جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
نهج البلاغه (نهج‌البلاغه)
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 959
زن و استقلال اقتصادی
نویسنده:
احمد طاهرینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
محروميت زن از حقوق مالی يكی از ستم‏هايی است كه در تاريخ گذشته در حق زنان اعمال گرديد. زن، پيش از اسلام نه تنها از هرگونه بهره اقتصادی محروم بود، بلكه خود نيز بهره ديگران بود؛ نه از ارث سهمی داشت و نه از كابين، حتی از حاصل دست‏رنج خويش نيز محروم بود. اين باور نادرست و فرهنگ تبعيض‏ آميز تا قرن‏ها پس از طلوع خورشيد اسلام، همچنان بر بسياری از كشورها حكومت داشت و مانع دست‏يابی زنان به حقوق اقتصادي‏شان بود. اما اسلام از آغاز دعوت خويش، با تبيين سيمای حقيقی زن و زدودن غبار اوهام و خرافات، حقوق مالی فراوانی را برای زن ثابت كرد و استقلال اقتصادی وی را پذيرفت. در اين مقاله، به تبيين اين حقيقت پرداخته، و به برخی از شبهه‏ ها پاسخ گفته شده است.
مشخصات اثر
تجلی کلام علوی در شاهنامه و مثنوی
نویسنده:
سید تقی آل یاسین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
نهج ‏البلاغه كه نام برازنده و بسيار رسای آن می تواند يادآور سخن حكيمانه «الأسماءُ تُنزَلُ مِنَ السَّماءِ» باشد، در درجه نخست در روش‏های بلاغت و شيوايی سخن در زبان عربی است و بنا به قول جامع اديب و دانشمند آن، سيد رضی؛ محور اصلی جمع ‏آوری گفتار پراكنده حضرت نيز همين نكته مشترك و ساری در منقولات علوی بوده است و البته بر پايه اين خصيصه تقريبا منحصر به فرد ادبی بودن در عين عربيت است كه می توان در بررسی تأثير نهج‏ البلاغه و يا ساير مجموعه های كلام امام در زبان‏های مجاور به ويژه زبان و ادبيات ارجمند پارسی به بحث پرداخت. ادبيات پرمايه فارسی بايد بيش از هر چيز خود را مديون عنايات بي‏شائبه و تأثيرات عميق و بنيادی قرآن عظيم بداند و بايد گفت كندوكاو تأثيرات صريح و انكارناپذير قرآنی در مقولات شاخص ادبی خود مقالِ جداگانه ‏ای می طلبد و قطعا در محور موضوع اين گزارش غيرقرآنی و علوی نمی گنجد. نهج‏ البلاغه همانند بسياری ديگر از متون و منابع استوار دينی و همچنين به مانند بسياری ديگر از آثار و مضبوطات تاريخی، تأثيرات شگرف و بعضا آشكاری در برخی از متون ادبی ما ايرانيان داشته است كه بی‏ مجامله بررسی «تخصصی» تأثير آن در هر يك از متون نظم و نثر ادبی می ‏تواند در تبيين انديشه ‏ها و گفتار ژرف و انسانی اين انسان الهی حقايق تازه و سودمندی عايد علاقه‏ مندان مباحث ادبی گرداند. راقم اين سطور در اين گزارش مختصر از ميان متون ادب حماسی، شاهنامه حكيم توس، و از ميان ديگر متونِ نامبُردار پارسی، بزرگ‏ترين حماسه عرفانی دری، يعنی مثنوی معنوی مولانا جلال‏ الدين را برای اين مبحث برگزيده است و قصد آن دارد در حد توش و توان مُزجات خود به بررسی كلی و محتوايی آن‏ها در ارتباط با آبشخورهای علوی بپردازد تا در پيشگاه ارباب فضيلت چه قبول افتد و چه در نظر آيد.
مشخصات اثر
عرفان و حکمت اسلامى
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
عرفان اسلامی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
آنچه در پى مى آيد مقاله اى از حضرت آيت الله مصباح يزدى مى باشد كه از سوى ايشان در «دومين همايش بين المللى انديشه اسلامى» برگزار شده از سوى مركز سازماندهى فعاليت هاى فرهنگى استانبول در عيد غدير 1417 (6 ارديبهشت 1376) در استانبول تركيه ارائه گرديده است. در اینجا پیرامون این مباحث سخن گفته شده است: عرفان در جهان اسلام، مفهوم عرفان، تصوف، حكمت و فلسفه، اصالت عرفان اسلامى، عرفان و عقل، عرفان و شرع.
