البته تلخ و تاریک هم هستند. این کتاب از منظر محتوا، مواد آماده ای را در اختیار فمینیست ها قرار می دهد. شوپنهاور در این کتاب به سنت قدیمی و پر از اما و اگر گذشتگان خود و همچنین سنت های شرق در قبال زنان توجه داشته و جالب است که در فرازهایی در موافقت با سنت شرقی در این زمینه نوشته است. اگرچه او از سنت پیشینیان خود به ویژه فیلسوفان یونان و روم باستان و حتی از هگل در این زمینه تاثیر گرفته و پیرو همان نگاه تند به زنان است، خودش نیز آبشخوری برای اندیشه های نیچه شده است. این رساله شوپنهاوری ۱۶ بخش دارد که به ترتیب عبارت اند از: سرشت زن، تمایزات بین زن و مرد، وظایف طبیعی زنان، برتری های زنان، ضعف های زنان، انتخاب زن درست، عشق، زندگی جنسی، وضع زناشویی، تک همسری یا چندهمسری؟، حقوق زنان، زنان فرهنگ و هنر، زنان و جامعه، زنان و سرشت شهسواری، آنچه باید بدانیم، در ستایش زنان. اگرچه آثار شوپنهاور در طول زندگی خود تا حد زیادی ناشناخته بود، اما تأثیر عمیقی بر نسل های بعدی، متفکران و نویسندگان گذاشت. او فیلسوف بدبینی بود که از هنر و دانش به عنوان رهایی از درد خواستن، دفاع می کرد. از نظر شوپنهاور، "تاریخ هر زندگی، تاریخ رنج است"، که ناشی از "اراده کور جهان" است. او استدلال کرد که "شر" یک اتفاق نیست بلکه یک شرط اساسی آفرینش است. او می گوید:"زنان به دلیل اینکه خودشان کودکانه، بی پروا و کوتاه بینا هستند، مستقیما به عنوان پرستار و معلمان کودک ما عمل می کنند." وی تصریح کرد: زنان دانشکده های هنری و احساس عدالت ناقص هستند و با تک همسری مخالفت کردند. در حقیقت ، راجرز و تامپسون در بین فیلسوفان بد رفتاری از شوپنهاور را "زن گریز بدون رقیب در ... فلسفه غرب" می نامند. به طور خلاصه می توانیم بگوییم که رساله «هنر رفتار با زنان» به درد مردانی می خورد که دل شان از دست زنان خون است و می توانند با گردهمایی و خواندن این کتاب، خنده جمعی داشته و عقده های دل خود را باز کنند. از طرف دیگر، مطمئنا اگر زنان و در سطح افراطی تر فمینست ها این کتاب را بخوانند، مقدار زیادی تف و لعنت نثار روح شوپنهاور خواهند کرد. وولپی معتقد است نظریات شوپنهاور تحت تأثیر ملاحظات مختلف شکل گرفته اند که مشخص ترین شان بار سنگین مردانه و پیشداوری های بعضا گیرا و افسونگر بنیادین و نیاکانی در مورد زنان است. بنابراین اگر زندگی و فراز و فرودهای مهم احساسی و عاطفی زندگی شوپنهاور را مطالعه کنیم، می توانیم دلیل بسیاری از نسخه هایی را که در این کتاب پیچیده، متوجه شویم. با برگشت به بحث فلسفه غرب و میراثش، باید به این مساله اشاره کنیم که این طرز تفکر یعنی همین ناقص العقل بودن زنان و این که نمی توانند در جمع فلاسفه باشند، از باورهای رایج این فلسفه بوده است.

