جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در ديباچه مي گويد: «شخصي مسمي به مفتي بدرالدوله ساكن مندراج ... كه قساوت قلبي و عداوت ازلي از [= با] راكبان سفينه اهل بيت مصطفوي و برگزيدگان جناب مرتضوي و محبان ائمه اثنا عشريه ... مي داشت، لهذا چند سؤالات بي سر و پا كه در نزد محققان اعتمادي نداشت، برنگاشته و به نزد جناب ... (حذف القاب) سيد محمدرضاي مجلسي ابن سلطان العلما ساكن ممالك ايران فرستاد و مولاناي ممدوح چون ملاحظه سؤالات بي سر و پايش فرمودند، اين مصرع را به لسان درفشان راندند: جواب ابلهان باشد خموشي چون كه علما و محققان را لزوم است كه جواب برنگارد بر سؤالي كه آن سؤال مستحق جواب باشد و سؤالات مفتي مذكور لايق نبود كه علما جواب برنگارند بنابرين مولاناي ممدوح سكوت ورزيدند. پس بعضي احبا نزد عاصي ... مرزا رحم علي كه از سن دو سالگي مولاناي ممدوح، عاصي را فرزند از ابناي خود فرمودند، تا حال كه به سن هجده سالگي رسيده ام به خدمت مولاناي ممدوح مشرف مي باشم ... لهذا به حسب خواهش برادران دينيه به جواب سؤالات مفتي مذكور پرداختم ... و نام اين اوراق كتاب را مسمي به رجم الشياطين نهاديم» با عنوان هاي «قول مفتي» و «الجواب مرزا رحم علي». (نوشاهي، عارف) [دانشگاه پنجاب فارسي 1/415]

اين رساله داراي 4 (مطالب) است. مولف در مقدمه سبب تاليف را چنين بيان داشته است: در اين اوان ... . نوشته اس بنظر رسيد مانند سوال و جوابي ... . لكن سائل و مسول هر دو بروش اردل و اوباش شعراي بي ننگ و نام كلمات خود را جاري كرده ا ند و بناي ناسزا و فحش و هجو و لعن و تكفير نسبت اخلال را گذارده و چون خواستته اند كه سببي از براي عمل خود قرار دهند پس اول افترائي چند را بسته اند و ناسزاهاي خود را معلق بر آنها كرده اند و م علوم است كه جواب اين جورزا كلمات كلماتي بايد باشد كه كلوخ انداز را پاداش سنگ است و لكن قواعد و رسوم ايماني باز ميدارد شخص مومن را از هرزگي اگر چه شخص مقابل مستحق آن باشد چنانكه مي فرمايد « و لا تسبو االذين يدعون من دون الله » و ميفرمايد ن ادفع بالتي هي احسن » و بهتر اين بود كه بمقتضاي آيه كريمه « اذامروا باللغو مروا كراما » اعراض از امثال اين اشخاص و اقوال ايشان كنم و لكن چون نوشته را نسبت داده بودند ببعضي از علماي اصفهاني كه در حوالي آنجا معروف است و مبادا بمحض نسبتش بآن شخص محل اعتناي يك جاهلي شود اعراض از الفاظ ركيكه آن كرده و اصل مطلبي را كه بجهة آن بناي هرزگي گذارده جواب مينويسم ديگر آن شخص هرزه خو داند با هرزگي خود و رسوايي در نزد عقلاي خاص و عام در دنيا و بسزاي خود رسيدن بعذا بهاي خوار كننده در آخرت ... . » (عبد الحسين حائري) آغاز كتاب: بمسله، حمد ميكنم خداونديرا كه نفرستاد بسوي خلق رسولي و نبيي و حجتي مگر آنكه چون دعوت كردند بسوي او، انداخت در آندعوت شيطان رجيم وسوسه خود را با ... . بعد چنيني گويد اين ضعيف خاكسار كه در اين اوان محنت اقتران نوشته بنظر رسيد مانند سوال و جوابي در حق كسيكه زبان بلغاء و بيان فصحاء ... . انجام كتاب: صاحب عبارت دخلي بمطلب كه اين شخص داشت نداشته و مطالب او از كلام او تمام بود و لكن قد ينكرا لعين ضوء الشمس ... . انه حكيم عليم و قد فرغت في عصر يوم الاثنين ... سنه 1289- [مجلس شورا 9/188]

شرح الفاظ توحيد در كلام الله مجيد است. (سيد محمد تقي حسيني) [آياصوفيا (دستنويس هاي فارسي) ص 83]

رد بر رساله اي است كه يكي از گمراهان بابيه در حقانيت باب نوشته، و مخصوصاً در باره امامت و معجزه بيشتر بحث شده، و مشتمل بر سه مقدمه و چند مقصد است. (سيد احمد اشكوري) [مرعشي 9/21]

رضي الدين، سلام الله؟ گويا فردي بر مبحث «برهان تمانع» از آثار كلامي «تفتازاني» ردي نوشته و در آن رديه نموده است. مؤلف كه چندان آشنائي با اصول تاليف و تصيف ندارد، با تكيه بر ذهنيات خود، اين رساله را پرداخته و كشف ماهيت اين رساله، از مطالعه تمامي آن امكان پذير است. «سيد محمود مرعشي» [مرعشي 36/270؛ ]