جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
معنا شناسی واژگان مربوط به تفکر در قرآن کریم
نویسنده:
مریم شریقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم در برنامه رشد و تربیتی خود، شرط اصلی رسیدن به کمال را تفکّر و اندیشیدن می‌داند. تفکّر، تلاش روشمند برای شناخت مجهول و رسیدن به معلوم با به کارگیری قوه‌ی اندیشه می باشد. خداوندی که انسان را به تفکّر دعوت کرده، ابزار آن را نیز در اختیار انسان قرار داده است که این ابزارها را می‌توان به دو نوع بیرونی و درونی تقسیم نمود. حواس(شنوایی، بینایی و لامسه)، عقل و قلب به عنوان ابزارهای درونی، و قصص پیشینیان و گفته‌های دیگران، ابزارهای بیرونی تفکّر می‌باشند. علاوه بر این قرآن کریم، برای راهنمایی انسان به تفکّر و اندیشه، منابعی همچون طبیعت، تاریخ، قرآن و انسان را معرفی نموده است. گرچه تفکّر و اندیشه، همواره هدایتگر انسان بوده و فواید فراوانی را برای او به ارمغان دارد، ولی موانعی نیز در برابر آن وجود دارد. قرآن کریم نیز به این مسئله توجه نموده و عواملى همچون تقلید از پیشینیان، هواوهوس، تکبّر، خیال‌پردازی و غفلت را به عنوان موانع تفکّر بیان نموده است. در قرآن کریم کلمات متعددی هستند که مفهوم کلی آنها اندیشیدن و فکر کردن است. از جمله این واژگان؛ «تعقّل»، «تدبّر»، «تذکّر» و «تفقّه» می‌باشند که ارتباط نزدیکی با مفهوم تفکّر دارند. تعقّل به عنوان وجه تمایز انسان و حیوان، جایگاه خاصی در حوزه‌ی معنایی آیات قرآن دارد. تعقّل و تفکّر رابطه‌ی نزدیکی با هم‏ دارند و در حقیقت‏ مى‏توان گفت این دو مکمل همدیگرند. تدبّر نیز از آنجا که فعالیتی ادراکی محسوب می‌شود در حوزه‌ی معنایی مفاهیم مرتبط با تفکّر در قرآن کریم می گنجد. تدبّر به معناى فعالیّت قلب با توجه به عواقب و پیامدهاى امور است، و تفکّر به معناى فعالیت قلب با توجه به دلایل است.کلمه‌ی تذکّر نیز از جمله واژگانی است که ارتباط نزدیکی با تفکّر دارد و به معنای گفتار یا عملی است که انسان به واسطه ی آن، آنچه را از یاد برده یا از آن بی خبر است، نسبت به آن یادآور می‌شود، و تفکّر، کشف کردن چیزی است که انسان نمی‌داند و اندیشیدن برای به دست آوردن آنچه نمی‌داند.از دیگر واژه‌های مرتبط با مفهوم تفکّر، تفقّه می باشد. تفقّه عمیق‌تر و شدیدتر از تفکّر است و محصول و نتیجه‌ی آن است. بصیرت، علم، فهم، رویت و نظر نیز از دیگر واژگانی هستند که ارتباط نزدیکی با مفهوم تفکّر دارند.