کتاب حاضر مجموعه ای است جذاب و متنوع در باب زنان، که از میان تمام آثار مفصل آرتور شوپنهاور گرد آمده. هنر رفتار با زنان، مانند آثار دیگر شوپنهاور، صریح، بی پرده، دقیق، موشکافانه و البته تلخ و تاریک است. شاید بسیاری با برخی اندیشه های وی هم صدایی نداشته باشند، شاید هم کسانی باشند که آنها را بپذیرند، ولی هر چه باشد دیدگاه های شوپنهاور و طرز نگاه وی به زنان، افزون بر آشنایی بیشتر با این فیلسوف پر شور، به کار کندوکاو در نگاه فیلسوفان مغرب زمینبه زنان نیز می آید. هنر رفتار با زنان کتابی خواندنی است، هم برای آنها که مخالف دیدگاه های این فیلسوف هستند، هم برای آنان که مانند او فکر می کنند. شوپنهاور، در اینجا، هم برای برخی فمنیست ها خوراک حاضر آماده ای برای جدل و تند کردن آتش توپخانه شان در چنته دارد و هم برای محافظه کاران و مردسالاران. این کتاب هم مانند دیگر نوشته های شوپنهاور مطالب تند و صریحی را شامل می شود که البته تلخ و تاریک هم هستند. این کتاب از منظر محتوا، مواد آماده ای را در اختیار فمینیست ها قرار می دهد. شوپنهاور در این کتاب به سنت قدیمی و پر از اما و اگر گذشتگان خود و همچنین سنت های شرق در قبال زنان توجه داشته و جالب است که در فرازهایی در موافقت با سنت شرقی در این زمینه نوشته است. اگرچه او از سنت پیشینیان خود به ویژه فیلسوفان یونان و روم باستان و حتی از هگل در این زمینه تاثیر گرفته و پیرو همان نگاه تند به زنان است، خودش نیز آبشخوری برای اندیشه های نیچه شده است. این رساله شوپنهاوری ۱۶ بخش دارد که به ترتیب عبارت اند از: سرشت زن، تمایزات بین زن و مرد، وظایف طبیعی زنان، برتری های زنان، ضعف های زنان، انتخاب زن درست، عشق، زندگی جنسی، وضع زناشویی، تک همسری یا چندهمسری؟، حقوق زنان، زنان فرهنگ و هنر، زنان و جامعه، زنان و سرشت شهسواری، آنچه باید بدانیم، در ستایش زنان. اگرچه آثار شوپنهاور در طول زندگی خود تا حد زیادی ناشناخته بود، اما تأثیر عمیقی بر نسل های بعدی، متفکران و نویسندگان گذاشت. او فیلسوف بدبینی بود که از هنر و دانش به عنوان رهایی از درد خواستن، دفاع می کرد. از نظر شوپنهاور، "تاریخ هر زندگی، تاریخ رنج است"، که ناشی از "اراده کور جهان" است. او استدلال کرد که "شر" یک اتفاق نیست بلکه یک شرط اساسی آفرینش است. او می گوید:"زنان به دلیل اینکه خودشان کودکانه، بی پروا و کوتاه بینا هستند، مستقیما به عنوان پرستار و معلمان کودک ما عمل می کنند." وی تصریح کرد: زنان دانشکده های هنری و احساس عدالت ناقص هستند و با تک همسری مخالفت کردند. در حقیقت ، راجرز و تامپسون در بین فیلسوفان بد رفتاری از شوپنهاور را "زن گریز بدون رقیب در ... فلسفه غرب" می نامند. به طور خلاصه می توانیم بگوییم که رساله «هنر رفتار با زنان» به درد مردانی می خورد که دل شان از دست زنان خون است و می توانند با گردهمایی و خواندن این کتاب، خنده جمعی داشته و عقده های دل خود را باز کنند. از طرف دیگر، مطمئنا اگر زنان و در سطح افراطی تر فمینست ها این کتاب را بخوانند، مقدار زیادی تف و لعنت نثار روح شوپنهاور خواهند کرد. وولپی معتقد است نظریات شوپنهاور تحت تأثیر ملاحظات مختلف شکل گرفته اند که مشخص ترین شان بار سنگین مردانه و پیشداوری های بعضا گیرا و افسونگر بنیادین و نیاکانی در مورد زنان است. بنابراین اگر زندگی و فراز و فرودهای مهم احساسی و عاطفی زندگی شوپنهاور را مطالعه کنیم، می توانیم دلیل بسیاری از نسخه هایی را که در این کتاب پیچیده، متوجه شویم. با برگشت به بحث فلسفه غرب و میراثش، باید به این مساله اشاره کنیم که این طرز تفکر یعنی همین ناقص العقل بودن زنان و این که نمی توانند در جمع فلاسفه باشند، از باورهای رایج این فلسفه بوده است.

من کیستم؟ چرا به این جهان آمده ام؟ ماهیت دنیای اطرافم چیست؟ آلن واتس در کتاب فلسفه تائو پرسش های بنیادی را از دیدگاه فلسفه تائو بررسی می کندو به ما آموزد که فقط ظاهر را نبینیم و به ژرفا نیز بپردازیم. او با نوشته های واقع بینانه و مستدل خود رابطه مستقیم ما با دنیای طبیعی را آشکار می سازد و یادمان می اورد که چرا به این دنیا پا گذاشته ایم. و اینکه صرفا به این دینا نیامده ایم که پس از مدتی آن را ترک گوییم. آلن واتس در این کتاب با علم شروع می کند و سپس با هنر و لاغت به سوی مرزهای معنویت پیش می رود. با خواندن این کتاب در می یابیم که چرا تاثیر آلن واتس نه تنها در رسوخ آیین تائو در بین عده ای از مردم بلکه در فرهنگ عمومی، چنین عمیق است.