مشخصات اثر
عناصر خردورزى در تعبیر دینى 1
نویسنده:
حسین مهدی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
عقل، با تعبير و تفسير دينى ـ اسلامى، كه متون اسلامى از آن ارائه مى دهند، با چه عناصرى تكامل و تربيت مى يابد؟ براى پاسخ به سؤال مزبور، ابتدا مفهوم مبانى، اصول و روش هاى تربيتى مطرح مى گردد. سپس، از تفكر به عنوان مبنا و از تعقل به عنوان اصل عمده تربيت انسان بحث به ميان خواهد آمد. در ادامه، از «علم نافع» به عنوان عنصر اصلى و از «عمل صالح» به عنوان عنصر فرعى عقل ورزى بحث مى شود. پس از نگاهى استقلالى به هر يك از دو عنصر عقل ورزى، به دليل ملازم و مقارن بودن آن ها، بحث با نگاهى تركيبى به تلازم و تقارن آن دو ادامه مى يابد. در پايان، از مطابقت علم و عمل، به عنوان عامل يگانگى ظاهر و باطن شخصيت عاقل در تعبير دينى، بحث خواهد شد.
مشخصات اثر
استفهام فی خطب نهج البلاغه (من منظور بلاغی)
نویسنده:
بتول صابری ابوالخیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از جمله فنون ادبی که به دنبال برانگيختن عواطف مخاطبان و تحريک احساسات آنان است، خطابه در موضوعات گوناگون آن از جمله وعظ و نصيحت و سياست و ... است. مخاطبان اين نوع کلام از عامه مردم‌اندکه نيروی عاطفه بر قدرت عقل و تفکر ايشان غالب است. بنابر اين بر خطيب لازم است در خطابه خود به سبک-هايی از نحو و بلاغت در انواع مختلف آن همچون سخيف نبودنالفاظ و عبارات و صحيح بودن آن‌ها از جهت معانی و انواع تشبيه و استعاره و کنايه و آرايش کلام با عبارات موزون و کلمات مسجوع پايبند باشد تا بتواند بدون هيچ دشواری بر ايشان تأثير بگذارد.از جمله سبک‌هايی که به خصوص خطبه‌های پس از ظهور اسلام از آن تأثير گرفت، سبک انشاء طلبی در فروع مختلف آن به خصوص استفهام در معانی غير مستقيم يا فرعی آن است. و از جمله خطبه‌های متأثر از جمله‌های پرسشی بلاغی، خطبه‌های نهج البلاغه است.در اين رساله سعی بر آن داشته‌ايم به استخراج اين جمله‌های پرسشی پرداخته و به نقد و بررسی معانی آن‌ها در روشی تحلیلی- آماری بپردازيم و به دنبال آن به نتايجی دست يافتيم که برخی از آن‌ها عبارتند از:1.
مشخصات اثر
حق و باطل از دیدگاه امام على (علیه السلام)
نویسنده:
رضا رستمی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
هر انسان دردمند و بيدارى در هر زمان و جامعه اى، در پى شناخت حق و باطل است تا بتواند راه حق را برگزيند و به سعادت و رستگارى نايل آيد. با پژوهشى در خطبه ها و نامه ها و كلمات حكمت آميز حضرت على (ع) در نهج البلاغه درباره «حق و باطل»، موضوعات ذيل جلب توجه مى كند: حق و باطل و مصاديق آن؛ معيارهاى شناخت حق و باطل و بزرگ ترين و مهم ترين آن ها؛ استقامت و تلاش در راه حق؛ موانع وصول به حق؛ سرانجام اهل حق و اهل باطل. حركت در عرصه معرفت حق با همه ارزش والايش براى كسانى كه آمادگى هاى علمى و عملى لازم را براى صعود به قله هاى فرازمند حقيقت و معرفت توحيدى كسب نكرده اند، راهى است دشوار و چه بسا به جاى هدايت، به تباهى وهلاكت منجر شود، پس براى رسيدن به حق، بايد پيرو قرآن و سنت بود و بدون كسب صلاحيت لازم، از گرفتار شدن در باتلاق هاى شبهات و چون و چراهاى بى فرجام دورى كرد. توجه به بزرگ ترين معيار حق ـ يعنى پيامبر (ص) و امامان معصوم - به ويژه مولا على(ع) - در وساطت نزول فيض و رحمت حق و دفع موانع حق، امرى حتمى و لازم است، بنابراين، بايد فرصت ها را مغتنم شمرد و با دقت در ژرفاى بيانات اهل بيت عصمت و طهارت، همچون نهج البلاغه مانع از قرار گرفتن اين ميراث عظيم و گنجينه پربها در كنج انزوا شد.
