جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اسلام و يهود هر دو از اديان توحيدي و ابراهيمي و داراي شريعت و كتاب آسماني اند. مهم‌ترين و اولين منبع دين شناخت در هر دو دين، كتاب آسماني آنان يعني قرآن كريم و عهد عتيق است. كتاب هاي مقدس اين دو دين، ويژگي‌هايي دارند و مشتركاتي؛ وجوه اشتراك و مشابهت كه موارد آن، اندك هم نيست باعث شده است كه بستري مناسب براي مطالعه تطبيقي ميان آموزه هاي اين دو دين فراهم گردد در نتيجه پيروان اين دو دين از ثمرات اين نوع مطالعه بهره مند گردند. از جمله بخش هايي كه واجد ظرفيت لازم براي مطالعه تطبيقي است، احكام جزايي اين دو كتاب است. برخي از موارد مشابهت آموزه‌هاي كيفري آنها عبارتند از: الهي بودن، شريعت‌محوري، آميختگي با اخلاق، ضمانت اجراي دروني، اعتقاد به مجازات الهي در همين جهان و عناوين مجرمانه و مجازات‌ها و تقسيمات آنها.مشابهت‌ها حاكي از وحدت سرچشمه، يعني وحي آسماني است. اما تفاوت‌ها هم فراوانند، شماري از آنها عبارتند از: نقش و جايگاه توبه در سقوط مجازات‌ها، مجازات اشياء و حيوانات، اهداف و اصول حاكم بر مجازات‌ها و زيربناي اعتقادي آنها، تنوع و تعدد مجازات‌ها براي يك رفتار مجرمانه، ادله اثبات جرم و گستره قوانين كيفري.تفاوت‌ها حاكي از استقلال احكام جزايي قرآن و نيز برتري و كامل تر بودن آن است، بنابراين شبهه اقتباس احكام جزايي قرآن از كتاب مقدس، ادعايي بدون دليل است. همچنين اين تطبيق و مقايسه گوياي ملايم‌تر بودن مجازات‌هاي قرآن و معقولانه و مترقيانه بودن آن است بنابراين شبهه خشن و غيرانساني بودن احكام جزايي قرآن، اتهامي بيش نيست.

بسم الله الرحمن الرحیم در قرآن کریم خداوند بیش از پنجاه مورد پیامبر و امت مسلمان و کافران و اهل کتاب را با عبارت " الم تر" و هم خانواده های آن مورد خطاب قرار داده و در رابطه با موضوعات بسیار قابل تاملی به «تاریخ گذشتگان» و «نفاق منافقان »و«ستم کاری های اهل کتاب»و «عظمت نظام هستی» و «تسبیح خداوند» و « ذکر بیشمار نعمات الهی» و «شجره طیبه» و بحث «رجعت» و «معاد» و بسیاری موضوعات دیگراشاره کرده و در باره موضوع تسبیح همه موجودات عالم می فرماید: «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یَسْجُدُ لَهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَمَن فِی الْأَرْضِ » (حج/ 18)لذا نوشتار حاضر درصدد است که با مراجعه به تفاسیر، موضوعات مورد تاکید قرار گرفته شده خداوند را دسته بندی و کاربرد آنها را در حد توان نویسنده روشن نماید.نتایجی که ازاین تحقیق حاصل شد اینکه حدود شصت مورد ترکیب « الم تر » و هم خانواده های آن در قرآن کریم آمده است که غیر از یک مورد که در قسمتی از داستان حضرت موسی علیه السلام آمده در بقیه موارد خطاب از جانب خداوند است و در اکثر آیات « خطاب به پیامبر است اما در حقیقت خطاب به همه مردم است » و مهمترین نتیجه اینکه در تمامی این آیات خداوند با عبارت " الم تر"( آیا نمی بینی؟) مردم را دعوت به «بصیرت» یا «بینش درونی» مینماید که با دید چشم ظاهری متفاوت است.شیوه کار دراین تحقیق و پایان نامه همانند دیگر پژوهش های مرتبط با رشته های علوم انسانی بصورت توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعه ، تحقیق ، گردآوری مطالب ، تجزیه و تحلیل آنها بوده و بمنظور مستند نمودن بخش های مختلف موضوعات آیات، نیاز به کتب تفاسیر و استفاده از نرم افزارهای مربوط می باشد. کلید واژه ها : « قرآن، ترکیب استفهامی، الم تر، الم یروا، الم تروا ، أرأیت »