الخبر الضعیف واقسامه
نویسنده:
هیثم قطرانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پایان نامه حاضر ضمن تعریف خبر ضعیف و اقسام آن، راهکارهای جبران ضعیف بودن این قبیل احادیث را بیان کرده و دیدگاه شیعه امامیه و علمای اهل سنت را در این زمینه منعکس می‌سازد. نویسنده سنت را یکی از مصادر مهم تشریع و فقه اسلامی قلمداد کرده و ادله حجیت آن را از منظر شیعه و اهل سنت بررسی می‌نماید. وی در سه فصل به ابعاد مختلف حدیث ضعیف می‌پردازد. نگارنده در فصل اول ابتدا منظور از خبر و حدیث و علم حدیث را شرح داده و رابطه علم حدیث با علم رجال را بیان می‌کند. آن‌گاه با اشاره به اهمیت علم حدیث و نیاز به آن در فقه و سایر علوم اسلامی، تاریخچه حدیث از صدر اسلام را ارائه می‌دهد. او در این زمینه به جریان منع تدوین حدیث توسط خلیفه اول و دوم اشاره کرده و حجیت خبر واحد و اصل اولیه در حجیت خبر مشکوک را بررسی می‌کند. در ادامه با اشاره به ادوار مختلف تدوین حدیث، تألیف جوامع روایی توسط شیعه و اهل سنت را گزارش کرده است. نویسنده در فصل دوم اقسام خبر نزد شیعه امامیه و اهل سنت را بررسیده و ضمن بیان تعریف خبر ضعیف از دیدگاه شیعه و اهل سنت به نقد برخی تعاریف آن می‌پردازد و میزان ضعف خبر را از منظر آنان وصف می‌کند. در فصل سوم از این نوشتار اقسام خبر ضعیف نزد اشیعه و اهل سنت بیان گردیده و خبرهایی همچون: خبر معلق، خبر معضل، خبر مدلس، خبر مضمر، خبر موقوف، خبر منقطع، خبر مرسل، خبر معلل، خیر مضطرب، خبر مقلوب، خبر مجهول و خبر موضوع (وضع شده و جعلی)، و حکم این قبیل احادیث و ادله حجیت یا عدم حجیت آن‌ها ذکر گردیده و راه‌های علاج ضعف هر یک از منظر آنان بررسی شده است. در همین زمینه نویسنده با اشاره به خبر جعلی (موضوع) و عوامل و انگیزه‌های جعل حدیث، انواع وضع کنندگان حدیث را معرفی می‌نماید
کتاب محمد بن مسلم طائفی
نویسنده:
محمدحسین میرصادقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
تشیع , جهاد , ارث , روایت , محمد بن مسلم , علوم انسانی , ازدواج , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , معاد(کلام) , کفر , ایمان (فرجام شناسی) , قرآن , اخلاق , حلال و حرام , زینت آلات , معاد(فلسفه) , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , کتاب , حقوق اسلامی , حدیث , وصیّت , حُجّةٌ , قرآن , قرآن مجید , وصیت , بیع , طلاق , حقوق , قضاوت , آشامیدنی ها , غذا , زکات , روزه , نماز , طهارت , غُسل , غُسل , کفر , غُسل , طلاق , کفر , حجت , توحید(اخلاق اسلامی) , حج , طهارت , روزه , نماز , زکات , کفر , حقوق , طهارت , وصیت , غسل , نماز , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , حقوق , عقیقه , الهیات و معارف اسلامی , اربعماه مساله , مجازات های اسلامی , عقیقه , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , ایمان , الهیات و معارف اسلامی , اربعماه مساله , مجازات های اسلامی , عقیقه , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , اربعماه مساله , مجازات های اسلامی , عقیقه , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , اربعماه مساله , مجازات های اسلامی , عقیقه
چکیده :
این رساله از یکسو در صدد معرفی (محمد بن مسلم) می‌باشد که در زمرهء اصحاب صادقین علیهماالسلام و یکی از بزرگان آنهاست و از سوی دیگر ارائه آثار علمی این دانشمند عالیمقام را بر عهده گرفته است . جهت روشن ساختن اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم در عصر وی، پیشگفتاری در دو بخش تنظیم شد که در بخش نخست به بررسی فشرده‌ای پیرامون تدوین حدیث در میان عامه از زمان خلیفهء اول تا اواخر قرن دوم که همزمان با تدوین مجموعه‌های حدیثی آنهاست ، پرداخته‌ایم. در بخش دوم، در بارهء گردآوری حدیث در میان شیعیان، که از زمان پیامبر گرامی آغاز گردیده بوسیله امیرالمومنین و سپس ائمهء هدی علیهم السلام ادامه یافته و در زمان صادقین علیهما السلام شکوفاتر شده و نضج یافته بحث شده است . در این دوران بلحاظ باز شدن فضای سیاسی امکان عرضهء معارف دین به طالبان حقیقت بیشتر می‌شود و امامان به پرورش شاگردانی همانند محمد بن مسلم می‌پردازند. این دانشمند جایگاهی بسیار بالا در نزد رئیس مذهب داشته تا جائیکه تکریم و تجلیل‌های زیادی از جانب امام در بارهء وی صادر شده است . علمای مذهب او را جزو اصحاب اجماع می‌شمارند. در این رساله سعی شده است تا با مراجعه به منابع و متون اسلامی اولا" تمامی روایات محمد بن مسلم استخراج و ارائه شود، ثانیا" خود وی معرفی گردد و ثالثا الاربعماه مساله وی تجرید و ارائه شود و به این ترتیب یکی از گرانبهاترین میراثهای فرهنگی شیعه احیا شده است .