مشخصات اثر
آزادى از دیدگاه امام على (علیه السلام)
نویسنده:
سید محمدعلی داعی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , امام خمینی
چکیده :
در اين نوشتار، به مقايسه ميان آزادى سكولار با آزادى دينى يا آزادى دنياطلبانه با آزادى علوى پرداخته شده و نشان داده شده است كه محتوا و مفهوم اين دو نوع آزادى تفاوت هاى اساسى با يكديگر دارند. آزادى سكولار از فلسفه مادى گرايانه و الحادى تغذيه مى كند و در سودطلبى دنيوى شكل مى گيرد، در حالى كه آزادى دينى يا علوى در فلسفه الهى ريشه دارد و با عاقبت انديشى انسان شكل مى گيرد. براى روشن شدن اين تفاوت ها، پس از تبيين و نقد مفهوم آزادى در فرهنگ و تفكر غربى، مفهوم آزادى در بينش امام على (عليه السلام) و نيز نسبت سنجى آزادى با مفاهيمى از قبيل حقوق انسان، ايمان و دين، عقل و عقل گرايى، و عدل و عدالت ورزى پرداخته شده است. «آزادى» از بزرگ ترين موهبت هاى خداوند و از متعالى ترين ارزش هاى انسانى است. از اصولى كه هر انسانى در نهاد خود با آن مأنوس است و پس از حيات از برترين نعمت هاى خداوند به شمار مى رود. آزادى به عنوان يك كمال و ارزش انسانى، يك وسيله و گذرگاه است، نه هدف و توقفگاه. آزادى در طول تاريخ، همواره از مقوله اى بحث برانگيز بوده و دغدغه خاطر بسيارى از انديشمندان را فراهم آورده است. در دوره معاصر، در ميان تمامى ملل، آزادى ازارزش و جايگاه ويژه اى برخوردار مى باشد و هر ملتى خود را آزاد و طرفدار آن مى داند و بدان افتخار مى كند. امروزه عده اى با شعار آزادى، درصددند چنين القا كنند كه حكومت دينى و حتى دين، مخالف آزادى است و سرگذشت غرب را پيش روى مسلمانان مى نهند و اسلام را با مسيحيت و جامعه اسلامى و رهبران مسلمان را با جامعه قرون وسطاى غرب و رهبران مسيحى آن مقايسه مى كنند. اينان تفاوت هاى روشن ميان اسلام و مسيحيت و جامعه ايران و غرب را ناديده مى گيرند. برخى از خودباختگان و شيفتگان فرهنگ غرب بر اين پندارند كه غرب خاستگاه آزادى است و حال آن كه دين اسلام در چهارده قرن پيش، گوهر آزادى را براى جامعه بشرى به ارمغان آورده است. بدين روى، امروزه مسأله آزادى، كه مهم ترين مطلوب عصر جديد است، بايد بيش از گذشته مورد تحليل قرار گيرد و جايگاه و حدود آن در متون اسلامى مشخص گردد. يكى از بهترين راه ها براى اين منظور، بررسى سيره و سخنان امام على (عليه السلام) است كه مى تواند معنا و جايگاه «آزادى» را در اسلام روشن سازد.
مشخصات اثر
موقعیت های مرزی در فلسفه های اگزیستانس و نهج البلاغه
نویسنده:
خردمند مریم, نظرنژاد نرگس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مقاله حاضر در مقام پژوهشی مقایسه ای به بررسی کلامی - فلسفی دیدگاه اگزیستانسیالیسم و نهج البلاغه نسبت به موقعیت های استثنایی یا پیش آمدهای خاص زندگی انسان ها می پردازد. اگزیستانسیالیست ها از این پیش آمدها به موقعیت های مرزی تعبیر می کنند و آن را یکی از مبانی جنبش فکری خود می دانند و معتقدند که انسان به واسطه قرار گرفتن در این موقعیت ها، به شناخت راستین خود دست می یابد. نهج البلاغه از این موقعیت ها تحت عنوان آزمایش الهی یاد می کند و آن ها را سنتی ثابت و لایتغیر از سوی خالق هستی می داند که منجر به شناساندن گوهر درون می شود. سرانجام این پژوهش بدان جا می انجامد که هردو اگزیستانسیالیسم و نهج البلاغه رخ دادن این گونه اوضاع و احوال را برای دست یابی به شناخت صحیح از خویشتن، امری ضروری می دانند. از دیگر مشترکات این دو نگرش آن است که بروز این اتفاقات را همگانی و گریزناپذیر در نظر می گیرند؛ اما نهج البلاغه که دربرگیرنده حکمت اسلامی است، بیش از اگزیستانسیالیسم، شمه ای توحیدی و غایتمند برای این موقعیت ها و شناخت حاصل از آن ها قایل است که در نهایت به تکامل دنیوی و اخروی انسان می انجامد.