جامعه ی انسانی سال ها قبل از پیدایش ما وجود داشته است و البته پس از ما نیز باقی خواهد ماند . جامعه به وسیله ی خود انسان ها و در جهت رفع پاره ای از نیازها و بدست آوردن منافع و البته آسایش و آرامش به وجود آمده است . در هر جامعه ای دسته ایی از هنجارها و بایدها و نباید ها جریان دارد که همه ی افراد موظف به انجام آنها هستند و در این میان بیشتر مردم این هنجارها را رعایت می کنند و به ارزش های موجود در جامعه عمل می کنند . اما اگر خوب دقت کنیم در می یابیم که گروهی نیز هستند که در پی تخلف از این هنجار ها هستند و در خلاف جهت آب شنا می کنند . قرآن کریم نیز بارها از اجتماع انسان ها سخن به میان آورده است و به آسیب شناسی اجتماعی جوامع انسانی پرداخته و راه های فلاح و سعادت را برای انسان بیان نموده است . قرآن کریم ، با نگاه به شخصیت انسانی و عوامل موثر در ایجاد شخصیت ، به نحوه ی اجتماعی شدن انسان می پردازد تا از این طریق عوامل اصلی و سازنده ی انحراف در فرد را تشخیص داده و راهکارهایی بنیادین برای از بین بردن و مقابله با آنها ارائه دهد . در واقع قرآن کریم ناهنجاری ها و ضد ارزش ها را از یک سو و ارزش ها و فضایل را از سوی دیگر تشریح فرموده است ، تا از این طریق انسان خودش برای خودش تصمیم بگیرد که از اهل سعادت باشد و یا از اهل شقاوت . این نوشتار کوشش در جهت تبیین انحرافات اجتماعی عصر حاضر با مطالعه آیات قرآن است . نگارنده در پی تطبیق آیه های قرآن با آسیب های جوامع بشری است ، تا بتواند راهکارهایی قرآنی که مناسب و کارآمد هستند را مطرح کند .

چکیده ندارد.

دانشمندان مسلمان، یکی از وجوه اعجاز قرآن را " انسجام و هماهنگی آیات با یکدیگر" و به تعبیری دیگر "عدم تناقض و ناسازگاری میان آیات قرآن" بیان کرده اند. در برخی آیات قرآن و روایات معصومین(ع)، بر این ویژگی و امتیاز قرآن کریم تأکید شده است. یکی از شبهاتی که از گذشته تا امروز پیرامون قرآن وارد کرده اند، شبهه "وجود تناقض و اختلاف میان برخی آیات قرآن" است. یکی از اهداف دشمنان قرآن از این ادعای باطل، این است که قرآن را کتابی بشری و غیر الهی جلوه دهند که از خطا و تعارض مصون نمی باشد. از جمله عللی که سبب شده است تا برخی مسأله اختلاف و تناقض میان آیات قرآن را مطرح نمایند، عدم آشنایی با تعریف صحیح و دقیق برخی از اصطلاحات منطقی مانند "تناقض" ، "تضاد" ، "شرایط تناقض" و نیز عدم توجه به برخی از ظرافت های کلامی قرآن و کاربرد "عام و خاص" و "ناسخ و منسوخ" است. به منظور نقد و بررسی این شبهه، ابتدا برخی اصطلاحات مرتبط با نظریه "تناقض" تعریف می گردد. سپس آیاتی از قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) که به انسجام آیات قرآن و نبود تناقض در آن اشاره دارد، ذکر می شود. در گام بعدی، تعدادی از مهمترین آیاتی که به ظاهر با یکدیگر اختلاف داشته و شبهه تناقض در مورد آنها بطور جدی مطرح شده است، برحسب موضوع طبقه بندی کرده و به آنها پاسخ کافی و متقن داده شده، تا این حقیقت روشن گردد که در سراسر قرآن، هیچگونه اختلاف و تناقضی وجود ندارد و این کتاب مقدس، وحی الهی بر قلب پاک پیغمبر اسلام (ص) است.