جایگاه قرآن و روایات در نظریه انسان کامل
نویسنده:
فاطمه‌سادات موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اصطلاح «انسان کامل» برای اولین بار توسط محی الدین بن عربی (560-638ق) به کار رفته است، گرچه سابقه کاربرد مفهومی آن به پیش از ایشان و حتی پیش از اسلام، بر می گردد. در آموزه های عرفانی ابن عربی، اندیشه انسان کامل از جایگاه فخیمی برخوردار است. پس از ایشان دو عارف نامی دیگر، عزیزالدین نسفی (متوفای حدود 700 ق) و عبدالکریم بن ابراهیم گیلانی – جیلی - (767-832ق) هر یک کتابی را با عنوان "انسان کامل" به رشته تحریر در آوردند و به شرح و بیان دیدگاههای ابن عربی پرداختند. از آنجایی که بحث از کمال انسان و انسان کامل به ادیان و مذاهب پیش از اسلام بر می گردد، پرسشی که مطرح می شود این است که: قرآن و حدیث در باره انسان کامل به ما چه می گویند؟ به عبارت دیگر، می خواهیم بدانیم که عارفان مسلمان در نظریه پردازی و تبیین های خود از انسان کامل تا چه اندازه به آیات قرآن کریم و احادیث استناد کرده اند. این پایان نامه در صدد است تا به مستندات قرآنی و حدیثی عرفا در مورد انسان کامل بپردازد. این تحقیق نشان می دهد که اندیشه انسان کامل در عرفان اسلامی از پشتوانه آیات محکم و احادیث قوی برخوردار است. در میان آیات و روایات فراوانی که در لابلای مباحث عرفانی مورد استناد قرار گرفته است "آیه خلافت" و "حدیث آفرینش انسان به صورت خدا" بیشترین همگرایی را با این نظریه دارد. با توجه به اینگونه آموزه های قرآنی و حدیثی است که انسان کامل در عرفان اسلامی انسانی است که جامع اسماء و صفات خداوند است و روح و جان او چنان صیقل یافته که وجه خدا را به تمام و کمال منعکس ساخته و نشان داده است که عبودیت انسان گوهر گرانبهایی است که عیار آن جز به ربوبیت حق محک نمی خورد.
چیستی و نقش روح القدس در آموزه‌های انجیل، قرآن و روایات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اگرچه ما انسان‌‌ها در عالم ملک زندگی می‌کنیم و بیشترین مواجهه را با فرشیان داریم، ولی در کنار همین زندگی محسوس دنیوی به موجودات ماوراءالطبیعه نیز معتقدیم. یکی از این موجودات که همه ادیان آسمانی به گونه‌ای بر وجود آن تأکید کرده‌اند، روح‌القدس است. از آنجا که خداوند بعنوان محور مشترک همه ادیان آسمانی در متون مقدس، این حقیقت الهی را به بشر معرفی نموده است، می‌توان گفت که برخلاف اختلافات ظاهری موجود، همه ادیان آسمانی باید از حقیقت واحدی سخن گفته باشند. لذا در این تحقیق سعی شده است با بهره گیری از منابع دینی و با تجزیه و تحلیل داده‌های مطالعاتی، به معرفی روح القدس در دو دین اسلام ومسیحیت پرداخته و کارکردهای آن را با توجه به آیات انجیل، قرآن و روایات اسلامی تبیین شود و سپس اشتراکات و افتراقات موجود در کارکردهای آن را مورد بررسی قرارگیرد. در باور غالب مسیحیان روح القدس در کنار خدا و مسیح مقام خدایی دارد و ضلع سوم از اضلاع تثلیث را تشکیل می‌دهد. این روح نقش مهمی را در برابر عیسی7 ایفا می‌کند و بعد از عروج مسیح نیز رهبری جامعه دینداران را برعهده دارد و برای دارنده خود برکات بسیار دارد. در قرآن کریم نیز در موارد متعددی کلمه «روح» و «روح القدس» بکار برده شده است. هرچند بسیاری از مفسرین بخصوص مفسرین اهل سنت، روح القدس را جبرئیل دانسته‌اند. امّا با نگاهى عمیق‌تر به آنچه در روایات آمده، مى‌توان استنباط کرد که گزارش‌هاى متون دینى، مستلزم تشخّص براى روح القدس نیست؛ بلکه روح القدس، به مثابه یک حقیقت فراگیر و نیرویى قدسى و الهى است که از حضرت حق صادر مى‌شود و در هرکس و هر جایى که خداوند متعال اراده فرماید، قرار مى‌گیرد و جریان مى‌یابد.