صفحات :
از صفحه 51 تا 74
مشخصات اثر
آیا امام على(علیه السلام) یک فیلسوف بود؟
نویسنده:
محمدجواد مغنیه، ترجمه مرتضى الیاسى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
چنـانچه بتوان به كسى كه مسـائل فلسفى را جمع آورى كرده و در كتاب مستقلى به ترتيب و تنسيق آن هاپرداخـته يا به كسى كه آن ها را شرح مى دهد يا بر آن ها تعليقه مى زند يا براى شاگردانش تدريس مى كند، عنوان «فيلسوف» داد، به طريق اولى مى توان بر امام على (عليه السلام) كه در شناخت هستى و اسرار آن در همه قرون و بر همه نسل ها پيشى گرفته است، عنوان «سرور فيلسوفان» و «نخستين استادفيلسوفان» اطلاق كرد. همچنين اگر فيلسوف كسى باشد كه عالَم را بشناسد و آن را براى عالَميان معرفى كند، پس از پيامبر (صلى الله عليه وآله) كسى را عالم تر، ژرف انديش تر، صائب الرأى تر، پرآوازه تر و بزرگوارتر از اميرالمؤمنين نمى شناسيم؛ همو كه در مناسبت هاى گوناگون فرمود: «سَلُونى قَبْلَ اَن تَفْقِدُونى»؛ پيش از آن كه مرا از دست بدهيد، از من بپرسيد. در اين جمله، حضرت (عليه السلام) پرسش از علم خاص يا باب خاصى را مطرح ننموده و اين خود دليل روشنى است بر اين كه ايشان «سرور فيلسوفان»، «پيشواى حكيمان» و بزرگ ترين دانشمندى است كه به همه علوم و ظرايف و اسرار آن ها احاطه داشته و شارح و مفسر آن ها بوده و در همه علوم، از الهيات گرفته تا تفسير و قرائت ها تا فقه و حديث و اخلاق و قضا و رفع دعاوى تا فصاحت و بلاغت و ديگر علوم ادبى تا رياضيات و طب و شيمى تا مجادله و مناظره براى اثبات حق و ساكت نمودن معاندان و منكران، به بالاترين مراتب رسيده بود. در این مقاله، بعضى از دلايل و شواهد این سخن را متذكر مى شويم.
مشخصات اثر
رابطه فکر و قلب با فهم قرآن
نویسنده:
رضا رستمى زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
خداوند استعداد فراگرفتن علوم را با وسايل لازم و با تنوع و به صورت هاى مختلف تا بى نهايت به انسان عنايت كرده است و در اين راستا انسان هاى شايسته اى همچون انبياء را نيز پيشگام در همه علوم و پيشه ها فرستاده است و بشر در توسعه و تكميل آن به تكاپو پرداخته و در كسب فهم و دست يابى به شناخت، كه ضرورى ترين نياز حيات اوست، با ابزار حس و تجربه؛ انديشه و حتى روح و قلب پيش مى رود و براى درك واقعيت ها از دو روش كلى اكتسابى و الهامى بهره مى گيرد. فهم قرآن نیز از آنجا که مربوط به انسان است قابل توجه و بررسی است. در این نوشتار، با بررسی موضوعات ذیل، فهم انسان از قرآن تبیین می شود: فهم اکتسابی، ويژگى هاى فهم قرآن از طريق فكر و انديشه، كاربرد صحيح فكر از نظر قرآن و اهل بيت، فهم الهامى يا غير اكتسابى و قلبى، قلب و پيوند آن با وحى، قلب و پيوند آن با عشق؛ قلب، ايمان، فهم قرآن.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 959