سقوط و انحطاط، تنزل از مرتبه بالای انسانیت، به پست ترین مراتب (مرتبه حیوانیت حتی پایین تر ازآن) می باشد. همواره عوامل مختلفی در ظهور و زوال هر پدیده موثرند. بی‌شک انسان نیز از این اصل مستثنی نیست و ظهور و سقوط آن تابع عواملی است. در این راستا کتاب قرآن که متکفل امر هدایت است و علی × به عنوان مربی بزرگ بشریت به عوامل سقوط و انحطاط انسان به نحو جامعی پرداخته‌اند. از بررسی دقیق آیات و روایات به دست می‌آید که از نظر این دو منبع دینی عوامل سقوط و انحطاط انسان در دو گروه فردی و اجتماعی قابل تقسیم است به طوری که عواملی چون دنیاگرایی، شهوت‌پرستی، ترک نماز، ترک زکات و ... به عنوان عوامل فردی سقوط و انحطاط انسان و عواملی چون ظلم و ستم، تفرقه، ترک جهاد، ترک امر به معروف و نهی از منکر و ... به عنوان عوامل اجتماعی سقوط و انحطاط انسان قلمداد می‌شود. ضمناً از مطالع? دقیق این عوامل و بررسی تطبیقی آن‌ها در قرآن و نهج البلاغه به دست می‌آید که رویکرد قرآنی بیش‌ترمعطوف به کلیات و رویکرد نهج البلاغه معطوف به ذکر مسائل به شکل مبسوط همراه با معرفی نمونه‌ها بوده است.

مسأله برزخ و زندگی پس از مرگ انسان از جمله مسائل مهم در حوزه های کلامی و فلسفی است که همواره در میان ملل و ادیان مختلف مطرح بوده است. دین مبین اسلام زندگی پس از مرگ و عالم برزخ را، تحت مباحث مربوط به معاد مطرح نموده و آن را یکی از اصول اعتقادی مسلمانان معرفی می کند. بر اساس این اصل، بعد از مرگ انسان، روح همه انسان ها وارد عالم برزخ شده و تا فرا رسیدن رستاخیز در آن جا به سر خواهند برد. در برزخ حیات انسانی ادامه یافته و متناسب با اعمال و کرداری که در این دنیا انجام داده اند، در بهشت و جهنم برزخی خواهند بود. واژه برزخ در قرآن (مؤمنون/ 100) و در برخی روایات بر عالمی که واسطه میان دنیا و آخرت است، اطلاق شده است. علاوه بر اصل وجود برزخ، شماری از آیات قرآنی بر حیات برزخی و شعور و آگاهی آدمیان در عالم برزخ دلالت می کند. برخی از آیات بیانگر زنده بودن شهیدان بوده و برخی دیگر از نعمت ها و عذاب های برزخی حکایت دارند. ملاصدرا معتقد است که روح انسان دارای نشأت و درجات مختلفی است که برخی پیش از مرگ و برخی دیگر بعد از مرگ تحقق می یابد به طوری که بعد از جدا شدن و انقطاع از وابستگی به جسد، تا بی نهایت خواهد ماند. وی معتقد است وقتی شخص از دنیا می رود، وارد عالم برزخ (قیامت صغری) می شود. قیامت کبری هم وعده گاهی در نزد خداوند است و هر چه در قیامت کبری رخ می دهد، نظیر آن نیز در عالم برزخ (دوران پس از مرگ و قبل از ظهور قیامت کبری) اتفاق خواهد افتاد.طبق بررسی و تطبیق مسأله برزخ از نظر قرآن و ملاصدرا نکات ذیل بدست آمد: الف) تجرّد روح؛ ب) تجسّم اعمال؛ ج) عذاب قبر؛ که در همه این موارد قرآن و ملاصدرا با هم اتفاق نظر دارند؛د) مرگ و احیاء برزخی: براساس آیات قرآن در برزخ حیات و زندگی وجود دارد و حیات برزخی با مرگ برزخی به پایان رسیده تا در قیامت دوباره احیاء جدیدی صورت بگیرد و تمام انسان ها آماده رسیدگی به اعمال و کردار خود شوند. اما ملاصدرا به زندگی و مرگ در برزخ اشاره صریحی نکرده است.