کتاب "هنر خودشناسی" چهارمین مجلد هنرهای معروف شوپنهاور است در باب هنر شناخت خویشتن یا معرفت نفس. این کتاب در میان آثار شوپنهاور جایگاه ویژه ای دارد و هم از دیدگاه موضوع و درونمایه و سبک نگارش، دفتری یگانه و منحصر به فرد است، هم به خاطر ماجراهای شگفتی که در پس زمینه تدوین آن قرار دارد. تدوین این اثر به اهتمام شوپنهاورشناسان آن هم سال ها پس از مرگ فیلسوف خود ماجرایی است. به کوتاه سخن آنکه فیلسوف آلمانی قصد داشت کتابی خاص و خودمانی درباره خودش بنویسد و در آن هم به سبک زندگی خودش بپردازد هم به سیر تحولش در اشاره به تجربه های شخصی خود از مراوده با آدمیان، با جامعه زمانه خود و با آثار بزرگانی که پیش تر از وی در باب معرفت نفس آثاری نگاسته بودند و از هوراس و سنکا و جوردانو بروتو گرفته تا لاروشفوکو بالتاسار گراسیان، گوته و دیگران. شوپنهاور در "هنر خودشناسی"، ضمن اشاره دقیق به تجربه های شخصی خود در زمینه های گوناگون، کتاب را با ضمیر اول شخص مفرد می نویسد و می کوشد در روند شکل گیری آن، به گونه ای خودشناسی ویژه برسد. فیلسوف شهیر آلمانی با رک گویی همیشگی و به دور از پرده پوشی بیشتر جاها از تجربه های خود و تحلیلش از وقایع و افکار می نویسد و هرجا درمی یابد همان معنا در آثار دیگران پیشتر به باریک بینی و ایجاز بیان شده، دقیقا خود آن نقل قول را به زبان اصلی می آورد. گزین گویه ها و گفتاوردهای "هنر خودشناسی" از زبان های لاتین، یونانی، فرانسوی، ایتالیایی، اسپانیایی، انگلیسی و ... بیشتر به زبان اصلی آمده و بعدها شوپنهاورشناسان و مصححان برخی از آن ها را ترجمه کرده اند و داخل گیومه آورده اند. برخی اصطلاحات لاتینی هم ترجمه نشده که عبدالهی آن ها را هم به فارسی برگردانده و در موارد لزوم عین اصطلاح را نیز در پانوشت آورده یا توضیح داده است. خود شوپنهاور نیز می دانسته که "هنر خودشناسی" به احتمال بسیار، پس از مرگش منتشر خواهد شد یا حتی می خواسته چنین شود و از این رو در تدوین آن شتاب به خرج نداده و در طول زندگی مدام سطرها و برگ هایی بر آن می افزوده اما پیوسته و در تمام مراحل تدوین آن را به جز از چند دوست بسیار صمیمی و آن هم فقط با ذکر نیت خود از نگارش آن نه خواندنش از دید دیگران پنهان می داشته است. از این رو کتاب در میان شوپنهاورشناسان به کتاب پنهان یا دفتر رازآلود معروف است.

کتابی ارزشمند، مهم، خواندنی و به معنای واقعی کلمه تامل برانگیز. کتاب "درباره‌ی معنی زندگی" در پی درخواست مردی به نگارش درآمده که روزی به سراغ دورانت می‌رود و از وی می‌خواهد تا دلایلی قانع کننده به دست او بدهد تا وی از تصمیم مصرانه‌ی خود برای خودکشی کردن صرف نظر کند، وگرنه او خودکشی خواهد کرد.