بررسی عزت نفس با تکیه بر آیات قرآنی و روایات
نویسنده:
زرین فاخر عجب شیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بی شک یکی از مهمترین غایات و اغراض وضع قوانین و تشریع ادیان و بعثت انبیاء، بازداشتن مردم از ذلت و خواری و نائل ساختن ایشان به فضایل اخلاقی وصفات شریف و ستوده می‌باشد.عزت نفس یکی از فضایل اخلاقی ارزشمند است که بر اندیشه، احساس و رفتار انسان اثر می‌گذارد. فرد عاقل و هوشیار نفس و روح خود را بزرگ می داند چرا که خداوند از روح خود در او دمیده است و در او استعدادهای بالاتر از اینها وجود دارد. این چنین انسانی به پستی ها و اخلاق رذیله تن در نداده و اجازه تحقیر شدن مقابل دیگران را نمی دهد و هر چه را که غیر خداست کم می داند.مفهوم عزت نفس در قرآن و حدیث با واژه‌های گوناگونی مانند: کرامت نفس، مناعت طبع، نفاست نفس و... به کار رفته است.از مهم‌ترین عنصرهای تشکیل‌دهنده شخصیت عزیزالنفس، می‌توان به چگونگی بینش وی نسبت به هستی نام برد. همچنین اطاعت و بندگی، توکل، قناعت، قطع امید کردن از مردم، تقوا، ایمان و... در به دست آوردن و افزایش کرامت نفس نقش موثری ایفا می‌کند و اسلام نیز بر ایجاد این زمینه‌ها تأکیددارد.آنچه مسلم است عزت حقیقی بالاصاله مخصوص خدا بوده ، به‌ مقتضای ‌فیض‌ و رحمت‌ لایتناهی‌ خود مراتبی‌ از آن‌ را به‌ انسان‌های‌ شایسته‌ تفویض‌ می کند.
مواجهه‏‎‎‏ی اهل بیت علیهم السلام با اهل حدیث در برداشت از قرآن کریم
نویسنده:
هادی حجت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از جریان های فکری فعال و پرنفوذ در قرن های دوم و سوم هجری که تاثیرات ماندگار و ژرفی را در اندیشه های فقهی کلامی و تفسیری مسلمانان برجای نهاد جریان ظاهرگرایی اهل حدیث است. بارز بودن نمودهای تفکر اصحاب حدیث را می توان در تفسیر ایشان از قرآن کریم به ویژه آیات اعتقادی شاهد بود. در این نوشتار با عنوان مواجهه اهل بیت علیهم السلام با اهل حدیث در برداشت از قرآن پس از بیان کلیات در بخش دوم کاربرد اصطلاح اهل حدیث را در حوزه های فقهی و کلامی شیعه و اهل سنت بررسی کرده و معنای مورد نظر خود در این تحقیق را مشخص کرده ایم. سپس در بخش سوم ضمن نگاهی به فعالیت های تفسیری اصحاب حدیث اهل سنت به بررسی مهمترین نمودهای شیوه تفسیری ایشان همچنین مخالفت شدید با تاویل آیات حدیث زدگی و کم رنگ ساختن نقش عقل در تفسیر پرداخته ایم. در بخش چهارم که به بررسی موضع اخل بیت علیهم السلام در مقابل اصحاب حدیث و تفاوتهای تفسیری این دو اختصاص یافته است پس از معرفی بزرگان اصحاب حدیث معاصر هریک از امامان شیعه علیهم السلام تفاوتهای موجود در منابع و روشهای تفسیری این دو جریان بررسی و مباحث اعتقادی محورهای اصلی اختلافات تفسیری معرفی شده است. نمونه های متعددی از مواجهه مستقیم یا غیر مستقیم اهل بیت علیهم السلام با اهل حدیث در حوزه تفسیر آیات در این بخش گردآوری شده است. از آنجا که احادیث و آثار از مهمترین منابع اهل حدیث در تفسیر آیات به شمار می رود اهل بیت علیهم السلام در این زمینه نیز به دو اقدام اصلی دست زدند: یکی انکار اسرائیلیات و روایات مجعولی که مستند برداشت های نادرست اصحاب حدیث از آیات و معارف دینی بود: دوم تصحیح روایات نبوی که در بین اصحاب حدیث به تحریفات لفظی و معنوی دچار گردیده بود.