از آنجا که موضوعات متنوع و فراوانی در اغلب سور قرآنی مطرح می شوند که گه گاه در نگاه نخستین، پراکنده و بی ارتباط و گسسته می نمایند، لازم است از زوایای گوناگون، گفتمان کامل ِپریشان گویی ِدر ظاهر، و گمان باطل ِپراکنده گویی در باطنِ قرآن، نقد و بررسی شود. پیوستگی معنایی که ارتباطی تنگاتنگ با تناسب و ترتیب سور دارد از جمله مباحثی است که در متون گذشته و حاضر مورد غفلت واقع شده و عدّه ای نیز، تلا ش برای إرائه این نظریه را تکلّف مصنوع برشمرده اند. حال آنکه قرآن کریم که مجموعه ای از سوره ها است با توجه به معنادهی جمعی در روح و باطن آن هیچ وقت در اثر بهم خوردن ترتیب و چیدمان سوره ها، از هدف اصیل خود دور نمانده است. که اگر خلاف این می شد قطعاً در امر معنارسانی این طور جامع نبود ، این دلیل شاید مهمترین عامل برای کشف زیرساخت های قرآن و به گفته معصومین (ع) بطون آن به کار آید. از طرفی مخالفت دانشمندان در این زمینه فقط مربوط به گستره تناسب خواتم و فواتح سور می باشد که بحث هایی را برانگیخته است. پیوستگی معنایی را باید حاصل اتّصال نقاط مشترک تمام سوره ها، چون توحید، معاد، نبوت، اخلاق، ایمان و عمل صالح بر شمرد. این مفاهیم که در تمامی سوره ها گستردگی تام دارند، شبکه ها و میدان های معنایی را در بطن قرآن بوجود می آورند و باعث می شوند میان تمامی سور پیوندی گسست ناپذیر برقرار شود. بنابراین در صورت ترکیب هر چند سوره با هم و با هر نظم و ترتیبی، برون داد معنایی قرآن از کارکرد هدایتی آن باز نخواهد ماند. این پژوهش موضوع فوق را در پنج فصل به شرح زیر بررسی کرده است. فصل یک شامل کلیات، فصل دوم شامل جمع و ترتیب، در فصل سوم تناسب و اسلوب سوره های قرآن مبسوط بیان شده، در فصل چهارم پیوستگی معنایی بررسی شده و در فصل پنجم نتیجه گیری شده که سور قرآن در زیر ساخت خود دارای پیوندی حجمی و میدانی می باشند که به هیچ وجه تابعی از ترتیب و چیدمان سور نیست.

يکی از مسائلی که همواره فکر و رفتار همگان را به خود مشغول کرده است مسأله ی موفقيت و شکست بشر در عرصه ی زندگی فردی و اجتماعی در دنيا است . به موفقيت و عوامل آن در جوامع بشری از زوايای گوناگون پرداخته شده است و انسان امروزی با تعريفی که از اين مقوله در ذهن خود دارد به دنبال عوامل کسب موفقيت در زندگی است . اما موفقيت از منظر دينی ، مقوله ای است که علی رغم اهميت بالای آن در مباحث تربيتی – اجتماعی ، از جهاتی مغفول مانده است . برای پرداختن به اين موضوع و کشف عوامل موفقيت فردی و اجتماعی از منظر دينی ، بايد ابتدا به منابع اصلی دين اسلام يعنی قرآن کريم و روايات معصومين عليهم السلام رجوع کنيم و بنگريم که شارع مقدس ، در اصلی ترين منبع اسلام يعنی قرآن کريم ، چه عواملی را به منزله ی مقدمات و شرايط لازم جهت موفقيت انسان در زندگی دنيا ذکر کرده است تا انسان طالب موفقيت با فراهم آوردن آن مقدمات ، به موفقيت برسد. عواملی همچون تقوا، ذکر، شکر، ايمان، هجرت، جهاد و ... از نظر قرآن کريم و روايات برای موفقيت انسان در زندگی فردی و اجتماعی نقش کليدی دارند

آموزه فضل الهی از منظر قرآن عنوانی است جهت آشنایی ودستیابی به مفهوم فضل و باید گفت، این مطلب از مباحثی است که کمتر در کلید واژگان قرآنی مورد توجهقرار گرفته است. رساله حاضر در یک مقدّمه و پنج فصل نگارش و تنظیم شده است،در فصل اولطرح کلیتحقیق و مباحثی چون اهداف و پیشینه تحقیق وواژگان کلیدی تحقیق موردبررسی واقع می شود. فصل دوم که با عنوان« فضل الهی در قرآن » است به مباحثی چون معنای اصطلاحی فضل و «ذوالفضل از منظر قرآن» وهمچنین فرمان به درخواست فضل از خدا ، از منظر قرآن و روایات اشاره دارد. در بخش دیگری از این فصل،مشمولین فضل الهی به گروهها واشخاص تقسیم ودسته بندی شده اند که مفصل در این زمینه بحث می شود. فصل سوم این رساله به تجزیه و تحلیل مسائل مرتبط با فضل اختصاص دارد وارتباط مسائلی چون رابطه عدل وفضل ،مسأله حکمت و همچنین تفاوت‌های فردی و ارتباط هر کدام از این مباحث با فضل حق تعالی پرداخته شده است. در فصل چهارم شرایط و ضوابط بهره‌مند شدن از فضل مطرح می شود اسباب و عواملی که موجبزمینه ساز شدن فضل حق تعالی می‌شود و همچنین آفات و موانع دستیابی به فضل مطرح و این مهم مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان وظایف انساندر برابر بهره‌وری از فضل الهی بیان می شود. فصل پنجم هم به جمع بندی و نتیجه گیری کلی مباحث اختصاص دارد.