ما در آغاز این کتاب، عزم سفر کردیم. در پی شکار زیبایی بودیم. می‌خواستیم بدانیم زیبایی چیست. به دنبال آن بودیم که اگر زیبایی ذاتی دارد، آن را کشف کنیم. می‌خواستیم تا هر آنجا که زیبایی ما را رهنمون سازد، در پی آن برویم. سفری که عهده‌دار شدیم، سفری عاشقانه بود زیرا ما همگی عاشق زیبایی هستیم و مایلیم آنچه را که عاشقش هستیم، بیابیم و پس از یافتن، نزد خود نگه داریم. خود زیبایی، این عشق را برمی‌انگیزاند زیرا از قوهٔ نافذ جذب و فراخواندن ما برخوردار است. دیگر انگیزه ما برای شروع این سفر وعده فیلسوفان بود در خصوص اینکه با یافتن زیبا، هم‌زمان خیر و حق را نیز کشف خواهیم کرد.

ما در آغاز این کتاب، عزم سفر کردیم. در پی شکار زیبایی بودیم. می‌خواستیم بدانیم زیبایی چیست. به دنبال آن بودیم که اگر زیبایی ذاتی دارد، آن را کشف کنیم. می‌خواستیم تا هر آنجا که زیبایی ما را رهنمون سازد، در پی آن برویم. سفری که عهده‌دار شدیم، سفری عاشقانه بود زیرا ما همگی عاشق زیبایی هستیم و مایلیم آنچه را که عاشقش هستیم، بیابیم و پس از یافتن، نزد خود نگه داریم. خود زیبایی، این عشق را برمی‌انگیزاند زیرا از قوهٔ نافذ جذب و فراخواندن ما برخوردار است. دیگر انگیزه ما برای شروع این سفر وعده فیلسوفان بود در خصوص اینکه با یافتن زیبا، هم‌زمان خیر و حق را نیز کشف خواهیم کرد.

"نیچه درآمدی به فهم فلسفه" اثری است به قلم "کارل یاسپرس" که خواندن آن یک قدم جدی در درک فلسفه ی نیچه به حساب می آید. این کتاب تحلیل فلسفه ی یک فیلسوف (نیچه) توسط فیلسوفی دیگر( "کارل یاسپرس" ، یکی از بنیانگذاران فلسفه ی اگزیستانسیالیسم) است. "نیچه درآمدی به فهم فلسفه" مطالب منتشر شده از نیچه ، قطعات منتشر نشده و نامه ها را پوشش می دهد. در این اثر ، "کارل یاسپرس" پیوند نیچه به عنوان یک انسان را با نیچه به عنوان یک فیلسوف آشکار می کند. "کارل یاسپرس" از مکاتبات نیچه با پیتر گاست موسیقیدان ، فرانتس اوربک متخصص الهیات ، اروین رود کلاسیسیست ، مادرش ، خواهرش و دیگران ، پرتره ای ارائه می کند از یک فرد تنها ، تا حدودی کمرو ، وصله ی ناجور جامعه و در عین حال فوق العاده مودب و بیش از همه فردی که جانش بسته ی ایده ی گیرای وظیفه ی خود یعنی ارزیابی مجدد همه ارزش ها می باشد. از نظر "کارل یاسپرس"، خلوص نیچه، تابعی از اهمیتی بود که نیچه به وظیفه خود در ارزیابی مجدد ارزش ها قائل بود و همچنین نتیجه ی اینکه معاصرانش نمی توانستند با او همراه شوند. چرا که آن ها برای موفقیت در دنیا باید همچنین به اخلاق ، مسیحیت و ایده ی آلمان ، ازدواج ، صحت سیاسی ، داشتن دوستان مناسب و داشتن دیدگاه های درست، حتی اگر همه این عقاید بر اساس ارزش های نادرست باشد، پایبند می بودند. برخی می توانستند ایستادگی نیچه را در برابر این ارزشهای غلط تماشا کنند. اما به تماشا نشستن او برای از بین بردن حرفه اش، نمایشی دردناک بود. حتی اگر برخی می توانستند تماشا کنند ، هیچ کس نمی توانست با او همراه شود. او مجبور شد آن راه را به تنهایی برود. شاید دوستانی که از دور نظاره می کردند حق داشتند. وقتی نیچه در سال 1889 فروپاشید ، او اصلا فرد مهمی نبود و بسیاری از دوستانش شخص مهمی به حساب می آمدند. همانطور که "کارل یاسپرس" بازگو می کند ، نیچه خودش کتاب های خود را منتشر می کرد و هیچ خواننده ای هم در کار نبود. وی در میان پناهندگان بازل پذیرفته شد و از دسترسی به هرگونه خدمات خاص یا درمانی محروم شد. اکنون ورق ها برگشته است، زیرا بسیاری از افرادی که در زمان نیچه فرد مهمی بودند اکنون فقط به واسطه ی ارتباط با او شناخته می شوند.