بررسی مبانی و روش تفسیر آیت‌الله معرفت در التفسير الاثري الجامع
نویسنده:
الهام جعفرمنش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
«آیت الله معرفت» در «التفسیر الاثری الجامع» روشی جدید در تفسیر قرآن ارائه می دهد، ویتفسیر را زدودن ابهام از لفظ مشکل می داند و به طور کلی روش های تفسیری را به دو بخش اثری و اجتهادی تقسیم می کنند ، ایشان ، هم لفظ قرآن و هم معنای آن را وحیانی می داند ، قائل به امکان فهم قرآن وجو از تفسیر است ، به وجود بطن در قرآن کریم معتقد است و آن را بر خاسته از مولول های التزامی کلام ، از نوع لزوم غیر بیّن می داند ، معتقد به عدم تحریف قرآن بوده و برای سیاق نقش مهمی در دستیابی به مدالیل الفاظ و رسیدن به مراد واقعی کلام قائل است ، ظاهر قرآن را حجت می داند ، معتقد به حجیت قول پیامبر (ص) و اهل بیت(ع) در تفسیر بوده ، همچنین قول صحابه و تابعین را با وجود شرایطی معتبر می داند. آیت الله معرفت از روایات در تفسیر، بیشترین بهره را برده است اما اولین روشی که از آن استفاده نموده روش قرآن به قرآن است ، وی متقن ترین منبع برای تبیین و تفسیر قرآن را ، خود قرآن می داند ولی بارزترین روشی که در تفسیر آیات به کار می گیرد روش روایی است ، اما در کنار این روش از روش تفسیر اجتهادی که آن را متکی بر درایت و عقل می داند ، نیز استفاده نموده ، از جمله در نقد و بررسی روایات. گرایش‌هایی نیز در تفسیر وی به چشم می خورد از جمله اینکه ایشان مباحث متعدد فقهی و کلامی را پیش کشیده ، توضیح می‌دهد. وی تفسیر عرفانی را در نهایت ، پذیرفته و آن را از باب تداعی معانی می داند و گاهی نیز به تفسیر عرفانی آیات اشاره می نماید ، از لغت و ادبیات عرب نیز استفاده نموده، با نگرشی اعتدالی به تفسیر علمی از آن نیز بهره می گیرد ، همچنین مباحث تربیتی و اخلاقی را مطرح نموده از علوم قرآن و آراء سایر مفسران نیز استفاده می کند ، وی علاوه بر اسلوب ترتیبی که اسلوب غالب این تفسیر است ، گاهی به تفسیر موضوعی نیز می پردازد ، ایشان در بهره گیری از روایات ، آنها را بدون چون و چرا نمی پذیرد بلکه آنها را دارای آفاتی دانسته و مورد نقد و بررسی قرار می دهد و در این راه از مبانی نقدی چون عرضه روایات بر قرآن ، عرضه بر سنت قطعیه ، عرضه بر عقل و عرضه بر قطعیّات علمی و تاریخی و نیز از نقد سندی استفاده می کند ، در نهایت می توان گفت که روش کلی این تفسیر ، روایی- اجتهادی است.
روشهای تفسیری امام علی (ع)
نویسنده:
صمد عبدالهی عابد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
  • تعداد رکورد ها : 2474